2021-11-26, 09:25 PM
(tt) Sư Toại Khanh Giảng Thiền Duyên và Đạo Duyên (5-6)
https://toaikhanh.com/videotext.php?vid=orBnYFjv_3w&abt=Thi%E1%BB%81n+Duy%C3%AAn+v%C3%A0+%C4%90%E1%BA%A1o+Duy%C3%AAn
Giờ xong cái đạo duyên rồi qua cái duyên khác. Qua tới, Nghiệp Duyên.
Nghiệp Duyên là gì? Cái khó của tui là vậy, mấy cái định nghĩa này trong kinh có, mà đọc vô chua quá. Nó chua quá. Cho nên tôi phải tìm cái định nghĩa nào mà bà con dễ gặm, rồi mai này bà con không thích bà con đổi qua cái khác, nhưng ít ra, bà con đã có một cái khái niệm rồi. Tôi đi dạy đạo tôi chỉ làm có một chuyện thôi, đó là tôi thấy bà con nằm bờ ngủ bụi ngoài đồng không mông quạnh tôi mới dụng cho cái chòi, hiểu không? Rồi mai này tôi đi rồi, bà con thấy mấy cái chòi có mấy cái cột bằng tre nó chột quá bà con mới thế cột bê tông, cột gỗ vô. Rồi ít bữa có tiền bà con lột cái mái lá bà con chơi cái mái tôn lên, nhưng mà để làm được chuyện đó bà con phải có cái chòi trước, hiểu không? Chứ không tự nhiên đồng không mông quạnh như thế này làm được cái khỉ gì. Cho nên tôi về tôi dạy đạo là tôi chỉ dựng cái chòi thôi rồi mai mốt tôi đi, Pháp Hòa về ổng thay cái nóc, Pháp Tiến qua ổng thay cái cột rồi thầy Minh Niệm qua ổng làm cái nền, toàn là dân đẹp trai không đó, còn tui xấu hoắc tui tới tui chỉ làm cái chòi thôi.
Khổ ghê cái đám mê trai. Nó chửi nghe nó khỏe ghê vậy đó.
Nhớ cái thằng đó nó ngủ với vợ nó, mà 2 giờ sáng nó lắc qua lắc lại. Vợ nó hỏi “Sao không ngủ?”, thì ổng nói “Thiếu nợ thằng Dũng 6 tháng, hứa trả nó tám chục lần mà hứa ngày mai là hạn chót. Không biết sao ngày mai nó tới rồi tiền đâu mà trả giờ ngủ không được”. Vợ nó nói “Dễ ẹc, để em tính cho.” Cái bả mở đèn bả đi ra ngoài. Bả đi đâu lát, quay trở lại kêu: “Ngủ đi.” “Em làm gì vậy?” “Em trả nợ rồi á.” “Ở đâu em có tiền?” “Anh nói anh không có tiền trả nó. Anh ngủ không được. Em chạy qua nói nó là anh không có tiền, giờ tới phiên nó mất ngủ ở bển”. Nó nói tiếng Mỹ “em đã move sleep sorrow qua bển, giờ tới phiên nó mất ngủ.”
Không lý nào cái xóm này đêm nay có tới hai thằng mất ngủ, vô lý. Tới phiên nó rồi.
Các vị nghe người ta bị xe đụng chết các vị thấy không có lạ, đúng không? Xe đụng chết, rồi các vị có nghe thằng Tèo bị đụng xe mà thằng Tí chết chưa? Chuyện có thiệt bên Cali á. Thằng Tèo nó bị đụng ở Việt Nam, mà thằng Tí bên đây chết. Lý do là thằng Tèo trước khi đi nó mượn thằng này 50 ngàn. Mà vì bạn thân nên không viết giấy nợ, cho nên nó nghe thằng Tèo bị đụng chết, bên đây nó lên máu chết luôn. Cho nên đụng ở bển mà bên đây chết, nhiều tai nạn ghê lắm. Cho nên ra đường chạy xe cẩn thận, coi chừng mình đụng một đứa, nó chết một chùm luôn là chỗ đó đó. Nó chết nguyên một chùm. Cho nên Đạo Phật trong cái thế giới này, nó tồn tại trong một hệ thống duyên khởi trùng điệp. Tức là chuyện của thằng này nó ảnh hưởng qua thằng kia. Chỗ đó đó.
Hai thằng uống rượu say nó ngủ, tối nó ngủ, nó uống say quá đi, nó bị ngứa, muỗi cắn nó gãi, mà nó say quá nó gãi nhầm qua thằng kế bên nó không biết. Sáng hôm sau hai thằng tỉnh dậy, hai thằng mới thề với nhau: “Tao từ về sau có chết tao cũng không uống rượu, lý do: ngủ gì đâu, uống rượu vô gãi hoài không đã.” Còn thằng kia kêu: “Uống rượu vô tự nhiên người chảy máu.”
Cho nên xã hội nó là một cái thế giới của tương tác. Tức là chuyện người này nó có thể lây qua người kia. Cho nên, ta làm ta nói cái gì ta phải nhớ rằng không phải là maybe mà chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng người khác ở chỗ đó. Bên đây ngã, mà bên kia nó ra máu.
Bây giờ mình định nghĩa về Nghiệp Duyên. (Repeat the beginning of (4-6))
Nghiệp Duyên là cái lực đẩy của, tôi không hiểu ở đâu mà tôi có thể giỡn dai như vậy. tôi có thể giỡn liên tục, tôi giỡn bất tận, endless và countless. Chớ ở nhà tôi phải nói là nghiêm khắc, nghiêm khắc lắm. Ở nhà một mình tôi chưa bao giờ kể chuyện cười hết. Có bữa đó tôi cũng nói vậy, tôi nói: “gặp cô tôi mới giỡn chứ mình tôi không kể chuyện cười” ta nói “ thầy ở mình mà thầy kể không chừng ta nói thầy quên uống thuốc”
Nghiệp duyên là lực đẩy của tâm sở tư, tức chủ ý trong mọi hành động lớn nhỏ. Lực đẩy của tâm sở tư, tức chủ ý trong mọi hành động lớn nhỏ. Có nghe hiểu không? Bởi vì cái nhân duyên là lực đẩy của khía cạnh thiện ác, đúng không? Có nhớ cái đó không ta? Mới ghi hôm qua hôm nay quên rồi.
Các vị có cái hạnh là không có chấp chuyện cũ, mấy người không có bỏ bụng, chửi không có giận mà học không có nhớ, mà nói không có hiểu, con người không có bỏ bụng. Có nhiều người họ khen tôi: “Sư có đám bạn quý lắm, tụi nó không có bỏ bụng.” Tui nói “Hành giả hả?” “Không, tụi nó học đâu có nhớ.”
Không bỏ bụng, nó không có nắm chắc. Nó học, nó quên sạch. Rồi cái gì quên rồi.
Cái nghiệp duyên là lực đẩy của chủ ý trong mọi hành động lớn nhỏ. Các vị biết cái chủ ý nó quan trọng lắm. Đúng không ta? Chính cái chủ ý nó mới đưa ta đi đến những chọn lựa.
Tại sao chuyện này ta không làm mà ta làm chuyện kia. Đó là What.
Còn thứ hai, cùng làm một cái chuyện đó mà thằng làm theo cách này thằng làm theo cách kia, đó là How.
Bây giờ các vị học với tôi, tôi hay nhấn mạnh chữ What và chữ How. Đúng không? Có nhiều khi What không, không có đủ. Chữ What nhiều khi nó không có đủ. Ví dụ, đều cùng đến đây học. Học cái gì? Cái gì ở đây có phải là What không?
Nhưng mà vấn đề học làm sao nó mới mệt.
Có người tới đây cứ ngồi chờ kể chuyện ma kể chuyện cười không à. Còn có người tới đâu họ ghi ghi chép chép về cất. có người ghi âm về nghe lại. Có người chép để đọc và ghi âm để nghe. Còn có người ghi âm về gửi tùm lum rồi họ nghe nhạc. Họ ghi âm cho mọi người thôi chứ họ là họ nghe cái khác. Họ nói: “Trời ơi, nhờ thầy mà con nghe thầy Phước Tiến dữ lắm á”. Có. Tại vì, mình bán cái gì mình ngại ăn cái đó, có biết không? Mình bán hủ tíu thì ăn mình chạy qua mua cháo lòng, mà bán cháo lòng chạy qua mua bánh mì vậy đó, thường vậy. Thì khi mình sang băng mình sang hoài mình nghe mình ớn mình kiếm ông khác, ông nào lạ lạ hơn cái ông mình ăn mình nghe. Cho nên tui thuyết pháp nhiều khi người ta sang băng tui riết người ta thuộc lòng bài thầy Minh Niệm.
Cái chủ ý hành động rất là quan trọng, vì chính chủ ý nó quyết định cái What và cái How.
Bởi vì chính vì cái chủ ý cho nên có những người đi vào chùa, hôm qua tôi kể đó.
1. Có mấy ông đi chùa, một người vô chùa là nhào vô kiếm cái nhà bếp, nhà cầu để mà dọn dẹp rửa ráy.
2. Cũng vì chủ ý, intention mà có người nhào vô chùa là leo lên chánh điện đốt nhang khấn vái tùm lum hết, cúng một nải chuối mà cầu nguyên rẫy chuối.
3. Rồi còn có người thì coi như vô chùa là nhào lên thư viện đọc sách đọc kinh ghi chép ào ào ào ào.
4. Có người thì nhảy lên chỗ vắng vắng ngồi thiền lim dim lim dim tới chiều khi nào đầy hết thì về, khi nào xả thiền thì về.
Tùy vào cái chủ ý của mình mà ta What và How trong đời sống, ta chọn What và chọn How chưa kể How Long và How Much, nó quan trọng lắm lắm lằm lắm lắm lắm.
Một Bồ Tát với người bình thường đôi khi làm một việc giống nhau nhưng mà cái chủ ý hình như hơi bị khác nhau. Có đúng không?
Thí dụ như, trước nhà của mình, thì người bình thường có thể ra đó dọn dẹp để mà đổ đất đổ đá cho nó đừng có bị đọng nước, đừng có lầy, đúng không? Trước nhà mình, mình ra mình làm, để cho trước nhà mình đừng có đọng nước, đừng có bị sình. Các vị nhớ chữ “mình” nha.
Còn Bồ Tát, trước nhà của Ngài, Ngài cũng ra Ngài làm nhưng mà để cho mọi người đừng có bị dính sình. Có khác không? Hình như khác hơi nhiều chứ không phải khác.
Tức là trước nhà mình, cũng cái diện tích bao nhiêu đó, nhưng mà Bồ Tát cái đầu nghĩ khác, mình thì “trước nhà mình” chưa làm mình quất cái “mình” bự chàng vàng màu đỏ rực luôn “trước nhà MÌNH, MÌNH phải đổ đất đổ đá trát xi măng cho nhà MÌNH, người của MÌNH đừng có bị dính sình từ chân lên tới mình”. Còn Bồ Tát thì không, “Thiên hạ sẽ đi ngang đây, mình làm cái này để đừng ai bị dính sình”.
Cho nên đôi khi cái What của Bồ Tát với mình giống nhau, cái How cách làm đôi khi cũng giống nhau nhưng mà cái Why khác nhau. Biết cái Why không? Hiểu chưa?
Cho nên cái chủ ý nó vô cùng quan trọng. Chính cái đó nó mới có cái Nghiệp Duyên là đó đó. Lớn chuyện lắm, chứ còn cắm đầu học Nghiệp Duyên, hiểu lơ mơ lơ mơ.
Chỉ riêng cái Nghiệp Duyên đủ để tu và đủ để chứa đựng toàn bộ nội dung Phật pháp. Chỉ tu một chữ Nghiệp thôi.
Một người có tu hành, cặp mắt họ nhìn đâu,
1. họ không nhìn bằng chủ ý bất thiện,
2. họ không tìm cái thích và cũng không bực mình trong cái nhìn, không có đam mê thích thú trong cái nhìn.
3. Và khi họ nghe, ngửi, nếm, đụng cũng vậy. Họ không có chủ ý bất thiện trong lúc sáu căn làm việc.
Như vậy rõ ràng mình đang tu với nghiệp duyên đúng không?
Cái chữ Nghiệp ở đây được định nghĩa vô cùng professional. Cái chữ Nghiệp Duyên ở đây mình đừng có hiểu theo nghĩa ngoài đời là fate, destiny, không phải.
Giống như có bà đó ở Cali, mà bả nghe thượng tọa Giác Đẳng giảng về 24 duyên, thượng tọa giảng về Tiền Sanh Duyên mà bả nghe bả không chịu hiểu kỹ, ít lâu sau bả gọi phone bả nói “Sư bây giờ con hiểu Tiền Sanh Duyên là gì rồi, có tiền nó sanh ra cái duyên. Ông chồng con 60 tuổi mà về nước mấy đứa con gái nó kêu bằng anh không, nên con thấy đó là tiền sanh du Tiền Sanh Duyên, nhờ tiền nó lòi cái duyên ra.” Hiểu không?
Cái đó là tào lao. Cái đó, ngoài đời họ hiểu như vậy, nhưng trong đạo mình á, cái chữ Nghiệp ở đây phải hiểu nó là tâm sở Tư. Trong 13 tâm sở nó có tâm sở Tư, tâm sở đó rất là quan trọng, nó là investment trong bất cứ hành động lớn bé nào, một câu nói một suy nghĩ nào. Chính cái tâm sở Tư đó mới quyết định nghiệp đó là nghiệp thiện hay nghiệp bất thiện.
Rồi, ghi dùm tôi cái này. Có ba tiêu chuẩn để xác định một tâm nào đó là tâm gì. Tâm là mind đó: Thiện, Ác, Dục, Thiền, Phàm, Thánh (sáu cái). Biết Dục với Thiền không ta? Dục là tâm Dục giới, còn tâm Thiền là tâm Sắc và Vô Sắc. (Thiện – Ác – Dục – Thiền – Phàm – Thánh) có nghĩa là dựa vào ba tiêu chuẩn này mình biết tâm là tâm nào trong 6 tâm này:
1. Tâm ấy dựa vào căn nào trong sáu căn? Có biết 6 căn không? Tôi biết nhiều người ở đây không có biết sáu căn.
2. Tâm ấy biết trần nào trong sáu trần?
3. Những tâm sở nào đi cùng tâm ấy?
Cái chữ tâm ở đây là bare knowing. Cho nên nhớ, cái bảng nêu đó, nguyên một nửa bảng nêu đó, 121 nút thật ra nó chỉ có 1 nút thôi. Tâm nó chỉ có một nhưng sở dĩ nó được gọi tâm này tâm kia là bởi vì ba cái ông này nè, ba cái ông mình mới ghi đó, ổng cộng lại mới ra 121. Hiểu không?
1:17:03
Chị Liên ráng nhớ cái này nè, chị nhìn cái bản đồ đó đó. Một nửa là tâm đúng không? Chị đếm xem 121 nút, nhưng 121 nút đó. Sẵn đây chắc tôi cho mấy người sơ cơ biết đâu họ coi họ đắc không chừng.
Có nghĩa là đời sống tâm lý của chúng ta, cái mind của chúng ta, nó có 2 cái cấu trúc, nó kêu là mental structure:
1/ bare knowing (1) + 13 neutral factors + 14 negative factors = unwholesome
2/ bare knowing (1) + 13 neutral factors + 25 positive factors = wholesome
(Cái biết đơn thuần không thiện ác (bare knowing) + 13 tâm sở trung hòa + 14 tâm sở bất thiện = Tâm bất thiện
Cái biết đơn thuần không thiện ác + 13 tâm sở trung hoà + 25 tâm sở tịnh hảo = Tâm lành.)
Ghi hiểu không ta? Hiểu hả? Rất là dễ nhớ. Cái công thức rất là dễ nhớ. Bare knowing là cái biết đơn thuần, không có thiện ác, nó chỉ là cái biết thôi, vì tâm nào cũng là biết, biết một cái object, something. Bare knowing chỉ có một. Như vậy thì :
1+13+14 = unwholesome
1+13+25 = wholesome
That’s it. No more.
Có bao nhiêu đó thôi mà khổ quá không chịu học, mà ăn rồi cứ thích tu theo cái gì mơ hồ chập chờn, huyền hoặc, khó hiểu mới linh. Có lúc tôi buồn quá tôi nói cái dân mình về chính trị phải là Cộng Sản, về tôn giáo thì phải là đạo Hồi, đạo Chúa.
Tại vì mình dễ .
Người mình không cần lý luận.
Người Việt Nam rất thông minh nhưng mà đa phần là gian.
Người Việt Nam rất là từ tâm, tốt bụng nhưng mà lại tham.
Người Việt Nam mình nhiều niềm tin lắm nhưng mà dễ bị cuồng tín.
Tôi là người Việt Nam nhưng mà tôi phải nói một cách đau lòng về dân tộc của mình. Mà có nhiều người nói vậy họ ném đá. Họ nói là tại sao lại nguyền rủa, mà đó là sự thật. Niềm tin Việt Nam rất mạnh. Các vị biết sau mấy chục năm Cộng Sản vô thần ở miền Bắc, bây giờ mở cửa một cái miền Bắc tôi nói không tưởng tượng được, niềm tin ngoài Bắc bây giờ khủng khiếp, hiềm một nỗi Phật giáo miền Bắc nó đang bị biến tướng biến thái một cách nghiêm trọng không thể tả.
Và người mình rất là, ngộ lắm.
Thông minh, nhưng mà đủ để gian thôi, chứ không phải thông minh để mà phân tích lý luận hợp lý. Nói ra thì nó chém mình, khổ vậy.
Và có một chuyện mà bao nhiêu người Việt Nam vẫn tin mà tới bây giờ hì hục tin là mình làm gì có 4000 năm văn hiến? Tại vì đến đời nhà Nguyễn thì mình mới có bản đồ chữ S, vì trước đây từ Đồng Nai trở xuống Cà Mau là của Miên, từ Thanh Hóa vào tới Đồng Nai là của Chàm. Mình có khúc ngoài thôi. Vậy 4000 năm là 4000 năm khúc nào? Mà nguyên cái khúc trên đó đó là nó nằm kế bên Tàu mới ghê chứ.
Tôi hỏi trống đồng Ngọc Lũ là của thằng nào đúc? Tại sao mình nhận vơ, có biết chữ vơ không? Các vị dựa vào cái gì mà các vị nói với tôi là trống đồng Ngọc Lũ của người Việt đúc? Có bao nhiêu dân tộc đến và đi trên mảnh đất này, các vị nghĩ sao? Hôm nay các vị có thể bắt gặp một cái mảnh giấy gói kẹo made in China mà trên đất Mỹ hay không? Cái chuyện đó có không? Có. Văn hóa kinh tế là sự giao lưu, sự qua lại, sự trao đổi. Nhớ chưa?
Tôi kể hoài một câu chuyện ruồi bu đó là có một lần tôi đi trên núi tuyết ở Thụy Sỹ, tôi ngồi ở băng ghế mà tôi gặp một mảnh giấy gói kẹo của Korea. Tôi mới suy nghĩ, cũng là cái duyên kỳ ngộ: một thằng Việt Nam mà đứng trên đất Thụy Sỹ cầm ra được cái giấy gói kẹo của thằng Korea, vì thằng Korea nó ăn nó liệng trên đó. Không phải tui tò mò, nhưng mà tuyết không. Nó nổi bật nó nằm kế bên chân tui, tui cầm lên. Tui thấy có chữ giống như chữ Tàu vậy đó, tui cũng tò mò tui coi chứ. Nó không phải chữ Tàu mà là chữ Korea.
Thì ở đây cũng vậy, ai dựa vào cái gì mà để nói trống đồng Ngọc Lũ là của tổ tiên người Việt, các vị nghe kịp không? Tại sao các vị không nghĩ rằng có một bộ phận người Mã Lai, người Tàu ở đó họ đã từng ở đó? Chưa kể nó có những trường hợp là sự pha tạp và sự giao thoa, pha tạp và giao thoa của các nền văn hóa, sự giao thoa và pha tạp về nhân chủng, có hiểu chữ nhân chủng không? Tại sao không có vụ đó? Mà cứ khư khư cho rằng mấy ngàn năm ấy trên mảnh đất ấy chỉ có riêng giống dân Việt. Dựa vào cái gì?
Thứ hai, là làm gì có giống dân Việt, nó lai tùm lum hết trơn à. Theo truyền thuyết trong gia đình tôi, tôi là người gốc Huế, tôi họ Nguyễn. Rồi ông sớ ông sơ ông sờ ông sẩm của tôi ổng vào Nam. Vì mang ơn một người trong Nam mà ổng trả ơn bằng cách đổi từ họ Nguyễn sang họ Phạm. Hôm nay trẫm họ Phạm. Cho nên mai này mà viết gia phả là bà cố nội khỏi tìm ra luôn. May là tui còn biết được tới đó, còn đời sau không biết là xong. Hiểu không? Đó là may là chuyện của Trẫm đó.
Cho nên đi lục lạo ba cái sổ sách đó. Nó rối tung lên hết. Chẳng hạn có cái ông đó. Ổng là thầy thuốc ổng dắt đệ tử đi khám bệnh. Ổng nói với bà bệnh: “Tui đã nói bà rồi, cái bệnh bà không có ăn đồ chua được, mà nói hoài. Hốt thuốc không nghe lời. Thôi tôi không tới nữa.” Bả nói: “Không có mà tôi không có ăn đồ chua.” “Bà ăn quýt mà bà chối.” “Ờ, ăn có múi à.” Khi mà ổng đi về, học trò nói “Sao thầy biết?” “Tao nhìn sàn nhà tao thấy vỏ quýt, thì bả chớ ai. Vỏ quýt còn mới lắm, không lẽ thằng nào ăn nó liệng vô đó”. Học trò nó khoái lắm. Bữa sau, nó cũng đi khám bệnh mà không có thầy, nó tới nó nạt nộ một cái bà kia “tTôi đã nói bà rồi. Bệnh bà không được ăn thịt gà.” Bả nói “Tôi có ăn đâu?”, đuổi ông thầy dởm quá, thầy đi về đi. Nó về nó nói ông thầy. Ông thầy nói “Sao mày biết nó ăn thịt gà?” Nó thấy cái chổi lông gà ở dưới á. Có nghĩa là cái kết quả điều tra nó rất là mơ hồ. Từ cái vỏ quýt mà truy ra cái múi quýt thì nó hợp lý, nhưng mà từ cái chổi lông gà chuyển qua ăn thịt gà thì nó xa dữ lắm.
Thì những nhà nghiên cứu thường mắc lỗi này. Như vào thế kỷ thứ 17 có một nhà sinh vật học người Pháp, thế kỷ 17 là năm một ngàn sáu trăm mấy đó, ổng gặp một con cào cào. Ổng mới bỏ trong cái ly, ổng úp lại. Ổng gõ như này, cái con cào cào nó nhảy. Ổng mới ghi thế này: “Thính giác cào cào nằm ở chân.” Ông đem ông bẻ hai cái chân sau, bỏ vô gõ gõ, nó không nhảy nữa. Ổng ghi them: “Khi mất đi hai chân thì cào cào sẽ mất đi thính giác” mà trong khi mất hai cái chân, bà nội nó sao nó nhảy. Rồi ổng coi đó là một công trình nghiên cứu khoa học. Các vị hiểu không? Nó khoa học quá đi chứ, very logical. Hiểu không? Nghỉ.
(còn tiếp)
https://toaikhanh.com/videotext.php?vid=orBnYFjv_3w&abt=Thi%E1%BB%81n+Duy%C3%AAn+v%C3%A0+%C4%90%E1%BA%A1o+Duy%C3%AAn
Giờ xong cái đạo duyên rồi qua cái duyên khác. Qua tới, Nghiệp Duyên.
Nghiệp Duyên là gì? Cái khó của tui là vậy, mấy cái định nghĩa này trong kinh có, mà đọc vô chua quá. Nó chua quá. Cho nên tôi phải tìm cái định nghĩa nào mà bà con dễ gặm, rồi mai này bà con không thích bà con đổi qua cái khác, nhưng ít ra, bà con đã có một cái khái niệm rồi. Tôi đi dạy đạo tôi chỉ làm có một chuyện thôi, đó là tôi thấy bà con nằm bờ ngủ bụi ngoài đồng không mông quạnh tôi mới dụng cho cái chòi, hiểu không? Rồi mai này tôi đi rồi, bà con thấy mấy cái chòi có mấy cái cột bằng tre nó chột quá bà con mới thế cột bê tông, cột gỗ vô. Rồi ít bữa có tiền bà con lột cái mái lá bà con chơi cái mái tôn lên, nhưng mà để làm được chuyện đó bà con phải có cái chòi trước, hiểu không? Chứ không tự nhiên đồng không mông quạnh như thế này làm được cái khỉ gì. Cho nên tôi về tôi dạy đạo là tôi chỉ dựng cái chòi thôi rồi mai mốt tôi đi, Pháp Hòa về ổng thay cái nóc, Pháp Tiến qua ổng thay cái cột rồi thầy Minh Niệm qua ổng làm cái nền, toàn là dân đẹp trai không đó, còn tui xấu hoắc tui tới tui chỉ làm cái chòi thôi.
Khổ ghê cái đám mê trai. Nó chửi nghe nó khỏe ghê vậy đó.
Nhớ cái thằng đó nó ngủ với vợ nó, mà 2 giờ sáng nó lắc qua lắc lại. Vợ nó hỏi “Sao không ngủ?”, thì ổng nói “Thiếu nợ thằng Dũng 6 tháng, hứa trả nó tám chục lần mà hứa ngày mai là hạn chót. Không biết sao ngày mai nó tới rồi tiền đâu mà trả giờ ngủ không được”. Vợ nó nói “Dễ ẹc, để em tính cho.” Cái bả mở đèn bả đi ra ngoài. Bả đi đâu lát, quay trở lại kêu: “Ngủ đi.” “Em làm gì vậy?” “Em trả nợ rồi á.” “Ở đâu em có tiền?” “Anh nói anh không có tiền trả nó. Anh ngủ không được. Em chạy qua nói nó là anh không có tiền, giờ tới phiên nó mất ngủ ở bển”. Nó nói tiếng Mỹ “em đã move sleep sorrow qua bển, giờ tới phiên nó mất ngủ.”
Không lý nào cái xóm này đêm nay có tới hai thằng mất ngủ, vô lý. Tới phiên nó rồi.
Các vị nghe người ta bị xe đụng chết các vị thấy không có lạ, đúng không? Xe đụng chết, rồi các vị có nghe thằng Tèo bị đụng xe mà thằng Tí chết chưa? Chuyện có thiệt bên Cali á. Thằng Tèo nó bị đụng ở Việt Nam, mà thằng Tí bên đây chết. Lý do là thằng Tèo trước khi đi nó mượn thằng này 50 ngàn. Mà vì bạn thân nên không viết giấy nợ, cho nên nó nghe thằng Tèo bị đụng chết, bên đây nó lên máu chết luôn. Cho nên đụng ở bển mà bên đây chết, nhiều tai nạn ghê lắm. Cho nên ra đường chạy xe cẩn thận, coi chừng mình đụng một đứa, nó chết một chùm luôn là chỗ đó đó. Nó chết nguyên một chùm. Cho nên Đạo Phật trong cái thế giới này, nó tồn tại trong một hệ thống duyên khởi trùng điệp. Tức là chuyện của thằng này nó ảnh hưởng qua thằng kia. Chỗ đó đó.
Hai thằng uống rượu say nó ngủ, tối nó ngủ, nó uống say quá đi, nó bị ngứa, muỗi cắn nó gãi, mà nó say quá nó gãi nhầm qua thằng kế bên nó không biết. Sáng hôm sau hai thằng tỉnh dậy, hai thằng mới thề với nhau: “Tao từ về sau có chết tao cũng không uống rượu, lý do: ngủ gì đâu, uống rượu vô gãi hoài không đã.” Còn thằng kia kêu: “Uống rượu vô tự nhiên người chảy máu.”
Cho nên xã hội nó là một cái thế giới của tương tác. Tức là chuyện người này nó có thể lây qua người kia. Cho nên, ta làm ta nói cái gì ta phải nhớ rằng không phải là maybe mà chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng người khác ở chỗ đó. Bên đây ngã, mà bên kia nó ra máu.
Bây giờ mình định nghĩa về Nghiệp Duyên. (Repeat the beginning of (4-6))
Nghiệp Duyên là cái lực đẩy của, tôi không hiểu ở đâu mà tôi có thể giỡn dai như vậy. tôi có thể giỡn liên tục, tôi giỡn bất tận, endless và countless. Chớ ở nhà tôi phải nói là nghiêm khắc, nghiêm khắc lắm. Ở nhà một mình tôi chưa bao giờ kể chuyện cười hết. Có bữa đó tôi cũng nói vậy, tôi nói: “gặp cô tôi mới giỡn chứ mình tôi không kể chuyện cười” ta nói “ thầy ở mình mà thầy kể không chừng ta nói thầy quên uống thuốc”
Nghiệp duyên là lực đẩy của tâm sở tư, tức chủ ý trong mọi hành động lớn nhỏ. Lực đẩy của tâm sở tư, tức chủ ý trong mọi hành động lớn nhỏ. Có nghe hiểu không? Bởi vì cái nhân duyên là lực đẩy của khía cạnh thiện ác, đúng không? Có nhớ cái đó không ta? Mới ghi hôm qua hôm nay quên rồi.
Các vị có cái hạnh là không có chấp chuyện cũ, mấy người không có bỏ bụng, chửi không có giận mà học không có nhớ, mà nói không có hiểu, con người không có bỏ bụng. Có nhiều người họ khen tôi: “Sư có đám bạn quý lắm, tụi nó không có bỏ bụng.” Tui nói “Hành giả hả?” “Không, tụi nó học đâu có nhớ.”
Không bỏ bụng, nó không có nắm chắc. Nó học, nó quên sạch. Rồi cái gì quên rồi.
Cái nghiệp duyên là lực đẩy của chủ ý trong mọi hành động lớn nhỏ. Các vị biết cái chủ ý nó quan trọng lắm. Đúng không ta? Chính cái chủ ý nó mới đưa ta đi đến những chọn lựa.
Tại sao chuyện này ta không làm mà ta làm chuyện kia. Đó là What.
Còn thứ hai, cùng làm một cái chuyện đó mà thằng làm theo cách này thằng làm theo cách kia, đó là How.
Bây giờ các vị học với tôi, tôi hay nhấn mạnh chữ What và chữ How. Đúng không? Có nhiều khi What không, không có đủ. Chữ What nhiều khi nó không có đủ. Ví dụ, đều cùng đến đây học. Học cái gì? Cái gì ở đây có phải là What không?
Nhưng mà vấn đề học làm sao nó mới mệt.
Có người tới đây cứ ngồi chờ kể chuyện ma kể chuyện cười không à. Còn có người tới đâu họ ghi ghi chép chép về cất. có người ghi âm về nghe lại. Có người chép để đọc và ghi âm để nghe. Còn có người ghi âm về gửi tùm lum rồi họ nghe nhạc. Họ ghi âm cho mọi người thôi chứ họ là họ nghe cái khác. Họ nói: “Trời ơi, nhờ thầy mà con nghe thầy Phước Tiến dữ lắm á”. Có. Tại vì, mình bán cái gì mình ngại ăn cái đó, có biết không? Mình bán hủ tíu thì ăn mình chạy qua mua cháo lòng, mà bán cháo lòng chạy qua mua bánh mì vậy đó, thường vậy. Thì khi mình sang băng mình sang hoài mình nghe mình ớn mình kiếm ông khác, ông nào lạ lạ hơn cái ông mình ăn mình nghe. Cho nên tui thuyết pháp nhiều khi người ta sang băng tui riết người ta thuộc lòng bài thầy Minh Niệm.
Cái chủ ý hành động rất là quan trọng, vì chính chủ ý nó quyết định cái What và cái How.
Bởi vì chính vì cái chủ ý cho nên có những người đi vào chùa, hôm qua tôi kể đó.
1. Có mấy ông đi chùa, một người vô chùa là nhào vô kiếm cái nhà bếp, nhà cầu để mà dọn dẹp rửa ráy.
2. Cũng vì chủ ý, intention mà có người nhào vô chùa là leo lên chánh điện đốt nhang khấn vái tùm lum hết, cúng một nải chuối mà cầu nguyên rẫy chuối.
3. Rồi còn có người thì coi như vô chùa là nhào lên thư viện đọc sách đọc kinh ghi chép ào ào ào ào.
4. Có người thì nhảy lên chỗ vắng vắng ngồi thiền lim dim lim dim tới chiều khi nào đầy hết thì về, khi nào xả thiền thì về.
Tùy vào cái chủ ý của mình mà ta What và How trong đời sống, ta chọn What và chọn How chưa kể How Long và How Much, nó quan trọng lắm lắm lằm lắm lắm lắm.
Một Bồ Tát với người bình thường đôi khi làm một việc giống nhau nhưng mà cái chủ ý hình như hơi bị khác nhau. Có đúng không?
Thí dụ như, trước nhà của mình, thì người bình thường có thể ra đó dọn dẹp để mà đổ đất đổ đá cho nó đừng có bị đọng nước, đừng có lầy, đúng không? Trước nhà mình, mình ra mình làm, để cho trước nhà mình đừng có đọng nước, đừng có bị sình. Các vị nhớ chữ “mình” nha.
Còn Bồ Tát, trước nhà của Ngài, Ngài cũng ra Ngài làm nhưng mà để cho mọi người đừng có bị dính sình. Có khác không? Hình như khác hơi nhiều chứ không phải khác.
Tức là trước nhà mình, cũng cái diện tích bao nhiêu đó, nhưng mà Bồ Tát cái đầu nghĩ khác, mình thì “trước nhà mình” chưa làm mình quất cái “mình” bự chàng vàng màu đỏ rực luôn “trước nhà MÌNH, MÌNH phải đổ đất đổ đá trát xi măng cho nhà MÌNH, người của MÌNH đừng có bị dính sình từ chân lên tới mình”. Còn Bồ Tát thì không, “Thiên hạ sẽ đi ngang đây, mình làm cái này để đừng ai bị dính sình”.
Cho nên đôi khi cái What của Bồ Tát với mình giống nhau, cái How cách làm đôi khi cũng giống nhau nhưng mà cái Why khác nhau. Biết cái Why không? Hiểu chưa?
Cho nên cái chủ ý nó vô cùng quan trọng. Chính cái đó nó mới có cái Nghiệp Duyên là đó đó. Lớn chuyện lắm, chứ còn cắm đầu học Nghiệp Duyên, hiểu lơ mơ lơ mơ.
Chỉ riêng cái Nghiệp Duyên đủ để tu và đủ để chứa đựng toàn bộ nội dung Phật pháp. Chỉ tu một chữ Nghiệp thôi.
Một người có tu hành, cặp mắt họ nhìn đâu,
1. họ không nhìn bằng chủ ý bất thiện,
2. họ không tìm cái thích và cũng không bực mình trong cái nhìn, không có đam mê thích thú trong cái nhìn.
3. Và khi họ nghe, ngửi, nếm, đụng cũng vậy. Họ không có chủ ý bất thiện trong lúc sáu căn làm việc.
Như vậy rõ ràng mình đang tu với nghiệp duyên đúng không?
Cái chữ Nghiệp ở đây được định nghĩa vô cùng professional. Cái chữ Nghiệp Duyên ở đây mình đừng có hiểu theo nghĩa ngoài đời là fate, destiny, không phải.
Giống như có bà đó ở Cali, mà bả nghe thượng tọa Giác Đẳng giảng về 24 duyên, thượng tọa giảng về Tiền Sanh Duyên mà bả nghe bả không chịu hiểu kỹ, ít lâu sau bả gọi phone bả nói “Sư bây giờ con hiểu Tiền Sanh Duyên là gì rồi, có tiền nó sanh ra cái duyên. Ông chồng con 60 tuổi mà về nước mấy đứa con gái nó kêu bằng anh không, nên con thấy đó là tiền sanh du Tiền Sanh Duyên, nhờ tiền nó lòi cái duyên ra.” Hiểu không?
Cái đó là tào lao. Cái đó, ngoài đời họ hiểu như vậy, nhưng trong đạo mình á, cái chữ Nghiệp ở đây phải hiểu nó là tâm sở Tư. Trong 13 tâm sở nó có tâm sở Tư, tâm sở đó rất là quan trọng, nó là investment trong bất cứ hành động lớn bé nào, một câu nói một suy nghĩ nào. Chính cái tâm sở Tư đó mới quyết định nghiệp đó là nghiệp thiện hay nghiệp bất thiện.
Rồi, ghi dùm tôi cái này. Có ba tiêu chuẩn để xác định một tâm nào đó là tâm gì. Tâm là mind đó: Thiện, Ác, Dục, Thiền, Phàm, Thánh (sáu cái). Biết Dục với Thiền không ta? Dục là tâm Dục giới, còn tâm Thiền là tâm Sắc và Vô Sắc. (Thiện – Ác – Dục – Thiền – Phàm – Thánh) có nghĩa là dựa vào ba tiêu chuẩn này mình biết tâm là tâm nào trong 6 tâm này:
1. Tâm ấy dựa vào căn nào trong sáu căn? Có biết 6 căn không? Tôi biết nhiều người ở đây không có biết sáu căn.
2. Tâm ấy biết trần nào trong sáu trần?
3. Những tâm sở nào đi cùng tâm ấy?
Cái chữ tâm ở đây là bare knowing. Cho nên nhớ, cái bảng nêu đó, nguyên một nửa bảng nêu đó, 121 nút thật ra nó chỉ có 1 nút thôi. Tâm nó chỉ có một nhưng sở dĩ nó được gọi tâm này tâm kia là bởi vì ba cái ông này nè, ba cái ông mình mới ghi đó, ổng cộng lại mới ra 121. Hiểu không?
1:17:03
Chị Liên ráng nhớ cái này nè, chị nhìn cái bản đồ đó đó. Một nửa là tâm đúng không? Chị đếm xem 121 nút, nhưng 121 nút đó. Sẵn đây chắc tôi cho mấy người sơ cơ biết đâu họ coi họ đắc không chừng.
Có nghĩa là đời sống tâm lý của chúng ta, cái mind của chúng ta, nó có 2 cái cấu trúc, nó kêu là mental structure:
1/ bare knowing (1) + 13 neutral factors + 14 negative factors = unwholesome
2/ bare knowing (1) + 13 neutral factors + 25 positive factors = wholesome
(Cái biết đơn thuần không thiện ác (bare knowing) + 13 tâm sở trung hòa + 14 tâm sở bất thiện = Tâm bất thiện
Cái biết đơn thuần không thiện ác + 13 tâm sở trung hoà + 25 tâm sở tịnh hảo = Tâm lành.)
Ghi hiểu không ta? Hiểu hả? Rất là dễ nhớ. Cái công thức rất là dễ nhớ. Bare knowing là cái biết đơn thuần, không có thiện ác, nó chỉ là cái biết thôi, vì tâm nào cũng là biết, biết một cái object, something. Bare knowing chỉ có một. Như vậy thì :
1+13+14 = unwholesome
1+13+25 = wholesome
That’s it. No more.
Có bao nhiêu đó thôi mà khổ quá không chịu học, mà ăn rồi cứ thích tu theo cái gì mơ hồ chập chờn, huyền hoặc, khó hiểu mới linh. Có lúc tôi buồn quá tôi nói cái dân mình về chính trị phải là Cộng Sản, về tôn giáo thì phải là đạo Hồi, đạo Chúa.
Tại vì mình dễ .
Người mình không cần lý luận.
Người Việt Nam rất thông minh nhưng mà đa phần là gian.
Người Việt Nam rất là từ tâm, tốt bụng nhưng mà lại tham.
Người Việt Nam mình nhiều niềm tin lắm nhưng mà dễ bị cuồng tín.
Tôi là người Việt Nam nhưng mà tôi phải nói một cách đau lòng về dân tộc của mình. Mà có nhiều người nói vậy họ ném đá. Họ nói là tại sao lại nguyền rủa, mà đó là sự thật. Niềm tin Việt Nam rất mạnh. Các vị biết sau mấy chục năm Cộng Sản vô thần ở miền Bắc, bây giờ mở cửa một cái miền Bắc tôi nói không tưởng tượng được, niềm tin ngoài Bắc bây giờ khủng khiếp, hiềm một nỗi Phật giáo miền Bắc nó đang bị biến tướng biến thái một cách nghiêm trọng không thể tả.
Và người mình rất là, ngộ lắm.
Thông minh, nhưng mà đủ để gian thôi, chứ không phải thông minh để mà phân tích lý luận hợp lý. Nói ra thì nó chém mình, khổ vậy.
- Cái dân tộc lạ lắm, anh hùng nhưng mà du côn.
- Nhiều niềm tin nhưng mà cuồng tín.
- Thông minh nhưng mà gian hùng, sầu lắm.
Và có một chuyện mà bao nhiêu người Việt Nam vẫn tin mà tới bây giờ hì hục tin là mình làm gì có 4000 năm văn hiến? Tại vì đến đời nhà Nguyễn thì mình mới có bản đồ chữ S, vì trước đây từ Đồng Nai trở xuống Cà Mau là của Miên, từ Thanh Hóa vào tới Đồng Nai là của Chàm. Mình có khúc ngoài thôi. Vậy 4000 năm là 4000 năm khúc nào? Mà nguyên cái khúc trên đó đó là nó nằm kế bên Tàu mới ghê chứ.
Tôi hỏi trống đồng Ngọc Lũ là của thằng nào đúc? Tại sao mình nhận vơ, có biết chữ vơ không? Các vị dựa vào cái gì mà các vị nói với tôi là trống đồng Ngọc Lũ của người Việt đúc? Có bao nhiêu dân tộc đến và đi trên mảnh đất này, các vị nghĩ sao? Hôm nay các vị có thể bắt gặp một cái mảnh giấy gói kẹo made in China mà trên đất Mỹ hay không? Cái chuyện đó có không? Có. Văn hóa kinh tế là sự giao lưu, sự qua lại, sự trao đổi. Nhớ chưa?
Tôi kể hoài một câu chuyện ruồi bu đó là có một lần tôi đi trên núi tuyết ở Thụy Sỹ, tôi ngồi ở băng ghế mà tôi gặp một mảnh giấy gói kẹo của Korea. Tôi mới suy nghĩ, cũng là cái duyên kỳ ngộ: một thằng Việt Nam mà đứng trên đất Thụy Sỹ cầm ra được cái giấy gói kẹo của thằng Korea, vì thằng Korea nó ăn nó liệng trên đó. Không phải tui tò mò, nhưng mà tuyết không. Nó nổi bật nó nằm kế bên chân tui, tui cầm lên. Tui thấy có chữ giống như chữ Tàu vậy đó, tui cũng tò mò tui coi chứ. Nó không phải chữ Tàu mà là chữ Korea.
Thì ở đây cũng vậy, ai dựa vào cái gì mà để nói trống đồng Ngọc Lũ là của tổ tiên người Việt, các vị nghe kịp không? Tại sao các vị không nghĩ rằng có một bộ phận người Mã Lai, người Tàu ở đó họ đã từng ở đó? Chưa kể nó có những trường hợp là sự pha tạp và sự giao thoa, pha tạp và giao thoa của các nền văn hóa, sự giao thoa và pha tạp về nhân chủng, có hiểu chữ nhân chủng không? Tại sao không có vụ đó? Mà cứ khư khư cho rằng mấy ngàn năm ấy trên mảnh đất ấy chỉ có riêng giống dân Việt. Dựa vào cái gì?
Thứ hai, là làm gì có giống dân Việt, nó lai tùm lum hết trơn à. Theo truyền thuyết trong gia đình tôi, tôi là người gốc Huế, tôi họ Nguyễn. Rồi ông sớ ông sơ ông sờ ông sẩm của tôi ổng vào Nam. Vì mang ơn một người trong Nam mà ổng trả ơn bằng cách đổi từ họ Nguyễn sang họ Phạm. Hôm nay trẫm họ Phạm. Cho nên mai này mà viết gia phả là bà cố nội khỏi tìm ra luôn. May là tui còn biết được tới đó, còn đời sau không biết là xong. Hiểu không? Đó là may là chuyện của Trẫm đó.
Cho nên đi lục lạo ba cái sổ sách đó. Nó rối tung lên hết. Chẳng hạn có cái ông đó. Ổng là thầy thuốc ổng dắt đệ tử đi khám bệnh. Ổng nói với bà bệnh: “Tui đã nói bà rồi, cái bệnh bà không có ăn đồ chua được, mà nói hoài. Hốt thuốc không nghe lời. Thôi tôi không tới nữa.” Bả nói: “Không có mà tôi không có ăn đồ chua.” “Bà ăn quýt mà bà chối.” “Ờ, ăn có múi à.” Khi mà ổng đi về, học trò nói “Sao thầy biết?” “Tao nhìn sàn nhà tao thấy vỏ quýt, thì bả chớ ai. Vỏ quýt còn mới lắm, không lẽ thằng nào ăn nó liệng vô đó”. Học trò nó khoái lắm. Bữa sau, nó cũng đi khám bệnh mà không có thầy, nó tới nó nạt nộ một cái bà kia “tTôi đã nói bà rồi. Bệnh bà không được ăn thịt gà.” Bả nói “Tôi có ăn đâu?”, đuổi ông thầy dởm quá, thầy đi về đi. Nó về nó nói ông thầy. Ông thầy nói “Sao mày biết nó ăn thịt gà?” Nó thấy cái chổi lông gà ở dưới á. Có nghĩa là cái kết quả điều tra nó rất là mơ hồ. Từ cái vỏ quýt mà truy ra cái múi quýt thì nó hợp lý, nhưng mà từ cái chổi lông gà chuyển qua ăn thịt gà thì nó xa dữ lắm.
Thì những nhà nghiên cứu thường mắc lỗi này. Như vào thế kỷ thứ 17 có một nhà sinh vật học người Pháp, thế kỷ 17 là năm một ngàn sáu trăm mấy đó, ổng gặp một con cào cào. Ổng mới bỏ trong cái ly, ổng úp lại. Ổng gõ như này, cái con cào cào nó nhảy. Ổng mới ghi thế này: “Thính giác cào cào nằm ở chân.” Ông đem ông bẻ hai cái chân sau, bỏ vô gõ gõ, nó không nhảy nữa. Ổng ghi them: “Khi mất đi hai chân thì cào cào sẽ mất đi thính giác” mà trong khi mất hai cái chân, bà nội nó sao nó nhảy. Rồi ổng coi đó là một công trình nghiên cứu khoa học. Các vị hiểu không? Nó khoa học quá đi chứ, very logical. Hiểu không? Nghỉ.
(còn tiếp)
![[Image: vote.png]](https://i.postimg.cc/X75q5Fsv/vote.png)