TRIỆU BÁ CÂU LỤC MÃ ĐỒ
Đây là bức hoạ của Triệu Bá Câu, 1 hoạ sĩ thời Nam Tống, vẻ bức hoạ theo phong cách các hoạ sĩ nhà Đường. Bức hoạ 1.68m x 0.46m.
Ở giửa bức hoạ được đề chữ, do Ái Tân Giác La Hoằng Lịch , tức vua Càn Long viết.
平川苜蓿丰且滋,清泉映带沙冈披。
戎人习马知马性,此处调马实所宜。
牵者樴者二皆骝,白驹黑鬣緤柳枝。
昂藏翘足骊其色,一戎跨背鞍不施。
紫骝回首嘶厥匹,有駓龁草意自怡。
骥不称力称其德,况复一一皆英奇。
作者寓意应有在,夏官遗法谁深知。
即今大宛致汗血,骨格皆合图中姿。
亦不渥洼诩作瑞,亦不交河资兴师。
迥立阊阖詄荡荡,欲起王孙走笔为。
Chuyễn sang Việt ngữ:
Bình Xuyên mục túc phong thả tư ( Thảo nguyên và đồi núi cây cỏ phong phú và sinh sôi nãy nở )
Thanh tuyền ánh đái sa cương phi ( Những dòng suối trong loan ảnh những bờ cát, bờ đất dài như những vành đai)
Nhung nhân tập mã tri mã tính ( Người Nhung nuôi ngựa, học và biết tánh của ngựa)
Thử xứ điều mã thực sở nghi ( Nơi này, nuôi ngựa dạy ngựa thật thích nghi, thật đúng chỗ)
Khiên giả chức giả nhị giai lưu (những người dẫn, người cột ngựa cả 2 điều rất giỏi, tay chân rất lưu loát)
Bạch câu hắc liệp tiết liễu chi ( Những con ngựa trắng, những ngựa bờm đen được thắt cương như nhành liễu)
Ngang tàng kiều túc li kỳ sắc ( Ngựa ô thì ngẩng cao đầu, 2 chân đá lên không khoe sắc thái ngất ngưỡng)
Nhất Nhung khoá bối an bất thi ( Một người Nhung vội bước đến thắng yên vào nhưng cưỡng không lại con ngựa)
Tử Lưu hồi thủ tê quyết thất ( Những con ngựa như Tử Lưu, xoay đầu hí vang lên hùng mạnh ; Tử Lưu là tên ngựa, như Phi Thố, Yếu Niều, hoặc Xích Thố của Quan Vũ hay Đạp Tuyết Ô Truy của Hạn Võ)
Hữu phi hột thảo ý tự di ( Có 1 số ngựa thì đang gặm cỏ tung tăng tự ý)
Ký bất xưng lực xưng kỳ đức (Ngựa tốt ngày đi ngàn dặm không khoe sức mà khoe tính tốt - ngựa dẻo dai )
Huống phục nhất nhất giai anh kỳ ( Huống chi từng con từng con trong đàn đều là tinh anh)
Tác giả ngụ ý ứng hữu tại ( Người viết có ý muốn nói ngay một điểm )
Hạ quan di pháp thuỳ thâm tri ( Các quan triều trước hay phương cách ngày xưa ai biết cho tận tường)
Tức kim đại uyển trí hãn huyết ( Cho đến hôm nay, ngựa Đại uyển hay ngựa Hạn huyết)
Cốt cách giai hợp đồ trung tư ( Bộ xương, dáng đứng, tư thế đều rất hạp với những hình ảnh trong bức hoạ)
Diệc bất Ác oa hù tất thuỵ ( Đã không phải cát tường thần mã để khoe điềm lành)
Diệc bất Giao hà tư hưng sư ( Cũng không phải chuẩn bị khởi binh ngoài thành Giao Hà )
Huýnh lập xương hạp thất đãng đãng ( Bàng hoàng trước cỗng trời thênh thang)
Dục khởi vương tôn tẩu bút vi ( Khởi lên lòng của con cháu hoàng gia muốn điều gì đó ... )
HP