Quan Thư





Quan thư 



關關雎鳩、
在河之洲。
窈窕淑女、
君子好逑。
 

Quan quan thư cưu,
Tại hà chi châu.
Yểu điệu thục nữ,
Quân tử hảo cầu.
 
Dịch nghĩa
Đôi chim thư cưu hót hoạ nghe quan quan,
Ở trên cồn bên sông.
Người thục nữ u nhàn,
Phải là lứa tốt của bực quân tử (vua).

Quan thư 2 

關雎 2  

參差荇菜、
左右流之。
窈窕淑女、
寤寐求之。
求之不得、
寤寐思服。
悠哉悠哉、
輾轉反側。
 
Quan thư 2
Sâm si hạnh thái
Tả hữu lưu chi
Yểu điệu thục nữ
Ngộ mị cầu chi
Cầu chi bất đắc
Ngộ mỵ tư bặc
Du tai! Du tai!
Triển chuyển phản trắc
 
Dịch nghĩa
Rau hạnh cọng dài cọng ngắn không đều nhau
Phải thuận theo dòng nước sang bên tả bên hữu mà hái
Người thục nữ u nhàn ấy
Khi thức khi ngủ đều lo cầu cho được nàng.
Nếu mà không được
Thì khi thức khi ngủ đều tưởng nhớ
Tưởng nhớ xa xôi thay! Tưởng nhớ xa xôi thay!
Vua cứ lăn qua trở lại mãi nằm không yên giấc.

Quan thư 3 

關雎 3  
參差荇菜、
左右采之。
窈窕淑女、
琴瑟友之。
參差荇菜、
左右芼之。
窈窕淑女、
鍾鼓樂之。
 
Quan thư 3
Sâm si hạnh thái,
Tả hữu thể chi.
Yểu điệu thục nữ,
Cầm sắt vĩ chi.
Sâm si hạnh thái,
Tả hữu mạo chi.
Yểu điệu thục nữ,
Chung cổ lạc chi.
 
Dịch nghĩa
Rau hạnh so le không đều nhau
Phải thuận theo dòng nước sang bên tả bên hữu chọn hái lấy.
Người thục nữ u nhàn ấy,
Phải đánh đàn cầm đàn sắt mà thân ái nàng
Rau hạnh cọng dài cọng ngắn không đều nhau
Phải nấu chín mà dâng lên ở hai bên
Người thục nữ u nhàn ấy
Phải khua chuông đánh trống để mang nàng mừng vui.

Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc hứng.
- thể (thái) 菜: chọn mà hái lấy.
- mạo 芼: nấu chín mà dâng lên.
- cầm 琴: cây đàn 5 hoặc 7 dây; sắt 瑟: đàn 25 dây, đều là loại đàn dây tơ, loại nhạc khí nhỏ.
- vĩ (hữu) 友: ý thân ái.
- chung 鍾: cái chuông, lại nhạc khí bằng đồng.
- cổ 鼓: cái trống, loại nhạc khí to bằng da.
- nhạo 樂: ý rất thuận hoà vui vẻ.

Chương này nói vào lúc tìm được nàng: rau hạnh cọng ngắn cọng dài không đều kia, phải chọn hái rồi nấu luộc mà dâng lên. Người thục nữ yểu điệu ấy đã cầu được rồi, phải thân ái để làm cho nàng vui, vì rằng người ấy với đức hạnh ấy trên đời không thường có vậy. Hôm nay mà cầu được nàng, thì đã được người để phối hợp với vua thành việc nội trị. Cho nên tỏ ý vui mừng tôn kính không xiết như thế vậy.

Thiên Quan thư có 3 chương, 1 chương 4 câu và 2 chương 8 câu.

Khổng tử nói rằng: “Thiên Quan thư vui mà không dâm, buồn mà không thương tâm”. Tôi cho rằng: “Lời ấy đối với thơ Quan thư này đúng với sự đoan chính của tính tình và sự điều hoà của thanh khí. Vì rằng đức hạnh như chim thư cưu, tình chí thiết đậm đà mà vẫn giữ gìn cách biệt, thì sự đoan chính về tính tình của bà Hậu phi Thái Tự hẳn đã có thể nhận thấy được một phần rồi. Đến việc thức ngủ lăn qua trở lại, đánh đàn cầm đàn sắt, khua chuông đánh trống, niềm vui buồn đã tột bực và đều không quá khuôn khổ phép tắc, thì sự đoan chính về tính tình của người làm thơ ấy lại có thể nhận thấy được cả toàn thể rồi vậy. Riêng sự điều hoà về thanh khí thì không thể nghe được. Tuy là đáng hận, nhưng học giả hãy thưởng thức nghĩa lý ở trong lời thơ ấy để bồi dưỡng tâm tính, thì cũng có thể nắm được căn bản của việc học Kinh Thi vậy.”

Khuông Hành nói rằng: “Phối hợp thành vợ chồng là mối đầu của việc phồn sinh của dân chúng, là nguồn cội của vạn phúc. Nghi lễ của hôn nhân được chính đáng thì về sau phẩm vật thoả thuận và thiên mệnh mới hoàn toàn.”

Mạnh tử đã khảo luận Kinh Thi, lấy thiên Quan thư làm đầu, ý nói rằng trên hơn hết là bực cha mẹ dân, đức hạnh của bà Hậu phi phu nhân nếu chẳng ngang bằng với trời đất, thì không lấy gì mà thờ phụng thần linh để điều hoà sự thích nghi của vạn vật. Từ đời trước trở lại, việc hưng phế của ba đời Hạ, Thương, Chu chưa có bao giờ không do ở đấy vậy.
 

Kiêm gia












蒹葭 
蒹葭蒼蒼，
白露為霜。
所謂伊人，
在水一方。
溯洄從之，
道阻且長；
溯游從之，
宛在水中央。
 
Kiêm gia 1
Kiêm gia thương thương,
Bạch lộ vi sương.
Sở vị y nhân,
Tại thuỷ nhất phương.
Tố hồi tùng chi,
Đạo trở thả trường,
Tố du tùng chi,
Uyển tại thuỷ trung ương.
 
Dịch nghĩa
Lau lách rườm rà xanh tốt,
Móc trắng làm sương,
Người mà mình nói đến
Thì ở về một phương nào của vùng nước mênh mông.
Đi ngược dòng mà theo cùng,
Đường đi hiểm trở, lại xa dài.
Đi xuôi dòng mà theo cùng.
Thì thấy nghiễm nhiên ở giữa vùng nước mênh mông ấy (mà không thể đến gần được).

(2023-07-15, 01:03 AM)RungHoang Wrote:
Tại thuỷ nhất phương.

Người ấy ..... đang ở bên kia bờ của dòng nước ........

Chú giải của Chu Hy:

kiêm: giống cỏ hoàn (loài vi lô), mà nhỏ hơn, cao vài thước, cũng gọi là cỏ liêm.
gia: cỏ lau. Lau lách chưa trụi, mà móc đã rơi xuống thành sương, mùa nước tiết thu đã đến, là mùa mọi con sông đều đổ vào Hoàng Hà.
y nhân: như nói người kia.
tố hồi: ngược dòng mà đi lên.
tố du: thuận dòng mà đi xuống.
uyển nhiên: dáng thấy nghiễm nhiên ở đấy.
tại thuỷ chi trung ương (ở chính giữa dòng nước): nói gần kể đấy mà không thể đến được.
nhất phương: một phương nào kia ?

Nói mùa nước tiết thu vừa dẫy đầy, người mà đang nói đến kia lại ở về một phương của vùng nước mênh mông, lai láng. Đi ngược lên hay đi xuôi dòng đều không gặp được. Nhưng không biết chỉ về ai mà nói thế.

Kiêm gia 2 

蒹葭 2  
蒹葭萋萋，
白露未曦。
所謂伊人，
在水之湄。
溯洄從之，
道阻且躋；
溯游從之，
宛在水中坻。
 
Kiêm gia 2
Kiêm gia thê thê
Bạch lộ vị hy.
Sở vị y nhân,
Tại thuỷ chi my.
Tố hồi tùng chi,
Đạo trở thả tê,
Tố du tùng chi,
Uyển tại thuỷ trung trì.
 
Dịch nghĩa
Lau lach rườm rà xanh tốt,
Móc trắng chưa khô,
Người mà mình nói đến
Ở bên bờ nước. (nuy, bờ nước)
Đi ngược dòng mà theo cùng,
Đường đi hiểm trở, lại dốc cao lên.
Đi xuôi dòng mà theo cùng.
Thì thấy nghiễm nhiên ở giữa cồn nhỏ trong vùng nước.

Chú giải của Chu Hy:

thê thê như thương thương: rườm rà xanh tốt.
hy: khô ráo.
tê: thăng lên, ý nói khó đến được.
trì: cái cồn nhỏ.
 

Kiêm gia 3 



蒹葭 3  
蒹葭采采，
白露未已。
所謂伊人，
在水之涘。
溯洄從之，
道阻且右；
溯游從之，
宛在水中沚。
 
Kiêm gia 3
Kiêm gia thể thể
Bạch lộ vị dĩ.
Sở vị y nhân,
Tại thuỷ chi dĩ (sĩ, thuỷ).
Tố hồi tùng chi,
Đạo trở thả vĩ (hữu),
Tố du tùng chi,
Uyển tại thuỷ trung chỉ.
 
Dịch nghĩa
Lau lách rườm rà có thể cắt được,
Sương trắng chưa dứt,
Người mà mình nói đến
Thì ở bên bờ nước. (sĩ, bờ nước)
Đi ngược dòng mà theo cùng,
Đường đi hiểm trở, lại rẽ sang tay mặt.
Đi xuôi dòng mà theo cùng.
Thì thấy nghiễm nhiên ở giữa cồn nhỏ.

Chú giải của Chu Hy:

thể thể: nói lau lách rườm rà có thể cắt được.
dĩ: dứt, xong rồi.
hữu: không chạy thẳng mà rẽ sang bên mặt.
chỉ: cái cồn nhỏ.
 

Tĩnh nữ




靜女 1  

靜女其姝，
俟我於城隅。
愛而不見，
搔首踟躕。
 
Tĩnh nữ 1
Tĩnh nữ kỳ xu,
Sĩ ngã ư thành ngu,
Ái nhi bất kiến,
Tao thủ trì trù.
 
Dịch nghĩa
Người con gái nhàn nhã đẹp đẽ.
Hẹn đợi ta ở chỗ góc thành (chỗ hẻo lánh tối tăm).
Yêu nàng mà không thấy nàng,
Ta gãi đầu và dậm chân.

Chú giải của Chu Hy:
tĩnh: ý nhàn nhã.
xu: sắc đẹp,
thành ngu: chỗ hẻo lánh tối tăm.
bất kiến: chẳng thấy, hẹn mà không thấy đến.
trì trù (trịch trục): dậm chân bồi hồi.

 

Anh cho THL vào đây đọc để lụm dìa vài từ cất khi cần sáng tác thơ nghen?

(2023-07-15, 01:54 PM)TiểuHồLy Wrote: Anh cho THL vào đây đọc để lụm dìa vài từ cất khi cần sáng tác thơ nghen?

Hehehe..... Tự nhiên nha Holly.

Anh cũng copy toàn phần của người ta chứ không có viết 1 chữ nào hay thêm 1 ý nào trong những posts này cả

(2023-07-15, 01:37 PM)RungHoang Wrote: Tĩnh nữ



靜女 1  

靜女其姝，
俟我於城隅。
愛而不見，
搔首踟躕。
 
Tĩnh nữ 1
Tĩnh nữ kỳ xu,
Sĩ ngã ư thành ngu,
Ái nhi bất kiến,
Tao thủ trì trù.
 
Dịch nghĩa
Người con gái nhàn nhã đẹp đẽ.
Hẹn đợi ta ở chỗ góc thành (chỗ hẻo lánh tối tăm).
Yêu nàng mà không thấy nàng,
Ta gãi đầu và dậm chân.

Chú giải của Chu Hy:
tĩnh: ý nhàn nhã.
xu: sắc đẹp,
thành ngu: chỗ hẻo lánh tối tăm.
bất kiến: chẳng thấy, hẹn mà không thấy đến.
trì trù (trịch trục): dậm chân bồi hồi.

 

Bài nầy sao họ không dịch lại là,

Tĩnh nữ kỳ xu,
Sĩ ngã thâm u

Nghe thanh hơn hả KaKa?  
Muội nhớ tỷ Tàn Thu

(2023-07-15, 03:24 PM)TiểuHồLy Wrote: Bài nầy sao họ không dịch lại là,

Tĩnh nữ kỳ xu,
Sĩ ngã thâm u

Nghe thanh hơn hả KaKa?  
Muội nhớ tỷ Tàn Thu

Nhìn hình em không thấy cô bé này ra ngoài thành hẹn con trai sao? Không có thâm u gì mấy đâu 

Có 1 điều chắc Holly em không ngờ đến, trong thời gian em không có ở đây, nhỏ Thu hỏi anh về em hoài. Quan tâm ghê gớm luôn 

(2023-07-15, 03:37 PM)RungHoang Wrote: Nhìn hình em không thấy cô bé này ra ngoài thành hẹn con trai sao? Không có thâm u gì mấy đâu 

Có 1 điều chắc Holly em không ngờ đến, trong thời gian em không có ở đây, nhỏ Thu hỏi anh về em hoài. Quan tâm ghê gớm luôn 

Vậy thôi hổng "thâm u" nữa....hihihihi...
Tấm hình trong post Tĩnh Nữ này hả KaKa?
THL em đâu có thấy hình....lúc quoted THL định sửa lại nhưng mà link bị hỏng nên chưa mò ra mô. Em thương tỷ Tàn Thu, lúc lướt qua trang thơ của tỷ ấy hồi nẩm, thấy tỷ để khúc hoạ với chị Tam Muội. Đọc thơ lại nhớ về dĩ vãng một thời. Tỷ muội huynh cùng biều thi mà hỉ hả với gió trăng. Ôi! Nó da diết làm sao. Giờ KaKa biết tỷ đang chơi ở đâu hông KaKa?

(2023-07-15, 07:09 PM)TiểuHồLy Wrote: Vậy thôi hổng "thâm u" nữa....hihihihi...
Tấm hình trong post Tĩnh Nữ này hả KaKa?
THL em đâu có thấy hình....lúc quoted THL định sửa lại nhưng mà link bị hỏng nên chưa mò ra mô. Em thương tỷ Tàn Thu, lúc lướt qua trang thơ của tỷ ấy hồi nẩm, thấy tỷ để khúc hoạ với chị Tam Muội. Đọc thơ lại nhớ về dĩ vãng một thời. Tỷ muội huynh cùng biều thi mà hỉ hả với gió trăng. Ôi! Nó da diết làm sao. Giờ KaKa biết tỷ đang chơi ở đâu hông KaKa?

Nhỏ Thu rất cool. Chục năm nay anh thấy nhỏ cứ như vậy, không thăng cao, không xuống thấp, vui vẻ với mọi người. không ai biết người nào là người nhỏ thích hay nhỏ không ưa