[Chân Nguyệt]

Xôi ngũ sắc của người Tày
Món ăn có 5 màu, tượng trưng cho triết lý âm dương, ý nghĩa nhân sinh cao đẹp. 

Xôi ngũ sắc (còn gọi là cơm đen cơm đỏ) là món ăn quan trọng không thể thiếu của đồng bào dân tộc Tày trong dịp lễ, Tết. Xôi có 5 màu sắc chính là trắng, đỏ, xanh, tím, vàng. Món ăn thơm ngon, người lao động sáng tạo trong cách sử dụng nguyên liệu tự nhiên, có sẵn tại địa phương để tạo màu.  

Xôi ngũ sắc là món ăn không thể thiếu trong dịp lễ, Tết của người Tày.
Màu trắng là màu tự nhiên của gạo, màu tím từ cây cơm đen, màu đỏ từ cây cơm đỏ, màu vàng từ nghệ, màu xanh làm từ cây cơm đen, một loại tro.
Cơm đen, cơm đỏ là những loại cây rừng có lá hình bầu dục, màu xanh, thân tròn, Trên mặt lá cây cơm đen có hình bán nguyệt màu trắng. Người Tày hái hai loại cây này, rửa sạch, nấu chín, lọc lấy phần nước, ngâm với gạo để có được gạo màu tím, đỏ.
Người dân lấy 2 - 3 củ nghệ tươi đem giã cho nhỏ mịn, lọc nước để ngâm gạo tạo thành màu vàng. Màu xanh lam có cách làm cầu kỳ hơn vì người Tày phải giã nhỏ cây cơm đen, trộn với tro cây vừng hoặc tro rơm nếp, sau đó lọc nước, ngâm với gạo để tạo màu xanh lam lạ mắt. 

Gạo được tạo màu tươi sáng.
Sau 5 - 6 tiếng ngâm, gạo chuyển màu, người nội trợ vớt gạo ra cho vào chõ đồ chín. Chõ đồ xôi cao thành và làm bằng gỗ. Đồ xôi bằng chõ gỗ giúp gạo chín đều, không bị nhão ở đáy, khi chõ xôi lên hơi, mùi thơm tỏa ra là xôi chín.
Bà Phạm Thị Thu Bồn, dân tộc Tày, Yên Bái cho biết, mỗi màu sắc có ý nghĩa riêng, tượng trưng cho ước mơ về hạnh phúc, khát vọng ngàn đời no đủ, mong ước mưa thuận gió hòa để mùa màng tốt tươi. Màu đỏ là biểu tượng của lửa, của sự no ấm nhiệt huyết; màu vàng đại diện cho cây lúa, loại hoa màu, ngũ cốc, màu tím đại diện cho đất đai trù phú; màu trắng mang ý nghĩa tình yêu thủy chung, son sắt; màu xanh lam gắn với áo trang phục truyền thống của người Tày. 

Xem tiếp ở link này. 

https://vnexpress.net/thoi-su/xoi-ngu-sac-cua-nguoi-tay-4044931.html


..

[Chân Nguyệt]

Bánh Tò te Thanh Ba – Đặc sản ẩm thực Đất Tổ
Bởi Trung tâm TTXTDL Phú ThọTrên 15/06/2021

118
SHARES
ShareTweet


Nếu như Tết Nguyên Đán có bánh Chưng, bánh Tét, Tết Nguyên tiêu có bánh Trôi nước, Tết Trung Thu có bánh nướng, bánh dẻo thì vào dịp Tết Đoan Ngọ bánh Tò Te là món không thể thiếu trong mâm cỗ và là nét đặc trưng văn hóa ẩm thực của người Thanh Ba, Phú Thọ.
Theo quan niệm của người xưa, vào ngày Tết Đoan Ngọ người ta hay ăn mận, vải, dưa hấu, rượu nếp…, thường là ăn vào buổi sáng sớm để diệt trừ sâu bọ, giun sán trong người. Truyền thống đó đã được lưu truyền từ đời này qua đời khác và kéo dài cho đến tận bây giờ. Cứ gần đến ngày 5 tháng 5 âm lịch những người dân quê Thanh Ba lấy cây gùn, hoa gùn phơi khô để làm bánh Tò Te.

Bánh Tò Te ngay từ cái tên nghe vui tai, lạ miệng cũng gợi cho người ta tò mò về bánh. Bánh được gói từ lá chuối, mà lá chuối trong trò chơi dân gian trẻ con thường dùng để cuộn lại, thổi kèn phát ra âm thanh “tò te…tò te”, có lẽ cái tên bánh cũng xuất phát từ cách lý giải thân thương đó.

Tận dụng lá chuối có sẵn tại vườn quê để gói bánh, lá được cắt về rửa sạch để ráo. Nguyên liệu làm bánh gồm đỗ đen và gạo nếp. Lấy cây gùn, hoa gùn phơi khô đốt lấy gio, làm nhỏ gio, chộn lẫn gạo nếp. Gạo nếp phải là loại đều hạt, đỗ đen phải được ngâm qua một đêm cho mềm, rồi trộn đều với muối hạt cho đậm đà. Sau đó đem tất cả nguyên liệu cuốn trong lá chuối, dùng lạt giang buộc chặt lại, tất cả quyện với nhau tạo nên hương vị dân dã rất đặc biệt. Khi nhìn thấy bánh Tò Te sẽ rất ấn tượng bởi bánh có hình tựa như cái phễu, nhỏ nhắn xinh xinh. Do bánh có hình cái phễu nên lá bánh cũng được cuốn theo hình chôn ốc.


Để cho ra lò được chiếc bánh Tò Te không hề đơn giản, đòi hỏi người gói bánh phải khéo léo, tinh tế thì bánh mới đẹp mắt và dẻo thơm. Để bánh được đẹp, người gói bánh phải có độ chặt tay nhất định để khi bánh chín không bị rách lá và méo mó. Công đoạn cuối cùng là xếp bánh vào nồi và luộc chín bánh, theo những người có kinh nghiệm chỉ cần đun từ ba đến bốn tiếng, khi thấy khói bốc nghi ngút, mùi thơm tỏa ra ngào ngạt là bánh chín.

Chiếc bánh Tò Te được vớt ra phải giữ được màu xanh mướt của lá chuối, bánh chín mềm, có màu trong xanh của gạo nếp, màu tím của đỗ đen, bánh mềm mà béo ngậy, ngọt bùi, cắn miếng bánh phải dẻo thơm thế mới đạt tiêu chuẩn.
Cầm chiếc bánh Tò Te, bóc dần dần từng lớp lá bánh, lộ ra bên trong một màu tím tím rất bắt mắt.  Bánh có hương vị đặc biệt của lá gùn, có vị bùi mát của đỗ đen quê, bánh quánh rền, ăn miếng bánh mà nhuốm cả hương vị quê hương lẫn tình cảm hồn hậu của con người Thanh Ba, Phú Thọ mà không thứ bánh nào có được như thế.

Ngày nay, trong xã hội hiện đại, ai ai cũng bận rộn với cuộc sống riêng với những xô bồ, lo toan, vất vả… Thế nhưng, ngày Tết Đoan Ngọ, dù ở đâu, làm gì, cũng đừng quên ăn bánh Tò Te. Đó không chỉ là thưởng thức một nét văn hoá ẩm thực cổ truyền, mà còn là lưu giữ một phong tục đẹp của ông cha.
Bánh Tò Te – Món quà đặc sản chứa đựng tình cảm quê hương, mang cái hồn mộc mạc của con người Đất Tổ từ một ngôi làng còn giữ được nhiều nét văn hóa độc đáo, làng nghề truyền thống từ thời đại các Vua Hùng dựng nước.
Bích Ngọc – Trung tâm TTXT



https://dulichtaybac.vn/diem-den/phu-tho/banh-to-te-thanh-ba-dac-san-am-thuc-dat-to/
..

[Chân Nguyệt]

Xôi gấc/xôi đỗ

Một đĩa xôi gấc đỏ tượng trưng cho may mắn trong năm mới. Xôi gấc có thể đơm vào khuôn hình hoa, hình tròn hoặc hình trái tim, tùy thuộc vào ý thích của gia chủ. Ngoài ra, nhiều người khéo tay còn sử dụng dụng cụ bắt hoa đậu, để trang trí bên trên xôi gấc rất đẹp mắt.




Mâm cúng chay
Ngoài mâm cúng mặn, nhiều nhà cũng thực hiện mâm cúng chay. Mâm cúng chay có thể là các món ăn được chế biến chay hoặc đơn giản là mâm hoa quả, bánh trái. Nhiều gia đình có bàn thờ Phật cũng sẽ thực hiện thêm mâm cúng chay nho nhỏ để thể hiện lòng thành.


@vuthuhuong


Coi ở link này 


https://m.kenh14.vn/mam-cung-giao-thua-tet-giap-thin-nam-2024-day-du-gom-nhung-gi-cung-vao-khung-gio-nao-chuan-nhat-20240207091051945.chn

.

[Chân Nguyệt]

Mứt me nguyên trái
Me tươi đang vào mùa, rất thích hợp để mua về làm các món như mứt me, để dành ăn Tết.

Nguyên liệu:
- Me xanh: 1-2 kg
- Đường
- Muối
- Ớt khô
Advertisement

Cách làm:
- Me chọn loại xanh, chắc, trái to càng ngon. 
- Nấu nước gần sôi cho me vào chần ít phút, lấy me ra, mỗi lần làm khoảng 500 gr, lột vỏ hết thì chần tiếp me khác.

Advertisement

- Me sau khi chần gọt vỏ. Chuẩn bị thau nước muối cho me đã gọt vào để không bị thâm. Gọt vỏ me chừa phần cuống khi thành phẩm nhìn sẽ đẹp và khi sên me, bạn trở dùng đũa gắp phần cuống không bị phạm vào thịt me.
- Dùng dao nhỏ vừa không quá sắc. Me sau khi gọt xong vỏ thì rửa lại cho sạch. Chuẩn bị thau nước muối mặn ngâm me, dùng vật nặng như đĩa để đè cho me ngập phần nước ngâm.
- Ngâm me hơn một ngày, kiểm tra nếu thấy me hơi dẻo lại thì dùng dao chẻ dọc sâu vào trong nhưng không tách rời, dùng mũi dao lấy hạt ra. Nếu me còn cứng có thể thay nước muối khác và ngâm thêm một ngày nữa.
- Me sau khi đã lấy hết hạt, rửa lại với nước và ngâm với nước muối loãng không quá mặn khoảng 30 phút rồi rửa lại. Để ráo, đem cân phần me này. Cứ 1 kg me khoảng 600-700 gr đường, ướp trong 3-5 tiếng. 

- Cho me và đường vào chảo, sên mứt luôn. Mỗi lần sên khoảng 600-700 gr me trong chảo to để dễ trở me, làm me đẹp ngon và không bị nát. 
- Cho me lên bếp nấu với lửa vừa, khi thấy sôi ta nhỏ lửa. Khi thấy có màu vàng nhẹ, để lửa nhỏ nhất. Trở me nhẹ để me thấm đều và có màu đẹp.
- Trong lúc sên thấy trái me nào có màu vàng đậm ta có thể lấy ra để lên vỉ trước. Sên đến khi me có màu vàng đậm là được. Nếu thích vị cay mặn cho thêm ít muối và ít ớt khô vào lúc này. Cho me ra vỉ để đem phơi nắng. Nước đường sên me còn trong chảo ta để lại.

- Me cho ra vỉ để nguội rồi đem phơi nắng vài tiếng, nếu muốn me có vị đậm đà ta cho me vào lại chảo đường trộn nhẹ cho thấm rồi đem ra phơi cho ráo. Có thể bỏ qua bước này nếu thấy me vừa ăn.
- Phơi me khoảng một ngày là được. Lấy me cho vào lọ hoặc dùng giấy kiếng gói từng trái me lại. Để ngoài hoặc ngăn mát tủ lạnh.



https://ngoisao.vnexpress.net/mut-me-ngu...27702.html

Coi tiếp ở link này. 

[Chân Nguyệt]

Thứ bảy, 24/8/2019, 00:36 (GMT+7)
Hoa chuối chiên giòn sốt me
Hoa chuối chiên giòn chấm sốt me là món chay lạ miệng, thơm bùi, chấm với sốt chua ngọt, cay tê.

Nguyên liệu:
- 1 bắp chuối lấy phần hoa bên trong
- 3 muỗng cốt me
- Tương ớt
- 1 chén bột chiên giòn
- Tỏi, ớt
Advertisement

Cách làm:


Bước 1: Bắp chuối tách từng bẹ ra lấy phần hoa chuối bên trong, bỏ phần nhuỵ cứng. 


Bước 2: Pha bột chiên giòn với chút nước cho sệt, bỏ vào thêm 1/2 muỗng hạt nêm.




https://ngoisao.vnexpress.net/hoa-chuoi-...72011.html

Xem tiếp ở link này 


..

[Chân Nguyệt]

Thứ năm, 13/9/2018, 05:13 (GMT+7)

Khổ qua ngâm chua ngọt

Vị đăng đắng của khổ qua hòa quyện hài hòa với vị chua ngọt của giấm đường. Món này ăn với đồ kho rất hợp.

• Khổ qua rim nước tương
  
• Canh cá thác lác khổ qua
  
• Gỏi khổ qua thanh nhiệt
  

Nguyên liệu:
Advertisement

- Khổ qua 3-5 trái
- Giấm, đường, muối
- Tỏi, ớt
- Hũ đựng.
Cách làm:
- Khổ qua chọn quả tươi ngon.

Advertisement

- Trước tiên, bạn nấu giấm đường muối với tỷ lệ: 0,5 lít nước, 1 chén giấm, 1 chén đường, ít muối. Nêm cho có vị chua ngọt mặn vừa phải và tuỳ khẩu vị, nấu sôi để nguội.
- Khổ qua cắt đôi hoặc khoanh tròn, bỏ ruột. Rửa sạch, chần qua nước sôi ít phút rồi lấy ra cho ngay vào tô nước đá lạnh, lấy ra để ráo nước.
- Cho khổ qua vào hũ đựng, thêm tỏi cắt mỏng với ớt, cho nước giấm đường vào đậy kín qua ngày sau là ăn được. Khổ qua ngâm chua ngọt ăn với cơm, chấm đồ kho rất ngon.

https://ngoisao.vnexpress.net/kho-qua-ngam-chua-ngot-3807647.html

Ngô Tuyết Phượng

 ..

[Chân Nguyệt]

Thứ năm, 8/2/2024, 00:15 (GMT+7)

Nhiều nơi quá tải đơn đặt mâm cỗ chay

Giá cỗ chay Tết năm nay giảm, thực đơn đa dạng vùng miền kết hợp ẩm thực ngoại nên lượng khách đặt tăng 2-3 lần khiến nhiều cơ sở quá tải.

3 năm nay, chị Liên ở quận Tân Bình (TP HCM) đã chuyển cúng tất niên từ mặn sang chay. Năm nay, vì quá bận nên đặt muộn, chị hỏi hai cơ sở làm đồ chay đều nói ngưng đơn vì quá tải.
"Tôi đặt 3 mâm cúng gồm 29 Tết, mùng 1 và mùng 3. Các cơ sở uy tín không nhận đơn buộc tôi phải đặt hàng ở những bếp không quen biết", chị Liên kể.
Chị Oanh, ở quận 2 cũng ưu tiên thêm các mâm cỗ chay trong năm nay, cho biết món chay ngày càng được nhiều cơ sở chế biến đa dạng, vị lạ. Ngoài những món chay làm từ rau nấm, sushi chay là món được ưu tiên trong mâm cỗ Tết nhà chị. "Ăn món này lạ miệng và kèm cơm nên không chỉ người lớn mà trẻ nhỏ cũng thích", chị Oanh nói.
Advertisement

Xem toàn màn hình 

Mâm cỗ chay truyền thống nhà chị Diễm. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Lượng khách tăng gấp 3 năm ngoái, chị Lê Thúy Diễm ở Buôn Ma Thuột (Đăk Lăk) cho biết đã chốt trên 100 đơn hàng mâm cỗ chay và hơn 1.000 chiếc bánh bao. "Tôi không có thời gian đăng ảnh quảng bá và đã ngừng nhận đơn đến hết 30 Tết vì quá tải", chị Diễm nói.
Tương tự, ẩm thực Chay Tuệ đường Mai Thị Lựu, quận 1 cũng cho biết chỉ trong 4 ngày, cơ sở này có tới 500 đơn đặt hàng, tăng gấp đôi cùng kỳ năm ngoái.

Advertisement

"Số lượng mâm cúng đặt quá lớn nên chúng tôi nhận đặt đến hết ngày 28 Tết để nhân viên nhà hàng kịp chuẩn bị giao 29 và 30 Tết. Đến ngày mùng 1, cơ sở mới mở lại đặt mâm cúng cho dịp đầu năm", đại diện Chay Tuệ nói.
Không nhận thêm đơn từ 26 Tết, chị Hạnh - chủ cơ sở chay tại quận Bình Thạnh - cho biết đã phải trả thêm lương cho nhân viên ngày 29 để hoàn thành nốt các đơn.
Hiện, giá đồ chay theo set của các cơ sở khoảng 650.000 -1,3 triệu đồng cho 6-8 món, hoặc khách có thể chọn mua riêng từng món với giá 100.000-300.000 đồng. Năm nay, mâm cỗ chay vẫn đủ các món truyền thống như chả giò, gỏi cuốn, chả lụa, canh khổ qua nhồi nấm đậu, bánh bao, xôi, bánh hỏi heo quay chay....


Món sushi được đưa vào mâm cúng chay Tết Giáp Thìn. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Một vài cơ sở bổ sung các món kết hợp giữa Việt Nam với ẩm thực Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản.
Trong mâm cúng giá 900.000 đồng của cửa hàng chị Hạnh, ngoài món gỏi, bánh bao, heo quay còn có thêm món BBQ nướng Hàn Quốc kèm kim chi, cà ri Thái Lan hay Tôm Yum Thái... Trong khi đó, trong set Lộc Tài giá gần 1,2 triệu đồng của Chay Tuệ, ngoài 5 món mang ẩm thực chay Việt có thêm các món độc đáo như cuốn sốt tỏi đen, sushi tảo đỏ, phù trúc Bắc Kinh...
Theo các cơ sở chế biến, phần lớn khách đặt dịch vụ mâm cỗ chay Tết là người có thu nhập cao, dân văn phòng, đi làm bận rộn tới chiều 28 Tết mới được nghỉ nên họ không có nhiều thời gian sắm sửa, nấu nướng. Đa số khách hẹn giao hàng vào ngày 29, 30, mùng 3 Tết.
Các cơ sở cho biết xu hướng sử dụng sản phẩm chay gia tăng khiến năm nay mâm cỗ chay được chuộng. Nhiều gia đình trước đây sử dụng đồ mặn cũng chuyển sang món chay cho phù hợp với sức khỏe. Ngoài ra, giá bình quân của mâm cỗ chay thấp hơn so với món mặn vì giá rau quả giảm. Thêm vào đó, các mâm cỗ chay được các cơ sở biến tấu đa dạng và chế biến với nhiều phong cách khác nhau nên thơm, ngon và hấp dẫn người tiêu dùng.

Hồng Châu - Dỹ Tùng

Xem tiếp ở link này. 



..



 https://ngoisao.vnexpress.net/meo-an-uon...04230.html





..

[Chân Nguyệt]

..





..







.

[Chân Nguyệt]

Gà chay lá chanh.

[Chân Nguyệt]

[Chân Nguyệt]

.
.

[Chân Nguyệt]

..

[Chân Nguyệt]

Chè trái hồng 





.

Bánh khoai cao nướng nhân đâu xanh luôn vỏ 







..


.

[Chân Nguyệt]

Nấm kho tiêu.








..

.Trà hoa cú khô và rể ngò 







..

[Chân Nguyệt]

 Táo lăng bột chiên, sau đó xào với nhóc tương cà 


https://m.youtube.com/shorts/Y6bxDOxO-5k

..
Bánh chuối pudding không cần nướng 

https://m.youtube.com/shorts/gMuipaJcwmg


.
Lấy bí rợ  hấp chín , tán nhuyễn pha bới bột nếp thành cụt bột để làm Bánh cam mè rang chiên 


https://m.youtube.com/shorts/UsaU8sZbl9I


Củng làm như trên thành cụt bột, luộc chín đêm nước cà chua thành món bánh ít sốc với nước cà chua.

https://m.youtube.com/shorts/zbn-tWCWxGI


..đậu nành, đậu phộng, Hạt kê nếp vàng, gạo tẻ, đường vàng, tất cả cho vào cối xoay nhuyễn với nước ..làm thành sửa đậu nành 

https://m.youtube.com/shorts/jshgKnVklpw



https://m.youtube.com/shorts/CNMQYflgaRs


Bắp Vàng ngọt xoay nhuyễn thành sửa cho thêm bột sương sa vào nấu sôi , cho vào khuôn để nguội thành bánh flan trái dâu strawberry 

https://m.youtube.com/shorts/CpP4ebYFZPo
..
Bột agar nấu với sửa đậu nành thành bánh flan dáu 
.

https://m.youtube.com/shorts/hniDeHLTy6o
Dầu chao quẩy

https://m.youtube.com/shorts/EghKfYT8k3I

Appel pice theo kiểu croissants


https://m.youtube.com/shorts/3J_P2KnfztU

Khổ qua trụng sơ , dồn chuối vào giửa lổ , cắt thành lát dầy , chang syrup của hoa lài thành món desserts.
.