[Lục Tuyết Kỳ]

Việc sử dụng quyền phủ quyết đòi hỏi phải cải cách, và đây có thể là cải cách then chốt ở Liên Hiệp Quốc.

Bài phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc ngày 20/9.

Thưa Thủ tướng Rama!

Tôi cảm ơn Albania với tư cách chủ tịch Hội đồng Bảo an đã tổ chức cuộc họp này.

Thưa ngài Tổng thư ký!

Thưa các quý bà, quý ông!

Năm trăm bảy mươi bốn ngày đau đớn, mất mát và đấu tranh đã trôi qua kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện do một quốc gia phát động, vì lý do nào đó, vẫn hiện diện ở đây trong số các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc. Nga đã giết chết ít nhất hàng chục nghìn người dân của chúng tôi và biến hàng triệu người thành người tị nạn bằng cách phá hủy nhà cửa của họ.

Hầu hết thế giới đều nhận ra sự thật về cuộc chiến này. Đó là một hành vi xâm lược tội lỗi và vô cớ của Nga chống lại đất nước chúng tôi, nhằm mục đích chiếm đoạt lãnh thổ và tài nguyên của Ukraine. Nhưng nó không chỉ có thế. Với sự hung hãn của mình, nhà nước khủng bố sẵn sàng phá hoại tất cả những con đập theo tiêu chuẩn quốc tế nhằm bảo vệ thế giới khỏi chiến tranh.

Và tôi cảm ơn tất cả những người đã công nhận sự xâm lược của Nga là vi phạm Hiến chương Liên hiệp quốc.

Ukraine thực hiện quyền tự vệ vốn có của mình. Giúp Ukraine có vũ khí trong cuộc đấu tranh này, áp đặt các biện pháp trừng phạt và gây áp lực toàn diện đối với kẻ xâm lược, cũng như bỏ phiếu cho các nghị quyết liên quan, đồng nghĩa với việc giúp bảo vệ Hiến chương Liên hiệp quốc.

Các nghị quyết của Đại hội đồng đã thừa nhận rõ ràng rằng nguồn gốc duy nhất của cuộc chiến này là từ Nga. Tuy nhiên, điều này không thay đổi gì đối với Nga tại Liên hiệp quốc. Tuy nhiên, đây là những tình huống đã thay đổi mọi thứ đối với LHQ. Chúng ta nên thừa nhận rằng Tổ chức đang rơi vào tình trạng bế tắc về vấn đề xâm lược. Nhân loại không còn đặt hy vọng vào Liên hiệp quốc trong việc bảo vệ biên giới chủ quyền của các quốc gia. Các nhà lãnh đạo thế giới đang tìm kiếm các nền tảng và liên minh mới có thể làm giảm phạm vi tai hại của các vấn đề. Những vấn đề đó gặp phải ở đây, trong những bức tường này, bằng những mỹ từ hơn là những giải pháp thực sự, với khát vọng thỏa hiệp với những kẻ giết người hơn là bảo vệ mạng sống. Sự sống cần được bảo vệ một cách kiên quyết để đảm bảo sự bảo vệ thành công.

Nhưng tôi sẽ không ở đây hôm nay nếu Ukraine không có đề xuất chính xác nào về các giải pháp.

Hôm qua, trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên hiệp quốc, tôi đã nói rằng Công thức hòa bình Ukraine đã trở thành cơ sở để cập nhật cấu trúc an ninh hiện có trên thế giới, đặc biệt – nhằm khôi phục sức mạnh thực sự của Hiến chương Liên hiệp quốc và các nguyên tắc quốc tế dựa trên các nguyên tắc rõ ràng.

Bây giờ tôi muốn trình bày chi tiết - những hành động cụ thể có thể thực hiện được dựa trên Công thức Hòa bình, đặc biệt là điểm 5 “Thực thi Hiến chương Liên hiệp quốc và khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và trật tự thế giới”.

Cả thế giới đều thấy điều đáng tiếc là LHQ không thể làm được điều gì. Chiếc ghế này trong Hội đồng Bảo an, vốn bị Nga chiếm giữ bất hợp pháp, thông qua các thao túng hậu trường sau sự sụp đổ của Liên Xô, đã bị chiếm giữ bởi những kẻ nói dối có nhiệm vụ biện minh cho hành động xâm lược và diệt chủng do Nga thực hiện. Và tất cả các hành động của Liên hiệp quốc - của Hội đồng Bảo an hoặc Đại hội đồng - lẽ ra có thể ngăn chặn cuộc xâm lược này, đều bị phá vỡ bởi đặc quyền mà chiếc ghế này trao cho kẻ xâm lược. Quyền phủ quyết trong tay kẻ xâm lược chính là nguyên nhân đã đẩy LHQ vào ngõ cụt.

Ngày nay, dù bạn là quốc gia nào… Một quốc gia với hàng trăm triệu dân hay một quốc gia nhỏ bé… Một quốc gia dũng cảm bảo vệ nền độc lập của mình hay một quốc gia có lịch sử độc lập lâu đời có thể giúp đỡ người khác… Một quốc gia cần được giúp đỡ hoặc một quốc gia có thể cung cấp sự hỗ trợ thực sự… Một quốc gia dựa vào quân đội của mình, hoặc một quốc gia mà Hiến chương Liên hiệp quốc, chứ không phải quân đội, là tuyến phòng thủ đầu tiên và cuối cùng… Bất kể bạn là ai, hệ thống Liên hiệp quốc hiện tại vẫn khiến bạn ít ảnh hưởng hơn quyền phủ quyết mà chỉ một số ít có và bị một nước – Nga – lạm dụng, gây bất lợi cho tất cả các thành viên Liên hiệp quốc khác.

Ngày nay, từ “bất bình đẳng” thường được nhắc đến trong Đại hội đồng Liên hiệp quốc. Bất bình đẳng được đề cập ở nhiều quốc gia khác nhau - cả quốc gia lớn và quốc gia nhỏ. Chính sự bất bình đẳng đã khiến LHQ hoạt động kém hiệu quả hiện nay.

Tôi rất tiếc rằng cho đến nay Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc chỉ là nền tảng dễ thấy nhất trên thế giới. Tôi tin rằng LHQ có khả năng làm được nhiều hơn thế. Tôi tin tưởng rằng Hiến chương Liên hiệp quốc thực sự có thể mang lại hòa bình và an ninh toàn cầu. Tuy nhiên, để điều này diễn ra, các cuộc thảo luận kéo dài nhiều năm về các dự án cải cách LHQ phải được chuyển thành một quá trình cải cách LHQ khả thi.

Và vấn đề không chỉ dừng lại ở việc đại diện ở đây, trong Hội đồng Bảo an. Việc sử dụng quyền phủ quyết – đó là điều cần phải cải cách, và đây có thể là một cuộc cải cách then chốt. Đây có thể là điều khôi phục sức mạnh của Hiến chương Liên hiệp quốc.

Thưa quý vị!

Năm trăm bảy mươi bốn ngày Nga xâm lược toàn diện là năm trăm bảy mươi bốn lý do dẫn đến những thay đổi trong Phòng này. Và số phiếu ủng hộ những thay đổi này thực sự lên tới hàng tỷ. Đại đa số người dân trên thế giới đều mong muốn được sống trong một thế giới không có sự xâm lược. Ngược lại với tất cả chúng ta, chỉ có một vài cá nhân bị ám ảnh ở Moscow. Quyền phủ quyết không nên dùng làm vũ khí cho những người bị ám ảnh bởi hận thù và chiến tranh.

Những gì chúng tôi quan sát thấy ở Liên hiệp quốc là sự ủng hộ ngày càng tăng đối với ý tưởng rằng trong các trường hợp xảy ra tội ác tàn bạo hàng loạt thì quyền phủ quyết nên tự nguyện bị đình chỉ. Nhưng chúng tôi cũng nhận thấy rằng Nga sẽ không tự nguyện từ bỏ đặc quyền đánh cắp này.

Vì vậy, Đại hội đồng Liên hiệp quốc cần được trao quyền thực sự để vượt quyền phủ quyết.

Đây sẽ là bước cần thiết đầu tiên.

Nếu không thể ngăn chặn chiến tranh vì mọi nỗ lực đều bị kẻ xâm lược hoặc những người dung túng kẻ xâm lược phủ quyết thì cần phải đưa vấn đề này ra Đại hội đồng. Trong trường hợp có 2/3 số phiếu phản ánh ý chí của các quốc gia từ châu Á, châu Phi, châu Âu, cả châu Mỹ và khu vực Thái Bình Dương – chiếm đa số đủ tiêu chuẩn toàn cầu – thì quyền phủ quyết sẽ được khắc phục một cách hợp pháp và nghị quyết đó của Đại hội đồng phải mang tính bắt buộc về mặt pháp lý đối với tất cả các Quốc gia Thành viên.

Bước thứ hai. Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc phải chịu trách nhiệm hoàn toàn trước các quốc gia trên thế giới. Tôi hoan nghênh đề xuất của nhiều nhà lãnh đạo nhằm mở rộng sự đại diện của các quốc gia trong Hội đồng Bảo an. Thành phần các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an phải phản ánh thực tế và công lý hiện tại.

Ukraine cho rằng thật không công bằng khi hàng tỷ người không có đại diện thường trực tại Hội đồng Bảo an. Liên minh châu Phi phải ở đây lâu dài. Châu Á xứng đáng có đại diện thường trực rộng rãi hơn - điều đó không thể được coi là bình thường khi các quốc gia như Nhật Bản, Ấn Độ hay thế giới Hồi giáo vẫn nằm ngoài tư cách thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an. Nên tính đến những thay đổi đã diễn ra ở châu Âu, đặc biệt là việc Đức đã trở thành một trong những nước bảo đảm chủ chốt cho hòa bình và an ninh toàn cầu. Đây là một vấn đề thực tế. Vì vậy, việc Đức xứng đáng có một vị trí trong số các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an cũng là một điều thực tế. Mỹ Latinh phải có đại diện ở đây – vĩnh viễn. Và các quốc gia Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, chúng ta không nên chỉ giới hạn sự chú ý của mình vào những người ngồi ở ghế trên cùng. Cần mở rộng sự tham gia và tiếp cận các hoạt động của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc và các cơ quan trực thuộc cho tất cả các thành viên Đại hội đồng Liên hiệp quốc không bị coi là kẻ xâm lược.

Đồng thời, tư cách thành viên Hội đồng Bảo an của bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ bị đình chỉ trong một thời gian khi quốc gia đó có hành động gây hấn chống lại quốc gia khác vi phạm Hiến chương Liên hiệp quốc.

Bước thứ ba. Cần có một hệ thống ngăn chặn sự xâm lược thông qua phản ứng sớm trước những hành động vi phạm toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của các quốc gia. Đã đến lúc phải làm điều này. Các quốc gia trên thế giới nên nhất trí về một cơ chế ứng phó với hành vi xâm lược nhằm bảo vệ người khác mà mọi người đều mong muốn vì an ninh của chính mình.

Cuộc xâm lược Ukraine của Nga đã cho thấy một cơ chế như vậy có thể là gì. Trong số những thứ khác, có những biện pháp trừng phạt mạnh mẽ chống lại kẻ xâm lược. Không chỉ ở giai đoạn Bucha đã xảy ra, mà còn ở giai đoạn xây dựng đội quân xâm lược. Bất cứ ai muốn bắt đầu một cuộc chiến tranh nên xem trước sai lầm chết người của mình rằng chính xác họ sẽ mất gì khi bắt đầu một cuộc chiến tranh. Vấn đề áp dụng các biện pháp trừng phạt mang tính phòng ngừa như vậy phải được tự động đệ trình lên Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc xem xét khi bất kỳ Thành viên nào của Đại hội đồng Liên hiệp quốc báo cáo về mối đe dọa xâm lược.

Những người lính Ukraine hiện đang phải trả giá bằng xương máu của mình những gì mà Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc nên làm bằng cách bỏ phiếu - họ đang ngăn chặn sự xâm lược và duy trì các nguyên tắc của Hiến chương Liên hiệp quốc.

Và bây giờ, tôi muốn tập trung vào vấn đề toàn vẹn lãnh thổ. Đây là một yếu tố của cả Hiến chương Liên hiệp quốc và Công thức Hòa bình của chúng tôi, gắn bó chặt chẽ với vấn đề giải phóng lãnh thổ khỏi những kẻ chiếm đóng. Nghề nghiệp là nguồn thuốc nổ vô tận theo trật tự dựa trên luật lệ quốc tế. Vì vậy, tôi sẽ cung cấp các ví dụ về các bước cụ thể cần thực hiện để kiến trúc bảo mật được vững mạnh. Lấy Ukraine làm ví dụ. Những điều cụ thể. Cụ thể như chúng tôi, người Ukraine.

Thứ nhất: rút toàn bộ quân đội và đội hình quân sự của Nga, bao gồm Hạm đội Biển Đen của Nga hoặc tàn dư rò rỉ của nó, cũng như rút toàn bộ lính đánh thuê và đội hình bán quân sự của Nga khỏi toàn bộ lãnh thổ có chủ quyền của Ukraine trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận của chúng tôi kể từ năm1991.

Thứ hai: khôi phục hoàn toàn quyền kiểm soát hiệu quả của Ukraine đối với toàn bộ biên giới quốc gia và vùng đặc quyền kinh tế, bao gồm cả Biển Đen và Biển Azov, cũng như eo biển Kerch.

Trên thực tế, chỉ có việc thực hiện hai điểm này mới mang lại kết quả chấm dứt thù địch một cách trung thực, đáng tin cậy và hoàn toàn.

Thưa quý vị!

Thông thường, những cải cách của các thể chế quốc tế như vậy được thực hiện sau những thảm kịch lớn, những cuộc chiến tranh lớn. Chúng ta không nên chờ đợi sự xâm lược này kết thúc. Hành động là cần thiết ngay bây giờ. Khát vọng hòa bình của chúng ta sẽ thúc đẩy cải cách.

Khi tôi chuẩn bị Công thức hòa bình Ukraine, tôi đã củng cố các quan điểm của công thức bằng các nguyên tắc của Hiến chương Liên hiệp quốc và các nghị quyết được Đại hội đồng thông qua. Đây chính xác là điều tạo nên tính chất toàn cầu của Công thức hòa bình Ukraine. Các quốc gia tham gia Công thức nhận ra rằng họ đang làm vì trật tự quốc tế dựa trên các nguyên tắc - để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của các quốc gia, bảo vệ nhân quyền, ngăn chặn hành vi xâm lược và chính sách diệt chủng. Đương nhiên, tâm điểm của những nỗ lực như vậy phải ở ngay trong Phòng này – Phòng của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc, và thậm chí ở mức độ lớn hơn là ở Phòng họp Đại hội đồng. Nếu việc cải cách các thể chế của Liên hiệp quốc là cần thiết cho việc này thì chúng ta không nên sợ những cải cách đó. Chúng tôi sẵn sàng làm việc cùng với các thành viên Liên hiệp quốc, những người đã tham gia Công thức hòa bình, về các dự thảo nghị quyết và sửa đổi Hiến chương Liên hiệp quốc có liên quan.

Và tôi muốn nói rõ cho mọi người trên thế giới biết chính xác Ukraine đang đề xuất điều gì khi phát biểu trước các quốc gia trên thế giới và kêu gọi họ tham gia thực hiện Công thức hòa bình.

Mỗi quốc gia có thể thể hiện vai trò lãnh đạo của mình trong khuôn khổ một hoặc nhiều hoặc tất cả các điểm của Công thức hòa bình. Trên cơ sở các quan điểm của Công thức hòa bình, chúng tôi thành lập các nhóm, nơi các cố vấn an ninh quốc gia cho các nguyên thủ quốc gia và các đại diện ngoại giao làm việc. Các nhóm này có nhiệm vụ xây dựng danh sách các quyết định và đề xuất lập pháp, yêu cầu thực hiện để hoàn thành điểm liên quan của Công thức hòa bình. Chúng tôi sẵn sàng tổ chức Hội nghị thượng đỉnh khai mạc của các nhà lãnh đạo, sau đó là 10 hội nghị ở cấp cố vấn, đại diện ngoại giao, người đứng đầu quốc hội phù hợp với 10 điểm của Công thức hòa bình. Sau đó, những dự thảo này do các cố vấn chuẩn bị sẽ được đệ trình để các nguyên thủ quốc gia xem xét tại Hội nghị thượng đỉnh cuối cùng tương ứng.

Qua đó, tất cả các quốc gia trên thế giới tôn trọng hòa bình thực sự có thể tham gia vào việc lập lại hòa bình.

Hợp tác luôn là từ khóa đối với Ukraine trong quan hệ quốc tế. Lời này cũng là chìa khóa cho hòa bình. Vì vậy, hãy để hòa bình ngự trị! Hãy để các tổ chức và sự hợp tác của chúng ta mạnh mẽ hơn.

Tôi cảm ơn quý vị về cơ hội được phát biểu. Cảm ơn về lời mời và sự quan tâm của quý vị!

Vinh quang cho Ukraine!

In English: https://www.president.gov.ua/en/news/zas...ozhe-85745