[abc]

Trong Kinh có một chữ rất thơ mộng gọi cho quả vị Tu Đà Hườn là dassana có nghĩa là Sơ ngộ. Là thấy lần đâu. Cả một dòng luân hồi thăm thẳm, sữa mẹ mà chúng ta uống nhiều hơn cả nước của bốn biển. Máu và nước mắt của chúng ta chảy ra nhiều hơn cả bốn biển. Trong suốt thời gian dài thăm thẳm ấy, chúng ta chưa có một lần, một cơ hội được biết mình là ai, mình từ đâu tới, mình sẽ đi về đâu và bây giờ mình nên làm gì. Đó là bốn câu hỏi. Để rồi một ngày khi chúng ta hội đủ duyên lành chúng ta chứng Thánh, lần đầu tiên chúng ta hiểu mình là ai, lần đầu tiên chạm mặt với bản chất thật của chính mình. Gọi là ngày Sơ ngộ. Trong Kinh nói bất cứ vị Phật Chánh Đẳng Chánh Giác nào, ngay trong ngày đầu tiên thành Đạo đều tự cảm hứng một bài kệ nội dung như sau:

Lang thang vạn kiếp luân hồi
Tìm không gặp kẻ xây ngôi nhà này
Ôi đời sống thật buồn thay
Bèo mây bến cũ vần xoay lối về
Hỡi này anh thợ nhà kia
Rui mè kèo cột gãy lìa nát tan
Bao tham ái thảy điêu tàn
Tâm ta chứng đạt Niết Bàn thảnh thơi.

Khi các Ngài thành Phật thì cảm xúc đầu tiên : "Ồ, thì ra Ta hiểu rồi; thế giời này được cấu tạo ra sao; thân tâm này được cấu tạo ra sao. Đây sao - kia vậy, kia sao - đây vậy. Thì ra cái cấu trúc của thế giới này được dựng lên như vậy đó."
Do thích tùm lum nên mới có tùm lum. Do có tùm lum nên đổ vỡ gãy nát tùm lum. Có sanh thì có diệt. Mọi thứ do duyên mà có. Có rồi lại mất. Chính vì chúng ta không chấp nhận sự thật ấy nên chúng ta thấy có rồi chúng ta lại sợ mất. Khi hiểu được bản chất cuộc sống ấy là gì, mọi thứ do duyên mà có, có rồi lại mất, ta sẽ an nhiên nhìn thấy mọi sự bằng tâm thanh thản.

Có người hỏi Ngài Xá Lợi Phất: "Thấy Ngài ngồi trong rừng một mình im ru thế này, có người hỏi những người ngồi như Ngài có ham sống sợ chết không? Như người phàm thì có, còn Ngài thì sao?"

Ngài nói: "Ta không ham sống, mà cũng không muốn chết. Ta chỉ chờ duyên tới. Trái chín thì sẽ rụng."

STK