[LeThanhPhong]

(tiếp theo - DIỆT TRỪ THÂN KIẾN)

Thế nào gọi là tưởng điên đảo, được thí dụ giống như con hưu rừng đi ăn lúa của nông dân thì nó chỉ sợ loài người bắt nó và đánh đập giết hại nó, thì loài người cũng biết tánh nó biết sợ chỗ đó nên tương kế tựu kế làm một hình nộm, bữa trước ăn bị người rượt rồi thì hôm sau người ta chỉ cần cắm hình nộm cho mặc đồ thì nó bước tới ruộng lúc nhìn thấy hình nộm nó tưởng đó là người thì nó hoảng bỏ chạy, thì đây gọi là cái tưởng điên đảo. Thấy ngược tức là thấy không đúng, bởi vì đó là hình nộm chứ không phải con người nhưng nó bị cái tưởng đó là con người có hình thức như thế đó, thành ra bây giờ nó nhìn cái gì giống như vậy thì nó cho cái đó là người. Thì cũng giống như chúng ta nói ta thấy cái ta nó như thế này, ta nói cái ta nó giống giống vậy, ta nhìn lại thân chúng ta, à giống, đây là cái ta của ta. (Có thể dùng danh từ đó cho dễ hiểu một chút vậy.) Đó là nhận diện sai lầm về cái bản thể hay ngũ uẩn là cái ta. Đó là nói về cái tưởng điên đảo. Thì cái tưởng điên đảo này chúng ta dùng cái nhớ điên đảo là chưa đúng, nếu nói theo cái nghĩa là nhớ lại người ta giống như vậy, thì đúng ra là nhận diện, đó là nhận diện hình nộm này mà nó tưởng là loài người, nó nghĩ là người chứ thật ra nó không biết, thành ra chữ tưởng nghĩa là nhận diện.

Cái thứ hai gọi là phải suy nghĩ đảo ngược tức là cái tâm điên đảo .

Thế nào là tâm điên đảo? Cái suy nghĩ điên đảo đây phải nói thí dụ qua cách của các nhà ảo thuật, nhà ảo thuật như thế nào, qúi vị thấy người ta cầm miếng đất người ta làm thủ thuật nhanh, người ta hô biến cái miếng đất thành vàng, thì khiến cho cái suy nghĩ chúng ta cái nhận thức chúng ta theo chiều hướng đó chúng ta tưởng là vàng, chứ thật ra nó là đất do cái tài đánh tráo nhanh người ta làm lẹ làng thì chúng ta tưởng là vàng. Thì đó là ví dụ cho cái sự suy nghĩ và điên đảo, tức là nó là đất và chúng ta lại tưởng nó là vàng. Đức Phật nói cái thức giống như nhà ảo thuật nó biến hoá thay đổi thì chúng ta cũng nhận lầm nó chính là ta.

Thứ ba được gọi là kiến điên đảo, được minh hoạ thí dụ qua một người đi qua khu rừng. Trong kinh có ví dụ lúc bấy giờ có đoàn người đi đến khu rừng đó, nhưng rừng đó bây giờ bị qủi dạ xoa biến hoá thành thành phố giống như cõi chư thiên có những nàng tiên nữ múa hát, thì đoàn người không có trí lúc bấy giờ đi tới gặp thích quá ở lại, nhưng người có trí thì biết là giữa khu rừng này không thể nào có được một thành phố hay có được vài người ở thì đây chắc chắn là qủi dạ xoa. Do đó trong đoàn người đi số người phân nửa thích thú ở lại, sau khi ở lại thì bị qủi dạ xoa ăn thịt, còn người có trí tách ly đi ra khỏi khu rừng người ta vượt khỏi ảnh hưởng đó. 

Trong Kinh thí dụ này Đức Phật mới dạy: chúng ta cũng vậy nữa , Chúng ta khi đi vào trong Tam Giới này cũng giống như vào khu rừng, thấy đầy đủ tất cả những lạc thú trên thế gian này, thì chúng ta lầm tưởng nó là của ta, chúng ta bị dính mắc chỗ đó không vượt qua thì sẽ là bị chìm đắm trong sanh tử luân hồi, còn người có trí biết rằng thế gian này không có cái gì là của ta cả, tất cả đều là vô thường, khổ não, là vô ngã, thì nghe theo lời của người trưởng đoàn dẫn đi giống như nghe lời Đức Phật dẫn đi, người ta vượt qua khỏi không bị cái khổ ở trong vô thường, khổ não, vô ngã đó.

(còn tiếp)