[Xí Xọn]

Quan điểm: Trump có thể trả giá vì vụ Kenosha

Updated: 5 hours ago

Translated from The Atlantic article Kenosha Could Cost Trump the Election

Ngài tổng thống nghĩ rằng châm ngòi cho xung đột chủng tộc và kích động bạo lực sẽ giúp ích cho chiến dịch tranh cử của ông. Những con số cho thấy điều ngược lại.

David A. Graham, ngày 1 tháng 9, 2020

BRENDAN SMIALOWSKI / AFP / GETTY

Không khó để phát hiện ra Donald Trump đang định làm gì: Ông đang làm mọi cách để khuấy động xung đột chủng tộc và kích động bạo lực sau vụ nổ súng vào Jacob Blake tại thành phố Kenosha, Wisconsin. Điều khó phát hiện hơn là tại sao.

Hôm nay, tổng thống Trump sẽ đến thành phố Kenosha, bất chấp sự phản đối và yêu cầu của thống đốc và thị trưởng (cả hai đều phe Dân chủ) đã cầu xin rằng ông sẽ làm tình hình tồi tệ hơn,  nhưng có lẽ đây lại chính là mục đích của ông. Ngày hôm qua, ông đã bỏ qua một cơ hội dễ dàng để lên án bạo lực từ mọi phía - một việc ông đã thách Biden làm, và Biden đã vui vẻ hoàn thành - và bênh vực Kyle Rittenhouse, kẻ bị truy tố 2 tội danh giết người tại Kenosha vào tuần trước. Ngài tổng thống cũng lên án phong trào Black Lives Matter (Mạng sống người da đen cũng đáng giá), so sánh vụ nổ súng vào Blake với một cú đánh gôn trượt, và từ chối gặp mặt gia đình của Blake. Thêm vào đó, ông đã đưa ra hai thuyết âm mưu kỳ lạ và vô căn cứ trong một cuộc phỏng vấn giờ vàng với Fox News.

Có lẽ vụ việc ở Kenosha sẽ là một bước ngoặt trong chiến dịch tranh cử tổng thống, nhưng nếu điều đó là đúng, khả năng rất cao do vụ việc đã khiến cử tri chống lại ông Trump, hơn là hiệu triệu họ về phía ông.

Có một sự logic tự nhiên cho lập luận rằng những cuộc biểu tình, bạo loạn và xung đột chủng tộc sẽ có lợi cho nỗ lực tái đắc cử của ông Trump. Trump dường như sống khoẻ hơn trong sự hỗn loạn, và việc ông được bầu năm 2016 được thúc đẩy phần lớn bởi sự phẫn nộ chủng tộc và nỗi lo sợ của cử tri da trắng. Vì vậy, châm ngòi cho sự phẫn nộ chủng tộc của người da trắng trong lúc này là một điều - có lẽ là duy nhất - có thể cứu vớt chiến dịch bầu cử đang chìm dần của ông. Vào cuối tuần trước, một loạt các nhà phân tích, chủ yếu là trung hữu hoặc trung dung, có xu hướng nghi ngờ Trump, đã lên tiếng yêu cầu Biden mạnh mẽ lên án bạo lực  (ông đã làm điều đó 2 lần cả thảy) hoặc lên án những thành phần cực đoan trong đảng của ông (vốn dĩ là một sự xuyên tạc ), nếu không muốn thua cuộc bầu cử tổng thống.

Hiện vẫn chưa có nhiều cuộc khảo sát được tiến hành gần đây, và câu chuyện vẫn đang tiếp diễn, nhưng quyết định thổi bùng xung đột chủng tộc của ông Trump vào đầu hè vừa qua là thứ duy nhất có thể khuấy động một cuộc đua tổng thống vốn dĩ rất bình ổn. Cuộc luận tội tổng thống, thiệt hại từ đại dịch coronavirus, nền kinh tế bị sụp đổ trên diện rộng - tất cả những sự kiện này đều không ảnh hưởng gì nhiều đến tương quan trong cuộc đua Biden-Trump hay tỉ lệ ủng hộ tổng thống. Ngoại lệ duy nhất xảy ra vào tháng 6, giữa các cuộc biểu tình  lớn trên toàn quốc sau cái chết của George Floyd, Breonna Taylor và Rayshard Brooks dưới tay cảnh sát. Thống kê về ông Trump giảm mạnh do các cử tri - đặc biệt là người da trắng - đã lên án cách ông giải quyết vấn đề bình đẳng chủng tộc và các cuộc biểu tình.

Giữa thời điểm đó và vụ nổ súng vào Blake ngày 23 tháng 8, các cuộc biểu tình trên toàn quốc đã giảm dần, đồng thời cách biệt giữa Biden và Trump đã được thu hẹp từ hơn 10 điểm xuống còn 6 điểm, bằng với hồi cuối tháng 5, theo mức trung bình của Real Clear Politics. Chuyện gì đã xảy ra? Sự chia rẽ chủng tộc đã phần nào bị đẩy ra khỏi tầm ngắm bởi các câu chuyện các, và ông Trump đã né tránh chủ đề này. Thực tế là các cử tri không thích cách ông nói về chủ đề chủng tộc, và những khoảnh khắc tỉ lệ ủng hộ ông Trump chạm đáy đều xảy ra khi ông thổi bùng sự chia rẽ chủng tộc, như hồi tháng 6 hoặc sau cuộc diễu hành bạo lực của nhóm da trắng cực đoan tại thành phố Charlottesville, Virginia vào tháng 8 năm 2017.

Tuy nhiên, Trump giờ lại đang quyết tâm khiến người ta nói về chủ đề mà ông xử lý tệ nhất. Những gì ông nói trong hai ngày qua đã cho thấy tại sao việc này thường phản tác dụng. Thậm chí những người Mỹ kinh hoảng bởi nguy cơ bạo loạn, và do đó dễ xuôi theo lập luận đòi hỏi kỷ luật hơn (nếu không muốn nói là không ít kỳ thị hơn) của ông Trump, lại phản ứng tiêu cực trước những điều ông thực sự nói khi cố gắng chớp lấy thời cơ chính trị.

Tổng thống Trump thậm chí đã từ chối nhắc đến tên của Jacob Blake. Trong khi ông Biden đã nói chuyện với gia đình của Blake trước đó, ông Trump đã chậm chạp trong việc lên kế hoạch đối thoại, và sau đó rút lui khi gia đình yêu cầu luật sư lắng nghe họ nói chuyện. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News tối qua, ông Trump đã so sánh việc một cảnh sát nổ súng bảy lần vào Blake và khiến anh bị bại liệt với một cú đánh hỏng xui xẻo trên sân golf: “Bạn biết đấy, đây không phải là chuyện đùa, nhưng họ bị nghẹn. Giống như là một cú gạt bóng trượt vào lỗ golf cách 3 foot vậy.” Ngay cả Laura Ingraham, một người chuyên nịnh bợ ông, cũng phải sửng sốt: “Ông không so sánh với việc chơi golf, vì tất nhiên truyền thông sẽ nói vậy”, bà cắt ngang lời ông Trump. Nhưng tất nhiên, đó chính xác là những gì ông ấy đang làm!

(Cũng trong cuộc phỏng vấn đó, ông Trump đã nhấn mạnh rằng ông Biden đang bị điều khiển bởi “những người chưa ai nghe qua, những người trong bóng tối.” Một lần nữa, bà Ingraham đã cố cứu ông khỏi lời nói của chính mình: “Ý ông là sao? Điều đó nghe như là một thuyết âm mưu vậy.” Trump cũng đã đưa ra một tuyên bố kỳ lạ về "những kẻ côn đồ" trùng khớp với một tin đồn cũ sai sự thật trên Facebook.)

Hãy so sánh sự việc này với cách Trump giải quyết vụ của Rittenhouse, một thanh niên da trắng 17 tuổi bị kết án với tội giết hai người tại Kenosha một tuần trước. Đầu ngày hôm nay, thư ký báo chí của Nhà Trắng đã cố né tránh vụ việc này bằng cách nói với phóng viên rằng tổng thống chưa có ý kiến nào về sự việc. Sau đó, Trump không những chỉ trích hành động của Rittenhouse, mà còn bênh vực cho cậu ta.

“Cậu bé đang cố thoát khỏi họ, tôi đoán thế, có vẻ vậy,” Trump nói. “Tôi đoán rằng cậu ta lúc đó đang gặp rắc rối rất lớn. Cậu bé đã có thể bị giết.”

Liên hệ giữa cái nhìn dung túng cho Rittenhouse và việc ông Trump nhanh chóng bảo vệ đặc quyền của cảnh sát trong vụ xả súng vào Blake rất lớn và dễ giải thích. Một phần vì ông thích khuấy động xung đột chủng tộc vì lợi ích chính trị; một phần vì bấy lâu nay ông luôn coi thường người da đen, đặc biệt trong các vấn đề pháp lý; và một phần vì ông không thể ép bản thân chỉ trích những người tỏ ra thân thiện với ông, cho dù đó là Vladimir Putin, Kim Jong Un, hay là Rittenhouse, một người ủng hộ ông nhiệt tình.

Điều này đã gây rắc rối bất tận cho ông Trump. Chiến dịch của ông đã thách ông Biden lên án bạo lực, mà mặc dù Biden đã làm điều đó rồi, ông lại nói thế một lần nữa trong bài phát biểu ngày hôm nay tại Pittsburg: “Bạo loạn không phải là biểu tình. Châm lửa không phải là biểu tình. Tất cả việc này không phải biểu tình. Nó đơn giản là sự vô pháp vô thiên. Và những người tham gia việc đó đáng bị truy tố. Bạo lực sẽ không mang lại thay đổi gì ngoài sự hủy diệt.”

Biden cũng đã nắm lấy cơ hội thách thức lại ông Trump, và yêu cầu Trump lên án bạo lực. Đáng nhẽ ra đây chỉ là một cú ném dễ dàng, nhưng ông Trump lại đứng đó nhìn không thèm đỡ. Ông thậm chí còn từ chối thừa nhận sự bạo lực của những người cùng phe ông.

Người Mỹ không hề bị mù. Họ có thể nhìn thấy bạo lực đang xảy ra, và thấy rằng ông Trump không lên án bạo lực còn Biden thì có. Cựu Phó Tổng thống hôm nay đã nói: “Hãy tự hỏi chính bạn, rằng tôi có giống một kẻ xã hội chủ nghĩa cực đoan dung túng cho những kẻ bạo loạn hay không? Bạn nghĩ vậy thật hả?”

Đó là một câu nói thông minh. Ông Biden không giống với loại người như vậy, và đạo luật chống tội phạm năm 1994 bị chỉ trích gay gắt mà ông giới thiệu - từng gây tổn hại cho ông trong giai đoạn bầu cử nội bộ đảng Dân Chủ - giờ đây lại có thể che chắn ông trước những đòn tấn công của ông Trump. Thế nhưng bất chấp tất cả những điều này, ông Biden đã không hề đả động đến chủ đề này cho đến khi bị ép phải làm vậy, và cưỡng lại những lời kêu gọi ông đến thành phố Kenosha.

Trong khi đó, ông Trump đang háo hức dấn thân vào một vấn đề mà có vẻ đang gây hại cho chính ông. Mặc dù những lần trước đó đã kết thúc không mấy tốt đẹp cho ông, Trump vẫn tiếp tục kích động xung đột chủng tộc hết lần này đến lần khác. Có thể khi ông làm lớn chuyện tới một mức nào đó, điều đó sẽ có lợi cho ông. Hoặc có thể là ông Trump, một người đã phá sản khi điều hành một sòng bạc, đơn giản không phải là một người đánh bạc khôn ngoan cho lắm.

Người dịch: Nhi Nguyen
Biên tập: Khoa Le

The Interpreter