2019-04-18, 12:44 AM
Giòng sông ở mặt đất thường chỉ chảy theo một hướng duy nhất, đó là hướng dốc xuống thấp nhất, tức là chảy theo cách tối ưu, ... cách hay nhất, dể dàng nhất.
Thêm một ghi chú: qx thường viết là giòng sông, vì chữ "dòng" làm qx liên tưởng tới "Dòng tu, nhà dòng, dòng dõi hoàng tộc, dòng phan xi cô, dòng đông các cô, ... (có nghĩa là lineage, còn gọi là tông phái.)"
Giòng sông tâm tư không chảy theo một hướng duy nhất, không chảy theo hướng tối ưu, mà lại chảy tùy tiện muốn chảy sao thì sao. Có lẻ tùy theo thời tiết trời chợt mưa chợt nắng chẳng vì đâu, nên lúc thì chảy như thác đổ, lúc thì chảy như giòng suối, lúc thì đứng như sông tù ?
Giòng sông tâm tư không chảy theo hướng tối ưu được, khi gặp khúc ngoặc không lách được, một phần có lẻ vị sự obsession, bám víu vào cái đúng sai. Tâm tư của ta thường đặt nặng vào cái Đúng Sai trong mọi việc mình làm, trong cách mình nhìn chung quanh, và mình muốn thay đổi, muốn sửa đổi những gì không đúng theo ý mình.
Lấy thí dụ, một người khi làm việc gì một mình, họ thường không nghĩ đến đúng sai, vì trong thâm tâm, họ luôn nghĩ rằng họ làm đúng. Nhưng khi người đó thấy người khác làm điều gì đó một cách khác đi, hay suy nghĩ , lời nói khác đi, thì họ muốn chỉnh sửa người kia .. Vì họ nghĩ rằng người kia làm sai ... Tôi thấy tôi đúng, tôi thấy cô sai. Tôi sẽ sửa để cho cô làm đúng.
Vấn đề là cái "đúng, sai" của một giòng tâm tư, có thật sự là một sự đúng sai "chân chính," hay chỉ là sự đúng sai theo cá nhân của giòng tâm tư đó? Có lẻ thông thường là chỉ đúng sai theo quan niệm của cá nhân đó, chứ không phải là sự đúng sai có chân giá trị, tức là có giá trị thật sự, hay tuyệt đối.
Nói tóm lại, trên thế gian này, sự suy nghĩ của mỗi cá nhân đều có tính chất chủ quan, cá nhân một chiều, và không có người nào đúng hoàn toàn tuyệt đối. Do đó sự đánh giá, "phán xét" của họ đối với người khác về sự Đúng Sai cũng chỉ có tính cách cá nhân. Đức Giáo Hoàng, đúng đối với người Công Giáo, nhưng có thể sai đối vơi Giao Điểm hay những người có thành kiến với CG và những người không tin Chúa, Krishnamurti chẳng hạn. Ngài Đạt Lai Lạt Ma có thể đúng và đáng kính đối với PG Tây Tạng nhưng những gì ngài nói có thể không đúng đối với những người không theo PG Tây Tạng.
Không có ai đúng tuyệt đối với tất cả mọi người. Cũng không có ai hoàn toàn sai trong ánh mắt toàn thể con người. Người này chống thì có người kia ủng hộ. One man junk is another man treasure. Rác rưởi đối với người này có thể lại là kho tàng của người khác. Cho dù người đó có là một người tiếng tăm vang lừng, một tổng thống, hay là một giáo chủ của tôn giáo, một người được gọi là chân sư chẳng hạn, rốt cuộc rồi cũng chỉ là một cá nhân, với sự suy tư của một cá nhân. Ai rồi cũng có lúc sẽ sai. To err is human. Ai dám nói rằng mình đúng hoàn toàn, và đúng mãi mãi ?
Nói tóm lại, đừng nghĩ rằng mình luôn luôn đúng, và người khác hoàn toàn sai nếu họ khác mình. Vì mỗi giòng tâm tư chảy khác nhau, và mỗi giòng nước đều có tính chủ quan. Những gì mình thấy đúng chỉ là đúng với cá nhân mình. Nhưng chưa chắc nó đã có giá trị tuyệt đối. Hãy chuẩn bị tinh thần và tự hỏi rằng, "Nếu tôi sai thì sao? What if I am wrong?"
Thêm một ghi chú: qx thường viết là giòng sông, vì chữ "dòng" làm qx liên tưởng tới "Dòng tu, nhà dòng, dòng dõi hoàng tộc, dòng phan xi cô, dòng đông các cô, ... (có nghĩa là lineage, còn gọi là tông phái.)"
Giòng sông tâm tư không chảy theo một hướng duy nhất, không chảy theo hướng tối ưu, mà lại chảy tùy tiện muốn chảy sao thì sao. Có lẻ tùy theo thời tiết trời chợt mưa chợt nắng chẳng vì đâu, nên lúc thì chảy như thác đổ, lúc thì chảy như giòng suối, lúc thì đứng như sông tù ?
Giòng sông tâm tư không chảy theo hướng tối ưu được, khi gặp khúc ngoặc không lách được, một phần có lẻ vị sự obsession, bám víu vào cái đúng sai. Tâm tư của ta thường đặt nặng vào cái Đúng Sai trong mọi việc mình làm, trong cách mình nhìn chung quanh, và mình muốn thay đổi, muốn sửa đổi những gì không đúng theo ý mình.
Lấy thí dụ, một người khi làm việc gì một mình, họ thường không nghĩ đến đúng sai, vì trong thâm tâm, họ luôn nghĩ rằng họ làm đúng. Nhưng khi người đó thấy người khác làm điều gì đó một cách khác đi, hay suy nghĩ , lời nói khác đi, thì họ muốn chỉnh sửa người kia .. Vì họ nghĩ rằng người kia làm sai ... Tôi thấy tôi đúng, tôi thấy cô sai. Tôi sẽ sửa để cho cô làm đúng.
Vấn đề là cái "đúng, sai" của một giòng tâm tư, có thật sự là một sự đúng sai "chân chính," hay chỉ là sự đúng sai theo cá nhân của giòng tâm tư đó? Có lẻ thông thường là chỉ đúng sai theo quan niệm của cá nhân đó, chứ không phải là sự đúng sai có chân giá trị, tức là có giá trị thật sự, hay tuyệt đối.
Nói tóm lại, trên thế gian này, sự suy nghĩ của mỗi cá nhân đều có tính chất chủ quan, cá nhân một chiều, và không có người nào đúng hoàn toàn tuyệt đối. Do đó sự đánh giá, "phán xét" của họ đối với người khác về sự Đúng Sai cũng chỉ có tính cách cá nhân. Đức Giáo Hoàng, đúng đối với người Công Giáo, nhưng có thể sai đối vơi Giao Điểm hay những người có thành kiến với CG và những người không tin Chúa, Krishnamurti chẳng hạn. Ngài Đạt Lai Lạt Ma có thể đúng và đáng kính đối với PG Tây Tạng nhưng những gì ngài nói có thể không đúng đối với những người không theo PG Tây Tạng.
Không có ai đúng tuyệt đối với tất cả mọi người. Cũng không có ai hoàn toàn sai trong ánh mắt toàn thể con người. Người này chống thì có người kia ủng hộ. One man junk is another man treasure. Rác rưởi đối với người này có thể lại là kho tàng của người khác. Cho dù người đó có là một người tiếng tăm vang lừng, một tổng thống, hay là một giáo chủ của tôn giáo, một người được gọi là chân sư chẳng hạn, rốt cuộc rồi cũng chỉ là một cá nhân, với sự suy tư của một cá nhân. Ai rồi cũng có lúc sẽ sai. To err is human. Ai dám nói rằng mình đúng hoàn toàn, và đúng mãi mãi ?
Nói tóm lại, đừng nghĩ rằng mình luôn luôn đúng, và người khác hoàn toàn sai nếu họ khác mình. Vì mỗi giòng tâm tư chảy khác nhau, và mỗi giòng nước đều có tính chủ quan. Những gì mình thấy đúng chỉ là đúng với cá nhân mình. Nhưng chưa chắc nó đã có giá trị tuyệt đối. Hãy chuẩn bị tinh thần và tự hỏi rằng, "Nếu tôi sai thì sao? What if I am wrong?"