[abc]

ÁI NGỮ - THIỆN ĐÃI

Hôm nay chúng ta học tiếp theo 2 Pháp nữa: ái ngữ và thiện đãi.

‘Ái ngữ’ tiếng Pali có nhiều từ. Trong Kinh này ngài Xá Lợi Phất xài chữ ‘sakhalya’. Chú giải giải thích ái ngữ là lời nói đi thẳng vào tim người nghe.

Canasukha = dễ nghe, nghe êm tai (cana = lỗ tai ; sukha = sự thoải mái)

Hadayangama = câu nói đi thẳng vào tim

Samasanthatika = lời nói dẫn đến sự an tĩnh cho tâm hồn người nghe.

Asamasankhatika = lời nói không phải ái ngữ. Lời nói gây sự xáo trộn cảm xúc người nghe, làm người ta bị khó chịu.

Đây có 2 pháp liên hệ đến đời sống và cuộc tu chúng ta là ái ngữ và thiện đãi. Đọc sơ qua thì không thấy thấm thía nhưng nó quan trọng ở chỗ: một tâm hồn bất thiện thì không thể có ái ngữ. Nên muốn có ái ngữ, bản thân tâm hồn mình phải thiện lành. Chót lưỡi đầu môi (miệng nói mà bụng nghĩ khác) không gọi là ái ngữ, mà là môi miếng.

‘Thiện đãi’ = tiếp đón thân tình.

Có hai cách đối xử, tiếp đãi nhau:

- Bằng vật chất = amisapatisanthara. Là đem thức ăn thức uống trao tặng cho nhau.

- Bằng pháp thoại = dhammapatisanthara. Chú giải ghi dhammakathakathananm nghĩa là bằng sự trao đổi hay thuyết giảng giáo lý. Xem Kinh ta thấy các tỳ kheo gặp nhau chỉ có hai việc để làm. Một là trao đổi đàm luận, thuyết giảng Phật pháp cho nhau nghe. Hai là im lặng theo cách của bậc thánh (thiền định). Chớ không có việc làm thứ ba.

SGN