[Daisy]

Mâm ngủ quả miền Nam

Cứ vào khoảng 28 tháng Chạp Âm lịch thì nhà nhà đều cho bày mâm ngũ quả ngày Tết kèm với nhiều sản vật khác trên bàn thờ. 
Mỗi vùng, miền có cách trình bày mâm ngũ quả khác nhau.
Với triết lý “cầu vừa đủ xài sung túc”, người miền Nam chuộng năm loại quả: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài và sung.
Trong khi đó, người miền Bắc lại chưng chuối, bưởi, đào, hồng và quýt.

Theo quan niệm của dân gian thì “quả” (trái cây) được xem như biểu tượng cho thành quả lao động một năm.
 Ông cha ta chọn 5 loại trái cây để cúng đêm giao thừa là ngụ ý rằng :
- Những sản vật này được kết tinh từ công sức, mồ hôi, nước mắt của con người kính dâng lên đất trời, thần thánh trong giờ phút linh thiêng của vũ trụ vạn vật sinh tồn. 
Tư tưởng, hình ảnh ấy đã ăn sâu và tâm thức của người Việt Nam bao đời nay.

Mâm ngũ quả đã làm quang cảnh ngày Tết và không gian cúng thêm phần ấm áp, rực rỡ mà hài hòa. 
Nó thể hiện sinh động ý tưởng triết lý – tín ngưỡng – thẩm mỹ ngày Tết.

Tìm hiểu về mâm ngũ quả cũng là tìm hiểu về nguồn gốc, lịch sử, truyền thống tốt đẹp để chúng ta nhớ lại ông bà, tổ tiên.

Mâm ngủ quả miền Bắc

Người niềm Bắc khi bày mâm ngũ quà ngày tết thường thuận theo tuyết ngũ hành để tạo nên sự dung hòa của đất trời. 

Do đó, mâm ngũ quả của người miền Bắc bao giờ cũng cần có 5 loại quả có ý nghĩa may mắn, thịnh vượng

 nhưng đủ 5 màu tượng trưng cho màu sắc của ngũ hành.

 - Kim màu trắng 

- Mộc màu xanh 

- Thủy màu đen 

- Hỏa màu đỏ 

- Thổ màu vàng

 Cách bày mâm ngũ quả ngày tết miền Bắc 

Những loại quả trong mâm ngũ quả cần phải có đủ các màu sắc và được bày theo những cách khác nhau để tạo nên một mâm cỗ hoa quả đủ đầy, đẹp mắt. 

Thường cách này mâm ngũ quả miền Bắc sẽ nhiều loại quả với màu sắc khác nhau và xem kẽ các màu với nhau tạo sự đẹp mắt và dung hòa, hợp phong thủy ngày tết.

 Mặt khác, quan niệm về các loại quả trong mâm ngũ quả của người niềm Bắc cũng không quá cầu kỳ như miền Nam hay chỉ được để 5 loại quả mà có thể nhiều hơn.

 Có điều là tôn trọng về ngũ hành và thuận theo ý nghĩa

Lê (hay mật phụ), ngọt thanh ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ

- Lựu, nhiều hạt, tượng trưng cho con đàn cháu đống
- Đào thể hiện sự thăng tiến
- Mai, do điển phiếu mai, con gái phải có chồng, hạnh phúc, không cô đơn
- Phật thủ giống như bàn tay của Phật, chở che cho con người
- Táo (loại trái to màu đỏ tươi) có nghĩa là phú quý

- Hồng, quýt rực lên màu sắc mạnh mẽ, tượng trưng cho sự thành đạt
- Thanh long - ý rồng mây gặp hội
- Bưởi, dưa hấu: căng tròn, mát lành, hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn
- Nải chuối như bàn tay ngửa, hứng lấy nắng sương đọng thành quả ngọt và che chở, bảo bọc
- Quả trứng gà có hình trái đào tiên - lộc trời

- Dừa có âm tương tự như là “vừa," có nghĩa là không thiếu
- Sung gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe hay tiền bạc
- Đu đủ mang đến sự đầy đủ thịnh vượng
- Xoài có âm na ná như là “xài”, để cầu mong cho tiêu xài không thiếu thốn.



St theo VHdangian