[Xí Xọn]

MỘT TỈNH THỨC THẦN THÁNH



68. Āraddhaviriyo paramatthapattiyā
alīnacitto akusītavutti,
daḷhanikkamo thāmakhalūpapanno
eko care khaggavisāṇakappo.
68. Tinh cần và tinh tấn,
Ðạt được lý chân đế,
Tâm không còn thụ động,
Không còn có biếng nhác,
Kiên trì trong cố gắng,
Dõng lực được sanh khởi,
Hãy sống riêng một mình
Như tê ngưu một sừng.
(HT Thích Minh Châu dịch)

“Muốn đoạn tận tham ái phải là người chuyên cần, trí tuệ, đa văn, chánh niệm, sống lấy pháp làm trọng, nhiều nghị lực và tinh tấn dũng mãnh đồng thời hãy ra đi một mình như loài tê ngưu”.

DUYÊN SỰ:
Thuở quá khứ tại Bārāṇasī có một nhà vua tuấn tú khôi vĩ như thiên thần.

Hầu hết dân chúng trong kinh đô đều ngưỡng mộ nhà vua và cứ mỗi lần xa giá của vua đi ngang qua nơi nào thì mọi người ở đó đổ xô nhau ra nhìn ngắm ông.

Một hôm, xe vua đi vào một làng phố của kinh thành. Lúc đó, một bà bá hộ đang đứng trên lầu cao nhìn xuống nhà vua. Thật tình cờ, lúc ấy nhà vua cũng vừa đưa mắt nhìn lên. Hai ánh mắt gặp nhau, vua nghe choáng váng. Nàng đẹp quá, đẹp lộng lẫy.

Vua xoay qua hỏi viên tùy tướng về gia đình và thân thế của bà bá hộ. Biết nàng đã có chồng, vua chợt cảm thấy hối hận:

-Ta còn đòi gì nữa chứ, hai muôn vương phi cung tần kiều diễm cũng còn chưa thấy đủ để phải tơ tưởng tới vợ người khác. Tất cả chỉ do tham ái, ta phải đoạn trừ tham ái.

Thế rồi nhà vua bỏ hoàng thành tìm vào rừng xuất gia và sau đó cũng đã chứng thành Độc Giác Phật.

Bài kệ trên đây là lời cảm hứng của Ngài.

Việt Dịch: Tỳ Khưu Giác Nguyên.