[005]

Sergij Bortnyk, giáo sư thần học chính thống người Ukraine, Kyiv

Nói thật rằng, những hình ảnh từ Bucha không khiến tôi ngạc nhiên gì cả. Một đồng nghiệp cũ dạy tại trường thần học Kyiv từng sống nơi đó, bị dội bom ba tuần trước. Anh Andrij Gluschtschenko cũng là phó tế ở nhà thờ chúng tôi, gửi suốt thời gian qua các bài tường thuật. Ai đã đọc những bài đó sẽ không có ảo tưởng. May mắn cũng nhờ sự trợ giúp các tín hữu địa phương mà Anfrij và gia đình đã trốn thoát. Nhưng ngôi nhà của anh đã bị hủy hoại. Tôi đã có thể giúp anh ấy một ít tài chính, những quyên góp lớn hơn thì từ tay hai vị lãnh đạo tinh thần của hội thánh chúng tôi là Onufrij và Antonij.

Có lẽ tôi phải giải thích về hội thánh chúng tôi. Hội thánh chính thống Ukraine thuộc hệ thống Mạc Tư Khoa có hơn 12 ngàn linh mục là hội thánh lớn nhất Ukraine và công khai hành giáo trực tiếp dưới quyền của quyền phụ Kyrill. Tuy nhiên trong ba mươi năm gần đây chúng tôi tách dần ra khỏi giáo hội chính thống Nga, và người lãnh đạo tinh thần người Ukaine của chúng tôi là ngài Onufrij. Onufrij có cương vị khác hẳn Kyrill.

Trong khi Kyrill cố gắng né tránh cuộc chiến do Putin tạo ra là chiến tranh, thì ngài Onufrij lên án từ đầu cuộc chiến huynh đệ tương tàn. Về sự việc xảy ra ở Bucha, ngài đã phát biểu hôm thứ Hai dưới lời chủ chăn rằng: "Những gì xảy ra nơi này thật kinh khủng. Tim tôi tràn đầy nỗi đau. Tôi tin tưởng rằng những kẻ gây ra chiến sự này sẽ không thoát khỏi trước tòa Chúa".

Đối với tôi và gia đình tôi, các cuộc thảm sát này là một sự cảnh giác đừng trở về cố hương quá sớm. Trước khi chiến tranh bùng nổ chúng tôi sống gần Kyiv. Hiện tại tôi với vợ và hai đứa con nhỏ, 2 và 15 tháng tuổi đang cư ngụ tại nhà cha mẹ vợ ở cách Kyiv 400 cây số về phía Tây. Hôm sáng Chủ Nhật chúng tôi còn vui mừng nghe tin lính Nga rút quân và đã muốn về nhà ngay. Nhưng bây giờ thì nên đợi đã.

Một cựu giảng sư tại đại học của chúng tôi, ông giám mục Volodymyr Bormaschev, từng sống ở Irpin, một địa phương cạnh Bucha. Trong lúc ông di tản đã bị lính Nga bắn trọng thương và chết trong bệnh viện. Tôi tự hỏi rằng vì sao ngài Kyrill vẫn chưa chịu nói một lời đồng cảm nào với dân Ukraine cả?

Tôi hiện 45 tuổi và là giáo sư thần học, cũng làm việc trong ban ngoại giao của hội thánh chính thống Ukraine. Vì vậy tôi đã biết từ lâu lý tưởng một "russkimir" của Putin, nghĩa là một giáo quốc chính thống vĩ đại. Và tôi đã từ chối lý tưởng này. Lý tưởng này cũng phổ biến rộng rãi ở Ukraine, tuy nhiên cuộc chiến hiện tại sẽ lột trần lý tưởng đó. Cố nhiên châm biếm ở chỗ các xứ đạo bên miền Đông Ukraine có truyền thống theo Nga, còn các xứ đạo chính thống bên miền Tây Ukraine thì theo phương Tây chống Nga. Tuy nhiên miền Đông phải chịu khổ dưới sự giám sát của quân đội Nga nhiều hơn.

Hơn 60 nhà thờ đã bị bắn phá mà đa số các nhà thờ đó đều của giáo hội chính thống của chúng tôi. Nhưng mà cũng thật vô nghĩa khi một vài chính trị gia ở Kyiv muốn cấm luôn hội thánh chính thống Ukraine thuộc "quyền phụ Mạc Tư Khoa". 50 giáo xứ trong 12 ngàn giáo xứ đã chuyển sang quy thuận hội thánh chính thống của Ukraine thuộc "quyền phụ Kyiv", tuy nhiên lịch sử hội thánh chính thống Ukraine còn non trẻ và không hiện diện được ở nhiều nơi.

Hiên tại tôi sợ nhất tình trạng các thành phố có vị trí chiến lược quan trọng như Mariupol. Và chung quanh Charkiv, là nơi chúng tôi có bà con họ hàng cư ngụ.

Ngoài ra tôi cũng không hề tin rằng ngài Kyrill có thể ngăn cản Putin. Putin chỉ bỏ cuộc khi nào người dân Ukraine tiếp tục mạnh mẽ.