2020-02-26, 10:51 PM
Sư Toại Khanh giảng Kinh Lời Cảm Hứng (Tăng Chi Bộ Kinh 6.62) (???)(1-3)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=audio/Youtube%202019/20190528.KTC.6.62%20L%E1%BB%9Di%20C%E1%BA%A3m%20H%E1%BB%A9ng
KTC.6.62 Lời Cảm Hứng
26/08/2019 - 08:34 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Mình tiếp tục bài giảng ngày hôm qua. Hôm qua tôi có nói rằng thế giới này có nhiều cách để mà mình quan sát, mình nhận thức nó, thí dụ như có trường hợp Đức Phật phân tích thế giới này gồm có 1 thứ thôi, Ngài gọi đó là pháp hành, Ngài nói tất cả pháp hành là vô ngã, vô thường. Ngay trong cái câu nói cuối đời của Ngài, Ngài cũng không còn chia chẻ danh, sắc, 5 uẩn mà Ngài chỉ nói chung là các hành. Có nghĩa là cái gì mà do duyên tạo ra để có mặt, rồi cũng do duyên mà mất đi, thì cái đó gọi chung là pháp hành. Rồi có trường hợp, Ngài phân tích thế giới có 2, đó là danh và sắc, thân và tâm. Có chỗ Ngài phân tích thế giới này thành ra 5, đó là 5 uẩn: sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Có lúc Ngài phân thế giới này thành 3 cõi, đó là: dục, sắc, và vô sắc. Tùy. Thì chúng ta thấy rằng tùy trường hợp, tùy đối tượng, tùy thời điểm mà Đức Thế Tôn có cách phân tích khác nhau về thế giới này.
XÚC
Trong bài kinh này mình thấy Ngài phân tích thế giới qua những khái niệm mà đối với đa phần người Phật tử mình rất là xa lạ. Thí dụ như Ngài nói thế giới này qua xúc, nếu mình không có học giáo lý, mình không có thể ngờ được rằng cái nội dung bài kinh này sâu như vậy, và bản thân chữ xúc xưa giờ mình hiểu rất là nghèo, rất là cạn, rất là hẹp.
Xúc ở đây là sự gặp gỡ của 6 căn, 6 trần và tôi đã nói không biết là bao nhiêu lần, đó là toàn bộ thế giới này cùng vô lượng vũ trụ với tất cả chúng sinh trong đó, thì chỉ là sự có mặt của 6 căn và 6 trần. Cái sự gặp gỡ của 6 căn và 6 trần thì được gọi là 6 xúc, mà gọi cho đủ là 6 xúc, mà nói gọn chỉ là xúc thôi là được rồi, trong trường hợp này Ngài chỉ nói xúc là được rồi. Nha, xúc.
Tôi đã nói rằng toàn bộ cái hành trình tu hành của chúng ta, toàn bộ cái hành trình sống đời và hành đạo của chúng ta chỉ là cái lộ trình của 6 xúc. Mình sống ở ngoài đời từ ở trong bụng mẹ, tôi đang nói một ví dụ ngắn thôi, từ ở trong bụng mẹ là mình đã làm việc với 6 xúc, rồi mình ra khỏi bụng mẹ, từ đó cho đến lúc mình đi vào đời, rồi mình vào quan tài, thì đó là cái lộ trình của 6 xúc. Mắt thì làm việc với cảnh sắc, lỗ tai thì làm việc với tiếng động, âm thanh. Mắt thì làm việc với hình dáng, màu sắc. Cứ như vậy, nha, cho nên trong cả cuộc tu mình cũng vậy, trong cả cuộc tu mình giữ giới, hay là mình ngồi thiền, hay là mình sống chánh niệm, hay là mình đi, đứng, ăn, uống, ngồi, nằm, tắm rửa, vệ sinh, bài tiết, tất cả đều là cái lộ trình làm việc của 6 xúc hết.
Thí dụ như bây giờ một người cư sĩ lẽ ra là đã xịt thuốc giết gián, giết muỗi, giết kiến, giết chuột, nhưng mà bây giờ mình khó chịu lắm, cái khó chịu đó là gì? Cũng là 6 căn tiếp xúc với 6 trần. Nhưng mà mình không như người không biết đạo, mình khéo kềm chế ý căn của mình, để mình không có giết nó bởi vì mình là người giữ giới. Mình không có giết nó là vì mình không có muốn gieo nghiệp sát, mình không muốn giết nó là bởi vì mình cũng biết rằng nó có sự sống, nó cũng ham sống, nó cũng sợ chết. Ít nhất là 2 lý do đó, một là vì vấn đề tội báo, vì sợ quả báo mà mình không giết; thứ hai là vì mình thương cái đối tượng đó mà mình không có ra tay. Như vậy toàn bộ cái khoảnh khắc, cái giây phút mà mình đấu tranh tư tưởng để mà không có giết chuột, giết gián, giết ruồi, giết muỗi bằng thuốc, thì toàn bộ quá trình đó chính là lộ trình làm việc của ý xúc.
Rồi bây giờ các vị ra tay các vị dọn dẹp nhà cửa để đừng có hôi hám, đừng có nước đọng, đừng có rác rưởi để cho tụi nó đừng có ở nữa, đó cũng là lộ trình làm việc của 6 căn, có nghĩa là làm việc bằng mắt, bằng mũi, bằng lưỡi, bằng thân. Nhớ cái đó nha. Và cái lúc mình làm việc tư tưởng với chính mình để mình không có sử dụng các biện pháp bạo lực, thô bạo để mà giết nó, đó chính là lúc làm việc của ý xúc. Còn cái lúc mà mình đang làm việc dọn dẹp đó là bằng 5 cái xúc đầu: nhãn, nhỉ, tỷ, thiệt, thân.
27/08/2019 - 03:20 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
05:02
Như vậy các vị thấy không, ở ngoài đời các vị đi ăn nhậu, nhảy đầm, đánh bài, sát sanh, trộm cắp, săn bắn, câu cá, lừa đảo, giựt dọc, hoặc là buôn bán, hoặc là cày sâu cuốc bẫm, tất thảy những chuyện đó đều là hoạt động của 6 căn. Và 6 căn ở đây khi mà tiếp xúc với 6 trần được gọi là 6 xúc. Ở ngoài đời kiếm sống, vật lộn với đồng tiền, bát gạo cũng là 6 xúc. Đi vào chùa tu hành giới, định, tuệ cũng là 6 xúc. Nhớ nha. Có trường hợp Đức Thế Tôn nói về thế giới này Ngài chỉ có một chữ thôi, đó là xúc, tu hành là hạn chế và kiểm soát 6 xúc.
Hạn chế là sao? Có nghĩa là mình không có đi kiếm tìm cái này cái kia để mình nhìn, không có kiếm tìm cái này cái kia để mình nghe, ngửi, nếm, đụng, đó là hạn chế.
Còn kiểm soát là sao? Là trong trường hợp mà không có tránh được cái nhìn, không tránh được cái nghe thì mình có kiểm soát, mình biết rõ cái gì nó đang xảy ra, đang diễn ra trong tâm tư của mình. Như vậy thì người tu vẫn tiếp tục sống với 6 xúc nhưng mà 6 xúc đó có hạn chế, có kiểm soát. Hạn chế là vậy đó. Có nghĩa là mình không có lui tới những nơi nào, không có tiếp tục gặp gỡ những người nào, không tiếp tục tiêu thụ những loại hàng hóa nào, những loại phẩm vật nào, thì đó được gọi là có hạn chế, có kiểm soát trong 6 xúc.
Và như vậy thì cuộc sống của mình trong cuộc đời này cũng là hoạt động của 6 xúc. Như vậy, nói xa hơn nữa toàn bộ dòng luân hồi chỉ nói chữ xúc thôi được rồi, đây là lý do vì đâu mà ở đây Ngài mới nói, Ngài giảng nhiều về xúc.
Xúc có nhiều loại: nhãn xúc, nhĩ xúc,.... và chính cái đời sống của mình thông qua 6 xúc, mình tạo vô vàn các nghiệp. Những nghiệp đó tạo ra những cái quả đây gọi là xúc dị thục, dị thục đây là quả báo. Do hôm nay tôi thích cái này, tôi ghét cái kia, và để giải quyết cái thích, giải quyết cái ghét tôi đã làm các nghiệp thiện ác, thì những nghiệp thiện ác ấy nó cho ra những cái quả tốt, quả xấu, quả buồn, quả vui, thì những quả buồn, quả vui ấy được gọi là xúc dị thục. Các vị nghe kịp không? Và sự chứng đắc niết bàn là sự chấm dứt toàn bộ 6 xúc, vắng mặt triệt để, rốt ráo, hoàn toàn tuyệt đối 6 xúc. Và cái con dường dẫn đến sự chấm dứt triệt để ấy chính là cái đạo lộ Bát Chánh Đạo.
Bát Chánh Đạo là một tên gọi của tam học, Bát Chánh Đạo là một cách nói gọn của 37 phẩm bồ đề, Bát Chánh Đạo là tên gọi rộng rãi và chi tiết của cái gọi là con đường giải thoát hay là lộ trình giác ngộ. Nhớ nha. Thì đó là nói về xúc hôm qua giảng rồi.
THỌ
Tiếp tục thọ cũng y chang như vậy, toàn bộ đời sống này chúng ta hoàn toàn có thể nói đời sống này chỉ là đời sống của các cảm thọ, của các cảm giác thôi. Ở trong bụng mẹ là mình đã sống với các thọ, các cảm giác, ra khỏi bụng mẹ cũng vậy, chúng ta phải đồng ý với nhau một chuyện, toàn bộ đời sống của chúng ta chỉ là hành trình của cảm giác thôi, cảm giác dễ chịu, khó chịu, dễ chịu, khó chịu, trốn khổ, tìm vui, trốn khổ, tìm vui. Cả một cuộc đời của chúng ta chỉ có bao nhiêu đó thôi.
Các vị nói với tôi rằng các vị là bác sĩ, là kỹ sư, các vị có ăn học, các vị có tài sản, các vị có quyền lực, các vị có sức khỏe, có nhan sắc gì đi nữa thì tôi cứ căn cứ vào kinh Phật, tôi hiểu ngầm là quí vị cũng tiếp tục sống vật lộn với các cảm giác, nhưng mà ở một cái điều kiện tốt hơn cái người mà không được như quí vị. Những người không được sức khỏe như quí vị, nhan sắc như quí vị, tiền bạc như quí vị, quyền lực như quí vị, quen biết xã hội như quí vị, kiến thức chuyên môn như quí vị, thì những người không có những cái đó, thì cái đời sống cảm thọ của họ nó có hạn chế, nó có nhiều nghiệt ngã, khốc liệt khác hơn quí vị. Đấy, nhiều khi đói mà không có ăn, lạnh hỏng có gì mặc, thèm mà hỏng có gì bỏ vô miệng, thí dụ như vậy. Còn quí vị có điều kiện thì cảm thọ của quí vị nó có khá hơn.
Tôi nhớ người Mỹ họ có một câu nói họ định nghĩa cái chữ luxury. Ở Châu Á mình cái gì mà nó bao gồm những điều kiện đắt đỏ, những hoàn cảnh mà sử dụng những nguyên vật liệu quí hiếm thì được người ta gọi là luxury, thí dụ như vàng, ngọc, châu báu, quí kim, bảo thạch thì người Châu Á mình gọi đó là sang trọng. Nhưng mà người Mỹ họ hiểu chữ luxury có nghĩa là anh có nhiều cái chọn lựa, thì được gọi là luxury. Yeah, mà tôi rất thích định nghĩa đó, luxury nghĩa là đời sống có nhiều chọn lựa. Chớ không có phải như mình, mình nhìn vô cái nhà của người Âu Mỹ nó khác với nhà của người Châu Á.
Người Châu Á mà có tiền thì thế nào là ngà voi, nào là cẩm thạch, nào là vàng son lấp lánh, lung linh, lộng lẫy, đó là cái dấu chỉ cho thấy cái văn hóa, cái não trạng, cái tâm thức hưởng thụ của người Châu Á không giống người Âu Mỹ. Người Âu Mỹ họ có thể giàu bằng trời đó, nhưng vào nhà của họ, cái điểm đầu tiên là gì ta? Tôi đâu có đặt chân vô đó đâu, tôi cũng chỉ coi mấy cái magazine thôi, mấy contenio, mấy nội thất của họ đó, đầu tiên là gì ta? Là đơn giản, sạch sẽ, giản dị và an toàn. An toàn là sao? Chỉ cần nghe nói có cháy, nổ, có mùi lạ là người Âu Mỹ họ chỉ mất có 2 nốt nhạc thôi là họ đã ra khỏi nhà rồi. Còn người Châu Á mình cất cho sang mà tới hồi nhà cháy không biết đường đâu chạy. Cả một cái nhà quất cho tam đại đồng đường, mấy thế hệ sống trong đó mà chỉ có một lối thoát thôi. Cho nên cháy một cái là nó chết nguyên con, cháy một cái là nó chết nguyên một họ, cả họ nó chết sạch. Còn người Âu Mỹ thì không, tiện nghi, đơn giản, hợp lý, an toàn. Là mình thấy không? Cho nên cái đời sống của người Âu Mỹ là họ chú trọng đến cái nội dung chớ họ không chú trọng hình thức, và như vậy thì cái đời sống gọi là sang trọng của Âu Mỹ nó chính là có nhiều sự lựa chọn.
Thì tôi đánh một cái vòng nó hơi lạc đề để tôi tô đậm cho quí vị thấy "Ờ thì ra, một cái thằng nhà nghèo, một thằng nhà giàu, một anh có học, một anh thất học, một anh Âu Mỹ, một anh Á Châu, thì gom chung lại chỉ là vấn đề cảm xúc thôi. Có một điều là đời sống cảm xúc ấy, mỗi anh có một kiểu thể hiện khác nhau, chỉ vậy thôi. Anh nhà giàu Á Châu không giống anh nhà giàu Âu Mỹ, nhưng mà vẫn cảm xúc. Anh nhà nghèo Á Châu không giống anh nhà nghèo ở Âu Mỹ nhưng mà cũng là nghèo, cũng là đời sống của cảm xúc. Mà anh nhà nghèo Âu Mỹ ảnh so với dân nghèo của Đông Phương của Á Châu thì ảnh cũng sống trong cảm xúc, như là các vị từng sống ở Úc, ở Âu, ở Mỹ thì các vị sẽ thấy nghèo thì ở đâu cũng nghèo thôi, nhưng mà cái thể hiện thì có khác, nhưng nói tựu chung lại theo lời Phật, tất cả đều sống vật lộn với cảm xúc. Là gì ta? Trốn khổ tìm vui, trốn khổ tìm vui. Đối với cái anh Âu Mỹ thì ảnh sống ở đâu mà có sữa tươi nè, có bơ nè, có steak nè, có pizza, có spaghetti, có bánh mì là ảnh vui. Còn cái anh Tàu của mình là ảnh đi đâu mà có xì dầu, có tàu hủ nè, có bánh bao, rồi có ba cái thứ mà đặc sản gì của ảnh là ảnh vui. Người Việt Nam cũng vậy, mình sống ở đâu mà mình thấy có những điều kiện sinh hoạt mà thuộc về dân tộc mình thì mình thấy dễ sống. Mình về như Sydney hay là mình về California, Houston, hay là mình đi Paris Quận 13, thí dụ như vậy, mình đi đâu đi nữa, mình cũng thấy là người mình lúc nào đi đâu cũng là xà quần xà quần trong những điều kiện sống của người mình thôi. Là vì sao vậy? Vì cái chủng tộc đó, cái dân tộc tính đó, cái nền tảng tâm thức, nền tảng xã hội ấy nó cần đến những điều kiện tương tự nhau, để mà nó quay quần trong cái nếp sống cảm xúc. Nhớ nha. Cho nên mình thấy dầu đó là sắc, thinh, khí, vị, xúc của mỗi Châu lục, của mỗi dân tộc, đất nước, địa phương khác nhau thiệt, nhlưng mà tựu chung lại vẫn là những cái chất liệu làm nên cái đời sống cảm xúc.
Tôi phải đánh một vòng bao la như vậy để có thể thấy "Ồ thì ra cái chữ thọ nó lớn chuyện như vậy", nó lớn chuyện như vậy đó. Toàn bộ đời sống chúng ta chỉ là quây quần, xoay quanh cảm thọ, cảm xúc chớ hỏng có gì hết, nha. Mình tưởng cao siêu lắm. Bác sĩ, kỹ sư cũng là quây quần với những cảm xúc. Ăn mày, homeless, vô gia cư sống trong khu ổ chuột cũng là cảm thọ, cảm xúc. Một con chuột, một con giun, một con dế, một con ruồi, một con muỗi cũng chỉ là cảm xúc. Các vị để ý đi, mình nói nó là một con gián, mình nghĩ là nó không có thông minh, nhưng mà các vị tưởng tượng, chỗ quá nóng có con gián không? Không. Chỗ quá lạnh? Không. Con gián nó không thể nào ăn cái gì quá mặn, quá chua, con gián nó hỏng có ăn được, nó cũng phải ăn những cái gì trong cái điều kiện thích hợp với cái tập tính sinh hoạt của nó thôi, cái khẩu vị của nó thôi, nó cũng vẫn sống trong cảm xúc, cảm thọ. Rồi con người cũng vậy, ăn cái này, lựa chọn cái kia, mua xe này, không mua xe nọ, mua nhà chỗ này không mua nhà chỗ khác, là tại sao vậy? Vì cảm xúc, nhớ nha.
Rồi cao hơn nữa, có những người nhàm chán cái đời sống của 5 dục: sắc, thinh, khí, vị, xúc, họ nhảy lên họ tu thiền. Họ tu thiền họ có được cái cảm giác an lạc của cái người ly dục, đó lại cũng tiếp tục là quây quần ở trong đời sống cảm thọ nữa, cảm xúc nữa hà. Cắm đầu trong cảnh sắc cũng là cảm thọ, cắm hưởng thụ trong cảnh thinh, cảnh khí, cảnh vị, cảnh xúc cũng là cảm thọ. Vùi đầu đam mê ở trong các tầng thiền để được cái cảm giác thoải mái, an lạc, thanh thản, sạch sẽ, thanh tịnh thì cái đó cũng là cảm thọ, nhớ nha.
Cho nên vị thánh là sao? Là vị đó vẫn tiếp tục sống trong cái hình hài sắc, thọ, tưởng, hành, thức nhưng
Chớ còn chữ "giả" mình hiểu theo cái nghĩa là nó "hỏng có bền", nó mới là tạm thôi, chưa thấy được cái "giả".
Còn cái "giả" như vầy nè mới thấy "giả". Cái nhu cầu, cái sở thích của đàn bà không giống đàn ông, của dân tộc này không giống dân tộc kia, của nhà giàu không giống nhà nghèo, của người có học không giống người không học, của anh đơn giản không giống anh rắc rối, của anh rắc rối không giống anh đơn giản, của người xứ lạnh không giống người xứ nóng, của người nhiệt đới không giống người ôn đới, của người ôn đới không giống người hàn đới, của người Nam bán cầu không giống người Bắc bán cầu và ngược lại của người Đông phương không giống người Tây phương, người Á Châu không giống người Âu Mỹ. Chưa kể trong một cùng một gia đình, anh em cùng cha, cùng mẹ, cùng huyết thống lớn lên trong cùng một môi trường sinh trưởng, ấy vậy mà cái thích, cái ghét của mỗi người cũng không giống nhau. Tin tôi đi, nó hỏng giống nhau. Đây chính là sự quẩn quanh trong các cảm giác, mình sống toàn là cảm giác. Mà cảm giác ở đâu nó ra? Nói rồi, cái cảm giác đó là do
Người Mỹ có một câu mà một người Phật tử không có học giáo lý có lẽ chỉ hiểu một phần nhỏ xíu trong đó thôi, Người Mỹ nói thế này: "Anh hãy cho tôi biết anh thích cái gì, anh ghét cái gì thì tôi sẽ cho anh biết con người của anh nó ra làm sao". Thuở nào còn bé dại trẻ con, trẻ người non dạ tôi không hiểu lắm cái câu đó, bây giờ càng già tóc bạc tôi hiểu câu đó ghê gớm hơn ngày xưa. Đúng, rất là chính xác, anh chỉ cần anh cho tôi biết anh thích cái gì, anh ghét cái gì là tôi cho anh biết con người của anh ra sao. Chưa hết, nó còn có cái này nữa, câu này phải xâm lên người nữa, nếu còn chỗ trống: "Giá trị của mỗi con người tương đương với cái gì mà đủ làm cho anh ta thích, ghét, buồn, vui". Không biết trong room có nghe được cái này không? Có nghe cái này hiểu hay không? Tôi nhắc lại "Giá trị của mỗi con người tương đương với cái gì mà có thể làm cho anh ta thích, ghét, buồn, vui".
Cho nên các bậc Thánh không còn thích, ghét, không còn buồn, vui. Các Ngài chỉ có khổ thân thôi quí vị. Thí dụ như là thân đau quá, lạnh quá, nóng quá, ngứa quá, chỉ còn có khổ thân, chứ các Ngài không có buồn vui mà theo cái kiểu của thế gian là do tác động từ 5 trần. Không, vị A la hán dứt khoát không có cái đó. Còn các tầng Thánh kia người ta giảm rất là nhiều, người ta giảm nhiều lắm chớ đừng có nghĩ là "các tầng Thánh thấp chắc giống tui". Hỏng dám đâu. Những tầng Thánh thấp chẳng qua là người ta chưa có ôn kỹ thôi, chứ người ta thuộc bài rồi. Còn vị A la hán là đã đi cuối đường rồi, các vị đó không có buồn vui mà cái kiểu rẻ tiền, trẻ con như chúng ta, nha.
Cho nên hãy nhớ thế này: "Giá trị của mỗi người tương đương với những gì mà có thể khiến anh ta thích, ghét, buồn, vui". Đức Phật và Chư Thánh không có thích, ghét, buồn, vui như mình cho nên cái giá trị của các Ngài vượt khỏi Tam Giới là chỗ đó. Đánh giá hỏng được, đánh giá hỏng nổi, các Ngài không có cái gì làm cho các Ngài khó chịu hết, không có cái gì làm cho các Ngài phải thích thú đam mê hết. Không có.
Còn mình thì sao? Một câu nói của người khác đủ để làm cho mình sướng một đêm. Một câu nói của người khác có thể làm cho mình mất ngủ một đêm. Một cái món đồ nhỏ xíu, một chiếc nhẩn nhỏ xíu có gắn cái hột đá gì đó đủ để làm mình sung sướng, đủ làm cho mình quên hết nhân cách, đủ cho mình quên hết tự trọng. Một thỏi son, một hộp phấn, một cái áo dài, một đôi giày, một cái dây nịch, mắt kiếng, đồng hồ, túi xách, đủ để làm cho mình bán rẻ nhân phẩm vì mình thích những cái đó. Hoặc là chỉ vì một cái ghế ở trong công ty, hãng xưởng mà mình có thể lừa thầy, phản bạn. Cái giá trị của mình tùy thuộc vào những gì mà mình thích, ghét, những gì mà làm cho ta buồn, vui. Các vị nhớ cái điểm này nha.
Qua những cái câu mà chúng tôi nói nãy giờ, tôi kêu xâm lên người đó, "À! Thì ra nguyên cái chữ cảm giác nó lớn chuyện như vậy đó". Đấy, mà hễ Ngài Xá Lợi Phất Ngài nói: "Ngày nào mà còn có khổ thì ngày đó còn có lạc. Mà lạc ở đâu thì khổ kế bên đó". Cho nên, có một lần có một vị tỳ kheo hỏi Xá Lợi Phất như sau: "Thưa tôn giả, con nghe nói trạng thái Niết Bàn thì không còn khổ lạc mà tại sao con lại nghe một câu kinh nói rằng Niết Bàn là tối thượng lạc, là hạnh phúc vô thượng. Không có cảm giác thì lấy gì mà hạnh phúc?" Thì Ngài Xá Lợi Phất trả lời thế này: "Chính vì không còn cảm giác nên mới được gọi là tối thượng lạc, hạnh phúc vô thượng, hạnh phúc không thể so sánh". Còn tất thảy những hạnh phúc, những cảm giác dễ chịu mà nó còn dựa trên cảm thọ, cảm giác thì nó chưa, nó chỉ là hạnh phúc của người bị bệnh tâm thần, bị mê loạn, còn bị phàm phu tính, nhớ nha.
Chớ đối với các bậc Thánh, các Ngài thấy rất rõ: Ở đâu có thọ lạc thì ở đó còn có thọ khổ. Ở đâu còn có thọ hỷ thì ở đó còn có thọ ưu. Nhớ cái đó, đây là nói thế giới phàm đó nha.
Còn vị Thánh, lúc tâm họ không có an trú vào cảnh giới dưới tam thiền, họ vẫn còn vui, nhưng mà đừng có nghe như vậy rồi tưởng cái vui đó giống cái vui của mình. Bậc Thánh chỉ vui có một trường hợp duy nhất thôi, đó là cái vui mà không dính líu tới phiền não, một trường hợp đó thôi. Còn mình thì có cả hai, nhớ nha:
* mình vui là vì mình thích,
* mình vui vì mình tránh được cái mình ghét,
* mình vui vì mình có được cái mình thích,
* tránh được cái mình ghét là mình được vui,
* có được cái mình thích là mình được vui,
* tránh không được là bắt đầu từ vui nó chuyển qua khổ, qua buồn,
* còn không có được cái mình thích, nó cũng chuyển qua khổ, qua buồn.
Bậc Thánh thì không, bậc Thánh chỉ vui là vì các Ngài không còn dính líu tới cái chuyện thích ghét nữa, cái vui đó nó đặc biệt hơn.
Cũng như hồi trẻ mình thích ai đó xoa đầu khen ngoan, ai đó cho mình ăn cái gì ngọt ngọt, thơm thơm, béo béo, bùi bùi. Hồi nhỏ mình thích cái sự xoa vuốt, mềm mại, mơn trơn, vuốt ve của người lớn. Nhưng tới hồi mình lớn lên, mình không có thích ai rờ đầu mình hết, mình cũng hỏng thích ai vuốt ve mình hết, hỏng thích ai dụ khị cho một hai cái bánh, một hai cái kẹo không đủ để mua chuộc được người nào trên 18 tuổi, đại khái là vậy.
Rồi dần dầh sẽ có một ngày trong đời của mình tùy vào mỗi người bao nhiêu tuổi, có người phải 50 tuổi mới được, có người phải 60 tuổi mới được, có nghĩa là có một ngày trong đời, quí vị biết không, mình chỉ muốn ngồi yên, mình không có cần được cái gì hết, chỉ cần đừng bị là mình vui rồi. Tôi nói trong room có hiểu cái này không ta? Trong đời có lúc mình chỉ vui khi mình được cái gì đó, nhưng có một lúc trong đời mình chỉ mong là đừng có bị cái gì là vui rồi. Cho nên tôi nói không biết là bao nhiêu lần, đó là nhiều người sợ những cái ngày tẻ nhạt, thức dậy không biết đi đâu, làm gì, gặp ai, đi đâu, làm gì, gặp ai, ta gọi đó là những ngày tẻ nhạt, những ngày vô vị. Nhưng tôi nói rằng, đối với tôi, những ngày vô vị chính là những ngày vô sự. Không biết trong room còn nhớ câu nói này không? Vô vị chính là vô sự. Ngày trước tôi còn mong bữa nay có chuyện gì vui, gặp được cái người nào mình muốn, có được cái mình thích. Nhưng mà bây giờ ở tuổi này tôi thấy không, không, tôi không cần, tôi không cần gặp được cái người mà tôi thương, tôi không cần gặp cái tôi thích, mà tôi chỉ xin được đừng có cái gì hết, vô sự. Tôi vui ngay trong chính cái sự vô sự đó, trong chính sự vô vị đó bởi vì sự vô vị ấy chính là vô sự.
Tin tôi đi, các vị bao nhiêu tuổi tôi không có biết, bởi hồi nãy tôi có nói rồi, có nhiều người phải 50 tuổi họ thấm, 60 tuổi họ thấm, 70 tuổi, 80 tuổi, 90 tuổi họ mới thấm, nhưng mà do cái thể trạng, cái sức khỏe của tôi, có lẽ tôi đi hơi sớm hơn người ta. Cho nên bây giờ tôi chỉ cần cái vô sự là sao? Đừng có ai mà a lô làm phiền tôi, tôi đừng có tin nhắn tào lao, cơ thể tôi nó đừng có biểu tình, nó đừng có kiếm chuyện, nó đừng có cà khịa là tôi mừng lắm rồi, nó đừng rêm chỗ này, nó đừng nhức chỗ kia là tôi mừng lắm rồi, các vị có biết không?
26:24
28/08/2019 - 12:41 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Như vậy thì để muốn hết luân hồi chỉ cần mình nói một cách thôi: "Hết thọ là hết luân hồi, không còn lệ thuộc vào các thọ thì đã là giải thoát". Mà muốn đạt tới cảnh giới không còn lệ thuộc các thọ thì sao? Chỉ có một cách thôi: Tu [b]Bát Chánh Đạo. Và tôi đã nói rồi[/b]
Và các vị phải nhớ rằng có một câu này quí vị xâm lên người nữa nếu còn chỗ trống, đó là: "Trình độ quyết định thái độ". Toàn bộ đời sống của chúng ta chỉ là thái độ thôi. Các vị có hiểu cái đó không? Toàn bộ đời sống chỉ là thái độ thôi. Chính cái trình độ quyết định thái độ, có nghĩa là sao? Cái sức hiểu của anh, cái sức học của anh, cái khả năng gậm nhấm, tiêu hóa, thấm thía của anh nó tới đâu, thì nó cho phép anh có cái thái độ đối với 6 trần thôi. Không biết trong room có hiểu cái này không? Các vị có hiểu cái này không? Cái trình độ nó quyết định thái độ, nha.
Cho nên khi mình hiểu được vậy rồi thì Đức Phật Ngài dạy một điều đó là: "Hễ còn quây quần trong đời sống cảm thọ, cảm xúc thì còn khổ, cái tốt nhất là không còn dính mắc trong đó nữa". Và cái con đường duy nhất để dẫn đến cái chuyện không còn lệ thuộc các cảm thọ, có nghĩa là không còn sanh tử nữa thì chỉ có Bát Chánh Đạo thôi.
28/08/2019 - 07:39 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
28:00
TƯỞNG
Qua tới tưởng. Chữ tưởng này nó kinh khủng lắm, quí vị biết không? Chữ tưởng này nó dễ sợ lắm. Chữ tưởng ở trong bài kinh mình đang học nè, là tôi quyết định đưa nó vào ở trong quyển Thiền Môn Nhật Tụng Kalama. Bài kinh này sâu lắm, tức là Ngài chẻ nhỏ thế giới ra thành từng góc nhỏ, thí dụ như Ngài nói toàn bộ vũ trụ này Ngài nói chỉ trong 6 xúc, 6 thọ, 6 tưởng thôi, cái đó mới gớm, gớm thiệt đó chứ, ghê thiệt đó, nha. Quá ghê, toàn bộ vũ trụ này Ngài chỉ gom lại còn có một chữ thôi. Chẳng hạn như bây giờ mình đang học chữ tưởng trong bài kinh này là một trong những chỗ cũng tương đối hiếm mà Ngài nói về chữ tưởng mà bằng một cái từ rất là lạ.
Ngài nói tưởng đây chỉ là vohāra vepakka tức là những giá trị ước lệ, mặc định, chỉ vậy thôi.
Chữ vepakka đây dịch sát nghĩa là sự chín muồi, nhưng mà tôi nói gọn như vậy. Chín muồi là sao? Thí dụ như các vị có nghe cái chữ mà "đi lâu thành đường" không? Tiếng Việt Nam mình các vị trong room có nghe cái chữ "đi lâu thành đường" không ta? Có nghĩa là tôi không thích cái đó, nhưng mà vì hoàn cảnh mà tôi phải vật lộn với nó hoài, lâu ngày nó cũng thành ra cái thói quen. Còn tôi thích thì khỏi nói rồi. Mà tôi ghét cái đó vì hoàn cảnh mà tôi phải lập đi, lập lại cái đó hoài cũng trở thành thói quen. Giống như cái bàn tay, bàn chân của mình cái chỗ nào mà nó thường xuyên làm việc, tiếp xúc với bên ngoài thì lâu ngày chỗ đó nó bị chai vậy đó. Cái đồng cỏ đó mà mình cứ đi hoài trên lối đó lâu ngày nó tạo thành cái đường mòn, nha. Thì tưởng ở đây nó chỉ là cái lối mòn thôi quí vị chứ hỏng có cái gì hết, được lập đi lập lại nhiều lần. Tưởng ở đây là sự chín muồi của những giá trị mặc định, ước lệ thôi, chỉ vậy thôi chứ hỏng có gì hết.
30:04
Lão Tử có một câu: Đừng coi thường những suy nghĩ thoáng qua trong đầu vì khi chúng được lập lại nhiều lần, những suy nghĩ thoáng qua trong đầu, mà chỉ cần nó lập lại nhiều lần thì sẽ biến thành hành động, mà hành động được lập lại nhiều lần sẽ trở thành thói quen, và thói quen chính là cuộc đời, chính là số phận của chúng ta. Cái câu này xâm nữa, nếu còn chỗ trống, phải xâm nữa: "Đừng coi thường những suy nghĩ thoáng qua trong đầu vì khi mà chúng được lập đi lập lại nhiều lần chúng sẽ trở thành hành động (hành động ở đây gồm hành động qua tay chân và hành động qua ngôn ngữ, gọi chung là hành động) và hành động nhiều lần trở thành thói quen, thành cái nếp, mà khi thành nếp rồi nó trở thành số phận".
Tưởng đây là sao? Sắc tưởng, thinh tưởng do nhiều đời tôi thích nhìn, thích nghe, đó là một dấu vết của tưởng. Những cái ấn tượng của tôi về cái nghe, cái nhìn nhiều đời, rồi ngay trong kiếp sống này tôi là một người Do Thái, từ hồi nhỏ tôi đã quen thấy, quen nghe, quen suy tư theo cái lề thói của người Do Thái. Bố mẹ tôi ở gia đình, thầy cô tôi ở trường lớp, bạn bè, chòm xóm, thân quyến của tôi họ đã ăn uống như vậy, họ nói năng, họ suy nghĩ như vậy, ngôn từ như vậy, những cái đó nó in sâu vào tôi, nó trở thành cái vốn liếng của tôi, nó trở thành kiến thức của tôi, nó trở thành kinh nghiệm của tôi, chưa kể là bản thân tôi. Lâu ngày tôi ăn cái món đó tôi có cảm nhận như vậy đó, đã trở thành cái ấn tượng tâm thức, trở thành cái lối mòn tâm thức lúc nào tôi không hay.
Lâu ngày rồi đối với tôi, theo những gì tôi được học, những gì tôi biết thì mỗi lần tôi gặp cái đó tôi gọi đó là hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình bình hành, hình thoi, hình thang, lục giác, bát giác, đa giác, hình lăng trụ, hình vành khăn. Cái đó lâu ngày tôi biết cái đó là đắng, cay, chua, ngọt, mặn, bùi. Lâu ngày tôi sống lớn lên theo tuổi đời, tôi biết ừ màu đó phải là màu tím, màu xanh, màu vàng, màu đỏ, màu vàng chanh, màu hoàng anh, màu mỡ gà, màu turquoise, màu ochre, tôi nhìn tôi biết, và cái biết đó hoàn toàn dựa trên ký ức, trên kinh nghiệm, trên ấn tượng cũ. Toàn bộ đời sống của chúng ta chỉ là đời sống của tưởng thôi quí vị. Tưởng thôi.
Tại sao mình nhìn người đó mà mình biết đó là đàn bà không phải là đàn ông? Mình dựa vào cái gì mà mình biết đó là đàn ông không phải đàn bà? Để rồi mình thích hoặc là mình không thích, tại sao vậy? Đó là tưởng. Do cái ấn tượng trong quá khứ, nha. Tưởng đây là ấn tượng, gọi là vepakka, các vị vào tìm định nghĩa ở trong cái quyển Pali-English Dictionary của Pali Text Society, các vị coi chữ vohāra này nó nhiều nghĩa lắm, trong đó có cái nghĩa mà dùng trong cái trường hợp này, nha, nhớ cái đó. Chớ không thôi trong room này nhiều cái tay cũng tào lao, có cây thước tấc hai hà, đi đâu móc tấc hai đó ra đo. Hễ cái gì mà hơn tấc hai là trật, cái gì mà ngắn hơn tấc hai là cũng trật. Tôi ớn nhứt là dân tộc mình có cái màn đó. Có cái tấc hai đi đâu cũng xách theo tòng teng, gặp cái gì cũng móc ra đo hết. Hễ cái nào hơn tấc hai là trật mà dưới tấc hai cũng trật luôn. Làm ơn tra trong đó dùm, còn không biết ngoại ngữ thì đi chết đi, nha, chứ còn tôi đâu có làm sao tôi cứu quí vị được, làm sao tôi giúp được đây, tra bằng cái gì đây?
Thì ở đây cái chữ tưởng nó là như vậy, toàn bộ đời sống này nó chỉ là tưởng, nó chỉ là ấn tượng thôi. Tại sao mà mình thích cái người đó? Cũng là dựa trên những ấn tượng nào đó trong quá khứ. Tại sao mình ghét người đó? Tại sao mình thích cái chỗ đó? Tại sao mình ghét cái chỗ đó? Tại sao mình thích ăn cái đó? Tại sao mình ghét ăn cái đó? Tại sao mình thích cái mùi đó? Tại sao mình ghét cái mùi đó? Tại sao mình thích cảm xúc đó? Tại sao mình ghét cảm xúc đó? Tại sao mình sờ chạm cái đó mà mình thích? Tại sao mình sờ chạm cái đó mà mình ghét? Tất thảy đều là ấn tượng. Đều là tưởng hết.
Tưởng nó gồm có ba. Nó gồm có:
Dục tưởng là sao? Là những ấn tượng của chúng ta trong thế giới vật chất. Là sao?
* Tại sao mình nói nó là vuông, tròn, dài, ngắn, trắng, đen, mập, ốm, cao, thấp, xanh, vàng, đỏ, trắng, tím, nâu,...? Tại sao? Đó là ấn tượng của chúng ta về sắc.
* Thinh cũng vậy, các thứ âm thanh, tiếng nam, tiếng nữ, tiếng trong, tiếng thanh, tiếng đục, giọng kim, giọng mí, đồ, rê, mi, la, son, pha, si, thăng trưởng... Tại sao? Đó là ấn tượng của chúng ta về cảnh thinh.
* Rồi cảnh khí cũng vậy, tại sao có các loại mùi, tại sao mình nghe mùi đó biết đó là mùi kho, mùi xào, mùi nấu, mùi nướng, mùi rơm cháy, mùi giấy cháy, mùi nhựa cháy, mùi khét của dây điện, mùi nước hoa hiệu gì hiệu gì... Tại sao mình biết? Đó là ấn tượng về khí tưởng.
* Còn vị tưởng là sao? Đắng, cay, chua, ngọt, mặn, bùi,... Tại sao? Cũng là ấn tượng về các vị.
* Xúc cũng vậy. Xóc, êm, nóng, lạnh, trơn, láng, mịn, nhám,...Tại sao mình biết cái đó ta? Ấn tượng về xúc tưởng.
* Những cái hồi ức, những ấn tượng của mình trong quá khứ về chánh trị, về văn hóa, về triết học, về tư tưởng,... Thì tất thảy những cái đó đều là ấn tượng về pháp tưởng.
Thì quẩn quanh cái đó gom chung lại gọi là dục tưởng hết. Có nghĩa dục tưởng là những ấn tượng của mình về 5 trần: 5 trần cụ thể hay là 5 trần trừu tượng. Thí dụ như là về chính trị, về triết học thì nó cũng là 5 trần thôi, nhưng mà nó ấn tượng về 5 trần mà nó trừu tượng. Cho nên nó thuộc pháp trần, nhưng mà pháp trần này nó vẫn thuộc về, vẫn ở trong dục tưởng. Nha, nó liên hệ với dục tưởng.
Không biết trong room nghe kịp không ta? Tưởng có ba, mà dục tưởng là vậy đó. Là ấn tượng của mình trong đời sống vật chất để mà mình thích cái này, mình ghét cái kia trong 5 trần. Đó được gọi là dục tưởng.
36:28
29/08/2019 - 08:07 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Rồi bây giờ qua tới thiền tưởng là sao? Đối với người còn đang hưởng dục thì thế giới này có thiên hình vạn trạng, nó gồm có núi sông, cây cỏ, đất đá, mặt trăng, mặt trời, ngôi sao, tinh tú, sông ngòi, biển cả, kinh rạch, đại dương, chim muông, súc vật, con người, bò bay mái cựa phi cầm tẩu thú,... Thế giới này đối với người hưởng dục tùm lum như vậy đó. Thì những người sống trong dục tưởng, toàn bộ những cái mà tôi vừa kể, mà kể muốn mòn hơi, toàn là trong thế giới của dục tưởng. Nhưng đối với những người họ nhàm chán các dục thì thế giới này đối với họ nó chỉ còn có 10 thứ thôi, nó không còn cái vụ chim muông, cây cỏ nữa, mà đối với người nhàm chán dục họ quay qua họ tu thiền. Thì toàn bộ cái thế giới thiền của họ cũng chỉ là tưởng thôi, nó cũng hỏng có cái gì, nó cũng chỉ là ấn tượng thôi, nó gồm có 10 thứ. Nói về thế giới vật chất chỉ còn có 10 thứ thôi. Còn nếu kể luôn tinh thần thì nó còn có 6. Các vị nghe có thấy kỳ không?
Kể riêng vật chất nè: xanh, vàng, đỏ, trắng, đất, nước, lửa, gió, là 8, hư không, ánh sáng nữa là 10. Toàn bộ tâm tư, đời sống của người ly dục tu thiền thì thế giới này chỉ có 10 cái đó thôi. Không có kinh rạch, sông ngòi, hỏng có đại dương, biển cả, trăng sao, hoa lá, con người, súc vật, chim muông, hỏng có gì hết. Đối với họ, họ chỉ niệm:
* Họ chỉ để cái thau nước họ niệm nước, nước, nước, nước,...họ niệm riết mà đắc thiền bằng cái đề mục nước.
* Họ đốt lên một ngọn đèn, họ cứ niệm lửa, lửa, lửa, lửa, lửa, ...họ niệm riết họ đắc thiền.
* Rồi họ ngồi bên cạnh một cái khe hở để gió nó xuyên qua cái khe đó, hoặc là họ nhìn một cái lá lung lay rồi họ mới niệm gió, gió, gió, gió,...họ niệm riết họ đắc thiền.
Đất, nước, lửa, gió, xanh, vàng cũng vậy, đỏ, trắng cũng vậy, hư không, ánh sáng cũng vậy, họ cũng đều niệm hoài, tâm họ tập trung nơi đó, rồi cuối cùng họ đắc thiền, họ sanh về các cõi Phạm thiên.
Như vậy thì thế giới này đối với những người đó chỉ gồm có mấy cái thứ này thôi, nếu mà nói về vật chất gồm có 10 thứ là đất, nước, lửa, gió, xanh, vàng, đỏ, trắng, hư không, ánh sáng.
Còn nếu mà gom luôn tâm thì nó gồm có 6, có nghĩa là đất, nước, lửa, gió, hư không và thức. Thức ở đây là sao? Thức ở đây có nghĩa là khi mà mình từ cái tầng sơ thiền mà muốn lên nhị thiền thì cái bậc lợi căn, nghĩa là người có trí, họ phải quan sát cái sơ thiền thì nó có những cái thô thiển, nó cũng còn có những cái vấn đề, những cái thấp kém, họ mới quan sát cái sơ thiền họ đắc để họ chán nó họ mới đắc được nhị thiền. Muốn đắc tới tam thiền thì anh phải nhìn ngược lại nhị thiền để anh chán nó anh mới đắc tới tam. Chán cái tam anh mới lên tới tứ thiền. Chán thiền sắc giới anh mới lên được thiền vô sắc. Mà thiền vô sắc là đề mục, chỉ có đề mục vô sắc đầu tiên là còn liên hệ một tí ti về vật chất. Liên hệ tí ti là sao?
Là cái hư không của đề mục vô sắc nó không phải là hư không vật chất mà nó là hư không giả định, hư không trong tâm tưởng của hành giả. Là sao? Hành giả khi mà đắc tới thiền sắc giới xong, hành giả mới thấy rằng cái đề mục mà nó còn dính líu tới đất, nước, lửa, gió là đề mục đó còn dỏm. Đã vậy, đắc thiền do những đề mục vật chất thì chết sanh về các cõi Phạm thiên cũng còn hình hài, cũng còn có chỗ ở, vậy là còn dỏm. Các vị đó thấy trên đời này hễ còn dính líu tới vật chất là còn hữu hạn. Mà cái gì là vô hạn đây ta? Cái gì ta? Chỉ có hư không. Thế là vị đó tâm niệm trong đầu, mắt nhắm hít, chỉ tâm niệm trong đầu chỉ có hư không mới thật sự là vô biên, không có biên giới. Chứ còn cái gì mà nó còn liên hệ tới đất, nước, lửa, gió, hư không, cái gì liên hệ đến màu sắc, hình dáng là cái đó còn hữu hạn. Muốn đạt đến cảnh giới vô lượng là chỉ có hư không thôi. Đó, thì vị đó tập trung vô cái hư không giả định đó đó, rồi vị đó mới đắc thiền hư không vô biên xứ, là tầng vô sắc đầu tiên.
Rồi tiếp theo đó nếu mà là bậc đại căn, đại duyên thì các vị thấy rằng hư không tuy là vô biên nhưng còn bị tâm nó biết, vậy tâm mới đúng là vô biên. Khi vị ấy suy niệm như vậy trong một thời gian dài, vị ấy đắc tầng thứ hai gọi là tầng thức vô biên.
Nhưng mà chưa hết, vị ấy lại tiếp tục, nếu là một bậc đại căn, vị đó không dừng lại ở đó, vị đó đi thêm một cái nữa, vị đó thấy hư không là vô biên còn bị tâm biết. Nhưng mà tâm dầu có vô biên nhưng tâm này còn bị tâm khác biết, như vậy cả hai đứa đó đều là dỏm hết, vị đó nghĩ như vậy, vị đó đắc tầng thứ ba, gọi là vô sở hữu xứ.
Chữ vô sở hữu đây có nghĩa là không có gì, chứ không phải là chủ quyền, nhiều người hiểu lầm chỗ này. Nó khổ chỗ này nè, không có dám đọc sách, không có dám, cả đời vậy đó. Mà cứ sống bằng cái vốn liếng mà hồi nào của mình, hồi đó lần đầu tiên mình biết chữ sở hữu ở trường lớp, ở đâu đó, rồi biết nó có cái nghĩa là chủ quyền. Từ đó cả đời, già đầu còn dại, có cháu ngoại còn ngu, cứ ôm cái mình biết cả đời cứ xài nhiêu đó. Mà hễ nghe người ta nói cái gì mà nó khác cái biết của mình là mình xăn quần xăn áo nhảy vô chửi cả họ, chửi nước bọt trắng trời hết vậy đó. Cái dân của mình nó ngộ lắm. Cho tới bây giờ vẫn làm mọi cho quốc tế là chỗ đó. Yeah, tới bây giờ. Ngày xưa mình sợ đế quốc Mỹ, rồi bây giờ mình sợ đế quốc tỷ, các vị tự nói lái thì biết, khổ lắm.
Bây giờ khi mà cái vô sở hữu đây nó có nghĩa là sao ta? Là không có cái gì hết. Cái thằng hư không có cũng không có ra gì, mà cái thằng tâm thức nó cũng không có ra gì, thấy như vậy vị ấy đắc tầng thứ ba là vô sở hữu là nothing không còn gì hết.
Khi an trú một thời gian, nếu mà là bậc đại căn, đại duyên thì mình lại đi thêm bước nữa. Là mình thấy ở đây hoài sao ta? Có cái khác nó hơn cái này chứ? Chớ hỏng lẽ ăn rồi cứ chìm sâu vào cái không có gì hay sao? Vị đó khi mà có lòng chán cái tầng mà mình đang đứng, là vị đó đắc tới tầng phi tưởng phi phi tưởng xứ. Khi chán cái thằng thứ ba, nhìn cái thằng thứ ba mà chán thì tự nhiên đắc tầng thứ tư, mà ở đây phải là người hữu duyên nha, chớ còn quí vị như mình ở đây thì chưa đủ.
Ở cõi dục mình nó cũng có một công thức gần giống như vậy. Anh muốn có B thì anh phải chán A, thì ở trên tầng kia cũng giống như vậy. Nhưng mà cái động tác mà muốn mất A là anh phải bỏ cái gì đó, phải có động tác bỏ rồi anh mới được. Mà ở trên kia chỉ cần cái tâm thôi. Khi mà anh chán cái này thì tự nhiên anh được cái kia, dĩ nhiên anh phải là người có đại căn, đại duyên chớ hỏng phải lơ mơ là được. Cái vị đó chán tầng thứ ba rồi tự nhiên cái tâm vị nó an trú vào tầng thứ tư là phi tưởng phi phi tưởng, có nghĩa là cái tâm nó vi tế đến mức nói có cũng không được mà nói nó không có cũng không được. Cái tâm nó tế như vậy đó. Nghĩa là nó tế là chỗ nào?
Cái tâm thiền thứ ba, cái cảnh mà nó biết chỉ là cái tâm thiền thứ ba, cái cảnh phi tưởng phi phi tưởng nó biết chỉ là cảnh của vô sở hữu xứ thôi, nó không biết cái gì ngoài ra, ngoài cái thứ ba, nó chỉ biết chê cái thằng thứ ba thôi. Cho nên nó được xem là cái tâm tinh tế, mầu nhiệm nhất, vi tế nhất.
29/08/2019 - 08:24 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Bây giờ tôi quay trở lại. Bửa nay chắc tôi cũng siêng sao chứ đúng ra mấy cái vụ này tôi đã giảng 300 lần rồi nha. Như vậy thì toàn bộ thế giới này, tưởng là sao ta?
Thứ nhất là ngày nào còn hưởng dục, ta quây quần trong dục tưởng: đắng, cay, mặn, ngọt, chua, bùi, chát, rồi xanh, vàng, đỏ, trắng, mập, ốm, cao, thấp, nam, nữ, gần, xa, trắng, đen, trên, dưới, trong, ngoài, dài, ngắn, ... Tất thảy những cái đó được gọi là dục tưởng.
Có một ngày, chúng ta chỉ còn có biết đất, nước, lửa, gió, xanh, vàng, đỏ, trắng, hư không, ánh sáng, hơi thở mà thôi. Thì trong trường hợp đó được gọi là thiền tưởng, có nghĩa là cũng tiếp tục sống bằng ấn tượng, nhưng mà ấn tượng này nó sạch, nó sạch hơn dục tưởng. Và nhờ vậy nó đưa mình về các cảnh giới Phạm thiên thay vì là các cảnh giới đọa hay các dục thiên. Còn nhờ mình an trú trong các đề mục thiền cho nên mình được sanh về các cõi Phạm thiên, thì những đề mục ấy thật ra nó là ấn tượng chớ hỏng có gì hết. Cho nên chúng được gọi là thiền tưởng, mà hễ còn quây quần ở trong dục tưởng thì chúng ta còn sống quẩn quanh ở trong dục giới. Còn quây quần ở trong thiền tưởng thì chúng ta còn quẩn quanh ở trong các cái cõi Phạm thiên. Sanh về dục giới mình kêu dục giới được, chớ không kêu sanh về cõi phạm giới, mà phải kêu là sanh về cõi Phạm thiên, nhớ nha.
(Còn tiếp)
https://toaikhanh.com/audiotext.php?mp3=audio/Youtube%202019/20190528.KTC.6.62%20L%E1%BB%9Di%20C%E1%BA%A3m%20H%E1%BB%A9ng
KTC.6.62 Lời Cảm Hứng
Quote:Kalama xin tri ân bạn elteetee ghi chép bài giảng
26/08/2019 - 08:34 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Mình tiếp tục bài giảng ngày hôm qua. Hôm qua tôi có nói rằng thế giới này có nhiều cách để mà mình quan sát, mình nhận thức nó, thí dụ như có trường hợp Đức Phật phân tích thế giới này gồm có 1 thứ thôi, Ngài gọi đó là pháp hành, Ngài nói tất cả pháp hành là vô ngã, vô thường. Ngay trong cái câu nói cuối đời của Ngài, Ngài cũng không còn chia chẻ danh, sắc, 5 uẩn mà Ngài chỉ nói chung là các hành. Có nghĩa là cái gì mà do duyên tạo ra để có mặt, rồi cũng do duyên mà mất đi, thì cái đó gọi chung là pháp hành. Rồi có trường hợp, Ngài phân tích thế giới có 2, đó là danh và sắc, thân và tâm. Có chỗ Ngài phân tích thế giới này thành ra 5, đó là 5 uẩn: sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Có lúc Ngài phân thế giới này thành 3 cõi, đó là: dục, sắc, và vô sắc. Tùy. Thì chúng ta thấy rằng tùy trường hợp, tùy đối tượng, tùy thời điểm mà Đức Thế Tôn có cách phân tích khác nhau về thế giới này.
XÚC
Trong bài kinh này mình thấy Ngài phân tích thế giới qua những khái niệm mà đối với đa phần người Phật tử mình rất là xa lạ. Thí dụ như Ngài nói thế giới này qua xúc, nếu mình không có học giáo lý, mình không có thể ngờ được rằng cái nội dung bài kinh này sâu như vậy, và bản thân chữ xúc xưa giờ mình hiểu rất là nghèo, rất là cạn, rất là hẹp.
Xúc ở đây là sự gặp gỡ của 6 căn, 6 trần và tôi đã nói không biết là bao nhiêu lần, đó là toàn bộ thế giới này cùng vô lượng vũ trụ với tất cả chúng sinh trong đó, thì chỉ là sự có mặt của 6 căn và 6 trần. Cái sự gặp gỡ của 6 căn và 6 trần thì được gọi là 6 xúc, mà gọi cho đủ là 6 xúc, mà nói gọn chỉ là xúc thôi là được rồi, trong trường hợp này Ngài chỉ nói xúc là được rồi. Nha, xúc.
Tôi đã nói rằng toàn bộ cái hành trình tu hành của chúng ta, toàn bộ cái hành trình sống đời và hành đạo của chúng ta chỉ là cái lộ trình của 6 xúc. Mình sống ở ngoài đời từ ở trong bụng mẹ, tôi đang nói một ví dụ ngắn thôi, từ ở trong bụng mẹ là mình đã làm việc với 6 xúc, rồi mình ra khỏi bụng mẹ, từ đó cho đến lúc mình đi vào đời, rồi mình vào quan tài, thì đó là cái lộ trình của 6 xúc. Mắt thì làm việc với cảnh sắc, lỗ tai thì làm việc với tiếng động, âm thanh. Mắt thì làm việc với hình dáng, màu sắc. Cứ như vậy, nha, cho nên trong cả cuộc tu mình cũng vậy, trong cả cuộc tu mình giữ giới, hay là mình ngồi thiền, hay là mình sống chánh niệm, hay là mình đi, đứng, ăn, uống, ngồi, nằm, tắm rửa, vệ sinh, bài tiết, tất cả đều là cái lộ trình làm việc của 6 xúc hết.
Thí dụ như bây giờ một người cư sĩ lẽ ra là đã xịt thuốc giết gián, giết muỗi, giết kiến, giết chuột, nhưng mà bây giờ mình khó chịu lắm, cái khó chịu đó là gì? Cũng là 6 căn tiếp xúc với 6 trần. Nhưng mà mình không như người không biết đạo, mình khéo kềm chế ý căn của mình, để mình không có giết nó bởi vì mình là người giữ giới. Mình không có giết nó là vì mình không có muốn gieo nghiệp sát, mình không muốn giết nó là bởi vì mình cũng biết rằng nó có sự sống, nó cũng ham sống, nó cũng sợ chết. Ít nhất là 2 lý do đó, một là vì vấn đề tội báo, vì sợ quả báo mà mình không giết; thứ hai là vì mình thương cái đối tượng đó mà mình không có ra tay. Như vậy toàn bộ cái khoảnh khắc, cái giây phút mà mình đấu tranh tư tưởng để mà không có giết chuột, giết gián, giết ruồi, giết muỗi bằng thuốc, thì toàn bộ quá trình đó chính là lộ trình làm việc của ý xúc.
Rồi bây giờ các vị ra tay các vị dọn dẹp nhà cửa để đừng có hôi hám, đừng có nước đọng, đừng có rác rưởi để cho tụi nó đừng có ở nữa, đó cũng là lộ trình làm việc của 6 căn, có nghĩa là làm việc bằng mắt, bằng mũi, bằng lưỡi, bằng thân. Nhớ cái đó nha. Và cái lúc mình làm việc tư tưởng với chính mình để mình không có sử dụng các biện pháp bạo lực, thô bạo để mà giết nó, đó chính là lúc làm việc của ý xúc. Còn cái lúc mà mình đang làm việc dọn dẹp đó là bằng 5 cái xúc đầu: nhãn, nhỉ, tỷ, thiệt, thân.
27/08/2019 - 03:20 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
05:02
Như vậy các vị thấy không, ở ngoài đời các vị đi ăn nhậu, nhảy đầm, đánh bài, sát sanh, trộm cắp, săn bắn, câu cá, lừa đảo, giựt dọc, hoặc là buôn bán, hoặc là cày sâu cuốc bẫm, tất thảy những chuyện đó đều là hoạt động của 6 căn. Và 6 căn ở đây khi mà tiếp xúc với 6 trần được gọi là 6 xúc. Ở ngoài đời kiếm sống, vật lộn với đồng tiền, bát gạo cũng là 6 xúc. Đi vào chùa tu hành giới, định, tuệ cũng là 6 xúc. Nhớ nha. Có trường hợp Đức Thế Tôn nói về thế giới này Ngài chỉ có một chữ thôi, đó là xúc, tu hành là hạn chế và kiểm soát 6 xúc.
Hạn chế là sao? Có nghĩa là mình không có đi kiếm tìm cái này cái kia để mình nhìn, không có kiếm tìm cái này cái kia để mình nghe, ngửi, nếm, đụng, đó là hạn chế.
Còn kiểm soát là sao? Là trong trường hợp mà không có tránh được cái nhìn, không tránh được cái nghe thì mình có kiểm soát, mình biết rõ cái gì nó đang xảy ra, đang diễn ra trong tâm tư của mình. Như vậy thì người tu vẫn tiếp tục sống với 6 xúc nhưng mà 6 xúc đó có hạn chế, có kiểm soát. Hạn chế là vậy đó. Có nghĩa là mình không có lui tới những nơi nào, không có tiếp tục gặp gỡ những người nào, không tiếp tục tiêu thụ những loại hàng hóa nào, những loại phẩm vật nào, thì đó được gọi là có hạn chế, có kiểm soát trong 6 xúc.
Và như vậy thì cuộc sống của mình trong cuộc đời này cũng là hoạt động của 6 xúc. Như vậy, nói xa hơn nữa toàn bộ dòng luân hồi chỉ nói chữ xúc thôi được rồi, đây là lý do vì đâu mà ở đây Ngài mới nói, Ngài giảng nhiều về xúc.
Xúc có nhiều loại: nhãn xúc, nhĩ xúc,.... và chính cái đời sống của mình thông qua 6 xúc, mình tạo vô vàn các nghiệp. Những nghiệp đó tạo ra những cái quả đây gọi là xúc dị thục, dị thục đây là quả báo. Do hôm nay tôi thích cái này, tôi ghét cái kia, và để giải quyết cái thích, giải quyết cái ghét tôi đã làm các nghiệp thiện ác, thì những nghiệp thiện ác ấy nó cho ra những cái quả tốt, quả xấu, quả buồn, quả vui, thì những quả buồn, quả vui ấy được gọi là xúc dị thục. Các vị nghe kịp không? Và sự chứng đắc niết bàn là sự chấm dứt toàn bộ 6 xúc, vắng mặt triệt để, rốt ráo, hoàn toàn tuyệt đối 6 xúc. Và cái con dường dẫn đến sự chấm dứt triệt để ấy chính là cái đạo lộ Bát Chánh Đạo.
Bát Chánh Đạo là một tên gọi của tam học, Bát Chánh Đạo là một cách nói gọn của 37 phẩm bồ đề, Bát Chánh Đạo là tên gọi rộng rãi và chi tiết của cái gọi là con đường giải thoát hay là lộ trình giác ngộ. Nhớ nha. Thì đó là nói về xúc hôm qua giảng rồi.
THỌ
Tiếp tục thọ cũng y chang như vậy, toàn bộ đời sống này chúng ta hoàn toàn có thể nói đời sống này chỉ là đời sống của các cảm thọ, của các cảm giác thôi. Ở trong bụng mẹ là mình đã sống với các thọ, các cảm giác, ra khỏi bụng mẹ cũng vậy, chúng ta phải đồng ý với nhau một chuyện, toàn bộ đời sống của chúng ta chỉ là hành trình của cảm giác thôi, cảm giác dễ chịu, khó chịu, dễ chịu, khó chịu, trốn khổ, tìm vui, trốn khổ, tìm vui. Cả một cuộc đời của chúng ta chỉ có bao nhiêu đó thôi.
Các vị nói với tôi rằng các vị là bác sĩ, là kỹ sư, các vị có ăn học, các vị có tài sản, các vị có quyền lực, các vị có sức khỏe, có nhan sắc gì đi nữa thì tôi cứ căn cứ vào kinh Phật, tôi hiểu ngầm là quí vị cũng tiếp tục sống vật lộn với các cảm giác, nhưng mà ở một cái điều kiện tốt hơn cái người mà không được như quí vị. Những người không được sức khỏe như quí vị, nhan sắc như quí vị, tiền bạc như quí vị, quyền lực như quí vị, quen biết xã hội như quí vị, kiến thức chuyên môn như quí vị, thì những người không có những cái đó, thì cái đời sống cảm thọ của họ nó có hạn chế, nó có nhiều nghiệt ngã, khốc liệt khác hơn quí vị. Đấy, nhiều khi đói mà không có ăn, lạnh hỏng có gì mặc, thèm mà hỏng có gì bỏ vô miệng, thí dụ như vậy. Còn quí vị có điều kiện thì cảm thọ của quí vị nó có khá hơn.
Tôi nhớ người Mỹ họ có một câu nói họ định nghĩa cái chữ luxury. Ở Châu Á mình cái gì mà nó bao gồm những điều kiện đắt đỏ, những hoàn cảnh mà sử dụng những nguyên vật liệu quí hiếm thì được người ta gọi là luxury, thí dụ như vàng, ngọc, châu báu, quí kim, bảo thạch thì người Châu Á mình gọi đó là sang trọng. Nhưng mà người Mỹ họ hiểu chữ luxury có nghĩa là anh có nhiều cái chọn lựa, thì được gọi là luxury. Yeah, mà tôi rất thích định nghĩa đó, luxury nghĩa là đời sống có nhiều chọn lựa. Chớ không có phải như mình, mình nhìn vô cái nhà của người Âu Mỹ nó khác với nhà của người Châu Á.
Người Châu Á mà có tiền thì thế nào là ngà voi, nào là cẩm thạch, nào là vàng son lấp lánh, lung linh, lộng lẫy, đó là cái dấu chỉ cho thấy cái văn hóa, cái não trạng, cái tâm thức hưởng thụ của người Châu Á không giống người Âu Mỹ. Người Âu Mỹ họ có thể giàu bằng trời đó, nhưng vào nhà của họ, cái điểm đầu tiên là gì ta? Tôi đâu có đặt chân vô đó đâu, tôi cũng chỉ coi mấy cái magazine thôi, mấy contenio, mấy nội thất của họ đó, đầu tiên là gì ta? Là đơn giản, sạch sẽ, giản dị và an toàn. An toàn là sao? Chỉ cần nghe nói có cháy, nổ, có mùi lạ là người Âu Mỹ họ chỉ mất có 2 nốt nhạc thôi là họ đã ra khỏi nhà rồi. Còn người Châu Á mình cất cho sang mà tới hồi nhà cháy không biết đường đâu chạy. Cả một cái nhà quất cho tam đại đồng đường, mấy thế hệ sống trong đó mà chỉ có một lối thoát thôi. Cho nên cháy một cái là nó chết nguyên con, cháy một cái là nó chết nguyên một họ, cả họ nó chết sạch. Còn người Âu Mỹ thì không, tiện nghi, đơn giản, hợp lý, an toàn. Là mình thấy không? Cho nên cái đời sống của người Âu Mỹ là họ chú trọng đến cái nội dung chớ họ không chú trọng hình thức, và như vậy thì cái đời sống gọi là sang trọng của Âu Mỹ nó chính là có nhiều sự lựa chọn.
Thì tôi đánh một cái vòng nó hơi lạc đề để tôi tô đậm cho quí vị thấy "Ờ thì ra, một cái thằng nhà nghèo, một thằng nhà giàu, một anh có học, một anh thất học, một anh Âu Mỹ, một anh Á Châu, thì gom chung lại chỉ là vấn đề cảm xúc thôi. Có một điều là đời sống cảm xúc ấy, mỗi anh có một kiểu thể hiện khác nhau, chỉ vậy thôi. Anh nhà giàu Á Châu không giống anh nhà giàu Âu Mỹ, nhưng mà vẫn cảm xúc. Anh nhà nghèo Á Châu không giống anh nhà nghèo ở Âu Mỹ nhưng mà cũng là nghèo, cũng là đời sống của cảm xúc. Mà anh nhà nghèo Âu Mỹ ảnh so với dân nghèo của Đông Phương của Á Châu thì ảnh cũng sống trong cảm xúc, như là các vị từng sống ở Úc, ở Âu, ở Mỹ thì các vị sẽ thấy nghèo thì ở đâu cũng nghèo thôi, nhưng mà cái thể hiện thì có khác, nhưng nói tựu chung lại theo lời Phật, tất cả đều sống vật lộn với cảm xúc. Là gì ta? Trốn khổ tìm vui, trốn khổ tìm vui. Đối với cái anh Âu Mỹ thì ảnh sống ở đâu mà có sữa tươi nè, có bơ nè, có steak nè, có pizza, có spaghetti, có bánh mì là ảnh vui. Còn cái anh Tàu của mình là ảnh đi đâu mà có xì dầu, có tàu hủ nè, có bánh bao, rồi có ba cái thứ mà đặc sản gì của ảnh là ảnh vui. Người Việt Nam cũng vậy, mình sống ở đâu mà mình thấy có những điều kiện sinh hoạt mà thuộc về dân tộc mình thì mình thấy dễ sống. Mình về như Sydney hay là mình về California, Houston, hay là mình đi Paris Quận 13, thí dụ như vậy, mình đi đâu đi nữa, mình cũng thấy là người mình lúc nào đi đâu cũng là xà quần xà quần trong những điều kiện sống của người mình thôi. Là vì sao vậy? Vì cái chủng tộc đó, cái dân tộc tính đó, cái nền tảng tâm thức, nền tảng xã hội ấy nó cần đến những điều kiện tương tự nhau, để mà nó quay quần trong cái nếp sống cảm xúc. Nhớ nha. Cho nên mình thấy dầu đó là sắc, thinh, khí, vị, xúc của mỗi Châu lục, của mỗi dân tộc, đất nước, địa phương khác nhau thiệt, nhlưng mà tựu chung lại vẫn là những cái chất liệu làm nên cái đời sống cảm xúc.
Tôi phải đánh một vòng bao la như vậy để có thể thấy "Ồ thì ra cái chữ thọ nó lớn chuyện như vậy", nó lớn chuyện như vậy đó. Toàn bộ đời sống chúng ta chỉ là quây quần, xoay quanh cảm thọ, cảm xúc chớ hỏng có gì hết, nha. Mình tưởng cao siêu lắm. Bác sĩ, kỹ sư cũng là quây quần với những cảm xúc. Ăn mày, homeless, vô gia cư sống trong khu ổ chuột cũng là cảm thọ, cảm xúc. Một con chuột, một con giun, một con dế, một con ruồi, một con muỗi cũng chỉ là cảm xúc. Các vị để ý đi, mình nói nó là một con gián, mình nghĩ là nó không có thông minh, nhưng mà các vị tưởng tượng, chỗ quá nóng có con gián không? Không. Chỗ quá lạnh? Không. Con gián nó không thể nào ăn cái gì quá mặn, quá chua, con gián nó hỏng có ăn được, nó cũng phải ăn những cái gì trong cái điều kiện thích hợp với cái tập tính sinh hoạt của nó thôi, cái khẩu vị của nó thôi, nó cũng vẫn sống trong cảm xúc, cảm thọ. Rồi con người cũng vậy, ăn cái này, lựa chọn cái kia, mua xe này, không mua xe nọ, mua nhà chỗ này không mua nhà chỗ khác, là tại sao vậy? Vì cảm xúc, nhớ nha.
Rồi cao hơn nữa, có những người nhàm chán cái đời sống của 5 dục: sắc, thinh, khí, vị, xúc, họ nhảy lên họ tu thiền. Họ tu thiền họ có được cái cảm giác an lạc của cái người ly dục, đó lại cũng tiếp tục là quây quần ở trong đời sống cảm thọ nữa, cảm xúc nữa hà. Cắm đầu trong cảnh sắc cũng là cảm thọ, cắm hưởng thụ trong cảnh thinh, cảnh khí, cảnh vị, cảnh xúc cũng là cảm thọ. Vùi đầu đam mê ở trong các tầng thiền để được cái cảm giác thoải mái, an lạc, thanh thản, sạch sẽ, thanh tịnh thì cái đó cũng là cảm thọ, nhớ nha.
Cho nên vị thánh là sao? Là vị đó vẫn tiếp tục sống trong cái hình hài sắc, thọ, tưởng, hành, thức nhưng
- các Ngài luôn luôn hiểu rằng chúng chỉ là chúng, ở đây không có tôi, ta, không có ông A, bà B gì hết.
- Thứ hai, vị thánh biết rất rõ mọi thứ do duyên mà có, có rồi phải mất.
- Thứ ba, bậc thánh biết rõ những cái thích và ghét chỉ là dựa trên những cái mặc định, trên những giá trị mặc định, những giá trị ước lệ rất là tương đối mà thôi.
- Do tiền nghiệp,
- do khuynh hướng tâm lý,
- do môi trường sống
Chớ còn chữ "giả" mình hiểu theo cái nghĩa là nó "hỏng có bền", nó mới là tạm thôi, chưa thấy được cái "giả".
Còn cái "giả" như vầy nè mới thấy "giả". Cái nhu cầu, cái sở thích của đàn bà không giống đàn ông, của dân tộc này không giống dân tộc kia, của nhà giàu không giống nhà nghèo, của người có học không giống người không học, của anh đơn giản không giống anh rắc rối, của anh rắc rối không giống anh đơn giản, của người xứ lạnh không giống người xứ nóng, của người nhiệt đới không giống người ôn đới, của người ôn đới không giống người hàn đới, của người Nam bán cầu không giống người Bắc bán cầu và ngược lại của người Đông phương không giống người Tây phương, người Á Châu không giống người Âu Mỹ. Chưa kể trong một cùng một gia đình, anh em cùng cha, cùng mẹ, cùng huyết thống lớn lên trong cùng một môi trường sinh trưởng, ấy vậy mà cái thích, cái ghét của mỗi người cũng không giống nhau. Tin tôi đi, nó hỏng giống nhau. Đây chính là sự quẩn quanh trong các cảm giác, mình sống toàn là cảm giác. Mà cảm giác ở đâu nó ra? Nói rồi, cái cảm giác đó là do
- tiền nghiệp,
- khuynh hướng tâm lý
- và môi trường sống.
Người Mỹ có một câu mà một người Phật tử không có học giáo lý có lẽ chỉ hiểu một phần nhỏ xíu trong đó thôi, Người Mỹ nói thế này: "Anh hãy cho tôi biết anh thích cái gì, anh ghét cái gì thì tôi sẽ cho anh biết con người của anh nó ra làm sao". Thuở nào còn bé dại trẻ con, trẻ người non dạ tôi không hiểu lắm cái câu đó, bây giờ càng già tóc bạc tôi hiểu câu đó ghê gớm hơn ngày xưa. Đúng, rất là chính xác, anh chỉ cần anh cho tôi biết anh thích cái gì, anh ghét cái gì là tôi cho anh biết con người của anh ra sao. Chưa hết, nó còn có cái này nữa, câu này phải xâm lên người nữa, nếu còn chỗ trống: "Giá trị của mỗi con người tương đương với cái gì mà đủ làm cho anh ta thích, ghét, buồn, vui". Không biết trong room có nghe được cái này không? Có nghe cái này hiểu hay không? Tôi nhắc lại "Giá trị của mỗi con người tương đương với cái gì mà có thể làm cho anh ta thích, ghét, buồn, vui".
Cho nên các bậc Thánh không còn thích, ghét, không còn buồn, vui. Các Ngài chỉ có khổ thân thôi quí vị. Thí dụ như là thân đau quá, lạnh quá, nóng quá, ngứa quá, chỉ còn có khổ thân, chứ các Ngài không có buồn vui mà theo cái kiểu của thế gian là do tác động từ 5 trần. Không, vị A la hán dứt khoát không có cái đó. Còn các tầng Thánh kia người ta giảm rất là nhiều, người ta giảm nhiều lắm chớ đừng có nghĩ là "các tầng Thánh thấp chắc giống tui". Hỏng dám đâu. Những tầng Thánh thấp chẳng qua là người ta chưa có ôn kỹ thôi, chứ người ta thuộc bài rồi. Còn vị A la hán là đã đi cuối đường rồi, các vị đó không có buồn vui mà cái kiểu rẻ tiền, trẻ con như chúng ta, nha.
Cho nên hãy nhớ thế này: "Giá trị của mỗi người tương đương với những gì mà có thể khiến anh ta thích, ghét, buồn, vui". Đức Phật và Chư Thánh không có thích, ghét, buồn, vui như mình cho nên cái giá trị của các Ngài vượt khỏi Tam Giới là chỗ đó. Đánh giá hỏng được, đánh giá hỏng nổi, các Ngài không có cái gì làm cho các Ngài khó chịu hết, không có cái gì làm cho các Ngài phải thích thú đam mê hết. Không có.
Còn mình thì sao? Một câu nói của người khác đủ để làm cho mình sướng một đêm. Một câu nói của người khác có thể làm cho mình mất ngủ một đêm. Một cái món đồ nhỏ xíu, một chiếc nhẩn nhỏ xíu có gắn cái hột đá gì đó đủ để làm mình sung sướng, đủ làm cho mình quên hết nhân cách, đủ cho mình quên hết tự trọng. Một thỏi son, một hộp phấn, một cái áo dài, một đôi giày, một cái dây nịch, mắt kiếng, đồng hồ, túi xách, đủ để làm cho mình bán rẻ nhân phẩm vì mình thích những cái đó. Hoặc là chỉ vì một cái ghế ở trong công ty, hãng xưởng mà mình có thể lừa thầy, phản bạn. Cái giá trị của mình tùy thuộc vào những gì mà mình thích, ghét, những gì mà làm cho ta buồn, vui. Các vị nhớ cái điểm này nha.
Qua những cái câu mà chúng tôi nói nãy giờ, tôi kêu xâm lên người đó, "À! Thì ra nguyên cái chữ cảm giác nó lớn chuyện như vậy đó". Đấy, mà hễ Ngài Xá Lợi Phất Ngài nói: "Ngày nào mà còn có khổ thì ngày đó còn có lạc. Mà lạc ở đâu thì khổ kế bên đó". Cho nên, có một lần có một vị tỳ kheo hỏi Xá Lợi Phất như sau: "Thưa tôn giả, con nghe nói trạng thái Niết Bàn thì không còn khổ lạc mà tại sao con lại nghe một câu kinh nói rằng Niết Bàn là tối thượng lạc, là hạnh phúc vô thượng. Không có cảm giác thì lấy gì mà hạnh phúc?" Thì Ngài Xá Lợi Phất trả lời thế này: "Chính vì không còn cảm giác nên mới được gọi là tối thượng lạc, hạnh phúc vô thượng, hạnh phúc không thể so sánh". Còn tất thảy những hạnh phúc, những cảm giác dễ chịu mà nó còn dựa trên cảm thọ, cảm giác thì nó chưa, nó chỉ là hạnh phúc của người bị bệnh tâm thần, bị mê loạn, còn bị phàm phu tính, nhớ nha.
Chớ đối với các bậc Thánh, các Ngài thấy rất rõ: Ở đâu có thọ lạc thì ở đó còn có thọ khổ. Ở đâu còn có thọ hỷ thì ở đó còn có thọ ưu. Nhớ cái đó, đây là nói thế giới phàm đó nha.
Còn vị Thánh, lúc tâm họ không có an trú vào cảnh giới dưới tam thiền, họ vẫn còn vui, nhưng mà đừng có nghe như vậy rồi tưởng cái vui đó giống cái vui của mình. Bậc Thánh chỉ vui có một trường hợp duy nhất thôi, đó là cái vui mà không dính líu tới phiền não, một trường hợp đó thôi. Còn mình thì có cả hai, nhớ nha:
* mình vui là vì mình thích,
* mình vui vì mình tránh được cái mình ghét,
* mình vui vì mình có được cái mình thích,
* tránh được cái mình ghét là mình được vui,
* có được cái mình thích là mình được vui,
* tránh không được là bắt đầu từ vui nó chuyển qua khổ, qua buồn,
* còn không có được cái mình thích, nó cũng chuyển qua khổ, qua buồn.
Bậc Thánh thì không, bậc Thánh chỉ vui là vì các Ngài không còn dính líu tới cái chuyện thích ghét nữa, cái vui đó nó đặc biệt hơn.
Cũng như hồi trẻ mình thích ai đó xoa đầu khen ngoan, ai đó cho mình ăn cái gì ngọt ngọt, thơm thơm, béo béo, bùi bùi. Hồi nhỏ mình thích cái sự xoa vuốt, mềm mại, mơn trơn, vuốt ve của người lớn. Nhưng tới hồi mình lớn lên, mình không có thích ai rờ đầu mình hết, mình cũng hỏng thích ai vuốt ve mình hết, hỏng thích ai dụ khị cho một hai cái bánh, một hai cái kẹo không đủ để mua chuộc được người nào trên 18 tuổi, đại khái là vậy.
Rồi dần dầh sẽ có một ngày trong đời của mình tùy vào mỗi người bao nhiêu tuổi, có người phải 50 tuổi mới được, có người phải 60 tuổi mới được, có nghĩa là có một ngày trong đời, quí vị biết không, mình chỉ muốn ngồi yên, mình không có cần được cái gì hết, chỉ cần đừng bị là mình vui rồi. Tôi nói trong room có hiểu cái này không ta? Trong đời có lúc mình chỉ vui khi mình được cái gì đó, nhưng có một lúc trong đời mình chỉ mong là đừng có bị cái gì là vui rồi. Cho nên tôi nói không biết là bao nhiêu lần, đó là nhiều người sợ những cái ngày tẻ nhạt, thức dậy không biết đi đâu, làm gì, gặp ai, đi đâu, làm gì, gặp ai, ta gọi đó là những ngày tẻ nhạt, những ngày vô vị. Nhưng tôi nói rằng, đối với tôi, những ngày vô vị chính là những ngày vô sự. Không biết trong room còn nhớ câu nói này không? Vô vị chính là vô sự. Ngày trước tôi còn mong bữa nay có chuyện gì vui, gặp được cái người nào mình muốn, có được cái mình thích. Nhưng mà bây giờ ở tuổi này tôi thấy không, không, tôi không cần, tôi không cần gặp được cái người mà tôi thương, tôi không cần gặp cái tôi thích, mà tôi chỉ xin được đừng có cái gì hết, vô sự. Tôi vui ngay trong chính cái sự vô sự đó, trong chính sự vô vị đó bởi vì sự vô vị ấy chính là vô sự.
Tin tôi đi, các vị bao nhiêu tuổi tôi không có biết, bởi hồi nãy tôi có nói rồi, có nhiều người phải 50 tuổi họ thấm, 60 tuổi họ thấm, 70 tuổi, 80 tuổi, 90 tuổi họ mới thấm, nhưng mà do cái thể trạng, cái sức khỏe của tôi, có lẽ tôi đi hơi sớm hơn người ta. Cho nên bây giờ tôi chỉ cần cái vô sự là sao? Đừng có ai mà a lô làm phiền tôi, tôi đừng có tin nhắn tào lao, cơ thể tôi nó đừng có biểu tình, nó đừng có kiếm chuyện, nó đừng có cà khịa là tôi mừng lắm rồi, nó đừng rêm chỗ này, nó đừng nhức chỗ kia là tôi mừng lắm rồi, các vị có biết không?
26:24
28/08/2019 - 12:41 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Như vậy thì để muốn hết luân hồi chỉ cần mình nói một cách thôi: "Hết thọ là hết luân hồi, không còn lệ thuộc vào các thọ thì đã là giải thoát". Mà muốn đạt tới cảnh giới không còn lệ thuộc các thọ thì sao? Chỉ có một cách thôi: Tu [b]Bát Chánh Đạo. Và tôi đã nói rồi[/b]
- do tiền nghiệp,
- khuynh hướng tâm lý và
- môi trường sống khác nhau,
Và các vị phải nhớ rằng có một câu này quí vị xâm lên người nữa nếu còn chỗ trống, đó là: "Trình độ quyết định thái độ". Toàn bộ đời sống của chúng ta chỉ là thái độ thôi. Các vị có hiểu cái đó không? Toàn bộ đời sống chỉ là thái độ thôi. Chính cái trình độ quyết định thái độ, có nghĩa là sao? Cái sức hiểu của anh, cái sức học của anh, cái khả năng gậm nhấm, tiêu hóa, thấm thía của anh nó tới đâu, thì nó cho phép anh có cái thái độ đối với 6 trần thôi. Không biết trong room có hiểu cái này không? Các vị có hiểu cái này không? Cái trình độ nó quyết định thái độ, nha.
Cho nên khi mình hiểu được vậy rồi thì Đức Phật Ngài dạy một điều đó là: "Hễ còn quây quần trong đời sống cảm thọ, cảm xúc thì còn khổ, cái tốt nhất là không còn dính mắc trong đó nữa". Và cái con đường duy nhất để dẫn đến cái chuyện không còn lệ thuộc các cảm thọ, có nghĩa là không còn sanh tử nữa thì chỉ có Bát Chánh Đạo thôi.
28/08/2019 - 07:39 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
28:00
TƯỞNG
Qua tới tưởng. Chữ tưởng này nó kinh khủng lắm, quí vị biết không? Chữ tưởng này nó dễ sợ lắm. Chữ tưởng ở trong bài kinh mình đang học nè, là tôi quyết định đưa nó vào ở trong quyển Thiền Môn Nhật Tụng Kalama. Bài kinh này sâu lắm, tức là Ngài chẻ nhỏ thế giới ra thành từng góc nhỏ, thí dụ như Ngài nói toàn bộ vũ trụ này Ngài nói chỉ trong 6 xúc, 6 thọ, 6 tưởng thôi, cái đó mới gớm, gớm thiệt đó chứ, ghê thiệt đó, nha. Quá ghê, toàn bộ vũ trụ này Ngài chỉ gom lại còn có một chữ thôi. Chẳng hạn như bây giờ mình đang học chữ tưởng trong bài kinh này là một trong những chỗ cũng tương đối hiếm mà Ngài nói về chữ tưởng mà bằng một cái từ rất là lạ.
Ngài nói tưởng đây chỉ là vohāra vepakka tức là những giá trị ước lệ, mặc định, chỉ vậy thôi.
Chữ vepakka đây dịch sát nghĩa là sự chín muồi, nhưng mà tôi nói gọn như vậy. Chín muồi là sao? Thí dụ như các vị có nghe cái chữ mà "đi lâu thành đường" không? Tiếng Việt Nam mình các vị trong room có nghe cái chữ "đi lâu thành đường" không ta? Có nghĩa là tôi không thích cái đó, nhưng mà vì hoàn cảnh mà tôi phải vật lộn với nó hoài, lâu ngày nó cũng thành ra cái thói quen. Còn tôi thích thì khỏi nói rồi. Mà tôi ghét cái đó vì hoàn cảnh mà tôi phải lập đi, lập lại cái đó hoài cũng trở thành thói quen. Giống như cái bàn tay, bàn chân của mình cái chỗ nào mà nó thường xuyên làm việc, tiếp xúc với bên ngoài thì lâu ngày chỗ đó nó bị chai vậy đó. Cái đồng cỏ đó mà mình cứ đi hoài trên lối đó lâu ngày nó tạo thành cái đường mòn, nha. Thì tưởng ở đây nó chỉ là cái lối mòn thôi quí vị chứ hỏng có cái gì hết, được lập đi lập lại nhiều lần. Tưởng ở đây là sự chín muồi của những giá trị mặc định, ước lệ thôi, chỉ vậy thôi chứ hỏng có gì hết.
30:04
Lão Tử có một câu: Đừng coi thường những suy nghĩ thoáng qua trong đầu vì khi chúng được lập lại nhiều lần, những suy nghĩ thoáng qua trong đầu, mà chỉ cần nó lập lại nhiều lần thì sẽ biến thành hành động, mà hành động được lập lại nhiều lần sẽ trở thành thói quen, và thói quen chính là cuộc đời, chính là số phận của chúng ta. Cái câu này xâm nữa, nếu còn chỗ trống, phải xâm nữa: "Đừng coi thường những suy nghĩ thoáng qua trong đầu vì khi mà chúng được lập đi lập lại nhiều lần chúng sẽ trở thành hành động (hành động ở đây gồm hành động qua tay chân và hành động qua ngôn ngữ, gọi chung là hành động) và hành động nhiều lần trở thành thói quen, thành cái nếp, mà khi thành nếp rồi nó trở thành số phận".
Tưởng đây là sao? Sắc tưởng, thinh tưởng do nhiều đời tôi thích nhìn, thích nghe, đó là một dấu vết của tưởng. Những cái ấn tượng của tôi về cái nghe, cái nhìn nhiều đời, rồi ngay trong kiếp sống này tôi là một người Do Thái, từ hồi nhỏ tôi đã quen thấy, quen nghe, quen suy tư theo cái lề thói của người Do Thái. Bố mẹ tôi ở gia đình, thầy cô tôi ở trường lớp, bạn bè, chòm xóm, thân quyến của tôi họ đã ăn uống như vậy, họ nói năng, họ suy nghĩ như vậy, ngôn từ như vậy, những cái đó nó in sâu vào tôi, nó trở thành cái vốn liếng của tôi, nó trở thành kiến thức của tôi, nó trở thành kinh nghiệm của tôi, chưa kể là bản thân tôi. Lâu ngày tôi ăn cái món đó tôi có cảm nhận như vậy đó, đã trở thành cái ấn tượng tâm thức, trở thành cái lối mòn tâm thức lúc nào tôi không hay.
Lâu ngày rồi đối với tôi, theo những gì tôi được học, những gì tôi biết thì mỗi lần tôi gặp cái đó tôi gọi đó là hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình bình hành, hình thoi, hình thang, lục giác, bát giác, đa giác, hình lăng trụ, hình vành khăn. Cái đó lâu ngày tôi biết cái đó là đắng, cay, chua, ngọt, mặn, bùi. Lâu ngày tôi sống lớn lên theo tuổi đời, tôi biết ừ màu đó phải là màu tím, màu xanh, màu vàng, màu đỏ, màu vàng chanh, màu hoàng anh, màu mỡ gà, màu turquoise, màu ochre, tôi nhìn tôi biết, và cái biết đó hoàn toàn dựa trên ký ức, trên kinh nghiệm, trên ấn tượng cũ. Toàn bộ đời sống của chúng ta chỉ là đời sống của tưởng thôi quí vị. Tưởng thôi.
Tại sao mình nhìn người đó mà mình biết đó là đàn bà không phải là đàn ông? Mình dựa vào cái gì mà mình biết đó là đàn ông không phải đàn bà? Để rồi mình thích hoặc là mình không thích, tại sao vậy? Đó là tưởng. Do cái ấn tượng trong quá khứ, nha. Tưởng đây là ấn tượng, gọi là vepakka, các vị vào tìm định nghĩa ở trong cái quyển Pali-English Dictionary của Pali Text Society, các vị coi chữ vohāra này nó nhiều nghĩa lắm, trong đó có cái nghĩa mà dùng trong cái trường hợp này, nha, nhớ cái đó. Chớ không thôi trong room này nhiều cái tay cũng tào lao, có cây thước tấc hai hà, đi đâu móc tấc hai đó ra đo. Hễ cái gì mà hơn tấc hai là trật, cái gì mà ngắn hơn tấc hai là cũng trật. Tôi ớn nhứt là dân tộc mình có cái màn đó. Có cái tấc hai đi đâu cũng xách theo tòng teng, gặp cái gì cũng móc ra đo hết. Hễ cái nào hơn tấc hai là trật mà dưới tấc hai cũng trật luôn. Làm ơn tra trong đó dùm, còn không biết ngoại ngữ thì đi chết đi, nha, chứ còn tôi đâu có làm sao tôi cứu quí vị được, làm sao tôi giúp được đây, tra bằng cái gì đây?
Thì ở đây cái chữ tưởng nó là như vậy, toàn bộ đời sống này nó chỉ là tưởng, nó chỉ là ấn tượng thôi. Tại sao mà mình thích cái người đó? Cũng là dựa trên những ấn tượng nào đó trong quá khứ. Tại sao mình ghét người đó? Tại sao mình thích cái chỗ đó? Tại sao mình ghét cái chỗ đó? Tại sao mình thích ăn cái đó? Tại sao mình ghét ăn cái đó? Tại sao mình thích cái mùi đó? Tại sao mình ghét cái mùi đó? Tại sao mình thích cảm xúc đó? Tại sao mình ghét cảm xúc đó? Tại sao mình sờ chạm cái đó mà mình thích? Tại sao mình sờ chạm cái đó mà mình ghét? Tất thảy đều là ấn tượng. Đều là tưởng hết.
Tưởng nó gồm có ba. Nó gồm có:
- dục tưởng,
- thiền tưởng và
- quán tưởng.
Dục tưởng là sao? Là những ấn tượng của chúng ta trong thế giới vật chất. Là sao?
* Tại sao mình nói nó là vuông, tròn, dài, ngắn, trắng, đen, mập, ốm, cao, thấp, xanh, vàng, đỏ, trắng, tím, nâu,...? Tại sao? Đó là ấn tượng của chúng ta về sắc.
* Thinh cũng vậy, các thứ âm thanh, tiếng nam, tiếng nữ, tiếng trong, tiếng thanh, tiếng đục, giọng kim, giọng mí, đồ, rê, mi, la, son, pha, si, thăng trưởng... Tại sao? Đó là ấn tượng của chúng ta về cảnh thinh.
* Rồi cảnh khí cũng vậy, tại sao có các loại mùi, tại sao mình nghe mùi đó biết đó là mùi kho, mùi xào, mùi nấu, mùi nướng, mùi rơm cháy, mùi giấy cháy, mùi nhựa cháy, mùi khét của dây điện, mùi nước hoa hiệu gì hiệu gì... Tại sao mình biết? Đó là ấn tượng về khí tưởng.
* Còn vị tưởng là sao? Đắng, cay, chua, ngọt, mặn, bùi,... Tại sao? Cũng là ấn tượng về các vị.
* Xúc cũng vậy. Xóc, êm, nóng, lạnh, trơn, láng, mịn, nhám,...Tại sao mình biết cái đó ta? Ấn tượng về xúc tưởng.
* Những cái hồi ức, những ấn tượng của mình trong quá khứ về chánh trị, về văn hóa, về triết học, về tư tưởng,... Thì tất thảy những cái đó đều là ấn tượng về pháp tưởng.
Thì quẩn quanh cái đó gom chung lại gọi là dục tưởng hết. Có nghĩa dục tưởng là những ấn tượng của mình về 5 trần: 5 trần cụ thể hay là 5 trần trừu tượng. Thí dụ như là về chính trị, về triết học thì nó cũng là 5 trần thôi, nhưng mà nó ấn tượng về 5 trần mà nó trừu tượng. Cho nên nó thuộc pháp trần, nhưng mà pháp trần này nó vẫn thuộc về, vẫn ở trong dục tưởng. Nha, nó liên hệ với dục tưởng.
Không biết trong room nghe kịp không ta? Tưởng có ba, mà dục tưởng là vậy đó. Là ấn tượng của mình trong đời sống vật chất để mà mình thích cái này, mình ghét cái kia trong 5 trần. Đó được gọi là dục tưởng.
36:28
29/08/2019 - 08:07 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Rồi bây giờ qua tới thiền tưởng là sao? Đối với người còn đang hưởng dục thì thế giới này có thiên hình vạn trạng, nó gồm có núi sông, cây cỏ, đất đá, mặt trăng, mặt trời, ngôi sao, tinh tú, sông ngòi, biển cả, kinh rạch, đại dương, chim muông, súc vật, con người, bò bay mái cựa phi cầm tẩu thú,... Thế giới này đối với người hưởng dục tùm lum như vậy đó. Thì những người sống trong dục tưởng, toàn bộ những cái mà tôi vừa kể, mà kể muốn mòn hơi, toàn là trong thế giới của dục tưởng. Nhưng đối với những người họ nhàm chán các dục thì thế giới này đối với họ nó chỉ còn có 10 thứ thôi, nó không còn cái vụ chim muông, cây cỏ nữa, mà đối với người nhàm chán dục họ quay qua họ tu thiền. Thì toàn bộ cái thế giới thiền của họ cũng chỉ là tưởng thôi, nó cũng hỏng có cái gì, nó cũng chỉ là ấn tượng thôi, nó gồm có 10 thứ. Nói về thế giới vật chất chỉ còn có 10 thứ thôi. Còn nếu kể luôn tinh thần thì nó còn có 6. Các vị nghe có thấy kỳ không?
Kể riêng vật chất nè: xanh, vàng, đỏ, trắng, đất, nước, lửa, gió, là 8, hư không, ánh sáng nữa là 10. Toàn bộ tâm tư, đời sống của người ly dục tu thiền thì thế giới này chỉ có 10 cái đó thôi. Không có kinh rạch, sông ngòi, hỏng có đại dương, biển cả, trăng sao, hoa lá, con người, súc vật, chim muông, hỏng có gì hết. Đối với họ, họ chỉ niệm:
* Họ chỉ để cái thau nước họ niệm nước, nước, nước, nước,...họ niệm riết mà đắc thiền bằng cái đề mục nước.
* Họ đốt lên một ngọn đèn, họ cứ niệm lửa, lửa, lửa, lửa, lửa, ...họ niệm riết họ đắc thiền.
* Rồi họ ngồi bên cạnh một cái khe hở để gió nó xuyên qua cái khe đó, hoặc là họ nhìn một cái lá lung lay rồi họ mới niệm gió, gió, gió, gió,...họ niệm riết họ đắc thiền.
Đất, nước, lửa, gió, xanh, vàng cũng vậy, đỏ, trắng cũng vậy, hư không, ánh sáng cũng vậy, họ cũng đều niệm hoài, tâm họ tập trung nơi đó, rồi cuối cùng họ đắc thiền, họ sanh về các cõi Phạm thiên.
Như vậy thì thế giới này đối với những người đó chỉ gồm có mấy cái thứ này thôi, nếu mà nói về vật chất gồm có 10 thứ là đất, nước, lửa, gió, xanh, vàng, đỏ, trắng, hư không, ánh sáng.
Còn nếu mà gom luôn tâm thì nó gồm có 6, có nghĩa là đất, nước, lửa, gió, hư không và thức. Thức ở đây là sao? Thức ở đây có nghĩa là khi mà mình từ cái tầng sơ thiền mà muốn lên nhị thiền thì cái bậc lợi căn, nghĩa là người có trí, họ phải quan sát cái sơ thiền thì nó có những cái thô thiển, nó cũng còn có những cái vấn đề, những cái thấp kém, họ mới quan sát cái sơ thiền họ đắc để họ chán nó họ mới đắc được nhị thiền. Muốn đắc tới tam thiền thì anh phải nhìn ngược lại nhị thiền để anh chán nó anh mới đắc tới tam. Chán cái tam anh mới lên tới tứ thiền. Chán thiền sắc giới anh mới lên được thiền vô sắc. Mà thiền vô sắc là đề mục, chỉ có đề mục vô sắc đầu tiên là còn liên hệ một tí ti về vật chất. Liên hệ tí ti là sao?
Là cái hư không của đề mục vô sắc nó không phải là hư không vật chất mà nó là hư không giả định, hư không trong tâm tưởng của hành giả. Là sao? Hành giả khi mà đắc tới thiền sắc giới xong, hành giả mới thấy rằng cái đề mục mà nó còn dính líu tới đất, nước, lửa, gió là đề mục đó còn dỏm. Đã vậy, đắc thiền do những đề mục vật chất thì chết sanh về các cõi Phạm thiên cũng còn hình hài, cũng còn có chỗ ở, vậy là còn dỏm. Các vị đó thấy trên đời này hễ còn dính líu tới vật chất là còn hữu hạn. Mà cái gì là vô hạn đây ta? Cái gì ta? Chỉ có hư không. Thế là vị đó tâm niệm trong đầu, mắt nhắm hít, chỉ tâm niệm trong đầu chỉ có hư không mới thật sự là vô biên, không có biên giới. Chứ còn cái gì mà nó còn liên hệ tới đất, nước, lửa, gió, hư không, cái gì liên hệ đến màu sắc, hình dáng là cái đó còn hữu hạn. Muốn đạt đến cảnh giới vô lượng là chỉ có hư không thôi. Đó, thì vị đó tập trung vô cái hư không giả định đó đó, rồi vị đó mới đắc thiền hư không vô biên xứ, là tầng vô sắc đầu tiên.
Rồi tiếp theo đó nếu mà là bậc đại căn, đại duyên thì các vị thấy rằng hư không tuy là vô biên nhưng còn bị tâm nó biết, vậy tâm mới đúng là vô biên. Khi vị ấy suy niệm như vậy trong một thời gian dài, vị ấy đắc tầng thứ hai gọi là tầng thức vô biên.
Nhưng mà chưa hết, vị ấy lại tiếp tục, nếu là một bậc đại căn, vị đó không dừng lại ở đó, vị đó đi thêm một cái nữa, vị đó thấy hư không là vô biên còn bị tâm biết. Nhưng mà tâm dầu có vô biên nhưng tâm này còn bị tâm khác biết, như vậy cả hai đứa đó đều là dỏm hết, vị đó nghĩ như vậy, vị đó đắc tầng thứ ba, gọi là vô sở hữu xứ.
Chữ vô sở hữu đây có nghĩa là không có gì, chứ không phải là chủ quyền, nhiều người hiểu lầm chỗ này. Nó khổ chỗ này nè, không có dám đọc sách, không có dám, cả đời vậy đó. Mà cứ sống bằng cái vốn liếng mà hồi nào của mình, hồi đó lần đầu tiên mình biết chữ sở hữu ở trường lớp, ở đâu đó, rồi biết nó có cái nghĩa là chủ quyền. Từ đó cả đời, già đầu còn dại, có cháu ngoại còn ngu, cứ ôm cái mình biết cả đời cứ xài nhiêu đó. Mà hễ nghe người ta nói cái gì mà nó khác cái biết của mình là mình xăn quần xăn áo nhảy vô chửi cả họ, chửi nước bọt trắng trời hết vậy đó. Cái dân của mình nó ngộ lắm. Cho tới bây giờ vẫn làm mọi cho quốc tế là chỗ đó. Yeah, tới bây giờ. Ngày xưa mình sợ đế quốc Mỹ, rồi bây giờ mình sợ đế quốc tỷ, các vị tự nói lái thì biết, khổ lắm.
Bây giờ khi mà cái vô sở hữu đây nó có nghĩa là sao ta? Là không có cái gì hết. Cái thằng hư không có cũng không có ra gì, mà cái thằng tâm thức nó cũng không có ra gì, thấy như vậy vị ấy đắc tầng thứ ba là vô sở hữu là nothing không còn gì hết.
Khi an trú một thời gian, nếu mà là bậc đại căn, đại duyên thì mình lại đi thêm bước nữa. Là mình thấy ở đây hoài sao ta? Có cái khác nó hơn cái này chứ? Chớ hỏng lẽ ăn rồi cứ chìm sâu vào cái không có gì hay sao? Vị đó khi mà có lòng chán cái tầng mà mình đang đứng, là vị đó đắc tới tầng phi tưởng phi phi tưởng xứ. Khi chán cái thằng thứ ba, nhìn cái thằng thứ ba mà chán thì tự nhiên đắc tầng thứ tư, mà ở đây phải là người hữu duyên nha, chớ còn quí vị như mình ở đây thì chưa đủ.
Ở cõi dục mình nó cũng có một công thức gần giống như vậy. Anh muốn có B thì anh phải chán A, thì ở trên tầng kia cũng giống như vậy. Nhưng mà cái động tác mà muốn mất A là anh phải bỏ cái gì đó, phải có động tác bỏ rồi anh mới được. Mà ở trên kia chỉ cần cái tâm thôi. Khi mà anh chán cái này thì tự nhiên anh được cái kia, dĩ nhiên anh phải là người có đại căn, đại duyên chớ hỏng phải lơ mơ là được. Cái vị đó chán tầng thứ ba rồi tự nhiên cái tâm vị nó an trú vào tầng thứ tư là phi tưởng phi phi tưởng, có nghĩa là cái tâm nó vi tế đến mức nói có cũng không được mà nói nó không có cũng không được. Cái tâm nó tế như vậy đó. Nghĩa là nó tế là chỗ nào?
Cái tâm thiền thứ ba, cái cảnh mà nó biết chỉ là cái tâm thiền thứ ba, cái cảnh phi tưởng phi phi tưởng nó biết chỉ là cảnh của vô sở hữu xứ thôi, nó không biết cái gì ngoài ra, ngoài cái thứ ba, nó chỉ biết chê cái thằng thứ ba thôi. Cho nên nó được xem là cái tâm tinh tế, mầu nhiệm nhất, vi tế nhất.
29/08/2019 - 08:24 - elteetee - [Mục Lục các Bài Giảng] - [Hỗ trợ ghi chép bài giảng]
Bây giờ tôi quay trở lại. Bửa nay chắc tôi cũng siêng sao chứ đúng ra mấy cái vụ này tôi đã giảng 300 lần rồi nha. Như vậy thì toàn bộ thế giới này, tưởng là sao ta?
Thứ nhất là ngày nào còn hưởng dục, ta quây quần trong dục tưởng: đắng, cay, mặn, ngọt, chua, bùi, chát, rồi xanh, vàng, đỏ, trắng, mập, ốm, cao, thấp, nam, nữ, gần, xa, trắng, đen, trên, dưới, trong, ngoài, dài, ngắn, ... Tất thảy những cái đó được gọi là dục tưởng.
Có một ngày, chúng ta chỉ còn có biết đất, nước, lửa, gió, xanh, vàng, đỏ, trắng, hư không, ánh sáng, hơi thở mà thôi. Thì trong trường hợp đó được gọi là thiền tưởng, có nghĩa là cũng tiếp tục sống bằng ấn tượng, nhưng mà ấn tượng này nó sạch, nó sạch hơn dục tưởng. Và nhờ vậy nó đưa mình về các cảnh giới Phạm thiên thay vì là các cảnh giới đọa hay các dục thiên. Còn nhờ mình an trú trong các đề mục thiền cho nên mình được sanh về các cõi Phạm thiên, thì những đề mục ấy thật ra nó là ấn tượng chớ hỏng có gì hết. Cho nên chúng được gọi là thiền tưởng, mà hễ còn quây quần ở trong dục tưởng thì chúng ta còn sống quẩn quanh ở trong dục giới. Còn quây quần ở trong thiền tưởng thì chúng ta còn quẩn quanh ở trong các cái cõi Phạm thiên. Sanh về dục giới mình kêu dục giới được, chớ không kêu sanh về cõi phạm giới, mà phải kêu là sanh về cõi Phạm thiên, nhớ nha.
(Còn tiếp)
![[Image: vote.png]](https://i.postimg.cc/X75q5Fsv/vote.png)