[anatta]

Kiến tánh là gì?  Thành Phật làm sao?  

Không có sự giải thích. Nhưng theo các công án và mẫu truyện Thiền được truyền lại, thì một vị thiền sư sau khi "kiến tánh" phải mất từ 10 năm cho đến 30 năm hoặc lâu hơn nữa thì mới liễu đạo, có nghĩa là chín muồi, chính chắng và "thành Phật."

Sau đây là một vài điều mà qq biết được ...

Thông:  Lục Thông.   Sau khi Kiến Tánh thì vị đắc ngộ sẽ bắt đầu có một vài khả năng trong Lục Thông, nhưng còn yếu và không đầy đủ tùy theo nhu cầu mà vị đó cần trong môi trường, những thông đó từ từ sẽ trở nên mạnh hơn và được thêm nhiều hơn.

Minh: Tam Minh, cũng như trên.

Sáng ... khi đã có các Thông và Minh như trên và đạo hạnh thì vị đó trở nên sáng trong cuộc sống.

Đạo lớn chẳng gì khó

Cốt đừng chọn lựa thôi
Quí hồ không thương ghét
thì tự nhiên sáng ngời…”

Bạn QueQua,
Câu kệ 4 câu kiến tánh đó anatta đã có đọc một số kiến giải về nó trước đây trên các diễn đàn. Nên tuỳ theo sở hành của mỗi người mà hiểu nó.

QQ nói về Tam Minh, có phải là Túc Mệnh Minh, Thiên Nhãn Minh, và Lậu Tận Minh? Tam Minh này có đề cập đến trong PPNT. Bạn QQ có thể cho biết thiền tông có nói về Tam Minh này? Vì trong Lục Thong mà bạn đề cập, thông thứ 6 là Lậu Tận Thông. Thien tông đề cập đến thần thông diệu dụng khi ngộ tánh/thấy tánh gì đó. Tôi không thấy nhắc đến Tam Minh (chắc tôi chưa có dịp đọc qua những tài liệu thiền tông nói về Tam Minh).

Đứng trên đại lộ của giáo pháp căn bản nguyên thuỷ, tôi thử nói lên cái nghĩa "cốt đừng chọn lựa thôi" của bài kệ 4 câu trên. Thân tâm (danh-sắc) này cũng được gọi là ngũ uẩn, trong Danh (thọ tưởng hành thức) thì phân ra có nhiều loại trạng thái được gọi là tâm hoặc pháp : có các tâm/pháp tham ái, sân hận tật đố, mê mờ, phóng dật .v.v... Tức là thân tâm này chỉ có sự vận hành của các tâm và sắc pháp mà không có một cái "ta/tôi/ngã" nào cả. Khi nghĩ hay cảm nhận "TÔI" thấy/là cái này, cái kia thì tự nhiên có sự chọn lựa để vừa ý với cái chủ thể TÔI. Nhưng, nếu khi cơn giận, hay tham muốn, hay hoan hỉ nổi lên trong tâm, thì nhận biết rằng "pháp sân đang trổ sanh" (thay vì nói "tôi" đang giận, tôi sân hận .v.v...), "pháp tham muốn", "tâm vui vẻ", .v.v... thì lúc đó không có sự chọn lựa gì cả. Dĩ nhiên đây là bước đầu của sự luyện tập chánh niệm và tỉnh giác với các pháp thiện/bất thiện sanh khởi trong tâm.