Login

**Nonregister** · 2019-05-02, 11:05 PM

Trong cõi vô thường

GN - Xóm là xóm tha phương, ý mọi người nói là do đủ mọi nơi tìm đến đây sinh sống, lập nghiệp mà tạo ra xóm. Con đường đất cũng cong queo, theo cách cất nhà cái nhô ra cái trồi vào, thấm thía câu nói của Lỗ Tấn: “Khi xưa có đường đâu, người ta đi thét mà thành đó thôi”. Xóm không có gì đặc biệt, bởi nhà ai cũng đóng cửa sớm, bật tivi xem thời sự, xem phim, xem gameshow, nói chung là xóm yên bình.

Ảnh minh họa

Trong xóm có hai vợ chồng bà Muôn năm nay đã trên 80 tuổi, mỗi ngày hai người cứ nương nhau đi bộ từ đầu xóm đến cuối xóm gọi là tập thể dục. Bà đi chậm hơn ông, ông níu tay bà khe khẽ như dắt một đứa trẻ, cứ sợ nó vấp té, như thể chỉ có một cơn gió mạnh thổi cũng đủ làm cho bà ngã. Thằng con trai của ông bà là Tân, ở căn nhà bên cạnh, như thể ông bà và Tân là hàng xóm chứ không phải có tình ruột thịt. Nghe nói Tân hiện làm giám đốc một công ty nào đó, có ô-tô đưa rước, căn nhà khá đẹp với ba tầng, vườn nhiều cây cỏ, nhà có gắn cả camera chống trộm. Nói chung, Tân là người đàn ông thành đạt. Nhưng có đứa con trai thành đạt mà bất hiếu thì cũng chẳng để làm gì.

Ở căn nhà nhỏ riêng biệt là hai vợ chồng bà Muôn, hai người già sống thui thủi bên nhau như hai cái bóng hắt hiu cùng dựa vào nhau trong buổi chiều tà. Họ ôm trong lòng một nỗi trống vắng vô bờ bến. Mà phàm người già lại càng giống như trẻ con, cần được chăm sóc và cần được sống trong một gia đình có con cháu, để nghe tiếng trẻ bi bô. Nhưng ông bà sống biệt lập như thể ông bà và đứa con trai chẳng liên quan ruột thịt gì với nhau. Ngay cả ngày giỗ chạp, mạnh con con cúng, mạnh ông bà ông bà cúng. Con trai mời bạn bè về nhậu nhẹt, cũng là một cách trả nợ miệng, trong khi hai vợ chồng ngồi ăn cơm thui thủi, nghe tiếng vọng vui đùa bên nhà con mình mà lòng buồn như những cơn mưa chiều nhiều gió.

Câu chuyện vợ chồng bà Muôn là một câu chuyện buồn, và mỗi câu chuyện buồn dường như không trùng lắp với bất cứ câu chuyện nào. Nguyên bà là một cô cấp dưỡng ở một trạm xá nhỏ, nơi ông Muôn được đưa tới điều trị trong thời chiến tranh. Khi đó ông Muôn đã bị chiến tranh cướp mất bàn chân phải. Ông Muôn quê tận Thanh Hóa, tánh tình hiền lành, có tài thổi sáo. Nhất là những khi chiều vàng võ, chỉ có cây lá lao xao thì thầm cùng những đám mây cuộn trôi, ông cầm chiếc sáo trúc của mình bắt đầu những giai điệu trầm bổng là lòng bà cứ nôn nao. Ông Muôn là mối tình đầu của bà và cũng là tình cuối. Cả cuộc đời, bà theo ông Muôn như một chiếc lá cứ cuốn trôi theo dòng sông xa mù cho đến khi hai vợ chồng phục viên, hòa bình lập lại, vào tận miền đất xa lạ này sinh sống.

Ông Muôn vốn là người lính, sau khi hòa bình lập lại, ông đã trở thành một thương binh. Con trai đầu của ông chẳng mấy chốc trở thành con người thành đạt, xây dựng được nhà cửa, mà căn nhà cũng xây trên mảnh đất do ông được cấp cho chứ chẳng phải tự nó mua. Lúc đầu sống chung với con trai, nhưng chưa tròn một vòng quay của đất trời, ông dứt khoát phải cất riêng căn nhà nhỏ mà ở. Ông giận Tân đến mức độ ở giữa hai nhà, ông xây một bức tường cao lên, che khuất tầm nhìn như bức tường phân chia ranh giới... Bởi lẽ xưa nay ông có thói quen dậy sớm, mà dậy sớm thì ông đun nước pha trà. Ông thích ngồi nhâm nhi bình trà nóng, rít từng hơi thuốc lào như thói quen từ lâu, tận hưởng không khí tinh sương buổi sáng. Còn ăn uống thì ông chẳng cầu kỳ, chỉ một vài con cá kho mặn, đĩa rau muống luộc, nước luộc rau dầm cà, nặn chanh vào. Con dâu ông dứt khoát không nấu món đó cho cha chồng: “Thời buổi này biết bao nhiêu sơn hào hải vị, bố cứ phải bắt con nấu”. Còn bà Muôn thì trong một lần ở chiến trường, do một quả bom nổ gần trạm xá đã làm cho tai bà bị thương, bây giờ ai nói lớn bà mới nghe được. Việc bà nghễnh ngãng như thế cũng trở thành vấn đề cho con trai. Nghe nói ông Muôn từng viết giấy từ con. Bởi có lần ông gạt tay làm vỡ chiếc bình gốm sứ đẹp cô con dâu chưng ở phòng khách, cô ta làm như là cả thiên hạ đều biến mất, nặng lời với ông. Đã vậy Tân còn bênh vợ, phê bình ông này nọ. Đến bữa ăn, nó lại dọn riêng một mâm cho ông bà, lý do là ba mẹ khi ăn cứ hay khạc nhổ, ảnh hưởng đến con cháu. Ông thề là không bao giờ bước chân vô nhà nó nữa.

Thật ra thì ông bà Muôn còn hai đứa con gái. Hai đứa đều lấy chồng xa, cô Mận nghe đâu ở tận Móng Cái, mở cửa hàng nhỏ buôn bán nước và các loại hàng thiết yếu cho khách du lịch. Cô thứ hai tên Đào lại lấy chồng ở miệt sông nước tận Cần Thơ. Hai cô con gái lấy chồng xa ấy là vai em của Tân, thỉnh thoảng có về thăm bố mẹ. Vì thế, không ngạc nhiên khi tình cờ gặp giữa đường, bắt mồi nói chuyện, bà Muôn lại kể về hai đứa con gái mình.

***

Cuộc sống của một đời người đôi khi tênh tênh như một chiếc lá lìa cành. Ông Muôn cũng như một chiếc lá đã vàng, nhẹ rụng vào một buổi chiều gió thổi buồn hiu hắt. Ông bệnh mấy tháng trời, cô con gái tên Đào từ miền Nam bỏ mọi việc về chăm sóc bố. Ông nằm liệt giường, như một đứa trẻ, một mình cô Đào phải lo mọi chuyện, thỉnh thoảng gặp ngoài đường, cô nói dăm câu chuyện rồi bảo: “Em về chăm cho bố em”. Trong những ngày cuối cùng của đời ông, cô Mận cũng về, dắt theo đứa con gái nhỏ để tang cho ông ngoại. Ông Muôn qua đời trong đêm hè, tiếng ve lao xao gọi nhau râm ran ở cây phượng trước nhà, tiếng khóc vỡ òa giữa tĩnh yên.

Có cái lạ là những ngày đó dường như Tân đi công tác, khi về thì mồ mả đã yên. Tân chỉ qua nhà bố mình thắp nén hương, không thấy khóc. Như cái tình cha con phai lạt từ lâu đã làm cho lòng chàng trai này không giẫy lên nỗi đau thương mất cha. Hay là ông Muôn đã quá già rồi, ông rời cõi tạm về với cõi vĩnh hằng là điều bình thường?

Cuộc sống rồi cũng lao nhanh về phía trước, nhưng câu chuyện hai đứa con gái của ông bà Muôn là tấm gương soi cho cả xóm. Mọi người lại có thói quen khi có gì, lại đem tới cho bà Muôn, người đàn bà nặng tai đang sống một mình, chắc chắn là ngày của bà buồn hơn ngày của người khác.

Rồi Chủ nhật bỗng tưng bừng khi cô Đào xuất hiện. Cô đến từng nhà với giọng Bắc pha chút âm hưởng nước sông Tiền sông Hậu chào mọi người: “Em cám ơn các bác, các cô đã lo cho bố mẹ em. Em xin phép đưa bà về ở cùng vợ chồng em. Bà ở một mình buồn lắm, lại không có người lo cho tuổi già”.

Chuyến taxi đưa hai mẹ con ra sân ga. Căn nhà đã bán cho chủ khác, họ sẽ đập ra và xây lại, mọi dấu vết cũ rồi cũng nhòa tan. Nhưng dáng cô Đào dìu bà mẹ đầu bạc thếch, đôi tai nghễnh ngãng, lên chiếc taxi với cái túi xách nhẹ tênh và di ảnh ông Muôn được gói cẩn thận đã để lại cho tôi một điều gì đó bâng khuâng trong cõi vô thường này.

Truyện ngắn Khuê Việt Trường

GNOL

**Nonregister** · 2019-05-20, 11:25 PM

Hồn gốm

GN - Lão Phú là một nghệ nhân tài hoa, nhưng tính tình hơi kỳ quái nên dân xóm này hay gọi lão một cách vui đùa là Phú Mát. Vợ lão giận lão lắm, giận đã lâu nhưng chị ta không nói ra, chờ một cơ hội nào đó thật đắt giá.

Vợ chồng lão Phú không phải người gốc xóm này. Quê lão ở tận xứ Phan Rang đầy nắng gió. Vì lỡ một chuyến đò mà cả nhà lão phải nhận mảnh đất này làm quê hương thứ hai.

Ngoài cõi quê xa tít, lão Phú cũng có mảnh đất của gia đình mấy đời để lại. Hai vợ chồng lão mở một quán tạp hóa bán cho bà con trong làng. Tiệm tạp hóa của vợ chồng lão hầu như không thiếu thứ gì, từ thực phẩm cho đến cây kim sợi chỉ. Ban đầu cửa tiệm hàng hóa phong phú lắm, nhưng buôn bán sao không biết mà hàng họ ngày càng teo tóp lại. Nói cho cùng, không phải vợ chồng lão không biết tính toán mà vì dân trong làng hầu như ai ai cũng khó khăn. Có tiền họ cũng ghé tiệm lão mà không tiền họ cũng ghé. Trong khi tỷ lệ mua thiếu thì ngày một tăng… Riết rồi tiệm tạp hóa của vợ chồng lão từ khá giả không đầy mấy năm mà trở nên ọp ẹp. Vợ lão rầu lo, còn lão thì căng thẳng bởi nhiều suy nghĩ. Cuối cùng lão nói với vợ:

- Em đem cuốn sổ nợ ra đây tui coi.

Vợ lão ra vẻ mừng, nói với chồng:

- Anh coi đi đòi được đồng nào thì hay đồng nấy!

Có ai dè lão Phú cầm cuốn sổ nợ không coi không rằng, bật hộp quẹt đốt cháy sạch rụi. Vợ lão thấy vậy khóc như mưa bão. Lão trầm tĩnh nói:

- Tui sẽ đưa cả nhà mình đi nơi khác làm ăn. Sau này mình cũng sẽ trở về và còn nhìn mặt bà con nữa mà em!

Bán hết nhà cửa đất đai, gom thành cục vốn vào Sài Thành làm ăn. Vợ chồng lão mua thổ cẩm Mỹ Nghiệp đem bán khắp các tỉnh miền Tây. Ban đầu cũng kiếm được chút lãi, coi như sống được. Đầu tiên là hàng đổi tiền, tiền sinh tiền, sau là hàng đổi hàng, mà cụ thể là thổ cẩm đổi heo con. Heo con đem về bán ra không được, heo chết. Thế là sạch túi thêm một lần nữa… Cả nhà lão lại trôi từ đất Sài Thành về đây. Nhưng ông trời dù có chơi lão te tua chứ không nỡ triệt lão. Hết tiền vốn, lão lại lấy cái chất tài hoa vốn có của mình để nuôi vợ nuôi con. Lão làm gốm mỹ nghệ, cái nghề mà mẹ của lão đã làm nuôi lão thuở thiếu thời, lão không được chân truyền từ mẹ mà chỉ học lóm. Nhưng vì bản tính thông minh và có dòng máu tài hoa nên tay nghề của lão không thua bất cứ một nghệ nhân nào của xứ Bàu Trúc cả.

Lão Phú nhồi xong cục đất sét trên cái bàn gỗ, lão dừng tay châm điếu thuốc. Hít một hơi dài, nhìn đứa con trai út, lão nói:

- Ngày xưa ăn Tết mới có thịt kho tàu, mới có nem chả và bánh tét bánh chưng, mới được bộ quần áo mới… giờ thì tụi bay ngày nào cũng ăn Tết cả!

Chị Trà vợ lão đang ngồi lặt rau muống hứ một tiếng và xen vào:

- Xưa nay Tết là bắt đầu bằng ngày mùng một tháng Giêng… Một năm chỉ có một ngày này, làm gì có chuyện ngày nào cũng Tết được?

Lão Phú ra vẻ từ tốn chỉnh lời vợ:

- Tui nói ngày nào cũng Tết là tui nói ví von so sánh ấy! Ý là đời sống bây giờ đã nâng cao. Chứ nói kiểu của mẹ sắp nhỏ thì thằng điên cũng biết thế mà!

Chị Trà sẵn dịp trả thù cái uất ức năm xưa, liền bẻ ông chồng cho hả giận:

- Đời sống, mức sống có cao bằng trời đi nữa thì cũng không thể nói là ngày nào cũng ăn Tết được! Ngày nào cũng ăn Tết thì ai phải đi làm? Mà không đi làm thì lấy cái gì để ăn Tết? Ngày nào cũng Tết thì ngày nào cấp dưới cũng phải dâng biếu quà cáp cho quan trên, thành thử chỉ cần làm quan một năm thôi là xây biệt phủ hết à? Ngày nào cũng ăn Tết thì ngày nào cũng đi chơi, thế thì giao thông kẹt cứng hết? Thế thì tai nạn giao thông lại tăng cấp số nhân? Thế thì bệnh viện phải mọc lên như nấm sau mưa à? Ngày nào cũng Tết thì loài người ai cũng sống đến mấy ngàn tuổi hết hay sao? Thành quỷ thành tinh hết cả đám à? Mà ngày nào cũng là Tết thì làm gì có cái gọi là Tết để cho ông so sánh?

Lão Phú háy yêu vợ một cái và tự thán phục trong đầu: “Sao mà con người này nay lại thông minh đến thế nhỉ? Thật là đáng yêu quá?”. Vẩn vơ một chút, lão lại trầm ngâm nhìn cục đất sét. Lão như đắn đo rất nhiều cho việc tạo tác. Trong tai lão lại văng vẳng lời dặn của thằng Tri, đứa con trai lớn của lão: “Lúc này đài truyền hình đang chiếu bộ phim Thủy hử, con đi bán đến đâu cũng nghe người ta bàn luận về các anh hùng Lương Sơn Bạc, cha coi có ý tưởng gì mới thì làm dịp này…”. Hai mắt lão chợt bừng sáng lên, lão vỗ mạnh tay vào bắp đùi một cái như đắc ý chuyện gì dữ lắm. Thế là lão bắt đầu dồn hết tâm lực vào cục đất sét.

Thực ra sản phẩm của lão Phú bán ra đã không ít, người thích chơi gốm mỹ thuật đều rất chuộng hàng của lão. Bởi cái hồn gốm của lão bao giờ cũng được tinh luyện từ vốn văn hóa cổ truyền vào nguyên liệu là đất sét mịn, có độ dẻo cao được làm sạch, nếu chỉ cần lẫn một chút cát thô hoặc ít sạn bẩn thì sản phẩm sau khi nung sẽ bị nứt và bị hỏng hoàn toàn. Đất sét và cát lão Phú phải đặt mua từ quê đem vào, chứ ở đây hoàn toàn không có thứ nguyên liệu này. Cho nên mỗi khi làm lão phải suy tính thật kỹ, nhất định không để hư, không để phí phạm đất cát hay làm mất hồn của gốm… Lão cầm con dao bằng tre, làm đủ mọi thao tác, lúc cạo, lúc khoét, chẳng bao lâu đã thành một một tác phẩm tuyệt đẹp. Đó là bức tượng Võ Tòng đả hổ gò Cảnh Dương. Võ Tòng trong tư thế ở trần, râu tóc dựng ngược dáng vẻ đầy oai lực, đầu gối chàng đè trên cổ con hổ bị lật ngửa, tay phải cầm lu rượu chặn khóa hàm hổ, tay trái giơ cao quả đấm như trái chùy nặng ngàn cân…

Bức tượng vừa tạo dáng xong thì thằng con trai lớn của lão đi bán hàng cũng vừa về tới. Nó dựng xe, bước vào nhà, móc túi đưa tiền cho mẹ rồi rót ly nước uống cạn một hơi. Xong, nó leo lên võng thở dài một tiếng và nói:

- Làm ăn ngày một khó khăn. Hàng của mình thì bán được lắm, ai cũng thích… nhưng càng bán được thì quản lý chợ càng làm khó… Cha và mẹ biết đó, mình không có sạp, mình không thuộc thành phần quản lý của họ… bán rìa chợ, vui thì họ cho bán thu tiền chỗ, buồn thì họ đuổi hoặc đòi tiền chỗ giá gấp bao nhiêu lần…

Nghe con nói vậy, lão Phú xen vào:

- Thì thôi mất thêm vài chục bạc mà có chỗ buôn bán cho êm con!

Thằng Tri thở dài thêm tiếng nữa rồi tiếp lời cha:

- Cha à! Đâu phải chỉ có tiền vậy là êm. Lão Trưởng ban quản lý chợ ngày nào cũng đến chỗ con bán tò vè đủ chuyện. Lão khen món này đẹp, món kia sắc sảo, món nọ kỳ công… Rồi lão buông ra những câu hăm dọa như nói đùa… Con phải cúng cho lão một món gốm nào đó lão ưng ý thì lão mới chịu đi để con buôn bán…

Lão Phú nghe con tâm sự ra vẻ ngạc nhiên:

- Ồ, thì ra lão Trưởng ban gì đó cũng là người yêu nghệ thuật à? Đáng quý nhỉ!

Thằng Tri bĩu môi ra vẻ bất mãn:

- Yêu nghệ thuật gì cha ơi! Con nghe người ta nói, trên đầu của lão này còn có một quan thầy. Quan thầy này mới xây xong một ngôi biệt thự. Mà không biết thầy bói bói sao sao ấy, nói gia chủ muốn ăn nên làm ra, phát tài phát lộc, thăng quan tiến chức… thì phải trang trí trong nhà ngoài sân toàn bằng đồ gốm mới được, mới hợp phong thủy gì đó. Nghe nói cấp dưới và người thường nhờ cậy đã đem tặng ông ta đủ thứ loại gốm. Gốm Nhật, gốm Giang Tây, gốm Bát Tràng, gốm Lái Thiêu... thứ gì cũng có… lão nhìn riết cũng nhàm. Mới đây lão hâm mộ gốm Bàu Trúc, mà phải là những tác phẩm độc nhất vô nhị do những nghệ nhân thứ thiệt làm ra…

Nói đoạn, thằng Tri đứng dậy lấy gói thuốc lá trong túi áo ra đốt một điếu. Nó rít một hơi thật sâu rồi nhả ra những đường khói xám xịt. Đôi mắt nó đang lim dim chợt lóe sáng lên. Thì ra nó thấy tác phẩm mới của lão Phú trên cái bàn gỗ, Võ Tòng đả hổ đồi Cảnh Dương. Nó như kẻ nhập thần, nói lắp bắp:

- Cha! Cha làm cái này hồi nào vậy? Trời đất ơi, đây mới là một kiệt tác! Võ Tòng đả hổ là diệt trừ cái ác để giúp dân… một người anh hùng vượt thời gian…!

Lão Phú lộ vẻ vui mừng rõ trên khuôn mặt:

- Tri à, để cha nung lửa cho chín rồi con đem ra chợ cho mọi người xem nhé! Trước con bày ra sạp cho mọi người thưởng thức, ai mua nó con đừng bán vội. Con cứ để đấy cho mọi người xem, khi nào con bán hết hàng, ai là người đến sau cùng trả được giá thì con hãy bán!

Thằng Tri ngắm nghía bức tượng thêm một hồi lâu, ra vẻ đắn đo gì đó dữ lắm. Cuối cùng mới nói khẽ với cha:

- Cha à! Hay là cha nung xong bức tượng, con đem nó cúng cho lão Trưởng ban quản lý và nhờ lão nói giúp vài lời... Biết đâu nhờ bức tượng này mà mình được chiếu cố có một chỗ làm ăn yên ổn, hả cha?

Nghe thằng Tri nói thế, vẻ mặt đang vui vẻ của lão Phú bỗng nhiên tái nhợt đi, tay chân run rẩy như người đang trong cơn bạo bệnh. Lão tiến lại gần cái bàn gỗ bằng những bước chân nặng nề. Lão như trút hết thần lực vào đôi mắt để nhìn vào bức tượng… Trong đầu lão lại hiện lên một Võ Tòng oanh liệt chiến đấu quên thân để diệt trừ cái ác… trong tai lão như nghe tiếng hổ gầm rú khi chịu ngón đòn chí mạng của người anh hùng đả hổ… Đôi bàn tay run run của lão nâng dần bức tượng lên ngang mặt rồi quá đỉnh đầu… rồi cũng đôi bàn tay run rẩy ấy buông lỏng dần bức tượng… Một tiếng “phạch” lạnh lùng rụng xuống và một luồng sáng đâu đó vụt bay lên giữa gian nhà vô thanh vô ảnh như chẳng có sự hiện diện của con người.

Truyện ngắn Đào Thái Sơn

GNOL

**Nonregister** · 2019-06-08, 11:51 PM

An lạc

GN - Hò ơ…! Gió đưa cơn buồn ngủ lên bờ, mùng ai còn trống cho tui ngủ nhờ một đêm…!

Tiếng hát khàn đục của người đàn ông ngà ngà men rượu vang lên ngoài ngõ. Tiếng hát nghe rất tình, rất dân ca. Là tiếng từ đáy lòng của người cô đơn hay tiếng hát trêu đùa cợt nhã? Chị không biết, chị chỉ biết dù chính tâm hay tà tâm thì câu hát ấy cũng có chủ đích. Vì chị không chồng. Chị đã cài then chốt cửa từ sớm, đáp lại câu hát ấy là tiếng gió hú heo hút trên đồi và bầy chó hùa sủa inh ỏi.

Ảnh minh họa

Ở xứ núi này toàn dân góp, người ngoài Bắc vào, người dưới Trung lên… Họ đến đây làm rẫy, đa phần là người đã có gia đình và có sức lao động. Duy có mỗi chị là người ở phố lên, một thân một mình và yếu đuối. Chị chỉ có mảnh đất nhỏ mới mua từ năm ngoái, đủ xây căn nhà và khoảnh vườn trồng rau. Đi sâu vào trong là nơi cư trú của người đồng bào, họ là dân gốc ở đây và có thói quen ở sâu trong thung.

Ở rẫy thì phải làm rẫy. Cái xứ này, ngoài làm rẫy ra người ta chẳng biết làm gì. Hết mùa cà-phê lại đến mùa hồ tiêu, năm nào trời cho thì được thêm mùa khoai lang hoặc khoai sắn. Chị không có rẫy, cũng không có chồng. Chị ngoài ba mươi, mấp mé hàng bốn. Ở cái tuổi không trẻ không già ấy, một thân một mình lên đây, coi bộ cũng là chuyện lạ. Nhiều người tò mò, cũng là lẽ đương nhiên.

*

Chuyện vợ chồng con cái, vốn dĩ là chuyện trần tục nhưng cũng rất thiêng liêng. Con người ta sinh ra lớn lên thì dựng vợ gả chồng, đó là quy luật muôn thuở. Vậy mà, khi chị còn đôi mươi, chị chẳng mấy khi để ý đến chuyện lấy chồng. Chị rất dễ buồn, có những nỗi buồn không rõ căn nguyên là đâu. Khi chị hai lăm, chị như bị tương lai và quá khứ giật dây. Tương lai là điều tất yếu sẽ đến, quá khứ cứ bắt chị hoài niệm ngược về sau. Năm chị ba mươi, chị cảm thấy một khi vô thường kéo về, mọi giá trị hữu cơ đều trở nên vô nghĩa. Chị biết, mình quá nhạy cảm và tâm bất an. Ngoài ba mươi tuổi chị nghĩ, người ta hay miệt mài kiếm tiền, miệt mài kiếm danh vọng, miệt mài gây đau khổ cho nhau. Nhưng ít ai thử một lần, tìm kiếm chính con người mình. Thế là chị đến nơi này, chỉ đơn giản là để tìm bằng an cho bản thân. Chị thấy không phù hợp với những lẽ đời thường tình như yêu đương, ganh ghét, bon chen…

Hồi mới lên đây, chị phiền não trước những lời trêu ghẹo của vài người đàn ông. Họ đã vợ con đã đùm đuề, ngày đi làm vật vã, tối ôm chai rượu, có men rồi thì hành vi bất nhã. Dường như, cuộc sống của họ xoay quanh cái vòng: lao động - miếng ăn - nhục dục xác thịt. Nhưng rồi chị lại thấy thương, một niềm thương của sự thông cảm.

Có hôm, trời chạng vạng tối, chị buồn bã khi thấy đôi vợ chồng già đi tìm đứa con trai uống say chưa về. Hai dáng người còng lưng, bước đi xiêu vẹo ngược chiều gió. Họ vừa đi vừa gọi khản giọng, gió nuốt chửng tiếng gọi ấy vào lòng không gian sâu hút. Cuối đời, vẫn khổ. Có hôm, chị chỉ biết lặng im nhìn vài em bé không được đến trường, chân trần chạy theo sau đàn bò, bụi đất đỏ cao nguyên làm các bé lấm lem. Chị vịn vào vành cửa khóc ròng rã, thương cho kiếp người trần ai. Ngày xưa, chị nghĩ phố xôn xao, mà lòng chị thì lặng quá, chị cần nơi yên tĩnh hơn. Bây giờ chị đến nơi vắng lặng, nhưng ngầm trong cái vắng lặng ấy vẫn có sự xôn xao. Tâm tư chị vẫn vậy, u uất và rất dễ buồn trước những nỗi khổ của con người. Chị muốn bỏ cuộc, muốn quay về.

*

Chiều hôm qua có mưa, con đường đất đỏ trước nhà trở nên dẻo quánh. Đất đỏ mắc kẹt trong căm xe, vài đứa trẻ không đạp xe được, chị chạy ra cậy đất giúp mấy bé để kịp giờ đến trường. Một bé gái tóc cháy nắng, ánh mắt trong veo hỏi chị:

- Cô ơi, ba con nói cô sống một mình như người đang tu phải không cô?

- Tu hú thì có, lười lao động, má tao nói vậy á! - Bé trai khác nói chen vào.

Câu nói của mấy đứa trẻ nghe thật xót, nhưng chị không chống chế được. Người ta thấy sao nói vậy thôi. Chị xoa đầu bé gái, rồi cười. Chị bước vào nhà, vừa đi vừa nhìn cái bóng lẻ loi của mình in trên nền đất, cảm thấy con đường tìm chính mình thật cô đơn và gian nan. Với những người quanh năm chỉ biết cực nhọc với rẫy rừng, màu đất đỏ, nắng cháy da và gió hanh hao xứ cao nguyên này, ắt hẳn, họ sẽ xem cách sống của chị là nhàn tản, vô công rỗi nghề.

Mấy hôm nay trời cao nguyên se se lạnh, gió thổi rào rạt cả ngày, nắng giòn tan và bầu trời xanh sâu hút mắt. Đó là dấu hiệu của một mùa khô bắt đầu. Đất mùa này rất yên, không quá ẩm ương, cũng không quá cứng. Chị trồng vài dây mồng tơi leo trên hàng rào, vun vài liếp cải, khoảnh vường vuông vắn phía sau nhà chị tỉa đậu phộng. Hồi còn ở phố chị có học may, chị kê máy may trước nhà, nhận may và sửa quần áo cũ. Dần dần, cảnh nhà của chị cũng ấm lên khi có cây có trái, có rau có hoa, có bà con láng giềng lui tới và có kế sinh nhai bình dị.

Mùa khô cũng là mùa thu hoạch cà-phê. Từ đầu mùa đến giờ, xe chở cà-phê từ trong rẫy ra ngoài lộ lớn cứ rù rì chạy qua con ngõ trước nhà chị, ồn ã và đông vui. Đàn ông xứ rẫy, mùa này phải nhọc lắm. Nhìn ai cũng lem luốc, mồ hôi rịn ướt cả người. Khi xe chạy qua nhà chị, có anh vui tính gọi với vào kiểu bông đùa cho xua đi mệt nhọc:

- Cô Xuyến ơi, trưa nay cho ăn ké bữa cơm nhá, làm từ sáng giờ đói cơm quá!

- Anh ngộ ghê, chị nhà đang đợi kìa! - Chị nói kiểu thân tình xóm giềng.

- Giỡn cô thôi, mẹ con nó đợi cơm tui ở nhà! - Anh vừa nói vừa cười xuề xòa, đưa bàn tay dính đầy nhựa cà-phê quẹt mồ hôi trên mặt, trông bần nông và chất phác.

Trước những lời trêu chọc, chị không còn cảm thấy phiền não vì sợ điều tiếng nữa. Nhìn cách họ lao động, cách họ nôn nóng về với bữa cơm bên vợ con, chị thấy mến con người nơi đây. Chị hòa nhập hơn, như thể mình là một cá thể của xứ này.

Giờ thì, nhìn những con người lao động hết mình, chiều xuống ngắm người già ngồi bên ấm trà, nghe giọng con nít nói cười trong vắt, thấy mây trời gió núi thong dong bay…, lòng chị bình yên đến lạ thường. Lúc này chị biết, chị đã an được cái tâm cho mình. Vạn sự, tại tâm mình mà ra. Ở phố, ở chợ hay ở quê, tâm phải an mới không bị xáo trộn. Chị đã dung nạp và yêu thương những con người nơi đây. Chị chợt nhớ bé gái ngày trước bảo rằng chị sống như đang tu. À, tu là sửa. Xe hư cần phải sửa, người chưa trọn vẹn thì sửa cho vẹn tròn. Chị đã sửa sang lại tâm tư của mình, từ một người hay có suy nghĩ u uất, mở lòng ra thành hoan hỷ đón nhận. Có những chuyện trong cuộc sống, hoặc là tránh xa, hoặc là dung nạp, đừng cố khống chế. Chấp nhất chính mình rất khổ. Vậy là, trong vạn sự bất an chị từng trải, giờ đã tìm ra được căn nguyên của một niềm an lạc.

Truyện ngắn Lưu Huyên

GNOL

**Nonregister** · 2019-06-25, 12:53 AM

Người lạ ghé nhà

GN - Khoảng sáu giờ chiều, bố con người đàn ông ấy dừng lại ở khoảng sân rộng trước nhà Vân. Chiếc xe máy xịt lốp được dựng sát tường, bế đứa con nhỏ đứng xuống sân, người đàn ông ngước lên nhìn cửa nhà kín mít.

Vân đứng trên sân thượng, khuất sau bụi hồng leo âm thầm theo dõi. Mấy lần môi mấp máy định cất tiếng hỏi nhưng lại sợ. Đoạn đường này thưa thớt cửa nhà, một bên là cánh đồng còn một bên gió lùa hun hút qua những bãi đất trống cỏ may tua tủa mọc lên. Trời đã bắt đầu tối. Chồng đi làm ca chiều tận mười một giờ đêm mới về, chỉ còn mình Vân với đứa con nhỏ chưa đầy ba tuổi ở nhà.

Thời buổi bát nháo này chẳng biết tin ai. Trên mặt báo phơi ra toàn những chuyện lừa nhau. Mua một chai nước ven đường có khi dính thuốc mê. Giúp đỡ người tai nạn giao thông có khi sau này bị chính người nhà nạn nhân đuổi đánh. Nhặt được ví tiền có khi thành kẻ cắp. Giúp một người nào đó hoạn nạn trên đường có khi thành con mồi bị cướp sạch trơn. Cũng có khi người đàn ông từng ngất xỉu ở một góc chợ cóc Hà Nội mà Vân gặp bảy năm trước giờ thấy cộng đồng mạng đăng ảnh anh ta ngất ở một khu phố nhỏ cách chỗ cũ không xa.

Vẫn một chiêu xin tiền cũ rích “lên Hà Nội kiếm việc làm nhưng bị mất hết tiền đi lang thang đói không có gì ăn”. Mọi người rủ lòng thương bảo nhau góp chai nước, cái bánh mì, vài chục ngàn tiền xe để người ta về quê với gia đình. Hồi ấy Vân nghèo xác xơ, dúi cho người dưng hai mươi ngàn là phải nhịn tiền xôi mấy sáng. Giờ lỡ mở cửa ra, người đàn ông lạ bước vào nhà đâu ai biết chuyện gì sẽ xảy ra?

Nhà mới xây xong chẳng có đồ đạc gì đáng giá nhưng vẫn thấy bất an. Vân toan quay vào nhà thì chợt rùng mình bởi một cơn gió lạnh. Năm nào cũng thế, vài đợt rét thêm khiến người ta tê tái. Bé Na đang ngồi trong chăn ấm nhấm nháp miếng phô-mai trong lúc đợi mẹ lên sân thượng thu đồ. Đứa trẻ đứng co ro dưới kia chắc cũng cỡ tuổi con gái Vân chứ mấy. Ý nghĩ ấy khiến Vân thấy mủi lòng…

Cửa mở ra, người đàn ông rụt rè đứng cách xa, ấp úng hỏi một câu gì đó. Gió mạnh quá Vân không nghe thấy gì, đứa con gái bé nhỏ đứng liêu xiêu vịn vào chân bố. Vân ra hiệu cho họ vào nhà. Nhà chỉ có cửa cuốn, tính hạ bớt xuống cho đỡ gió mà lòng cứ lăn tăn. Phòng khách ở tầng trên, tầng dưới tính để bán hàng nên không có bàn ghế để ngồi. Chỉ có một chiếc chõng được đặt đó cho bé Na nằm chơi hàng ngày.

- Tôi bị hỏng xe, trong túi lại chẳng còn đồng nào cả. Dắt bộ gần chục cây số, nghĩ thương con quá. Trời chiều nay trở lạnh, tôi đi không kịp chuẩn bị quần áo ấm cho cháu. Định ngồi nhờ chị một lúc, mượn bộ đồ sửa xe. Nếu nhà có áo ấm trẻ con hoặc là áo mưa thì phiền chị cho mượn, bố con tôi sẽ quay lại trả.

- Nhà anh xa đây không?

- Nhà tôi mãi dưới Vĩnh Phúc. Tôi đưa cháu về chịu tang bà ngoại trên huyện Hạ Hòa. Vội vội vàng vàng chẳng biết rơi mất ví ở đâu.

Đứa bé lạnh run người, mặt tím tái ngơ ngác nhìn xung quanh. Vân ù chạy lên nhà lôi xuống chiếc máy sấy tóc nhỏ. Vân kéo đứa trẻ lại gần mình, cảm nhận được sự run rẩy đáng thương trong cơ thể non nớt ấy. Mười ngón tay bé bỏng đã bắt đầu ấm dần lên. Đứa nhỏ ngước mắt nhìn Vân, ánh nhìn như biết ơn. Dừng máy sấy, Vân nghe thấy tiếng sôi bụng. Tội nghiệp, chắc là con bé đói. Con có muốn ăn gì không? Con bé quay sang nhìn bố dò ý, nhưng đã kịp nuốt nước miếng đánh ực. Bé Na nãy giờ ở trong phòng, thấy có tiếng người lạ liền chạy xuống. Vân cứ nghĩ chắc con sẽ dè chừng trước một đứa bé lạ trong nhà lại đang được mẹ mình chăm sóc. Nhưng trẻ con lại bắt chuyện với nhau rất nhanh. Chúng nói gì đó với nhau bằng cái giọng thơ ngây ngọt lịm. Na mở tủ lạnh lấy một miếng phô-mai và hộp sữa chua nha đam đưa cho bạn. Mấy món này con gái Vân thích lắm, lần nào vào siêu thị cũng đòi mua.

- Bạn đói mẹ ạ.

- Bạn cũng đang rét nữa.

- Để con vào tủ lấy quần áo cho bạn mặc.

Na chọn chiếc áo khoác màu hồng, in hình mèo Kitty dúi vào tay bạn. Đó là chiếc áo khoác mà con thích nhất vốn chỉ dành mặc những lúc đi chơi. Ngoài trời bỗng nhiên đổ mưa. Tiếng mưa rơi trên mái tôn tầng thượng dội xuống ầm ào khiến cơn bất an trong tâm trí Vân lại có cơ hội trỗi dậy. Giả dụ bây giờ người đàn ông kia bỗng nhiên vứt bỏ bộ mặt hiền lành tội nghiệp ấy bằng đôi mắt chứa đầy nham hiểm. Đôi tay thôi ngồi bó gối mà rút từ đâu đó trong người một chiếc dao găm rồi lao lại phía Vân đe dọa. Thì dù có gào to đến mấy cũng chẳng ai nghe thấy. Người đi đường còn vội lao vù vù chạy trốn một cơn mưa bất chợt.

Hàng xóm dựng nhà cách vài thổ đất, cửa đóng then cài nghe chừng xa quá là xa. Nhưng đã mời khách vào nhà giờ biết đuổi đi sao? Nhất là khi có một đứa trẻ con, mà ngoài trời đang mưa trắng xóa. Chị định lôi con gái lên trên tầng nhốt trong một căn phòng để lỡ có chuyện gì con sẽ không hoảng sợ. Nhưng ngoảnh lại thấy hai đứa trẻ chơi với nhau hồn nhiên quá khiến Vân bối rối. Bộ đồ sửa xe chồng vẫn để chỗ nào vậy nhỉ? Vân đi lên đi xuống mấy tầng nhà không hiểu mình đang định làm gì. Chồng thường làm tăng ca, biết bao giờ mới về đến nhà. Anh ta nói nhà đang có tang, hẳn là sẽ sớm rời đi khi sửa xong xe. Vậy thì chỉ cần tìm nhanh bộ đồ sửa xe là được.

- Tôi không chắc là đủ đồ đâu. Chồng tôi lượm nhặt, có cái thừa cái thiếu.

- Bây nhiêu chắc là giúp được tôi ít nhiều. Khổ quá, đúng lúc vội thì xui xẻo.

- Dắt bộ mấy cây số phải có một quán sửa xe nào đó chứ?

- Nhưng tôi không có tiền trong người. Họ cũng không cho mượn đồ chị ạ.

Vân quay vào trong bếp. Ngồi lơ ngơ giữa hai đứa trẻ. Có một mớ suy nghĩ nào đó kéo Vân rời xa căn phòng này, cha con người lạ mặt và cơn mưa gầm gào ngoài ô cửa. Vân theo chồng về đây, nội ngoại hai bên đều ở xa. Bố chồng mất sớm, mẹ chồng ở một mình dưới quê. Đã nhiều lần Vân bảo bà lên ở cùng cháu con để trái gió trở trời còn có người chăm sóc nhưng chỉ nhận được những cái lắc đầu.

Thỉnh thoảng bà đau ốm, chồng bận đi làm, Vân vẫn thường đèo con bằng xe máy đi về mấy chục cây số. Có ngày mưa ngày nắng. Cũng có lúc vội vàng chẳng mang theo đồng nào trong người. Suốt đoạn đường dài chỉ nơm nớp sợ xe cán phải cái đinh nào đó bục xăm. Hoặc sợ xe hết xăng, công an vẫy lại vì một lỗi ngớ ngẩn nào đó mà chẳng có tiền nộp phạt, sợ con đau ốm nửa đường không biết xoay xở thế nào.

Có hôm mưa to quá thầm cảm ơn mái hiên nhà người đã cho hai mẹ con trú nhờ. Cảm ơn những ánh nhìn đồng cảm hoặc một câu nói của chủ nhà ới ra “vào hẳn trong nhà mà ngồi chị ơi. Đứng đó lạnh khổ thân con”. Chủ nhà dúi cho Na cái kẹo, quả dưa chuột bé xíu nói “ăn đi con”. Người dưng hỏi chuyện quê bao xa? Nhà có mấy con? Chẳng mấy chốc mà câu chuyện đã gần gũi quá chừng, than với nhau “hồi đẻ mấy đứa nhỏ không kiêng cữ gì, giờ đau quá chừng đau. Lưng mình mà như mượn”. Cơn mưa tạnh rồi, lòng người còn nấn ná.

Hồi mẹ còn sống, nhà chẳng mấy khi thiếu khách đường ghé chơi. Nhà nằm trên đường quốc lộ, gần bến đò và chợ quê. Mẹ mở một quán tạp hóa nho nhỏ bán đủ thứ linh tinh mà bất cứ người đi đường nào cũng có khi cần đến. Mẹ bắc ấm nước trước nhà, củi lửa đủ cho người đi đường ghé lại sưởi nhờ vào mùa lạnh. Những bàn tay run rẩy vui mừng khi gặp lửa bập bùng. Lửa không như con người phân biệt giàu nghèo, quen lạ. Ấm rực vào tận tim cho đến khi tàn lụi. Nghe tiếng nước sôi thì pha ấm trà khách ngồi nhâm nhi. Ai đói lòng thì quán sẵn mì tôm. Ai tụt huyết áp có ngay cốc nước đường ấm họng.

Giữa hai cây sấu già mẹ mắc chiếc chõng cho khách nào đi đường xa mệt mỏi có thể nằm chợp mắt. Chõng rách thì mẹ vá. Vòng đời một cái chõng được tính bằng tấm lưng của người đời đặt xuống, thảnh thơi. Khách có khi ghé vào chẳng mua gì đến bữa còn được mẹ mời cơm. Thêm nắm gạo ấy mà, rau đầy vườn, cá tép dưới bến đò người ta cất được hay xách đến cho.

Nhiều người thắc mắc hoài sao mẹ gặp ai cũng rộng lòng? Lần nào mẹ cũng cười “tôi có mấy đứa con xa nhà, gửi cả vào thiên hạ. Có khi đường dài mệt mỏi chúng cũng ngồi nhờ hiên nhà ai đó hoặc xin một bữa cơm”. Có phải vì tình yêu thương chiu chắt cho đời mà suốt bao nhiêu năm tha phương những lúc khó khăn mấy anh em Vân luôn có người đưa tay ra bao bọc.

Người đàn ông nãy giờ loay hoay với cái xe. Bơm lốp này vá lốp kia với đống đồ nghề hạn hẹp. Trời bắt đầu tối, mưa ngớt dần. Đến giờ Vân phải vào bếp nấu cơm. Lúc đong gạo Vân cứ thêm bớt hoài, lừng khừng mãi không xong. Đứa nhỏ nghe thấy tiếng gạo reo trong nồi ánh mắt bỗng sáng lên.

- Chiều nào đi học về cháu cũng được nghe âm thanh này từ trong gian bếp của mẹ.

- Mẹ cháu hẳn là hạnh phúc lắm khi có một cô con gái ngoan như cháu đấy.

- Hôm qua cháu thấy mẹ khóc qua điện thoại. Bà ngoại cháu mất rồi.

Vân ngồi xuống âu yếm vuốt tóc đứa nhỏ, thấy nó cũng đáng yêu như con mình vậy.

- Hay là con ở đây ăn cơm với bạn Na nhé?

- Nhưng mẹ con đang đợi.

Vân ngồi nghe tiếng cơm sôi lục bục trong nồi lòng vẩn vơ nghĩ ngợi. Cha con người đàn ông lạ đã rời đi trước bữa cơm chiều với chiếc áo ấm và mấy cái bánh mì Vân dúi mang theo. Trong chiếc áo khoác đưa cho đứa nhỏ Vân vờ để quên mấy chục ngàn tiền lẻ, dù có thể họ cũng không cần đến…

Truyện ngắn Vũ Thị Huyền Trang

TVHS

**Nonregister** · 2019-07-04, 09:45 PM

Mật ngôn từ cát trắng

Nhà thơ Nguyễn Hữu Quý

GN - Những câu rất phiêu triết Á Đông: Có là gì đâu với ngàn năm mây trắng/ Hay như câu thơ rong ruổi cõi vô thường/ Ta là chút mong manh trong vô tận/ Rồi sẽ hư vô như chưa được sinh thành trong tập thơ “Im lặng trên cao” của Nguyễn Hữu Quý, nói theo cách, là nhi nhiên hư thường. Phải sống đến thế nào, phải chín tới độ nào mới có thể thản nhiên mà lặng yên, ung dung mà tự tại được như thế? Chứ chẳng thể tự nhiên mà có được và chẳng phải tính cách nào cũng đạt được…

Oa oa hạt cát

Trong cái nắng của một chiều tháng Tư, trước mặn mòi của biển cả, có một hạt cát trắng giữa muôn vàn hạt cát miền Trung oa oa vỡ tiếng khóc chào đời. Ngôi sao Thi ca chiếu mệnh hạt cát đó từ lòng biển Đông bay về, khi nghe tiếng khóc ấy. Tiếng khóc rền vang từ thằng cu hon hỏn giữa đất trời Bố Trạch, Quảng Bình. Nguyễn Hữu Quý sinh ra trước cửa bể như thế. Nguyễn Hữu Quý là hạt cát trắng cuối dòng Linh giang, nơi con sông Gianh “chảy qua nhật thực mà thành dòng thiêng”. Được tiếng sóng ngày đêm ru hời, hạt cát trắng lớn lên với cái nắng cháy rát cùng ngọn gió Lào bên cồn cát quê hương. Và thơ Nguyễn Hữu Quý chính là mật ngôn được chắt chiu, được cô lắng từ những đụn cát trắng ấy.

Tự sự về mình, Nguyễn Hữu Quý có trường ca Sinh ở cuối dòng sông với những câu thơ như ngàn con sóng: Ra đi là sông, trở về là bể. Dòng sông Gianh cứ thao thiết chảy ra từ ca dao cổ tích, nơi mẹ tiễn cha đi vào chiến trận, nơi một thời biền biệt cách phân, nơi ta khát khao trở lại. Linh giang, uốn cong như dấu hỏi đặt dưới trời. Cứ lặng im. Nguyễn Hữu Quý, hạt cát trắng cuối dòng Linh giang, hậu duệ của dòng sông ấy, cứ mang nỗi chia ly và đoàn tụ. Tự họa về mình, Quý vẽ: Cát đi mãi chẳng thành đường/ Tôi đi theo lối mẹ thường hát ru…

Chang chang dặm cát

18 tuổi, Quý vào bộ đội, biên chế vào Binh đoàn Trường Sơn, ở một đơn vị làm kinh tế nhưng anh luôn dành cho thơ những tình cảm thiêng liêng, như thể ngôi sao chiếu mệnh anh là ngôi sao Thi ca. Và khi đã trót mang tâm hồn thi sĩ thì khó mà thoát khỏi sự mê dụ của những con chữ, của những câu thơ.

Quả thực, văn chương chẳng phải là điều dễ dàng nhưng nó là con đường mặc định cho anh, có những thác ghềnh và có cả những nguyệt quế. Bài thơ Bông huệ trắng đã đạt Tặng thưởng thơ hay nhất Văn nghệ Quân đội năm 1995, bài thơ Khát vọng Trường Sơn đoạt giải nhì (không có giải nhất) cuộc thi thơ Văn nghệ Quân đội năm 1996, trường ca Hạ thủy những giấc mơ đạt giải B giải thưởng Bộ Quốc phòng về Văn học Nghệ thuật Báo chí giai đoạn 2009 - 2014.

Nhưng hãy bỏ qua những giải thưởng, bỏ qua năm tháng đề dưới bài thơ, bỏ qua tất thảy những xáo động bên ngoài, thiêm đắm đọc thơ anh mới thấy những câu thơ hay nhất là những câu thơ về miền Trung “nắng góp bão dồn”, “lũ tràn qua mặt, bão giật ngang đầu” quê anh, những câu thơ về song thân phụ mẫu và những câu thơ về dòng Linh giang yêu dấu. Nó nặng tình và đau đáu, ngân nga như những câu hò: Chang chang dặm cát/ mẹ múc sông lên vằng vặc câu hò/ soi tỏ gừng cay muối mặn/ Gánh thơ lên trăng bằng vai Hàn Mặc Tử/ đa tình chi lắm rứa miền Trung/ nhạy cảm đến từng tấc non nước…

Và cái ký ức chiến tranh hằn lên trong thơ anh như một vết xước. Những câu thơ viết về Trường Sơn, về thành cổ Quảng Trị thật rung động và lắng lòng ở chiều sâu những góc khuất, không trực diện. Đó là góc của người thiếu phụ khóc ru nấm mộ hai tên, là khúc ca Trường Sơn mười nghìn khát vọng, là những sự hy sinh lặng thầm… Rồi có lúc anh lại ngồi ghế nóng chấm giải cho cuộc thi thơ “Lục bát Trường Sơn” để tìm ra “Những câu thơ lẩn khuất/ Mọc góc xa của rừng”.

Mật ngôn của cát

Những góc tĩnh lự của đời sống, anh nhìn vào và nhìn với góc độ nhân văn sâu sắc. Sống thế nào sẽ ánh xạ vào thơ thế ấy. Tôi đã từng thích câu thơ “Sống như tinh cầu/ làm lộ mọi bạc đen trần thế” trong bài thơ Nguyễn Trãi của Hồng Thanh Quang cũng như từng yêu thích câu thơ “Lưỡi gươm chém người Hiền treo giữa chốn vàng son/ Câu thơ của người Hiền cất trong lòng thiên hạ” trong bài thơ Nguyễn Trãicủa Nguyễn Hữu Quý.

Hai nhà thơ cùng viết về một danh nhân văn hóa. Hai câu thơ cùng viết về một hiền nhân quân tử. Đều toát lên cái khí phách rạng ngời. Sống, như tinh cầu, chết, vằng vặc sao Khuê. Một hồn thơ hơn 500 năm trước nay vẫn vằng vặc Ức Trai. Vâng, câu thơ của người Hiền đã cất trong lòng thiên hạ thì làm sao có thể bị thất truyền, kẻ ác bá làm sao có thể trảm được hồn vía những vần thơ?

Miền cát trắng - Ảnh minh họa

Khi thơ đã đi vào lòng người thì nó sẽ sáng lung linh, có lẽ còn làm hồi sinh cả cái chết. Như ý thơ của một nhà thơ “Sẽ có ngày tôi viết câu thơ/ như hơi thở ấm/ phả vào anh/ trong phút lâm chung…” và tôi nghĩ đó chính là tuyên ngôn của người viết ra câu thơ ấy. Nó ám ảnh, bởi những giá trị mà thi ca mang lại thật nhân văn, như sự sống không sao đong đếm được. Tuyên ngôn thơ của Nguyễn Hữu Quý, quan niệm về nghề cầm bút viết văn của anh tôi đã tìm thấy trong bài Trước biển. Anh vùi nó vào trong cát. Cát lẫn vào đại dương. Đại dương mượn tiếng sóng ngàn trùng để dội vào vách đá, khắc vào núi thành những câu thơ: Thức nghìn đêm không viết trọn bài thơ/ Anh bản nháp của dã tràng trước sóng/ Viết nghìn câu không mặn hơn hạt muối/ Anh bóng mây giữa vô vọng trùng trùng/ Vẫn mê hoặc bởi chân trời ảo ảnh…

Thực ra anh không có ý định tuyên ngôn đao to búa lớn gì nhưng những trăn trở về công việc lao động nghệ thuật của nhà thơ hiển hiện trên từng con chữ thì chẳng thể giấu được. Thời blog còn thịnh hành, anh giãi bày trên trang mạng xã hội của mình: “Từ sự ám ảnh về số phận chung của con người: cái chết, tôi niệm giữ đức tin vào những điều tốt đẹp. Tôi cầu mong cuộc sống hàng ngày lương thiện, ấm áp hơn. Tôi khao khát được viết bởi lòng yêu thương con người và bằng ngôn ngữ trong sáng của đất nước tôi”.

Còn bây giờ, khi dùng facebook, status cho tình hình thời sự những ngày Formosa, anh Khóc biển bằng những giọt lệ của cát: Ai khủng bố biển khơi/ ai tàn sát những đường bơi của cá/ ai đang giết dần những ngư trường, ngư phủ/ ai đẩy dân tôi đến chỗ bần hàn? và Gọi Hoàng Sa bằng những tiếng vọng của cát:Một hạt cát cũng là Tổ quốc/ một cành san hô cũng là máu cha ông…

Nguyễn Hữu Quý, hạt cát trắng cuối dòng Linh giang, khi cảm thức về cội nguồn dân tộc đã Soi gương giếng Ngọc: Tôi soi vào chốn dịu dàng/ thấy trong cát mịn ánh vàng trái tim/ mịt mù tăm cá, bóng chim/ cái duyên lặn lội đi tìm cái duyên/ núi che lán, sông chở thuyền/ bão giông, ôm lấy lời nguyền trăm năm/ lứa đôi cứ vậy nồng nàn/ gái trai thành nước non ngàn dặm xanh… Khi về miền Trung gió Lào cát trắng cố hương, là nỗi niềm: Ta về cuối ngọn sông sâu/ Bới trong cát mặn tìm câu gọi đò/ Có đêm thổn thức nhớ làng/ Chiêm bao thấy cát trắng tràn chân mây…

Hạt cát trắng Nguyễn Hữu Quý, hậu duệ dòng sông Gianh, anh đắm cảm đầy sâu nặng: Linh giang hỡi, chảy qua miền máu gợn/ sóng nỉ non như tiếng chiêu hồn! Cái đắm cảm tưởng như tận thấu đến từng giọt nước trong dòng chảy sinh thành ấy. Thật nặng tình nặng nghĩa.

Tận cùng im lặng

Thấm được thơ ắt cũng sẽ hiểu được tính người bởi làm thơ là một cách ứng xử với đời, một thái độ sống với người và vì thơ chính là phần thăng hoa của cuộc sống. Tính cách của Nguyễn Hữu Quý là tính cách của dải cát trắng miền Trung: dù sục sôi nắng lửa đến đâu vẫn yên trầm, hiền hậu qua mọi giông bão. Phương châm sống của anh là chân thật, khôn cũng thật, dại cũng thật. Sống ở đất nước chiến trận và thi ca, anh hiểu “Khi người lính lặng im tan vào đất/ là cuộc đời chảy tiếp những dòng sông/ là cuộc đời đi tới mênh mông”.

Hãy nghe câu thơ này để hiểu rõ hơn ngọn nguồn tính cách anh: Sinh ra kề mắt bão/ Mẹ bọc tôi trong vạt phù sa/ Cái cuống rốn người vùi nơi gốc rạ/ Im lặng rễ đồng nhập vía hồn tôi. Cái căn cốt của anh là thinh lặng. Thinh lặng thôi chưa đủ, “Con muốn mình tan ra giữa xa xanh/ Để được tới tận cùng im lặng” là ước nguyện của anh.

Con người ta cần hai năm để học nói, nhưng cần 60 năm để học im lặng, tôi nhớ có một câu danh ngôn như vậy. Với sự lặng im, không mấy người có được. Biết cách nói đã khó, biết cách im lặng còn khó hơn vạn lần. Thực đúng thay và thực khó thay. Khi tĩnh lự trong lòng, tiếng nói từ tâm sẽ vọng ra. Và khi Nguyễn Hữu Quý thinh lặng, những vần thơ sẽ bật chồi. Khi đi tới tận cùng im lặng ta sẽ chạm vào… mật ngôn của cát.

Lê Bảo Âu Long

GNOL

**Nonregister** · 2019-07-14, 11:00 PM

Thứ tha...

GN - Yên ngồi co ro bên cửa sổ, nghe mưa rả rích đi qua lòng. Cơn mưa đêm đầu mùa lúc mau lúc thưa, tiếng mưa vỡ trên mái tôn thành những âm thanh xô vào nhau thật buồn bã. Hạnh phúc tựa như mưa, nắm giữ sao thật khó. Yên không muốn làm tổn thương đau đớn một ai, nên đành nén mình câm lặng mặc tim đã mang nhiều vết xước...

Bàn tay Bống bé nhỏ vẫn nắm chặt tay Kha ngủ ngoan, thi thoảng khẽ khúc khích cười. Chắc hẳn là Bống đang mơ giấc mơ hồn nhiên. Khi ấy, khuôn mặt Bống sáng bừng lên thứ ánh sáng kỳ diệu, Yên không sao diễn tả được. Nhưng mỗi lần chạm vào ánh mắt ngây thơ, khuôn miệng cười khoe lúm đồng tiền của con, Yên chỉ chực khóc. Nghĩ về con, là Yên nghĩ về những năm tháng tuổi thơ đã đi qua nhiều mất mát.

*

Gió từ khơi xa vẫn thổi về từng cơn lạnh buốt lòng, cha Yên đã nằm lại ở đâu giữa biển khơi? Nước mắt của nội, của mẹ đã hòa chung vào vị mặn của biển cả mênh mông. Nỗi đau tạc thành bóng trong dáng ngồi của nội. Từ ngày cha Yên mất, nội sống bằng ký ức, gom kỷ niệm về cha kể Yên nghe qua ngày, qua tháng. Mẹ, người đàn bà góa bụa khi tóc hãy còn xanh. Có nhiều đêm, Yên nghe rõ tiếng trở mình thở dài của mẹ xao xác như lá rụng hoa rơi...

Năm Yên lên bảy, mẹ để Yên ở lại. Mẹ đi tìm hạnh phúc. Yên chưa từng hờn trách. Bao nhiêu cay đắng mẹ đã cất giữ lại trong lòng. Mẹ có quyền được yêu thương. Hôm dượng đón, Yên không biết đâu là nước mưa đâu là nước mắt ướt nhòa mắt môi mẹ. Mùi hương mẹ đã vấn vương đậm sâu. Vắng mẹ, cô đơn cuộn tròn ngủ trong giấc mơ con trẻ của Yên. Từ ấy, những hình dung về mẹ luôn là thứ hình dung mất mát. Dẫu thi thoảng mẹ có về qua, chắt chiu từng đồng quà tấm bánh, từng manh áo tấm quần thơm thảo cho nội, cho Yên. Lần gặp nhau nào cũng nhiều nước mắt. Rồi vội vàng mẹ đi. Ừ thì, phía bên kia mẹ còn những bổn phận phải lo toan…

*

Yên từng nghĩ cuộc đời đã bù đắp cho mình khi mang Kha đến. Những tháng ngày yêu nhau, Kha vỗ về thương Yên vì đời đã chịu nhiều mất mát. Kha nhẹ nhàng lồng vào tay Yên chiếc nhẫn đính hôn, kết thúc viên mãn của một tình yêu đẹp. Má chồng Yên rất tốt. Ngày Yên sinh Bống, má chống chọi với từng cơn đau khớp vừa chăm Yên vừa chăm cháu. Nhìn má loay hoay thu mình trên chiếc giường đơn nhường chỗ cho Yên nằm mà thương xót lòng. Má thủ thỉ dẫu không mang nặng đẻ đau, không chung dòng máu nhưng má thương Yên như con. Ân tình của má luôn làm Yên đau đáu nỗi niềm như người mắc nợ khi không thể sinh thêm cháu cho má. Yên vùi mình trong nước mắt nhiều đêm mặc Kha an ủi. Bao năm làm dâu, Yên hiểu lòng má. Cả má và Yên đều giữ những vướng mắc trong lòng phải đâu dễ giãi bày…

*

Dạo này, Yên hay nằm mơ, giấc mơ lặp đi lặp lại hàng đêm. Yên mơ thấy Kha sống trong ngôi nhà lạ, tiếng trẻ bi bô, tiếng đàn bà mỏng manh vọng ra từ bếp. Giật mình thức giữa giấc chiêm bao, nước mắt lưng chừng, Yên lay Kha dậy. Có ai ngờ đâu, giấc mơ là tấm gương phản chiếu sự thật.

Hôm ấy, chiều tháng năm, nắng như đổ lửa xuống thành phố. Yên nhận được tin nhắn hẹn. Lúc Yên đến, Nhu ngồi đó như đã chờ Yên từ rất lâu. Bàn tay Nhu gầy, từng ngón xanh xao đan vào nhau. Những tháng năm lo cho bố mẹ và em, Nhu quên hạnh phúc riêng đời mình. Tuổi xuân đàn bà không biết chờ đợi. Tuổi xuân vùn vụt trôi. Ngoảnh lại, Nhu thành cô gái quê lỡ thì.

Trong làn nước mắt, Nhu đổ gục xuống bàn, nắm bàn tay Yên nức nở cầu xin tha thứ. Trong chuyện này chỉ mình Nhu có lỗi. Nhu đã tha thiết xin Kha một đứa con. Nhu sẽ đi khỏi làng tránh điều tiếng cho Kha và Yên. Nhu kể Kha đến trong một đêm say ngả nghiêng, hơi men đã xộc vào tận óc, không có âu yếm, không có yêu thương, vội vã lần tìm đoạn kết. Chỉ duy nhất một đêm ấy thôi, Nhu được trút bỏ quần áo thành đàn bà. Muộn màng. Không trọn vẹn...

Ngày biết mình có con là những ngày Nhu hạnh phúc vô cùng. Bao đêm Nhu day mình trên gối thì thầm kể chuyện con nghe, khe khẽ tiếng hát ru êm êm buồn buồn thấm vào lòng người giữa tiếng khua xào xạc gió sông. Đến khi Nhu thiếp đi mê mệt thì những ý nghĩ có lỗi dắt đi hết con đường này đến con đường khác. Sau cùng, đưa Nhu đến cuộc hẹn với Yên ngày hôm nay…

*

Ngồi lặng im nghe từng lời Nhu nói, lòng Yên như đang bị ai xát muối. Giá Yên có thể bốc hơi biến mất như nước, trốn chạy sự thật này. Trông chiếc bụng đã nổi tròn sau làn áo Nhu, Yên nhớ ngày mang bầu Bống, hay thức giấc giữa đêm, cổ họng khát khô, Yên chỉ cần nằm yên một chỗ khe khẽ vỗ vai là Kha dậy đi lấy nước. Hay nhiều đêm chuột rút, cứng hai bắp chân, Yên nhăn nhó, Kha cuống cuồng tìm dầu nóng xoa nắn... Tất cả những chăm sóc âu yếm này, Nhu sẽ chẳng bao giờ có được. Nhu cùng con lủi thủi một mình, hoặc trôi tha hương đến vùng đất mới. Đứa trẻ có cha mà phải sống trong danh phận không cha... Chỉ nghĩ tới đó thôi, lòng Yên đã xao xác trào dâng bao nỗi niềm thương cảm.

Phận đàn bà sắm tròn vai mình đã khó, sức mấy Nhu lại đèo thêm sức vóc đàn ông. Nuôi con một mình không dễ đâu Nhu. Rồi trẻ con có tội tình gì mà vừa sinh ra đã phải gánh lỗi lầm người lớn. Bao lời muốn nói, nhưng từ không sao mở được. Ngôn từ lặng im cứa vào tim Yên đau nhói. Ngoài kia, ráng chiều rực đỏ, hắt lên tường bóng hai người đàn bà im lặng. Bóng đổ dài ra phía sau, hai mà như hòa làm một...

*

Cuộc gặp gỡ với Nhu xáo trộn cuộc đời Yên. Những tháng ngày không còn giống như cũ. Những đêm nghiêng giấc chảy nước mắt, Kha chỉ cách Yên một hơi thở. Nằm bên Kha, nghe mùi cơ thể tỏa ra, xen lẫn từng nhịp thở dập dềnh, Yên xót xa khi nhận ra cảm xúc không thuộc về mình trọn vẹn nữa. Thật khó để chấp nhận ngay sự thật rằng niềm tin bền chặt vào tình yêu, hạnh phúc mà bấy lâu nay Yên xây đắp cần mẫn như chú kiến thợ giờ đã đổ.

Đã có nhiều ngày Yên muốn nhìn thẳng vào mắt Kha và hỏi Kha định giấu đến bao giờ? Hãy sống thành thật với nhau có được không? Những dối lừa này bắt đầu từ khi nào? Có phải từ những đêm Yên hay bắt gặp Kha trở dậy ngồi trầm ngâm đốt thuốc một mình, tấm lưng gầy oằn cong như dấu chấm hỏi. Hay từ đêm Kha say nắm chặt tay Yên nói lời xin lỗi, hứa đừng bỏ Kha đi. Bỏ làm sao được hả Kha? Khi với Yên, Kha và Bống đã là máu thịt. Hay từ ngày má gọi điện lên bảo thương Yên như con, nhưng tiếng thương đã gập gãy. Yên nghe tiếng thở dài thật khẽ phía bên kia… Mà suy cho cùng, tỏ tường làm gì hả Yên? Có những thứ đừng biết cho tim đỡ đau...

Mỗi lần nghĩ về Nhu, Yên thấy thương như gặp ở kiếp nào, hồi nào. Mặc thiên hạ ngoài kia rỉ vào tai nhau bảo Yên ngu dại, thương kẻ cướp chồng. Ừ. Thì có sao, thiên hạ nào có sống thay được cuộc đời Yên. Nhiều đêm Yên nghe thấy tiếng nói khát vọng lên từ trong sâu thẳm rằng tha thứ đi Yên cho lòng êm đềm như cỏ. Tha thứ giữ lại cho Bống một chòm hạnh phúc, suốt tuổi thơ Yên khát khao mong có được, dẫu cho đã khuyết hao chẳng vẹn tròn. Tha thứ cho đứa trẻ sắp chào đời được đón nhận yêu thương chăm sóc của tình cha, cho má vui ghi tên cháu trai vào gia phả dòng họ. Tha thứ vun vén sưởi ấm lại cuộc đời Nhu cho năm tháng về sau có con làm bạn bớt quạnh hiu, đơn độc. Yên từng đọc ở đâu đã nói rằng làm mẹ là học để thứ tha cho những lỗi lầm và học cách trở thành người mẹ tốt nhất.

Cơn mưa đêm qua đã trút đi mọi ưu phiền trên tán cây gốc lá và trong cả lòng Yên. Sáng nay, trước lúc Kha về quê, Yên lẳng lặng đưa cho Kha túi đồ, bảo:

- Anh mang về cho Nhu. Em đã chuẩn bị trước cho Nhu và con ít đồ. Nhu cũng sắp đến ngày sinh. Cho em gửi lời hỏi thăm sức khỏe má.

Chỉ bấy nhiêu lời thôi đủ làm Kha chết lặng, đứng sững giữa nhà. Chiếc ba-lô tuột khỏi tay. Giọt nước nào lấp lánh rơi xuống từ mắt Kha… Sau lời này, má, Kha, Nhu, và cả Yên nữa đã có thể mở lòng sống thành thật với nhau phải không?

*

Hôm Nhu sinh, có Kha và má chồng Yên bên cạnh. Nhu gọi cho Yên trong tiếng mưa rơi lắc rắc trên mái tôn bệnh xá quê. Nhu gọi không nói gì chỉ thấy sụt sùi nước mắt. Cúp máy, bên này Yên cũng lặng lẽ lau những giọt nước mắt khẽ chảy tràn trên má.

Buông lòng thứ tha cho tất cả. Yên thấy lòng mình nhẹ tựa như những đám mây. Bồng bềnh trôi, bồng bềnh trôi…

Th.H

GNOL

**Nonregister** · 2019-08-01, 10:21 PM

Trong cánh sen tàn

GN - Hôm đó là ngày rằm, tôi đang lúi húi lau bàn thờ thì chuông điện thoại reo. Vĩnh gọi cho tôi giọng run run “vợ anh vừa mới mất”. Tôi bàng hoàng như không thể tin vào tai mình, cũng không thể cất lên lời nào hỏi han hay an ủi Vĩnh. Tôi biết Vĩnh đang tột cùng đau đớn vì Mai là tất cả những gì tốt đẹp nhất mà anh có trên đời.

Tôi muốn đến đặt bông hoa sen trắng lên linh cữu Mai và để ôm Vĩnh một cái sẻ chia. Nhưng chúng tôi đang ở quá xa nhau nên chỉ có thể tiễn đưa Mai bằng ý nghĩ. Người đàn bà ấy đã cùng tôi yêu Vĩnh suốt năm tháng thanh xuân. Khi chúng tôi còn rất trẻ, rất nghèo và cũng có rất nhiều hoài bão. Tôi và Mai chiều nào cũng đèo nhau đi chợ cóc. Một cái chợ tự phát nằm mãi tít trong ngóc ngách ngoằn ngoèo râm ran tiếng cười nói bán mua. Mai sẽ chọn ít măng chua, vài quả trứng gà vỏ đỏ rẻ tiền, cá khô hoặc vài lạng thịt. Tôi chọn mua ít táo đá đã nhăn nheo vỏ ăn rất ngọt và thơm. Với khoản tiền ít ỏi cả xóm trọ góp chung, chúng tôi chi tiêu làm sao để mỗi bữa chỉ tốn năm chục ngàn tiền ăn. Có món mặn, món canh lại có cả tráng miệng thì còn gì bằng.

Lúc ấy thực phẩm ngâm tẩm đầy hóa chất còn chưa được truyền thông phanh phui. Chúng tôi hồn nhiên sống với túi tiền eo hẹp. Vui vẻ tận hưởng những bữa cơm đạm bạc sáu, bảy người ăn. Trong bữa cơm chúng tôi nói với nhau về những cuốn sách hay, về một vùng đất xa xôi nào đó chưa từng đặt chân đến, về ngọc trai, muối biển, cây thuốc ở rừng hay những sợi tóc bạc sớm trên đầu cũng thành chủ đề tranh luận. Mai sôi nổi và dịu dàng. Luôn biết cách khơi mào mọi cuộc tranh luận sôi nổi nhưng cũng biết cách dừng lại đúng lúc, khi quan sát cơ mặt của từng ấy con người. Mai ơi…

- Mai bị tai biến mạch máu não. Cô ấy đã làm việc căng thẳng trong nhiều năm, hay thức khuya lại ăn uống không điều độ. Anh luôn nghĩ nếu mình mang đến cho cô ấy cuộc sống tốt đẹp hơn thì Mai đã không ra đi sớm vậy.

- Anh đừng tự trách mình. Không phải chính anh từng nói con người có duyên có nghiệp cả rồi sao. Hãy cứ nghĩ Mai đã đến một thế giới tốt đẹp hơn.

- Anh cũng từng động viên nhiều người như thế. Nhưng cho đến khi Mai mất anh thấy mọi ngôn từ đều trở nên vô nghĩa. Một người chết đi cũng có nghĩa mình không còn cơ hội để nói với họ bất cứ điều gì. Nhìn không thấy. Gọi không thưa. Đột ngột và tàn nhẫn.

- Các con anh thì sao? Chúng ổn chứ?

- Chúng tỏ ra mình ổn nhưng anh nghĩ là không.

Tôi không hỏi gì thêm vì nghĩ im lặng sẽ tốt hơn. Bởi tôi biết Vĩnh tìm đến tôi không phải để nghe vài lời an ủi. Đơn giản vì chúng tôi hiểu nhau. Hiểu người còn sống và cả người đang nằm yên dưới mộ. Cuối cùng chúng tôi cũng có thể ngồi lại với nhau sau mười ba năm xa cách. Kể từ ngày tôi cầm tay Mai trao cho Vĩnh trong đám cưới ngọt ngào và nghe trái tim mình vỡ vụn. Mai nói “tụi chị sẽ đi, để lại thành phố này cho em giữ”. Chúng tôi thống nhất sẽ không liên lạc với nhau trong mười năm. Chờ cho đến khi cả ba có thể nhẹ nhõm khi nghĩ về nhau. Vì tình yêu mà tôi dành cho Vĩnh cần thời gian để nguội. Ngày cưới của tôi họ không có mặt. Tôi sinh đứa thứ nhất, đứa thứ hai bạn bè khắp nơi hỏi thăm dĩ nhiên vẫn không có lời nào của họ.

Năm tôi ba mốt tuổi, gặp đại hạn trong đời. Làm ăn thua lỗ phải bán nhà cửa về quê trốn nợ, chồng nộp đơn ly hôn, gia đình chồng ngoảnh mặt làm ngơ. Tôi chạy vạy khắp nơi, vay mượn bạn bè không sót một ai thì vẫn dặn lòng không được gọi cho Mai hay Vĩnh. Tôi quăng quật đời mình trong cuộc mưu sinh, chẳng còn thời gian để nuối tiếc tuổi thanh xuân hoặc nhớ nhung ký ức. Gây dựng lại cửa hàng, mua lại nhà cho các con không phải sống cuộc đời ở trọ. Rồi các con mỗi tuổi tâm tính mỗi khác, tôi bận rộn cùng con vui buồn đến chật ních cả ngày. Tôi quên bẵng đi lời hứa mười năm, một hôm chợt nhớ ra thì đã mười ba năm có lẻ. Mười năm đã không gọi thì thêm vài lần mười năm nữa chắc cũng không sao. Tôi từng nghĩ sẽ chẳng có cớ gì để gọi cho nhau nữa.

Thỉnh thoảng tôi có nhớ đến Mai. Ấy là vào một buổi sáng mùa hạ mát mẻ, trong lành. Tôi đi chợ mua được bó sen thơm, nghĩ có khi sáng nay Mai cũng đang mua sen ở một nơi nào đó. Căn phòng trọ chật chội trong ký ức từng thơm ngát hương sen, át đi mùi ẩm mốc, mối mọt và kiến gián. Mai cắm sen rất đẹp. Có khi cả một chiếc bình to chỉ cắm một bông sen mà đẹp lạ. Có phải vì vẻ đẹp thanh thoát của Mai mà mọi thứ liên quan đến chị đều trở nên thiện cảm. Mai có thể không mua quần áo đẹp, nhịn ăn sáng cả tuần nhưng trong phòng nhất định sẽ thấy hoa, sách hay và trà ngon. Mỗi lần có buổi hòa nhạc ở nhà hát lớn Mai đều tha thiết đi xem. Ngay cả thứ âm nhạc mà Mai nghe hàng ngày cũng khác với chúng tôi nhiều lắm. Không ồn ã, sáo rỗng, cũng chẳng theo bất cứ trào lưu nào. Những buổi trưa nắng nóng nghe vọng từ phòng Mai tiếng gọi mời “khi thấy buồn em cứ ghé chơi/ Chim vẫn hót trong vườn đấy thôi/ Chỉ có trong tôi ngày đã sang đêm lâu rồi...” (*) Tự nhiên thấy lòng mình được dẫn dụ đến một khu vườn xanh ngắt và trong vắt tiếng chim. Vụt thoát khỏi sự chật chội, nóng bức nhớp nháp mồ hôi của một buổi trưa hè. Mai khiến chúng tôi cảm thấy mình bớt nghèo nàn. Chúng tôi nâng niu tâm hồn mong manh và đẹp đẽ của Mai.

Trong suốt mười ba năm ấy, tôi tình cờ biết được Mai không thể có con, Vĩnh bị tai nạn giao thông tưởng không qua nổi. Lần khác lại nghe nói hai người họ mới nhận con nuôi, trai gái đủ cả. Tôi thầm mừng cho họ, vì Mai là người đàn bà xứng đáng được hưởng hạnh phúc và Vĩnh sẽ khiến nó trở nên trọn vẹn. Cho đến tận khi pha sẵn trà ngồi đợi Vĩnh bằng ca khúc “Một mình” của Thanh Tùng tôi vẫn không nghĩ Mai đã rời bỏ thế giới này. Không nghĩ rằng kết cục của chúng tôi lại buồn đến thế. “Nhớ em vội vàng trong nắng trưa/ Áo phơi trời đổ cơn mưa/ Bâng khuâng khi con đang còn nhỏ/ Tan ca bố có đón đưa”. Mai cũng từng nhiều lần nghe bài hát này khi chị còn rất trẻ. Phải chăng nỗi buồn trong những bài hát Mai từng nghe chính là một phần cuộc đời của chị. Mà đâu phải mình Mai, tôi giờ cũng một mình đấy thôi, Vĩnh cũng đâu có khác.

- Mai là người hay có những dự cảm buồn. Thỉnh thoảng có nói về cái chết khi đang ngắm một cánh sen tàn.

- Vậy là Mai đã chuẩn bị mọi thứ cho một cuộc tiễn đưa?

- Không em à. Sáng đấy anh đi làm, Mai dặn tối về sớm để cùng đi nghe nhạc trên đường phố. Trên bàn máy may còn dở dang quần áo của chồng con. Sách đọc dở để trên giường. Bột bánh mua về chưa kịp nặn. Chiều ấy Mai còn chưa kịp tưới nước cho mấy chậu hoa trên sân thượng. Hứa cùng anh đi một chuyến xuyên Việt vào đầu tháng mười khi mùa thu chạm ngõ miền Bắc, những cánh đồng lúa đã kịp chín vàng và thơm ngát. Mai còn muốn ra thăm em mà chưa kịp…

- Mai có nói sẽ ra thăm em ư?

- Ừm… Mai hay nhắc tới em. Có những hôm đi chợ về nhìn túi rau củ tươi xanh Mai thấy thương chợ cóc ngày xưa và những bữa cơm đạm bạc chúng mình đã từng ăn. Nhớ xóm trọ nghèo nàn chật chội mưa dột và nắng hắt. Nhớ tóc em từng rất dài, tay em rất mềm, da em rất mát. Hôm nghe tin em ly hôn, Mai đã khóc. Cô ấy tìm cách gọi cho em nhưng không được. Nên cô ấy cứ chờ em gọi. Hơn mười năm qua, số điện thoại Mai cũng không dám đổi.

Tôi thấy mắt mình nhòa đi, trà trên môi đắng ngắt. Tôi đã nhiều lần trách Mai và cũng tự trách mình, tại sao lại không thể cầm máy gọi cho nhau một cuộc hỏi thăm. Tôi cứ nghĩ Mai muốn quên mình cùng những tháng năm tuổi trẻ sống trong xóm trọ nghèo. Quên đi rằng chúng tôi đã cùng âm thầm yêu chung một người suốt sáu năm trời. Tôi không gọi cho Mai cũng một phần vì những biến cố thăng trầm làm tôi mặc cảm. Tôi đã sai nhưng cuộc đời không cho tôi cơ hội để sửa sai. Làm sao có thể gọi sang thế giới bên kia để nói với Mai một lời xin lỗi. Để ôn lại cùng nhau một quãng thanh xuân. Vĩnh nhìn quanh nhà, dừng ánh mắt nơi bình sen vừa rụng xuống một một cánh thuyền thơm ngát.

- Anh giúp Mai thực hiện lời hứa đến uống trà cùng em.

- Em nghĩ Mai cũng đang ở đây ngụ trong một cánh sen nào đó. Hoặc là trong bài hát đi ra. Trong đáy chén trà mình đang uống.

- Cũng có thể là Mai đang khóc. Những buổi chiều quá đẹp cũng thường khiến Mai khóc. Vì nhớ nhung, vì hạnh phúc vì cả những điều còn chưa kịp vẹn tròn.

Tôi ngẩng lên nhìn Vĩnh, người đàn ông mà tôi đã từng yêu. Tóc trên đầu anh đã có vài sợi bạc. Ngọc Hạ vẫn da diết bên tai lời ca của Thanh Tùng: “Vắng em đời còn ai với ai/ Ngất ngây men rượu say/ Đêm đêm liêu xiêu con đường nhỏ/ Cô đơn, cùng với tôi về…”.

[i]Truyện ngắn [/i]Vũ Thị Huyền Trang

GNOL

**Nonregister** · 2019-09-07, 01:17 AM

Ngày bình thường

GN - Những hạt mưa lây phây tẩm ướt ánh nhìn của chị, mưa mà tưởng bụi bôi nhòa con đường trước mặt, mưa trắng xóa che phủ bầu trời… Mọi hy vọng bán hết gánh hàng quả của chị tắt ngấm, người qua đường trùm kín áo mưa, chẳng ai muốn dừng lại trên đường để mua hoa trái trong tình trạng ướt át thế này.

Chị bán hàng rong chừng 5 năm rồi, có ngày bán đắt hàng, có ngày ế ẩm, chuyện thường thôi. Nhưng chưa bao giờ chị có cảm giác chán nản như hôm nay, tự dưng chị buồn lạ.

Ảnh minh họa

Lê lết từng bước một về nhà. Chị không nghĩ đến đến gánh hàng trên vai nữa, không rao ai mua nữa. Bó hoa hồng ai vứt chỏng chơ bên lề đường dưới trời mưa tầm tã sáng nay đã khơi gợi trong chị niềm tâm tư khác. Quá lâu rồi chị không biết đến cảm giác được tặng bông hoa tươi thắm và nghe lời thủ thỉ ngọt ngào. Thời gian thấm thoắt, chị chợt nhận ra mình đã bước sang tuổi ba mươi bảy. Phụ nữ cận kề tuổi bốn mươi giống bông hồng qua thời bung sắc rực rỡ, nhưng lại mang trái tim khao khát mãnh liệt hơn cả thời con gái. Những hối hả, tất tả theo cuộc mưu sinh của bà mẹ hai con khiến chị bỏ quên trái tim mình. Trong phút giây, dòng máu đàn bà âm ỉ trỗi dậy, tự dưng chị thèm được mơ mộng, chiều chuộng, yêu thương…

Chị nhớ ánh mắt anh nhìn chị của mười mấy năm về trước, ánh mắt chất chứa ngọn lửa tình yêu. Từng yêu nhau trong sự cấm cản đôi bên gia đình, cuộc hôn nhân của anh chị đâu dễ dàng mà thành. Gặp bao nhiêu sóng gió nhưng bàn tay anh lúc nào cũng nắm chặt tay chị không rời, tấm chân tình của anh đã tiếp thêm sức mạnh cho chị đồng ý theo anh đến vùng đất xa lạ này, cùng nhau xây đắp tổ ấm nhỏ của anh chị. Giờ ngẫm lại, bản thân chị cũng không giải thích nổi sao có những ngày anh chị lại lãng mạn thế, lại đắm say trong tình yêu đến thế.

“Mẹ, mẹ đã về. Mẹ có mua chiếc bút chì cho con không?”.

Tiếng con gái lớn reo lên làm chị giật mình nhận ra bước chân mình đã về đến ngõ nhà.

“Ơ, mẹ lại… quên rồi”.

Con bé xịu mặt, ngúng nguẩy quay đi.

Nhìn con bé buồn, chị cũng buồn buồn. Dạo này đầu óc chị chán vậy đó, quên quên nhớ nhớ thất thường, lắm lúc chị tưởng mình sắp thành người ngớ ngẩn. Hôm rồi, trước khi đi chợ, chị tỉ mỉ liệt kê các thứ cần mua ra tờ giấy, rồi nhét tờ giấy vào túi áo. Đã cẩn thận đến vậy mà chị còn quên luôn cả tờ giấy đã nhét trong túi áo. Đến chiều đang giặt giũ quần áo, thấy nhiều mảnh giấy vụn bung tơi tả, chị giật mình nhớ ra. Vậy mà có những chuyện qua lâu rồi, tự nhiên chị lại nhớ da diết.

Mưa tạnh. Bầu trời bắt đầu quang đãng. Chị buông gánh hàng trên vai, ngồi xuống bậc thềm vuốt lại mái tóc lờm xờm của mình. Chị nhìn phía bên sân nhà hàng xóm, quần áo trên dây sũng nước sau trận mưa. Thương lại quên thu quần áo.

Thương bằng tuổi chị, nhà ở kế bên. Hai gia đình cùng từ nơi xa đến khu phố này lập nghiệp. Vợ chồng chị sinh hai bé gái, vợ chồng Thương sinh được một bé trai, một bé gái. Thỉnh thoảng trong câu chuyện, chị vẫn thừa nhận mình có chút ghen tị với Thương. Cùng tuổi với nhau mà mọi thứ của Thương dường như rất tròn trịa, còn chị thì méo mó đủ đường. Cái cách chồng Thương thủ thỉ, hỏi han Thương không thể không khiến chị chạnh lòng. Có lần, ngồi khâu vá bên nhau chị bất giác buông tiếng thở dài: “Chắc là mỗi người khi sinh ra trời đã định cho một số phận…”. Thương mỉm cười: “Được sinh ra đã là một hạnh phúc, gặp được người mình thương là hạnh phúc, và hài lòng với những gì mình có cũng là hạnh phúc”. Thương có giáo điều quá không. Người được yêu chiều đủ đầy thì không hiểu được nỗi khổ của người khác. Chiều nào chị cũng tất bật đón con, thu dọn nhà cửa, cơm nước khiến tóc tai chị bù xù, người chị xộc ra toàn mùi mồ hôi trong khi Thương thong thả trước hiên nhà phơi tóc thơm tho. Mặt trời chưa lặn chồng Thương đã có mặt ở nhà, giúp Thương mọi công việc trong nhà. Còn chồng chị thì… gà đã lên chuồng ngủ từ bao giờ, mâm cơm nguội ngơ ngắt cũng chưa thấy mặt chồng đâu. Vẫn biết chẳng phải anh đi chơi bời gì, mà do tính chất công việc của anh vậy, nhưng đôi lần sau giây phút chờ đợi dài đằng đẵng chị đã chép miệng rót vào tai anh nỗi ngao ngán, chán nản của chị trước cuộc sống chật vật này. Anh chỉ im lặng, nhẫn nại nghe lời than thở của vợ.

“Mẹ ơi, nhà cô Thương hôm nay lộn xộn lắm, người ta túm tụm quây xung quanh nhà cô ấy”.

“Sao lại thế, con?”.

“Chú nhà cô bị bệnh ngất đi mẹ ạ, mọi người đưa chú đến viện rồi”.

Chị vội vàng chạy sang bên nhà Thương. Cửa khóa ngoài. Chắc lúc này cả nhà đang trong viện, thảo nào không ai thu quần áo khi trời mưa. Dây quần áo xộc xệch, cái rơi xuống đất, cái dính vào tường. Chị chạy ra sân nhặt chúng lên móc nghiêm ngắn trở lại. Chị đứng lặng nhìn khóm hoa cúc nở trước cửa nhà Thương, những bông cúc nhỏ xinh xắn mà Thương vẫn vuốt ve bằng ánh nhìn mỗi sáng. Thương gọi đó là hạnh phúc bình dị của ngày bình thường. Bây giờ chị mới ngẫm ra, khóm cúc này, tự tay Thương trồng và chăm chút. Hạnh phúc bình dị này, phải chăng Thương đã tự thắp cho lòng mình?

Những lúc Thương lặng lẽ ngắm hoa thì chị đang tất bật với một việc gì đó ở bên nhà. Chị tự hỏi sao mình có lắm việc đến thế, chị lại đổ cho cái số mình nó khổ. Chị lúc nào cũng tự thả mình vào suy nghĩ tiêu cực.

Điện thoại rung, chị giật mình rút điện thoại ra nhìn số. Thương gọi. Thương cần chị cầm ít đồ vào viện. Hai gia đình nương tựa lẫn nhau bao năm rồi, vì cùng cảnh xa quê, nhà neo người. Người ta bảo “bán anh em xa mua láng giềng gần” cũng phải. Đến chiếc chìa khóa cửa nhà này cất ở đâu nhà kia đều biết. Đêm con nhà này sốt nóng, khóc lóc, bố mẹ nhà kia sôi sình sịch không ngủ được.

Nhân viên áo trắng đi lại tất bật làm cho không khí phòng bệnh thêm phần căng thẳng. Chị rất ghét vào bệnh viện, nhìn những khuôn mặt ủ rũ, lo lắng chị không chịu nổi, chưa kể các loại mùi hỗn tạp sẽ xộc vào mũi, nhất là mùi hăng hắc của thuốc khử trùng. Ngoảnh trước ngoảnh sau, chị đưa mắt nháo nhác tìm xung quanh như tìm người thân bị thất lạc. Phòng 305, giường số 9. Thương kia rồi. Bóng dáng nhỏ bé của Thương lọt thỏm giữa khung cửa của phòng bệnh.

“Sao rồi, anh ấy sao rồi?”. Chị vồn vã hỏi.

Thương ngẩng lên, đôi mắt ầng ậc nước ngước nhìn chị trông thật xót xa, lần này thần thái, nét mặt Thương không hề khớp với cái tác phong nhàn hạ tí nào. Thương khẽ khàng: “Mình đi ra ngoài hành lang nói chuyện nhé, để anh ấy nghỉ chút”.

Hóa ra chồng Thương chạy thận nhân tạo đến cả năm nay rồi, vậy mà chị chẳng hay biết gì. Chiều anh ngất vì thiếu máu. Có thể lời than thở liên hồi của chị không còn chỗ cho lời Thương xen vào, hoặc có thể tự Thương chẳng muốn thêm chuyện buồn vào ngày của chị, vì lòng chị vốn dĩ đã rất bất mãn với cuộc sống, hoặc có thể, có thể lần nào đó Thương đã muốn mở lời chia sẻ chuyện này cho vơi nỗi lòng, nhưng lời bị mắc nghẹn nơi cổ họng. Nên bây giờ chị mới rõ.

Thương bảo, từ khi chồng phát hiện ra bị suy thận nặng, thỉnh thoảng Thương rùng mình sợ hãi. Sợ một ngày nào đó vắng bóng anh trong ngôi nhà bé nhỏ. Thương không biết mình phải đối diện với cuộc sống vắng anh như thế nào. Bác sĩ bảo chạy thận nhân tạo kết hợp chế độ dinh dưỡng đảm bảo có thể duy trì kéo dài được cuộc sống bình thường. Dài là bao lâu? Thương không dám nghĩ, Thương không muốn nghe người ta tính cuộc sống của chồng mình sẽ kéo dài khoảng bao lâu. Chồng Thương thì chắc chắn rồi, làm sao mà anh không lo nghĩ cho được. Tránh tạo thêm áp lực cho chồng nên lúc nào Thương cũng tỏ ra mạnh mẽ, bình thản như không có chuyện gì. Khi thấy cuộc sống bị đe dọa, người ta mới hiểu hết từng giây phút yên bình bên nhau đáng quý thế nào. Vì có vấn đề sức khỏe, nên chồng Thương chỉ làm hết giờ hành chính là về nhà. Anh thương vợ tháng nào cũng phải lo một cục tiền lớn cho chồng đi chữa bệnh nên làm được việc gì trong nhà anh cố gắng làm hết. Chị đã hiểu tại sao, khi ngồi bên nhau ở hiên nhà, Thương thường quay lưng với chị nói vu vơ, được sống một ngày bình thường đã là hạnh phúc vô bờ bến.

Thương gục vào vai chị, lần đầu Thương rơi nước mắt trước mặt chị, tiếng khóc rấm rứt mãi không nguôi. Những giọt nước mưa sót lại trên mái hiên thỉnh thoảng bắn vào cánh tay Thương và chị làm chị có cảm giác lạnh tê tái da thịt. Chị biết làm gì vào lúc này giúp Thương ngoài lời vỗ về an ủi. Bóng tối đã nuốt trọn mảnh sân bệnh viện. Nhét vào tay Thương túi bánh mì vừa mua, chị bảo giờ chị phải dắt hai đứa nhỏ về nhà tắm rửa, cho chúng nó ăn uống. Trẻ con sao để chúng ngủ vật vờ ngoài hiên bệnh viện được. Thương vội lau nước mắt, gật đầu. Ánh mắt nhìn chị đầy cậy nhờ, tin tưởng. Trước khi quay trở lại buồng bệnh với chồng, Thương đã cố lấy lại vẻ bình thản của mình. Bước ra khỏi cổng bệnh viện, mà hình ảnh người nhà bệnh nhân đầu xù tóc rối nằm la liệt hành lang bệnh viện cứ ảm ảnh tâm trí chị cho đến khi đôi chân chị chạm cửa nhà.

Chồng chị đang loay hoay nấu cơm trong bếp, hai con gái xinh xắn của chị nằm duỗi dài trên nền nhà tô màu.

“Mẹ về đây rồi, con đói quá, mãi chưa có cơm ăn”. Hai đứa cuống quýt nhổm dậy.

Chị cúi xuống thơm vào má từng đứa cứ như đi xa lâu ngày mới về, chị dỗ dành: “Mẹ về đây rồi, hai con thu dọn đồ rồi ăn cơm luôn, hôm nay cả hai bạn Tôm, Tít cùng ăn với nhà mình”.

Bọn trẻ cùng reo lên sung sướng, chúng thích chơi với nhau nên được như thế vui lắm. Chúng còn quá nhỏ để để ý đến những nỗi lo lắng, hoang mang trong đôi mắt của người lớn.

Chị vào bếp giúp anh sắp mâm cơm:

“Còn gì để em làm cho!”.

“Xong rồi em. Anh ấy thế nào rồi?”

“Giờ cũng ổn rồi anh ạ. Anh ấy chạy thận nhân tạo những một năm rồi đấy. Chiều ngất vì thiếu máu. Khổ thân. Vợ chồng mình chẳng hay biết gì”.

“Chắc anh ấy ngại nên không nói. Đàn ông mắc bệnh thận thì…”.

“Vâng”.

“Ngày nào anh cũng làm thêm nên lâu rồi chẳng nấu được bữa cơm nào, hôm nay mấy mẹ con chịu khó ăn đồ anh nấu nhé”.

Chồng chị vừa thoăn thoắt làm vừa nói, anh nói làm chị ngượng. Chị chợt nhận ra, bao lâu nay anh vất vả làm thêm về muộn, bản thân anh có sung sướng gì đâu. Chị ngắm anh kỹ hơn, làn da sạm nắng, những sợi tóc bạc đã lơ phơ trên mái đầu chịu nhiều sương gió. Anh bận bịu với chuyện cơm áo nên không còn thời gian mơ mộng. Lẽ ra chị phải thương anh hơn, đằng này chị suốt ngày cằn nhằn. Vậy mà anh không trách, không mắng chị tiếng nào. Hôm nay anh làm công việc hàng ngày chị vẫn làm với một thái độ nhẹ bẫng khiến chị thấy xấu hổ về bản thân. Chị đã có những suy nghĩ rất tủn mủn, hẹp hòi. Chị không dám chắc tình yêu anh dành cho chị còn thắm thiết như thời trẻ hay không nhưng chị biết, anh luôn thương vợ con, luôn làm việc chăm chỉ vì vợ con. Có lẽ cuộc sống chỉ cần vậy là đủ.

Tự dưng chị vòng tay ôm chặt từ phía sau lưng anh, anh còn ngơ ngác chưa hiểu thì chị khẽ thì thầm: “Hạnh phúc là được sống những ngày bình thường, anh nhỉ!”.

Anh tủm tỉm: “Nào, thôi được rồi, anh đang bê đồ ăn cho bọn trẻ, chuẩn bị ăn bữa cơm bình thường thôi em”.

Chị nhìn theo dáng anh, chưa bao giờ chị thấy ngôi nhà nhỏ bé của mình bình yên, ấm áp như lúc này.

Truyện ngắn Trần Ngọc Mỹ

GNOL

**Nonregister** · 2019-09-16, 12:14 AM

Rồi cũng như gió bay

GN - Con gái lớn nhà ông Hai đi tu rồi, nghe đâu xuất gia ở một chùa nào đó trong Nam. Đang yên đang lành lại đi tu, chắc là làm ăn thất bại hay buồn tình duyên nên muốn dứt duyên đời. Ở xóm nhỏ thanh bình này, mấy hôm nay bỗng trở nên xào xáo bởi chuyện đó. Họ đồn đoán, thêm thắt, phán xét theo hướng nghiêm trọng hóa vấn đề. Tính ông Hai vốn bỏ ngoài mình miệng lưỡi thế gian, còn bà Hai thì không sao tránh khỏi những gợn lòng.

Bà Hai đi đâu về, ống quần còn ghim mấy hoa cỏ may. Bà quăng cái nón cời, rồi ngồi bệt xuống nền nhà tủi hờn:

- Con người ta lớn lên thì dựng vợ gả chồng, sinh con đẻ cái, con mình thì đi vô chùa ở, để miệng đời quở ngày quở đêm!

Ông Hai ngồi trầm ngâm kéo từng hơi thuốc lá bên ấm trà mới châm. Ông lúc nào cũng vậy, chậm rãi và suy tư. Không thấy ông Hai nói gì, bà Hai lẳng lặng vào nhà nấu cơm, khói bếp thơm nồng xộc lên căn nhà già nua như chính tuổi tác của ông bà. Khói bay lờn vờn trong nhà, rồi luồn qua từng kẽ ngói, tan biến giữa thinh không. Bữa cơm trưa hôm đó thật mặn, bởi được chan thêm bao lời gièm pha của miệng đời. Ngay cả việc đưa tay xới cơm, bà Hai cũng kèm theo tiếng thở dài, nghe xiêu vẹo và mòn mỏi. Ông Hai cứ cặm cụi ăn, vừa buông chén xuống thì ông buông một câu thản nhiên:

- Không ai thương mình bằng cơm thương, cơm thương nên mới cho mình ăn được ngon! Ăn mà thở dài khác gì tự làm mình khổ!

- Số tui với ông khổ, con cái toàn chọn điều không như ý! - Bà Hai trút câu than vãn, sau khi nuốt miếng cơm nặng oằn trôi qua cuống họng.

- Là không như ý bà, hay không như ý thiên hạ?

Bà Hai lặng thinh, nhưng sắc mặt vẫn buồn man mác. Rõ ràng là không vừa ý thiên hạ, họ gièm pha, nên bà phiền lòng. Xong bữa cơm trưa, ông Hai ra nằm trên cái võng mắc phía dưới hiên, tay phẩy phẩy cái quạt mo cau, nói vọng ra chỗ bà Hai ngồi rửa chén:

- Họ nói con mình thất bại, nên vô chùa trốn tránh. Họ đâu có biết đó là con đường giác ngộ, không phải đường cùng!

Bà Hai nghe tất thảy những lời ông nói, nhưng làm sao bà hiểu hết mớ câu từ của một người đọc sách, một tú tài như ông. “Con đường giác ngộ” sao? Một cụm từ có ngữ nghĩa quá xa vời, so với một người quanh năm chỉ biết mùi chua của đất phèn như bà. Trong xóm, ông Hai nổi tiếng là người hiểu biết. Thời trẻ, ông đi nhiều nơi, học cao hiểu rộng. So với những người cùng thời, ông thuộc dạng có tri thức. Nhưng thời thế đưa đẩy, ông an phận làm một lão nông. Ông Hai có cái thú đọc sách, chiêm nghiệm kinh Phật. Hễ rảnh rỗi ông lại kê cái ghế ra hiên ngồi, đặt một ấm trà kế bên, từ tốn lật từng trang. Khi ông đọc sách, mặt ông tĩnh lặng như mặt hồ buổi sớm xuân.

Sợ bà Hai vẫn chưa hiểu, ông nhốm người dậy, nói thêm:

- Bà cứ rầu vậy, sao con đường tu tập của con bà thành tựu được? Họ nói chi kệ họ, cứ coi như gió thoảng qua tai!

Bà Hai im lặng, chẳng biết sự im lặng của bà là đã tường tận hay là sự miễn cưỡng chấp nhận. Đối với con cái, bà không hoạch định ra điều gì cả. Chọn lối đời nào cũng được, miễn bình an và đủ đầy. Tu tập là điều con bà phát nguyện từ nhỏ, là niềm tin tôn giáo mãnh liệt, là kết quả của chuỗi ngày nghe ông Hai nói nhiều về Phật pháp. Và hơn hết, đó căn duyên. Thật ra, hạnh phúc được định nghĩa dưới nhiều dạng, mỗi người có chuẩn mực hạnh phúc khác nhau, miễn họ cảm thấy bằng lòng với thực tại là được. Ông bà Hai xem chọn lựa của con mình là lối đi hạnh phúc, nhưng người đời lại lo xa quá, họ cứ cho đó là bất hạnh.

*

Ông Hai còn có cái thú trồng cây, trồng hoa. Người ta thường nói, vĩnh cửu màu xanh lá cây. Xem việc trồng cây là niềm vui, ấy hẳn là một người có tâm hồn tao nhã. Bà Hai cho đó là việc thừa, nên hay cằn nhằn. Ngược đời, dạo này bà lại có thói quen giúp ông chăm sóc cây trong vườn. Bà dửng dưng hơn với những lời nói thiệt hơn của thiên hạ. Có lẽ, khi đã xế tuổi, người ta bắt đầu thích dựa vào những điều dung dị để sống. Ngoài việc đồng áng, chăm sóc khu vườn là niềm vui của ông bà. Hôm trước đi chợ huyện, ông bà mua được hai cây cam sành miền Nam mang về trồng ngay đầu ngõ. Rải rác trong vườn, trồng khoảng chục gốc bưởi da xanh. Cây lựu đỏ ngay góc sân, được chiết ra thành nhiều cây, vì sợ mùa bão gió quật trốc gốc thì sẽ mất giống. Bà còn tỉ mỉ giúp ông vặt hết lá cây mai già, để ủ sức cho kịp ra hoa.

Khu vườn vì thế mà xanh ngát, có trái chua trái ngọt và hoa lá bốn mùa. Buổi trưa, gió nồm đông luồn qua kẽ lá, nghe lào xào như ru. Thi thoảng, thấy được đôi thằn lằn rượt nhau trên thân cây xoài, nghe cả tiếng con kỳ nhông chạy lộp bộp trên lớp lá khô khi trông thấy dáng người, vài con chim vờn nhau khi tranh ăn mấy trái lựu chín… Rất bình yên!

Có hôm, đang ngồi nghỉ dưới tán cây xoài, ông Hai triết lý:

- Bà thấy không? Đầu tư tâm tư cho loài vô thức như cây cối, lại được thảnh thơi. Quá chú trọng vào miệng lưỡi thiên hạ, chỉ làm mình phiền não!

Bà Hai chỉ “ờ ờ” cho có, chứ chẳng hiểu ý ông là mấy. Mà bà cũng không cần hiểu cặn kẽ, bà chỉ cần cảm nhận được sự an yên là được rồi.

*

Ở miền quê này, người ta chỉ làm hai vụ mùa, vụ đông - xuân và hè - thu. Không làm vụ thu - đông, vì đây là thời gian mưa bão nhiều, có làm cũng chỉ mất mùa. Thời gian ấy là mùa đất nghỉ, đất chẳng phải vắt kiệt phù sa để nuôi cây trồng. Người nông dân bắt đầu buông việc đồng áng, đây cũng là mùa mà mồ hôi được quyền ráo trên vai họ.

Ông Hai mất, vào một mùa đất nghỉ như thế.

Ông ra đi rất nhanh, nhẹ nhàng và trầm lặng như chính cuộc đời ông. Ông không có một dấu hiệu bệnh tật nặng nào để lường trước được. Ông bảo mệt, lên giường nằm nghỉ. Rồi bảo đừng nói gì thêm nữa, cũng đừng khóc. Lúc đó bà Hai hốt hoảng la lên, thì ổng đã ra đi, mãi mãi. Tai biến ấy mà, đã đến thì trở tay chẳng kịp.

Mấy mẹ con bà Hai chít khăn tang trắng xóa. Bà ứa nước mắt, đứa con gái lớn nắm chặt tay bà: “Má đừng khóc, để người ra đi được thanh thản!”. Đó là đám tang không có tiếng khóc tang thương, người ở lại không bò lê tiếc nuối người đã mất. Mẹ con bà Hai bình thản như một cách chấp nhận quy luật tự nhiên, dẫu buồn đến tận cùng. Cây cối trong vườn cũng được cột tang để tưởng nhớ người trồng, gió vẫn thổi qua khu vườn, xào xạc như ru người vừa nằm xuống.

*

Sau cái ngày ông Hai về với đất, đứa con gái thứ đi làm xa dọn về ở hẳn với bà Hai. Có hôm, bà ra chợ, nghe người đời xào xạc: “Ổng mất bất tử quá, bệnh vài bữa nửa tháng để con cháu chăm sóc trả hiếu rồi hễ đi!”, “Chồng mất, cha mất mà mẹ con nhà bả không ứa nổi một giọt nước mắt nào!”…

Bà đạp xe về. Suy nghĩ của bà khác họ, bà vẫn thường nghe lúc trước ông Hai nói “sinh, trụ, dị, diệt” - đã là một cơ thể sống thì theo quy luật tự nhiên, con người ta phải già úa và mất đi. Mất vì tuổi già, khác mất vì tai ương. Mất trong thanh thản, khác mất trong bệnh tật vật vã. Sự ra đi nào cũng đáng buồn, nhưng phải đón lấy như một lẽ dĩ nhiên. Đến giờ phút đó, quan trọng là phần tâm linh được yên ổn. Bây giờ, bà chẳng biết phải làm gì, ngoài việc tự an cái tâm cho mình bằng những điều ngày xưa ông hay nói với bà.

Sắp vào tháng bão, bà Hai ra vườn chặt bớt mấy nhánh cây để gió không quật trốc gốc, khu vườn trông trống trải hẳn ra. Buổi trưa nằm ở võng, bà không còn nghe tiếng gió luồn qua kẽ lá. Gió cứ rít thông thốc qua khu vườn trống hoác, trôi tuột qua lòng bà, không đọng lại thứ gì. Đời người, đến một lúc nào đó cũng sẽ như gió bay. Không hình hài, không níu giữ được, tan ra giữa cuộc đời bề bộn này.

Truyện ngắn Lưu Huyên

GNOL

**Nonregister** · 2019-10-13, 05:33 PM

Quả báo

GN - Đứa bé trai và con chó băng qua đường giữa buổi sáng mùa mưa ảm đạm, con chó chạy thoăn thoắt lên trước. Chuyện xảy ra chỉ trong khoảnh khắc. Chiếc xe ô-tô màu đen chạy ngược chiều xe hắn với tốc độ rất nhanh, không xoay chuyển được tình thế, bắt buộc phải tông vào một thứ, không thắng hay tránh được. Đứa bé trai chừng 12 tuổi và con chó màu trắng khá đẹp khoảng gần 10kg. Quá trễ rồi. Chẳng còn thời gian để chọn lựa theo cách có suy nghĩ nữa. Một số bộ phận trong cơ thể hắn đã bắt đầu phản ứng theo phản xạ. Hắn chỉ nghe cái ầm. Đạp thắng mạnh, người hắn chồm ra phía trước, bị cái dây quàng siết chặt lại, chiếc xe rít bánh gần 10 mét rồi ngừng lại.

Chỗ tai nạn bây giờ ở phía sau hắn một khoảng xa. Hắn bấu tay lái, chớp mắt. Hắn thất thần đến mức không dám nhìn vào kiếng chiếu hậu. Nhưng khi nhướng mắt lên nhìn vào tấm kiếng, hắn có thể thấy thằng bé đầy máu nằm trên đường bất động, còn những người xung quanh thì khóc gào. Bây giờ hắn đã có thể nghe thấy tiếng mọi người vẫy tay về phía hắn, yêu cầu hắn giúp đỡ đưa nạn nhân đi cấp cứu. Hắn quay người lại trong ghế để nhìn cho rõ. Chiếc xe ô-tô màu đen gây tai nạn vẫn còn đó nhưng người lái xe thì biến mất từ lúc nào. Hắn thấy người ta chạy lại chỗ xe hắn, ra hiệu cầu cứu.

Trong khoảnh khắc, hắn cứ ngồi đó. Hắn biết là hắn phải leo ra khỏi xe giúp người bị nạn, nhưng cái bi kịch vừa xảy ra đâu phải lỗi do hắn. Mọi người đang lo cho đứa bé. Nhưng bất kỳ lúc nào, những chuyện trời ơi đất hỡi cũng có thể đổ lên đầu hắn. Rồi mọi rắc rối sẽ dồn vào hắn. Hắn đạp ga thật mạnh. Chiếc xe lao đi. Hắn nhất định bỏ chạy, không giúp đỡ nạn nhân trong cơn nguy kịch. Hắn nín thở cho đến khi xe hắn khuất ngoài tầm mắt của những người ở chỗ vụ tai nạn.

Qua kiếng chiếu hậu, hắn có thể thấy những bộ mặt phẫn nộ nhìn theo hắn. Chuyện xảy ra trong vài phút thôi, vậy mà hắn cảm thấy như vài giờ. Hắn biết là phải nên đi lại chỗ tai nạn, nhưng hắn có thể làm được gì chứ? Nếu đứa bé có chuyện gì thì người ta nên gọi xe cấp cứu. Hắn chẳng thể thay đổi gì được nữa. Hắn sẽ bị liên lụy vì những chuyện không đâu...

Bây giờ thì hắn lái xe như người vô hồn, chẳng để ý gì đến xung quanh. Bộ óc của hắn trống rỗng. Đứa bé đó làm gì mà đi ngoài đường giữa buổi sáng mùa mưa ẩm ướt như vậy không biết, và đứa bé đó đã đi không đúng lằn kẻ cho người đi bộ qua đường nữa chứ.

Hắn lái xe rất cừ, có thể nói là một trong những tay cừ nhất, chứ không biết đâu bây giờ chính hắn và chiếc xe của hắn mới là nạn nhân thật sự. Đâu phải hắn cố tình tạo tình huống cho chiếc xe ô-tô màu đen đó đâm vào thằng bé. Chỉ là phản xạ thôi, chỉ là những mạch li ti trong óc phản ứng khi thấy nguy hiểm. Đó chỉ là chuyện sống chết trong mỗi con người. Hắn tự nhủ, trong tình huống đó, chắc chắn ai cũng làm như vậy.

Thật khủng khiếp, nhưng đâu phải hắn cố tình chọn cái chuyện hại người. Chính cái chuyện hại người đã chọn hắn đó chứ. Ai cũng có thể bị như vậy mà. Chỉ là không may thôi. Hắn rành cái kiểu đàn bà hay la ó. Bởi vậy, dù cho có tiếng la hét, khóc lóc rùm beng vậy chứ rất có thể đứa nhỏ chẳng bị gì nặng cả. Càng nghĩ hắn càng chắc, những chuyện như vậy thường nhìn thì thấy ghê hơn là thực. Nếu đứa bé thật sự bị tông, thì nó phải bị văng ra xa hơn trên đường.

Hắn chạy vòng con đường khác để trở về nhà. Chỉ khoảng 10 phút nữa là đến nhà và hắn cũng chẳng thiết đi đâu nữa. Một khi về nhà rồi hắn sẽ gọi điện đến công ty báo là hôm nay hắn bị bệnh. Sẽ chẳng ai biết hắn thấy người chết mà không cứu… Một ngày xui xẻo thôi. Hắn cố nghĩ cách thế nào để xoay ngược tình thế. Hắn phải thoát khỏi chuyện này, nhưng mà lúc này hắn đang trong tình trạng vô cùng khó chịu. Hắn cần thời gian để quên chuyện không hay này đi…

Một thời gian trôi qua, hắn vẫn bình yên vô sự, vậy nên hắn nghĩ sự chạy trốn lúc đó là khôn ngoan. Hắn cũng chưa bao giờ dám trở lại con đường đó để hỏi thăm về đứa bé. Hàng ngày, hắn vẫn đi làm, nhưng lại chọn một con đường khác xa hơn.

***

Buổi sáng mùa mưa ảm đạm một năm sau, hắn bận đi công tác nên con trai hắn đang học lớp 2 tiểu học phải đi bộ đến trường. Không để ý, thằng bé bước ra khỏi lề đường và ngay lập tức bị một chiếc xe máy húc ngã.

Con trai hắn ngả nghiêng người, đầu quay vào trong còn chân thò ra ngoài đường. Mắt nó nhắm nghiền, nhưng chân vẫn đạp đạp. Mấy đứa bạn đi cùng hoảng quá thả rơi cặp và khóc. Chiếc xe máy loạng choạng chạy thêm khoảng hơn mười mét rồi dừng lại giữa đường. Người đàn ông quay đầu nhìn lại. Ông ta đợi cho đến khi bé trai lảo đảo đứng lên, xâm xoàng, mặt mũi đờ đẫn. Lập tức, ông sang số rồi lái xe chạy thật nhanh.

Thằng bé không khóc, nhưng cũng không mở miệng. Nó không trả lời khi các bạn hỏi có hề gì không. Bất thình lình, nó duỗi người nằm dài xuống đất, mắt nhắm chặt và rũ người ra.

Thằng bé tội nghiệp nằm giữa buổi sáng mùa mưa lạnh giá mà chẳng có ai ngó ngàng tới, chẳng có ai đưa nó đi bệnh viện, mặc dù có rất nhiều người hiếu kỳ đứng vây quanh.

Thời gian cứ trôi tà tà theo dòng xe cộ. Càng lúc tiếng xe cộ càng trở nên rền như sấm, ì ạch chạy. Đoạn đường này ồn ào quá. Thằng bé vẫn nằm nguyên như thế, dù có rất nhiều người đi qua và ngoái đầu nhìn lại. Bất chợt, một chiếc xe máy chở hai người đã chạy vượt qua một khoảng khá xa, nhìn thấy đám học trò khóc sướt mướt, vội tấp vào lề dừng lại. Người ngồi đằng sau bước xuống chạy ngược lại chỗ thằng bé, kiểm tra xem nó bị làm sao. Khi biết chắc thằng bé bất tỉnh, người đó bế nó lên xe chạy về hướng bệnh viện. Hai người đi xe máy đó là hai thầy giáo còn khá trẻ.

Thằng bé nôn, phổi sung dịch, phải hút ngay ngày hôm ấy. Nó đang chìm vào giấc ngủ thật sâu. Đấy không phải là trạng thái hôn mê, mặc dù bệnh nhân được đưa đến bệnh viện khá trễ - bác sĩ nhấn mạnh, khi ông thấy nỗi lo sợ trong mắt người cha.

Hắn ngồi xuống chiếc ghế đặt cạnh giường, nhìn con trai. Hắn đợi con trai tỉnh lại và mong mọi sự sẽ bình yên trước khi vợ hắn đi công tác ở nước ngoài trở về. Hắn đứng lên đi qua đi lại, cắn cắn môi, rồi lại ghế, ngồi xuống. Hắn cứ ngồi trong tư thế ấy, lặng lẽ quan sát con trai. Thỉnh thoảng hắn bóp mạnh tay con xem có phản ứng gì không. Đây là lần đầu tiên hắn cảm nhận nỗi hoảng sợ trước thảm họa của gia đình. Hắn lại ngồi xuống ghế, xoa xoa mặt, rồi ngả hẳn lưng ra ghế, nhắm mắt, chìm vào giấc ngủ.

Cơn ác mộng đưa hắn trở về cái thời khắc tai nạn mà hắn đã quên từ lâu: Chiếc ô-tô màu đen, thằng bé nằm bất động trên đường giữa cái ẩm ướt của mùa mưa và đám người la ó đang chạy về phía hắn… Choàng tỉnh, hắn vội bước đến cửa sổ cho thoáng, tay bấu vào bậu cửa, tận đáy lòng cảm thấy bất an. Hắn sợ, răng bắt đầu đánh cầm cập, phải cắn chặt hàm mới thôi…

Truyện ngắn của Thu Hiền

GNOL

**Nonregister** · 2019-10-26, 10:11 PM

Suốt đời bên mẹ

GN - Huyền về nhà lúc mười hai giờ đêm, chó sủa từ cổng sủa vào. Ngoài sân nhà vài người đang nhấp nhổm đứng, ngồi bàn luận. Vừa thấy Huyền là tất cả đều quay lại hỏi “có thấy không?”. Huyền mệt mỏi lắc đầu. Mẹ đi đâu được chứ khi Huyền và các bác đã tìm quanh khắp xã, chạy men theo bờ đê hỏi thăm cả những người huyện khác. Đi đến đâu chưa cần chìa ảnh ra, chỉ tả sơ qua là người ta đã “à” lên một tiếng. “Tôi mới gặp sáng qua chứ đâu. Thấy ngồi bên bờ suối gội đầu. Rắc hoa mua lả tả theo dòng nước”. Người thì bảo “ngày nào tôi đi làm chẳng gặp lững thững dọc đường đê. Nhưng ngày hôm nay thì không, chắc là đi đường mới. Mà cô là con gái bà ấy hả?”.

Thêm vài người nói mới gặp mẹ chỗ này chỗ kia. Có người nói vài phút trước gặp mẹ đang hát ở giữa chợ bên này sông. Huyền chưa kịp quay xe thì đã có người đi từ bến đò lên vỗ vai hỏi: “Hình như cô đi tìm người đàn bà điên đúng không? Tôi thấy bà ấy vừa qua đò sang bên kia sông, có thể đã đi đến gần làng gốm, đuổi theo nhanh còn kịp”. Huyền cứ lần theo dấu vết mà mẹ để lại qua lời kể người dưng mà đi tìm mãi. Đến giờ này mẹ đã đi khỏi nhà ba ngày, không biết đói no ra sao. Dù suốt hai sáu năm nay ngày nào mẹ cũng đi ra từ năm giờ sáng, bất kể mùa hè hay mùa đông lạnh giá. Nhưng khi mặt trời sắp khuất núi là dù ở đâu mẹ cũng vội vã về nhà. Lần này có thể mẹ đã đi quá xa nên không thể tìm thấy đường về. Hoặc là mẹ sợ trở thành gánh nặng của Huyền…

Tranh: baohaiduong

Năm 1989, anh trai Huyền mất vì bệnh tật. Huyền không nhớ rõ anh bị bệnh gì, chỉ biết lúc ấy thuốc thang khan hiếm, nhà lại quá nghèo nên không chạy chữa nổi. Sau cái chết của anh, mẹ trở nên điên dại. Hàng ngày mẹ xõa tóc ngồi trước mô đất nhỏ sau nhà mà khóc cười gọi tên con trong đau đớn. Rồi thì mẹ bắt đầu đi quanh làng, quanh xã miệng gọi “con ơi”.

Mẹ cũng ít cho ai động vào người, lạ hay thân cũng vậy. Bộ quần áo mẹ mặc đã sờn rách, tóc mẹ dài bùn đất bết lại sau lưng. Hai năm sau, vì không chịu được cảnh sống chung với người vợ điên, bố bỏ nhà đi theo người đàn bà khác. Khi đó Huyền mới mười hai tuổi, da đen, tóc vàng khè vì dãi nắng. Các bác bên ngoại cưu mang hai mẹ con Huyền từng lon gạo đầy, từng manh áo ấm. Sau buổi đến trường Huyền đi nhặt nhựa, mò cua, bắt ốc bán lấy tiền. Mọi người đã quen với hình ảnh hai mẹ con Huyền đội nón lá cọ lội nhấp nhô giữa đồng mót lúa ngày nắng, mót lạc ngày mưa. Huyền khom lưng nhặt từng củ lạc nổi lên trên những đường cày. Mẹ theo sau chạy đùa, đôi khi hất đổ cả rổ lạc trên tay Huyền xuống ruộng. Huyền lầm lũi nhặt lại, nhắc mẹ đừng cởi áo mưa ra mà cảm lạnh.

Thỉnh thoảng mẹ ngoan như đứa trẻ. Mẹ đòi gối đầu lên chân Huyền để ngủ. Hoặc là mẹ sẽ chịu để yên cho Huyền chải tóc, gội đầu, thay quần áo bẩn. Mỗi lần được tắm gội sạch sẽ, Huyền đều thấy mẹ rất hiền và đẹp. Da mẹ mịn, mắt mẹ đen, chiếc mũi cao thanh thoát. Khi mẹ cười, hai má lúm đồng tiền duyên dáng như muốn hút mọi thứ xung quanh về phía mình. Huyền ngắm mẹ thật lâu, vuốt ve mái tóc vừa xơ rối vừa mới được gội thơm. Huyền vừa đút cho mẹ ăn từng thìa nhỏ vừa cưng nựng vỗ về. Ai cũng cảm động trước tình yêu thương của Huyền dành cho mẹ, khi nhìn cảnh Huyền cẩn thận gỡ hết xương dăm rồi mới bón cơm cá mẹ ăn. Cất được ít tép sông, Huyền chỉ ăn mỗi đầu, nhường phần ngon cho mẹ. Ngày ấy nghèo, cơm mười bữa có khi độn khoai sắn cả mười. Huyền tự hớt phần sắn bên trên, xới phần cơm trắng vào bát mẹ. Người trong làng vẫn hay ghé qua cho mớ tép, ít tôm đồng, vài củ khoai, nắm rau đay mới hái. Ai đó mang cho tấm áo lành, bát canh ngon. Cũng có khi là cái bánh chưng, đĩa bánh trôi ngày Tết. Hoặc có khi ghé chỉ để xem nhà cửa dột chỗ nào thì trèo lên lợp hộ. Có vài người thấy Huyền ngoan quá thì thương, hứa hẹn sau này sẽ đón về làm con dâu nhà họ. Nhưng đó chỉ là mấy lời hứa hẹn với một đứa trẻ con. Khi lớn lên chẳng ai muốn yêu người con gái có một bà mẹ điên. Cũng chẳng ai muốn nhận Huyền làm con dâu nữa. Ba mươi tuổi, Huyền thành gái lỡ thì, vẫn thui thủi một mình nuôi mẹ.

Cả gia đình bên ngoại ai cũng thương Huyền. Mấy hôm trước các bác, cậu mợ đã họp gia đình nói sẽ thay nhau chăm sóc cho mẹ để Huyền nhẹ gánh lo hạnh phúc của mình. Nhưng Huyền bảo:

- Con làm sao có thể bỏ lại mẹ một mình. Mẹ bị bệnh đâu thể tự chăm sóc bản thân.

- “Thuyền theo lái, gái theo chồng”. Con đâu thể lấy chồng mà vẫn ở lại đây được chứ. Con phải về chăm lo vun vén gia đình chồng như biết bao người phụ nữ khác.

- Con tin là có người sẽ hiểu và thông cảm cho hoàn cảnh của mình. Cũng sẽ cùng con yêu thương và chăm sóc mẹ.

- Cứ cho là chồng con sẽ cảm thông. Nhưng gia đình họ thì sẽ khó mà chấp nhận.

- Vậy thì con sẽ ở vậy bên mẹ suốt đời.

- Nhưng mẹ con thì không thể ở bên con mãi được. Rồi cũng sẽ đến lúc già đi. Nếu không có chồng con thì sau này con phải sống một mình, tội lắm.

Mẹ ngồi bên cạnh chơi búp bê, nghe tất cả câu chuyện bằng vẻ mặt hồn nhiên của một đứa trẻ. Nhưng tối đó mẹ nằm ôm Huyền khóc. Trong tiếng khóc của mẹ là ầng ậc nỗi đau đớn, xót xa như thể mẹ chưa từng điên dại. Sáng hôm sau, lúc Huyền đi làm, mẹ vẫn còn nằm ngủ ngon lành như tất cả những ngày bình thường khác. Nhưng tối đó mẹ không về nữa, nồi cơm cắm sẵn để ở nhà phần mẹ vẫn còn nguyên vẹn. Nhà cửa vắng tanh, sạch sẽ. Người duy nhất trong làng gặp mẹ vào ngày hôm ấy là bác gái. Bác vừa khóc vừa kể lại “mẹ cháu cứ nắm chặt tay bác lắc nhẹ như thể muốn dặn dò gì đó. Giờ mới biết có khi dì ấy nhờ chăm sóc cháu cũng nên. Người mẹ nào chẳng vậy, điên thì sao chứ? Điên mà không biết thương con gái mình sao?”. Huyền bật khóc. Mẹ ơi, giờ mẹ ở nơi đâu? Con biết phải tìm mẹ ở nơi nào?

- À, đúng là người đàn bà tội nghiệp này rồi. Sáng nay tôi thấy bà ấy lân la mãi bên mẹt thị. Hôm nay là chợ phiên mà.

- Có phải là khu chợ nằm gần cây đa chín gốc không ông?

- Cây đa ấy chết gần chục năm rồi. Người ta mới đào gốc vất đi, trồng vào đấy một cây vú sữa. Giờ người ta đổi tên chợ Cây Đa thành chợ cây Vú Sữa. Cô cứ thẳng đường này mà đi. Đến chỗ bãi đá vôi thì quẹo trái. Đi tầm vài trăm mét là thấy chợ ngay trước mắt rồi.

Huyền phóng xe dọc con đường mọc đầy bụi cúc tần và hoa mua tím. Một con đường phía bên kia dòng sông tưởng chừng lạ hoắc nhưng ký ức bỗng nhiên ùa về. Phải rồi, chính con đường này lúc nhỏ mẹ từng có lần dẫn hai anh em Huyền đi bán nón cọ. Nón mẹ buộc thành chùm treo trên đòn gánh, còn anh em Huyền mỗi đứa ngồi một đầu quang. Thỉnh thoảng anh em Huyền nhảy xuống chạy nhảy dưới đường, dồn bắt những chú chuồn chuồn ớt đỏ chót bay chấp chới trên ngọn cỏ may. Cũng là mùa hoa mua nở tím ngắt thế này, bướm bay rập rờn khoe sắc. Mỗi cánh bướm là một tấm lụa sặc sỡ sắc màu. Có lần vì đuổi theo đàn bướm mà Huyền đi lạc. Mẹ tất tưởi gánh gồng chạy đi tìm Huyền, mồ hôi nhễ nhại.

Huyền đến ngay đầu chợ hỏi về mẹ thì có người chỉ tay bảo “thẳng hướng này, vừa mới đi xong. Trên tay còn cầm hai chiếc bánh rán bọc đường và một quả thị thơm. Mấy đứa nhỏ thử hỏi xin thì bà ấy bảo để phần con trai, con gái”. Huyền đi tiếp trên con đường tưởng lạ mà quen. Con đường mẹ từng đi vẫn còn vương hơi ấm. Phải chăng mẹ cũng đang đi theo hồi ức của mình. Thứ hồi ức sum vầy đủ đầy con cái khi anh trai Huyền còn là đứa trẻ vui vẻ và hoạt bát và tai ương còn chưa ập đến. Ký ức của mẹ đã mãi mãi ở lại trong những năm tháng ấy.

- Tôi mới gặp người đàn bà này loanh quanh ở sân ga. Mọi người hỏi đi đâu thì bà ấy bảo “đi tìm con gái”.

- Sân ga nào bác ơi? Còn cách đây bao nhiêu cây số?

- Ừm… chắc khoảng bốn cây. Tàu chiều sắp dừng ở sân ga đón khách, cô đi nhanh còn kịp.

Hồi ấy Huyền từng nghe thấy âm thanh lạ từ xa vọng lại. Huyền từng hỏi mẹ đó là tiếng gì? Mẹ cười bảo “còi tàu. Chắc là gần đây có một sân ga”. Mẹ còn hứa hôm nào đó sẽ dẫn anh em Huyền đến thăm sân ga, ngắm đoàn tàu nối đuôi nhau thẳng hàng như trò chơi rồng rắn. Giờ thì Huyền lại nghe thấy thứ âm thanh đó, càng lúc càng gần hơn. Đây có phải cách mà mẹ đưa Huyền đến sân ga trong ký ức? Mẹ ơi…

Huyền đến đúng lúc tàu dừng ở sân ga. Mẹ lặng lẽ ngồi ở ghế đá dưới gốc bàng già nhìn người lên kẻ xuống với lỉnh kỉnh đồ đạc mang theo. Huyền chạy ào lại, nắm lấy bàn tay mẹ bật khóc như đứa trẻ lên ba vừa đi lạc. Người mẹ vội vàng lau nước mắt cho con bằng đôi bàn tay run rẩy. Huyền nhận từ tay mẹ chiếc bánh rán bọc đường được cất kỹ trong mấy lớp túi nilon. Huyền mua cho mẹ mấy bắp ngô nếp nóng hổi của bà cụ ngồi bán cho khách đi tàu. Hỏi mẹ ăn ngon không? Mẹ khẽ gật đầu. Mẹ bỏ đi mấy ngày mà trông tiều tụy hẳn, đất cát bám lên cả lông mày, đuôi mắt. Hai mẹ con ngồi ở sân ga cho đến khi đoàn tàu lăn bánh. Huyền nắm lấy tay mẹ thủ thỉ “mình về nhà thôi mẹ. Muộn rồi”. Mẹ chịu ngồi yên trên xe, khẽ gục đầu vào lưng Huyền suốt chặng đường hun hút gió. Huyền thấy đâu cần phải tìm hạnh phúc xa xôi. Nếu có ai thương yêu mẹ con Huyền thì vui. Còn nếu không thì chỉ cần mẹ bình an mạnh khỏe thế này để nương tựa vào nhau mà sống. Huyền nhất định sẽ chăm sóc cho mẹ suốt đời…

Truyện ngắn của Vũ Thị Huyền Trang

TVHS

**Nonregister** · 2019-11-16, 12:27 AM

Hộp bánh có nhiều ngăn

Chuyện kể rằng, trong một ngôi làng nọ có một gia đình chỉ có hai mẹ con. Họ sống trong ngôi nhà đất lụp xụp giữa cánh đồng. Đó không phải là xóm cũng chẳng phải làng mà là một gò đất bỏ hoang của vợ chồng bác trưởng thôn. Vì không còn màu mỡ để canh tác, rồi lại gặp hoàn cảnh éo le của hai mẹ con nhà Thị, họ đành bụng cho mượn mảnh đất nương thân.

Mẹ con Thị là người ở nơi khác đến. Không người nào biết Thị con cái nhà ai. Cả làng chỉ biết rằng, trong một đêm mưa gió của những ngày cuối thu, có một cô gái bụng vượt mặt ngất bên vệ đường, cùng một túi đồ của trẻ con. Kết quả là cô sinh được một bé gái kháu khỉnh, đặt tên là Sao. Dân làng bảo đặt tên xấu cho dễ nuôi và ít bệnh tật.

Những tháng ngày ở cữ, Thị được dân làng bao bọc, chăm sóc. Chẳng ai nói lời ra tiếng vào. Vì hẳn nhiên họ đã đoán được phần nào câu chuyện cuộc đời Thị. Họ không bới móc cũng chẳng nói lời cay độc chua ngoa như người ta vẫn thấy ở văn hóa làng xã.

Thị hiền lành, ít nói, ai cho gì Thị ăn nấy, con gái Thị ngoan lắm, cứ ăn no rồi ngủ. Dường như Sao biết thân phận mình nên dễ nết không phiền hà tới người lớn.

Qua những ngày mùa đông giá rét, hai mẹ con Thị được ra ở riêng trong ngôi nhà mới. Ngày về căn nhà được dựng bằng đất bùn và rơm ấy, trong lòng Thị hân hoan, phấn khởi lắm. Thị cứ ôm mặt khóc, cúi lạy các bậc lão niên trong làng để tỏ lòng biết ơn. Thấy Thị nước mắt ngắn dài ai nấy đều cảm động. Đời người có sống được bao nhiêu lâu mà lại hắt hủi, thờ ơ, ngày hôm nay được gặp nhau chắc là duyên là số. Biết đâu tiền kiếp họ lại là cha mẹ, anh chị em của nhau. Thị đến với làng chưa hẳn đã là điều may mắn nhưng có lẽ sự xuất hiện của Thị như một chất kết dính giữa những con người này lại với nhau.

Cuộc sống làng quê vốn êm đềm là thế tình nghĩa là thế nhưng chưa bao giờ họ lại được cùng nhau san sẻ yêu thương và nâng đỡ một người con gái lầm lỡ, để bắt đầu lại với cuộc sống mới còn nhiều gian nan ở phía trước như bây giờ.

Thời gian qua đi, Thị nuôi bé Sao cũng được gần mười tuổi. Con bé xinh xắn, cả làng ai cũng quý nó. Lễ phép, học giỏi. Đi học về thì giúp mẹ làm việc nhà. Mới gần mười tuổi mà đảm đang như người lớn, hai mẹ con sống chủ yếu bằng nghề làm thuê làm mướn cho các gia đình trong vùng. Mùa giáp hạt thì Thị đan giỏ tre đi bán. Ấy thế mà Thị nuôi con bé Sao béo núc khỏe mạnh, không thua đứa trẻ nào trong xóm trong làng.

Bé Sao thông minh, có đôi mắt sáng, to tròn như biết nói. Da dẻ trắng tươi như bông bưởi. Nó lém lỉnh nên các bác trong làng ai cũng thương. Đi đâu có gì ngon cũng dành phần cho con Sao nhà Thị. Có hôm vào làng chơi, tối quá nó không chịu về, đòi ở lại với các bác và anh chị. Thị nghĩ, kiếp trước có khi nào con Sao đã từng là con cháu của làng xóm này chăng? Thị nghĩ bụng rồi Thị tự cười một mình trong niềm vui ấm áp tình người.

Chỉ còn mấy ngày nữa là Sao tròn bảy tuổi. Cái tuổi mà theo Thị nó bắt đầu lớn và biết để ý xung quanh hơn. Thị muốn làm cho con gái điều gì đó mà từ trước giờ Thị chưa có điều kiện để thực hiện.

Thị đã bán đàn con mới ấp cho bác hàng xóm được dăm chục, định bụng mua cho con cái áo ấm, thế mà hỏi con thì nó cứ bảo nó không thích, dẫn nó đi chợ xã, chợ huyện nó không ưng ý cái nào. Giận con nhưng đành vậy, biết tính nó không thích thì đừng có mua, mua về nó cũng không mặc. Hai mẹ con lại đạp xe về trong buổi chiều mưa tầm tã. Thị thương con thắt ruột gan và xót xa cho thân phận mình. Những giọt nước mắt của Thị hòa chung với những giọt nước mưa như đang xối xả vào khuôn mặt gai góc của người đàn bà bất hạnh. Nó mặn chát và đắng ngắt.

Trời bắt đầu vào đông, hai mẹ con phải đi ngủ sớm để tránh những đợt gió lùa từ khe cửa. Nhà Thị nằm giữa đồng không mông quạnh, nên gió cứ rít từng cơn nghe đến sợ. Thị dục con Sao đi đánh răng, để mẹ chuẩn bị sách vở cho con. Sao nghe lời mẹ, Thị ngồi vào bàn nhìn những điểm chín điểm mười trong vở con mà Thị tự hào lắm thay.

Lật qua lật lại, Thị thấy tờ giấy trắng, dòng chữ ghi nắn nót. Thị giật mình, run sợ và lo lắng. Thị luýnh quýnh, không nhẽ con Sao đã biết yêu và biết viết thư tỏ tình. Mặt Thị nóng bừng. Nhưng ở cái tuổi ngoài ba mươi, Thị tự biết trấn an mình. Với Thị đó thực sự là một cú sốc.

Thị từ từ mở rộng đôi giấy, Thị chăm chú đọc từng chữ con mình viết: “Kính gửi ông Tiên. Con tên Trần Thị Mong Sao. Con tròn 7 tuổi. Con là cô bé rất biết vâng lời mẹ, biết rửa bát, biết nấu cám cho lợn ăn, biết cho gà vào chuồng, biết tự học bài, không biết làm nũng với mẹ, biết xoa lưng và biết làm mẹ vui, cô giáo chủ nhiệm rất quý con, con được đi thi học sinh giỏi tỉnh, con nghe lời ông Cầu, ông San, bà Viện, bác Hai, cô Mai, chú Tiến, con dạy em Cún, em Cường, em Loan học bài. Con không biết xin tiền mẹ ăn quà vặt, con không thích ăn cơm với đường nhưng mẹ bảo nhà hết tiền nên con vẫn phải ăn, ăn xong rồi con bị đau bụng mà con không dám nói cho mẹ biết, dép con rách và gãy mũi rồi nhưng con vẫn đi. Đôi ủng màu trắng bác Hai cho con, con không dám lấy vì mẹ bảo không được nhưng con thích vì đi học trời mưa chân con lạnh lắm. Như vậy có phải con rất ngoan không ạ? Nếu ông Tiên thấy con ngoan thì ngày mai ông Tiên “giả vờ” tặng con hộp bánh nhiều màu và nhiều ngăn ạ. Con ao ước được có một hộp bánh như vậy lắm, con thấy anh Toàn nhà bác Hai mới mua sáng hôm qua. Hôm kia mẹ đèo con đi mua áo rét, con thích nhưng con lại nói dối mẹ con không thích, nhưng con không thích áo bằng hộp bánh nhiều ngăn. Ông Tiên ơi, ông Tiên nhớ tặng con đấy. Con yêu ông thứ nhì sau mẹ. Ông Tiên hứa không được nói với mẹ của con được không ạ? Vì mẹ con không có tiền. Tối nay con học bài rất chăm ngoan. Chúc ông Tiên ngủ ngon và nghĩ về lời thỉnh cầu của Sao ạ”.

Thị lại khóc, khóc như cái ngày mà Thị bị đuổi ra khỏi nhà ấy. Tim Thị như bị ai đâm bằng cái dao cùn, nó dằng xé nghẹn ngào đến tê dại. Cái nỗi đau mà Thị không bao giờ muốn nghĩ đến nữa. Thị ngửa mặt lên trời mà than ôi mà trách móc cho cái thói đời trơ tráo và bạc bẽo. Tiếng gào thét của Thị xé tan màn đêm u ám. Ai thấu ai hiểu ai thương cho cái đau đớn và oan nghiệt này của Thị, Thị quỵ đôi chân xuống nền nhà lạnh buốt mà ôm đứa con gái vào lòng. Đôi môi Thị đã rớm máu, vì Thị đã cố kìm nén để cho tiếng nấc không thành lời. Ôi! lại là nước mắt và máu của người đàn bà cùng cực hòa lẫn vào nhau, lần này Thị không còn cảm giác để biết vị của nó là gì nữa.

Đợi cho con Sao ngủ say, Thị đạp xe đi mua một hộp bánh nhiều ngăn để tặng con. Sáng hôm sau ngủ dậy, con Sao mừng rỡ, đòi bỏ cơm. Vì nó nghĩ lời thỉnh cầu của nó đã được ông Tiên đồng ý. Nó mở hộp bánh, miệng nói cười luyên thuyên, nó vui lắm. Nó lấy ra một cái tặng mẹ vì mẹ sinh ra nó. Nó bảo vì không có bố nên nó sẽ ăn hết phần này. Hộp bánh có năm ngăn, như tim con vậy, con sẽ yêu mẹ bằng cả năm ngăn ấy. Tim mẹ cũng có năm ngăn, mẹ nhớ đừng yêu ai khác ngoài con được không? Thị gật đầu, hai cái mũi dụi dụi vào nhau, sao mà thân thương đến thế. Hai mẹ con Thị nhìn nhau cười mãn nguyện trong ánh nắng hiếm hoi giữa những ngày đông lạnh giá.

PTVN

**Nonregister** · 2019-12-14, 02:23 AM

Phía trước là nụ cười

GN - Cháu ơi, cho cô xin vài đồng. Con trai cô… nó đang rất cần tiền để chạy thận. Nếu không… nó sẽ chết mất.

- Cháu… Hương ngập ngừng nhìn người đàn bà lưng đã còng đến phân nửa, đôi mắt sâu hoắm, buồn rầu đang đứng trước mặt mình. Cháu chỉ có thể giúp cô được chừng này! Hương lấy ra tờ 10 ngàn trong chiếc túi xách cũ đeo tay và đưa về phía người đàn bà. Ống tay áo của cô chẳng may bị dây túi móc lại để lộ chi chít những vết thẹo, vết kim tiêm mới, cũ tím bầm nơi cánh tay khiến người đàn bà tức thì giật mình. Đôi mắt bà chằm chằm nhìn Hương:

- Cháu… cháu cũng bị thận…? Giọng người đàn bà đứt quãng. Hương gượng cười. Cô vội kéo ống tay áo phủ kín cánh tay, nhẹ nhàng nói:

- Cháu… bị cũng hơn 10 năm rồi cô ạ.

- Cô… xin lỗi. Cô không biết cháu cũng bị bệnh như con trai cô. Cô… cô không dám lấy tiền của cháu đâu.

- Cô nhận đi ạ! Hương khẽ kéo tay người đàn bà lại đặt vào tờ tiền 10 ngàn rồi mỉm cười.

- Cháu thật tốt! Cảm ơn cháu! Người đàn bà gượng gạo nhận lấy tờ tiền rồi sửa lại chiếc nón lên đầu, kéo tấm khăn trùm ngang nửa mặt, chân bước vội. Hương đang mải nhìn theo bóng người đàn bà tội nghiệp đi vào quán cà-phê ven đường thì bỗng nghe giọng gọi quen thuộc từ phía sau:

- Hương! Hương ngoái đầu nhìn lại. Thì ra là bác Nhân, tài xế xe buýt. Hương mỉm cười, đon đả chào lại bác. Anh bán vé tên Tùng bước xuống, nở nụ cười trìu mến thay lời chào rồi đỡ tay Hương lên xe. Tùng bằng tuổi Hương. Hương biết vậy nhưng vẫn gọi Tùng là anh. Hương cảm ơn Tùng và ngồi vào chiếc ghế phía sau bác tài Nhân, chiếc ghế ấy vẫn được ưu tiên dành cho Hương một tuần 3 buổi đều đặn, chở cô lên bệnh viện và đón cô về. Xe chuyển bánh. Suốt đoạn đường hơn 10 cây số, những câu chuyện không đầu không cuối cứ thế nối tiếp nhau kể từ người này sang người khác.

Xe buýt dừng trước cổng bệnh viện. Tùng lại đỡ Hương xuống xe. Bác tài Nhân cười điềm đạm, giơ tay lên ra hiệu chào và không quên dặn Hương bằng cái giọng ồm ồm:

- Chiều nay, xe chạy qua đây lúc 5 giờ nghe cháu!

- Dạ. Cháu cảm ơn bác. Cháu sẽ đứng chờ ở đây ạ.

Xe chuyển bánh. Hương lần theo mấy hành lang đông kịt người rồi bước vào căn phòng quen thuộc. Đã hơn mười năm nay, nơi đây như là ngôi nhà thứ hai của cô.

Ảnh chỉ mang tính minh họa

Nhà Hương nghèo. Ba mẹ Hương sinh được hai người con. Hương là con đầu. Sau cô là Thiện, cậu em trai hiện đang học cấp 3 trường huyện. Hương là cô gái nhỏ nhắn, hoạt bát, yêu văn từ nhỏ. Cô đã từng đoạt giải nhì môn Văn cấp thành phố. Điểm Văn thi vào đại học của Hương cao nhất lớp Sư phạm khiến ai cũng nể phục. Hương cũng là cô gái lãng mạn và thường hay mơ mộng.

- Sau này trở thành cô giáo dạy Văn, con sẽ dạy các em biết yêu thương, biết sẻ chia, biết ước mơ và khát vọng; biết nỗ lực cố gắng, đứng dậy sau mỗi nghịch cảnh, thất bại để khẳng định chính mình. Con sẽ lấy chồng và sẽ sinh con. Chồng của con… công việc mỗi ngày của con… Hương đã từng nói với bà Lam, mẹ mình về tương lai của chính cô bằng tất cả niềm háo hức, say mê, dạt dào sức sống của tuổi thanh xuân. Nhưng cuộc đời bỗng rẽ ngang không như những điều Hương mong muốn.

Hương cầm trên tay tờ giấy khám bệnh kèm theo đơn thuốc, khuôn mặt trĩu nặng, nước mắt chan hòa xuống hai hõm má. “Không thể như thế được. Mình sao có thể bị…”. Hương cảm thấy suy sụp tinh thần khi nhớ lại lời bác sĩ Thành vừa thông báo trong phòng bệnh:

- Cô bị suy thận nặng. Bệnh này phải uống thuốc, lọc máu thường xuyên. Nếu không… Nếu như không có cánh cửa làm điểm tựa, chắc Hương đã quỵ ngã xuống hành lang của bệnh viện. Cô ngồi một lúc thật lâu ở ngoài hành lang, khóc một mình, sau đó mới về nhà.

- Hương! Con… Có khi nào bác sĩ chẩn đoán nhầm bệnh không con? Hương thẫn thờ. Ông Niệm ngồi đờ đẫn, im bặt, khuôn mặt tái mét. Bà Lam thì khóc sụt sùi. Bà nắm chặt tay con gái chốc an ủi, chốc lại im lặng. Rồi bà tự vỗ vào ngực mình đau khổ:

- Sao người bị bệnh lại là con gái tôi. Sao ông trời lại đối xử bất công với đứa con gái của tôi như vậy chứ? Sao có thể? Nó hãy còn quá trẻ, còn nhiều mơ ước... Bà Lam hết than thở rồi lại khóc, lại kéo vạt áo lên thấm nước mắt, lại nắm chặt tay con, ôm lấy con. Không khí gia đình Hương trở nên im ắng, lạnh lẽo. Nỗi buồn cơ hồ bao phủ lên từng viên ngói trên mái nhà, từng đám rêu phủ trên tường.

Từ ngày biết bệnh, Hương trở nên tiều tụy, người gầy rạc. Hương nằm vò võ trong phòng một mình. Vậy là bao ước mơ… giờ đành dang dở. Nên tiếp tục đi học hay nghỉ? Liệu mình có đủ sức khỏe để tiếp tục học? Căn bệnh suy thận này cần phải có nhiều tiền để chạy chữa. Ba mẹ biết lấy tiền đâu ra? Cũng vì lo lắng cho mình, dạo này sức khỏe của ba mẹ yếu đi. Tóc ba đã lấm tấm nhiều sợi bạc. Khuôn mặt mẹ hằn nhiều hơn những nếp nhăn ngang dọc. Đêm, Hương nghe rõ cả tiếng thở dài đau đáu của ba, nghe cả tiếng trở mình trằn trọc của mẹ. Đã có lúc, Hương bi quan, chán nản và tuyệt vọng muốn chết đi cho rồi. Ngay cả đến hơi thở thôi, cô cũng cảm thấy mỏi mệt. Trong đầu cô xuất hiện những cảm xúc hỗn độn xen lấn. Càng nghĩ, càng luẩn quẩn. Hương chỉ biết ôm mặt khóc.

- Dậy ăn chút cơm đi con! Con cứ thế, ba mẹ… Bà Lam nén lòng, gượng vui để an ủi con gái.

- Mẹ ơi, con… con sẽ chết phải không mẹ?

- Con đừng có mà nói gở. Bệnh tật thì ắt có thuốc thang, có cách chữa. Dù thế nào, ba mẹ cũng sẽ cố gắng để chữa bệnh cho con.

- Nhưng… Đôi mắt Hương lại giàn giụa. Hình ảnh của buổi chạy thận đầu tiên ở bệnh viện lại chập chờn hiện về khiến cô vô cùng sợ hãi.

Hương bước vào phòng lọc thận. Ai nấy chằm chằm nhìn cô với ánh mắt lạ lẫm.

- Trẻ thế mà đã bị thận rồi hả cháu?

- Cháu bị lâu chưa? Bác đây 2 năm rồi.

- Tôi thì 3 năm.

- Tôi đã 5 năm rồi. Đây này… Người đàn ông tóc hoa râm đang nằm trên giường bệnh, đôi mắt bơ phờ buông nhìn qua ô cửa bé tí tiếp lời.

- Phòng này đi hai người rồi. Người đàn ông khoảng chừng 60 tuổi nhìn Hương, giọng thản nhiên nói để lộ cái môi cười trề ra thâm tím. Thấy Hương có vẻ chưa hiểu, người đàn ông 50 tuổi ngồi bên giải thích:

- Đúng đấy. Đầu thu năm ngoái là anh chàng mới vừa 20 tuổi. Trẻ măng à. Đẹp người lắm. Vì bi quan, chán nản nên uống cả một vốc thuốc ngủ và đi trong đêm. Tháng trước, bà cụ Phận gần 60 tuổi cũng ra đi vì kiệt sức.

- Nhớ hôm ấy, buổi sáng chúng ta còn ngồi ăn bún cùng nhau. Vậy mà chiều mỗi người mỗi thế giới rồi. Người đàn ông tóc hoa râm buông lời. Rồi ông lại thủng thẳng:

- Những người như bọn mình, kiên trì thì sống mà buông xuôi thì chết, thế thôi! Ai nấy nghe. Người gật đầu, người im lặng. Hình như tất cả đều hiểu rõ, những người bị bệnh thận giai đoạn cuối như họ thì chỉ còn cách đó thôi. Rồi họ quay nhìn về phía Hương như chờ đợi câu trả lời.

- Cháu… cháu mới được chẩn đoán nhưng cũng đã ở giai đoạn nặng rồi. Hương nhìn từng khuôn mặt mệt mỏi, u ám, uể oải, giọng nhỏ nhẻ. Rồi cô ngồi xuống cái ghế cạnh góc tường. Trong khi chờ bác sĩ, câu chuyện của những người đồng bệnh cứ thế được giãi bày, được bộc bạch. Hương nghe mà lạnh buốt cả người.

- Cháu ăn miếng táo đi! Lát nữa lọc máu phải mất 3- 4 tiếng. Sẽ mệt và đói lắm đấy. Ăn đi. Táo ăn tốt lắm! Người đàn bà ngoài tuổi 50, có hai bọng mắt sa xuống, sưng húp bước đến bên và đưa cho Hương nửa quả táo. Hương nhận lấy, mỉm cười cảm ơn bà. Bà tên là Trúc. Sở dĩ Hương biết được điều đó là vì bác sĩ bước vào và gọi tên: “Bệnh nhân Hoàng Thị Trúc chuẩn bị lọc máu!”. Người phụ nữ nhìn Hương rồi lên giường nằm. Dường như đã quen, bà không hề sợ sệt hay lo lắng. Bà còn mỉm cười vui vẻ chuyện trò với Hương và mọi người. Rồi cũng đến lượt Hương. Sau khi được bác sĩ kiểm tra cân nặng, cô cũng bắt đầu quy trình lọc máu. Chưa bao giờ Hương hoảng hốt, run sợ như lúc này. Nỗi sợ hãi hiện hữu trên khuôn mặt xám ngắt của cô gái mới bước sang tuổi 22, lần đầu tiên nhìn thấy chiếc kim tiêm to hơn bình thường. Đau đớn nhất là khi chiếc kim bắt đầu đâm vào tay. Cảm giác choáng váng choáng ngợp trong đầu cô, lan ra từng thớ thịt, rần rần trong cơ thể. Rồi thì khi sưng nề; khi buồn nôn, chóng mặt; không thể tự đi lại một mình… những biến chứng từ bệnh khiến Hương bải hoải, những tưởng sẽ khiến cô gục ngã.

Thế nhưng… Hương là cô gái mạnh mẽ. Hương luôn tin vào một điều kỳ diệu ở phía trước. Điều kỳ diệu ấy chính là nụ cười luôn nở trên môi cô trong mọi hoàn cảnh. Nụ cười an yên của cô đã vực dậy niềm tin nơi ba mẹ. Nụ cười đã cứu rỗi cô và giúp cô bước tiếp, dẫu đoạn đường phía trước đầy dẫy những chông gai, nguy hiểm. Nụ cười đã cho cô nghị lực để hoàn thành bốn năm đại học, thực hiện được ước mơ trở thành cô giáo. Dù không đứng trên bục giảng nhưng với những cô cậu học trò trong xóm, trong làng, Hương luôn là thần tượng. Đứa trẻ nào cũng thích được Hương dạy học. Chúng được vui vẻ nói cười, được thỏa niềm đam mê với môn học mà chúng yêu thích. Đặc biệt, điều chúng thích nhất ở Hương chính là nụ cười luôn rạng rỡ, lạc quan.

- Cô hãy luôn mỉm cười như thế nhé! Học trò thường nói với Hương như thế! Hương thấy cuộc đời mình trở nên đáng sống. Mỗi ngày, cô luôn tự nhủ phải sống cho thật tốt, thật ý nghĩa dù có như thế nào đi chăng nữa.

Tiếng còi xe kêu lên ba bốn tiếng. Xe buýt dừng lại. Cánh cửa xe mở ra. Tùng bước xuống rồi quay lại vui vẻ nói với bác tài Nhân:

- Cô ấy kia rồi! Anh chạy đến cầm lấy cái túi xách và đỡ Hương lên xe. Xe buýt lại chuyển bánh. Những câu chuyện vô số chủ đề lại bắt đầu. Nụ cười, sự im lặng, cái gật đầu... đủ mọi cung bậc cảm xúc trên xe cứ thế tiếp diễn.

Từ ngày ba Hương rời quê vào Nam đi làm, mẹ Hương càng phải bận bịu với công việc ruộng đồng. Nếu những ngày đầu Hương mới biết bệnh, bà Lam còn khỏe, bà thường chở con gái bằng xe máy lên thành phố để lọc máu. Khi ông Niệm quyết định vào Nam làm thêm để kiếm tiền chữa bệnh cho Hương, bà bận việc, Thiện thay mẹ chở chị. Rồi Thiện cũng bận học kín tuần, Hương đành tự đi xe buýt một mình. Cũng may gặp bác tài Nhân, gặp anh Tùng tốt bụng. Suốt mấy năm nay, Hương được hai người đàn ông tốt bụng ấy xem như người thân trong nhà. Họ chung nhau tặng Hương vé xe buýt đi về một tuần ba buổi gần 10 năm nay. Hương cảm thấy may mắn và biết ơn vì điều đó.

“Nếu chỉ còn một ngày để sống…”. Những ca từ bỗng vang lên từ chiếc loa của xe buýt qua giọng ca của Khánh Ly khiến ai nấy lặng người. Không ai nói với ai điều gì. Qua tấm gương chiếu hậu, bác tài Nhân nhận ra nụ cười tươi tắn trên gương mặt hao gầy, phờ phạc của Hương. Nụ cười trên môi cô gái giàu nghị lực ấy càng khiến ông nhận thấy cuộc đời vẫn luôn có những điều tốt đẹp, đáng sống đến vô cùng.

Truyện ngắn của Lê Thị Xuyên

GNOL

**Nonregister** · 2019-12-22, 09:15 PM

Trên tờ lịch phẳng

GN - Yên nhận được tin nhắn Zalo của chồng lúc đang luồn trong vườn dưa leo của mẹ vào lúc 6g30 phút sáng. Biết thể nào cũng là chồng nhắn nên Yên không vội đọc. Hái một trái dưa non còn nguyên phấn, Yên ăn một cách ngon lành.

Đã lâu lắm rồi chị mới được tận hưởng cảm giác bình yên khi thức dậy ở quê nhà. Nghe tiếng gà đua nhau gáy sớm còn những chú chim thì hót lảnh lót ngoài cửa sổ. Vươn vai ngoài sân, ngửa cổ đón một hạt sương rơi xuống từ phiến lá non, Yên thấy có một đứa trẻ lên mười vừa vụt chạy ra từ cơ thể của mình. Cô bé lùa đàn gà con ra vườn rồi cầm chổi quét sạch lá xoài rụng đầy sân. Miệng nhẩm đọc thuộc lòng bài thơ “Tiếng hát mùa gặt” của Nguyễn Duy trước giờ đạp xe tới trường. “Đồng chiêm phả nắng lên không/ Cánh cò dẫn gió qua thung lúa vàng/ Gió nâng tiếng hát chói chang/ Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời…”.

Trong bếp, tiếng mẹ gọi với ra: “Cơm rang chín rồi, vào ăn nhanh đi con”. Tất cả những hình ảnh ấy sinh động như thể đang diễn ra ngay trước mắt. Yên vạch màn ký ức bước ra vườn ngắm mọi thứ non xanh. Giờ này Triều tan ca đêm chắc nhắn hỏi hai mẹ con đã ngủ dậy chưa. Đêm qua mát trời, bé Cá vẫn còn ngủ ngon giấc trên giường. Yên ngồi dưới gốc cây xoài mở tin nhắn của chồng. “Hôm nay là tròn sáu năm mình về một nhà. Hay để anh lên đón hai mẹ con rồi mình đi chơi đâu đó nhé”. Yên nhắn lại: “Hôm nay đâu phải là ngày cưới? Em nhớ mình cưới tháng mười mà?”. “Ngày đăng ký kết hôn. Em không nhớ à?”. Dĩ nhiên là Yên không nhớ.

Trên hàng rào những bông hoa vẫn nở như tình yêu mà Triều dành cho Yên không bao giờ tàn lụi - Ảnh minh họa

Yên không thuộc về những con số. Đến cả số điện thoại của mình còn lúc nhớ lúc quên. Triều mắng hoài: “Em không chịu động não lưu lấy vài số điện thoại người thân vào đầu. Cuộc sống đầy bất trắc, lỡ ra đường chẳng may gặp chuyện gì mà điện thoại cầm theo bị hỏng hoặc rơi mất thì em làm cách nào liên lạc?”. Yên không nghĩ đến những bất ổn xa xôi. Bởi tâm trí chị còn mải mê cơm áo gạo tiền.

Cuộc sống có biết bao nhiêu thứ phải lo, đầu óc con người thì có hạn, đâu thể nhồi nhét hết. Ấy là chưa kể có một dòng chảy ký ức mạnh mẽ thường dội về cuốn phăng Yên khỏi thế giới thực tại. Yên chìm nghỉm trong mớ hình ảnh lộn xộn, những mùi vị và sắc màu trong quá khứ. Nên Yên không nhớ ngày tháng ghi trên tờ lịch phẳng. Một năm vài lần Triều mua hoa về cắm, tranh vào bếp nấu cơm. Thấy lạ, hỏi tại sao thì Triều bảo, ôi em không nhớ à, hôm nay là kỷ niệm ngày cưới, ngày đầu tiên chúng mình gặp nhau, ngày que thử thai báo hai vạch thế là có bé Cá trên đời. Thấy mặt Yên ngẩn tò te, Triều vừa đảo thức ăn trên bếp về kể: “Em nhớ tụi mình gặp nhau ở đâu không? Đầu ngách 26 - đường Thái Thịnh 2. Chỗ có quán cơm rang dưa bò sau này em hay mua đãi anh. Hôm ấy tụi mình ngồi ở quán trà sữa Feeling Tea Yên Lãng. Suốt cả buổi em cứ nhìn ra đường và kể về tuổi thơ của mình. Anh còn nhớ hôm ấy em đánh màu son gì, mặc áo khoác màu gì, ăn ô-mai loại gì. Hồi ấy em gầy nhìn thương lắm”.

Qua lời kể của chồng, Yên cố gắng hình dung lại bối cảnh. Ừ, quán cà-phê đó, ngõ nhỏ đó hồi Yên còn sống cuộc đời ở trọ. Ừ hồi đó chắc là Yên gầy. Chỉ nhớ được đến thế thôi, còn ngày tháng và màu mắt đong đầy yêu thương của Triều thì làm sao nhớ nổi. Triều có tính hay thủ thỉ. Có đêm nằm gần nhau, Triều nhắc về ngày cưới. “Hôm ấy em khóc quá chừng. Lúc đeo nhẫn cưới cho chồng em còn đánh rơi xuống đất. Váy em trắng tinh khôi, hoa cưới màu tím biếc.” Ủa, sao Yên không nhớ gì về việc đánh rơi nhẫn cưới? Nghe lạ như thể chồng đang kể về một đám cưới của người dưng. Triều còn nhớ hôm cưới Yên sơn móng tay màu gì, trên tóc cài hoa trắng li ti, xe dâu đi đến cầu thì váy cưới chật quá bật cả khuy. Hồi ấy bé Cá đang nằm trong bụng mẹ. Nhiều lúc Yên thắc mắc, đầu óc Triều chật ních những chi tiết vụn vặt chẳng biết để làm gì. Triều cười bảo, “để yêu thương trọn vẹn”. Ừ thì…

Thỉnh thoảng Yên thấy điện thoại báo “sự kiện của bạn”. Như một lời nhắc nhở về ngày sinh nhật chồng, sinh nhật con, sinh nhật mấy đứa cháu trong nhà. Vài lời chúc được gửi đi để Yên không trở thành người vô tâm quá mức. Nhưng tài thật, năm nào Yên cũng quên sinh nhật của chồng. Có thể vì lúc điện thoại báo Yên đang bận gì đó vội tắt máy rồi quên. Cũng có khi điện thoại cũ hỏng lâu rồi, điện thoại mới chưa kịp cài nhắc nhở. Nên suốt bao nhiêu năm nay khi Yên chợt nhớ ra thì sinh nhật chồng có khi đã qua cả tháng. Triều không trách móc gì nhưng có khi cũng buồn, Yên đoán vậy. Biết làm sao được, những con số không thể tồn tại trong đầu Yên mãi được. Chúng nhảy múa loạn xạ và biến mất không để lại bất cứ dấu vết gì. Yên tự nhủ, miễn là sống với nhau tử tế thì mọi thứ lễ nghi có thể bỏ qua. Cho đến khi đau thương ập đến. Triều ra đi mãi mãi vì tai nạn giao thông bỏ lại tất cả những gì còn dang dở. Yên chống chếnh đi qua những tháng ngày đớn đau cùng cực. Để ân hận nhận ra mình đã sống hời hợt đến thế nào.

Đêm đến, Yên hay mơ thấy Triều đứng ngoài cửa gọi em ơi, em à. Em ra mà xem cây hồng cổ đã ra hoa trở lại. Anh trồng nó vào ngày em sinh bé Cá xuất viện về nhà. Cây leo rất nhanh, chẳng mấy chốc mà hàng rào nhà mình đã đầy hoa nở. Ai đi qua cũng xuýt xoa ao ước. Năm vừa rồi vắng bóng những bông hoa không phải vì anh đã đi xa. Mà là vì em lúc nào cũng buồn nên hoa không nở. Yên tỉnh giấc, vội vàng mở cửa, chỉ có gió mang theo hơi lạnh ùa vào. Nhưng kỳ lạ thay, trên bức tường rêu những bông hồng nở thật. Trong bóng tối cái màu đỏ tươi như máu ấy bỗng sáng bừng nhức nhối tâm can. Có đêm lại thấy Triều về gọi em ơi, em à. Em nhớ uống thuốc đều, bớt ngồi máy tính đi nếu không mắt sẽ ngày càng nhức mỏi. Có lần thấy Triều về đứng trong gian bếp nấu thịt bò xốt vang. Miệng cười tươi bảo em ơi, hôm nay là kỷ niệm tám năm ngày cưới của chúng mình. Em có nhớ không, em tô môi màu hồng cánh sen, váy trắng tinh khôi và hoa cưới tím.

Yên không nghĩ sẽ có ngày tất cả những hình ảnh đời thường ấy lại có thể chỉ gặp trong mơ. Lúc chồng còn sống, mỗi lần anh thủ thỉ đủ điều gì Yên thường lơ đễnh nghe. Món ngon mà chồng nấu Yên ăn uống qua loa. Đầu có khi còn bận nghĩ đến chuyện cũ người xưa, hay những món ăn trong ký ức. Giờ thì Triều trở thành người xưa, những thủ thỉ ngày nào đã trở thành chuyện cũ. Trên di ảnh ánh mắt trìu mến ấy đã mơ hồ tận cõi xa xăm.

Trước kia Triều là người hay chủ động gọi cho Yên. Có khi chỉ để hỏi trưa nay ở nhà em ăn cơm với gì? Hoặc để nhắc nhớ uống thêm canxi để bớt đi tình trạng chuột rút về đêm lúc mang bầu. Hoặc gọi để báo mười phút nữa anh về. Biết chắc chẳng có gì quan trọng nên nhiều lần Yên không bắt máy. Hoặc thấy vài cuộc gọi nhỡ của chồng cũng không buồn gọi lại. Nên hôm Triều bị tai nạn nằm giữa đường trong cơn mưa lạnh ngắt, người đi đường lấy điện thoại của Triều gọi mãi mà không thấy người được lưu “vợ yêu” trong danh bạ a-lô. Lúc ấy Yên ngồi ngắm mưa bên cửa sổ công ty rồi chìm đắm trong dòng ký ức về những ngày thơ bé. Khi ấy Yên chắc hơn mười tuổi, mỗi lần thấy trời mưa đều chạy đi chơi. Cả lũ trẻ rủ nhau tắm mưa chạy quanh làng. Có hôm mẹ đi tìm bị cảm lạnh ngã giữa đường. Yên sợ hãi gào lên. Choàng tỉnh khỏi cơn ác mộng dội về từ ký ức, Yên nhận ra chuông điện thoại đang reo. Uể oải bấm nghe ở đầu dây bên kia nói mấy câu ngắn gọn: “Chồng chị bị tai nạn chết nằm ở giữa đường”. Nhiều năm tháng về sau Yên vẫn bị ám ảnh bởi câu nói đó.

“Hôm nay mồng một mẹ quên thắp hương à?”. Bé Cá nhắc mẹ lúc đi học về khi nhìn lên bàn thờ còn chưa thấy thay hoa, trầu cau cũ héo khô, hoa quả chưa bày biện. Yên vội vàng ra chợ khi trời đã nhá nhem. Trầu cau đã hết, hoa quả chẳng còn tươi. Từ khi chồng mất, Yên bắt đầu phải quán xuyến mọi việc trong nhà. Trên tờ lịch khoanh vài vòng tròn đầu tiên. Đau xót thay, đó không phải là vòng tròn hạnh phúc. Nó nhắc Yên những ngày phải làm lễ cúng chồng. Lúc Triều còn sống, ngày sinh nhật Yên không nhớ nổi thì giờ nhớ ngày giỗ của chồng. Những ngày tháng găm lại trong đầu hằn như vết sẹo. Nhìn lên đốc lịch đã không còn thấy phẳng phiu như trước. Nhàu nhĩ những buồn vui lẫn lộn. Một buổi sáng nào đó trong năm Yên mua hoa về cắm. Lúi húi trong căn bếp nhỏ thủ thỉ kể với Triều những hương vị cũ.

Trên hàng rào những bông hoa vẫn nở như tình yêu mà Triều dành cho Yên không bao giờ tàn lụi. Yên bây giờ tha thiết trở về căn nhà của mình khi ngày sắp tàn. Để nghe tiếng bé Cá vui đùa trò chuyện. Để nhớ những vụn vặt li ti vun vén cho thực tại. Ấm dần môi cười sau quãng đời giông gió…

Truyện ngắn của Vũ Thị Huyền Trang

GNOL

**Nonregister** · 2020-02-01, 01:25 AM

Phía trước là nụ cười

GN - Cháu ơi, cho cô xin vài đồng. Con trai cô… nó đang rất cần tiền để chạy thận. Nếu không… nó sẽ chết mất.

- Cháu… Hương ngập ngừng nhìn người đàn bà lưng đã còng đến phân nửa, đôi mắt sâu hoắm, buồn rầu đang đứng trước mặt mình. Cháu chỉ có thể giúp cô được chừng này! Hương lấy ra tờ 10 ngàn trong chiếc túi xách cũ đeo tay và đưa về phía người đàn bà. Ống tay áo của cô chẳng may bị dây túi móc lại để lộ chi chít những vết thẹo, vết kim tiêm mới, cũ tím bầm nơi cánh tay khiến người đàn bà tức thì giật mình. Đôi mắt bà chằm chằm nhìn Hương:

- Cháu… cháu cũng bị thận…? Giọng người đàn bà đứt quãng. Hương gượng cười. Cô vội kéo ống tay áo phủ kín cánh tay, nhẹ nhàng nói:

- Cháu… bị cũng hơn 10 năm rồi cô ạ.

- Cô… xin lỗi. Cô không biết cháu cũng bị bệnh như con trai cô. Cô… cô không dám lấy tiền của cháu đâu.

- Cô nhận đi ạ! Hương khẽ kéo tay người đàn bà lại đặt vào tờ tiền 10 ngàn rồi mỉm cười.

- Cháu thật tốt! Cảm ơn cháu! Người đàn bà gượng gạo nhận lấy tờ tiền rồi sửa lại chiếc nón lên đầu, kéo tấm khăn trùm ngang nửa mặt, chân bước vội. Hương đang mải nhìn theo bóng người đàn bà tội nghiệp đi vào quán cà-phê ven đường thì bỗng nghe giọng gọi quen thuộc từ phía sau:

- Hương! Hương ngoái đầu nhìn lại. Thì ra là bác Nhân, tài xế xe buýt. Hương mỉm cười, đon đả chào lại bác. Anh bán vé tên Tùng bước xuống, nở nụ cười trìu mến thay lời chào rồi đỡ tay Hương lên xe. Tùng bằng tuổi Hương. Hương biết vậy nhưng vẫn gọi Tùng là anh. Hương cảm ơn Tùng và ngồi vào chiếc ghế phía sau bác tài Nhân, chiếc ghế ấy vẫn được ưu tiên dành cho Hương một tuần 3 buổi đều đặn, chở cô lên bệnh viện và đón cô về. Xe chuyển bánh. Suốt đoạn đường hơn 10 cây số, những câu chuyện không đầu không cuối cứ thế nối tiếp nhau kể từ người này sang người khác.

Xe buýt dừng trước cổng bệnh viện. Tùng lại đỡ Hương xuống xe. Bác tài Nhân cười điềm đạm, giơ tay lên ra hiệu chào và không quên dặn Hương bằng cái giọng ồm ồm:

- Chiều nay, xe chạy qua đây lúc 5 giờ nghe cháu!

- Dạ. Cháu cảm ơn bác. Cháu sẽ đứng chờ ở đây ạ.

Xe chuyển bánh. Hương lần theo mấy hành lang đông kịt người rồi bước vào căn phòng quen thuộc. Đã hơn mười năm nay, nơi đây như là ngôi nhà thứ hai của cô.

[Image: amhoa.jpg]

Ảnh chỉ mang tính minh họa

Nhà Hương nghèo. Ba mẹ Hương sinh được hai người con. Hương là con đầu. Sau cô là Thiện, cậu em trai hiện đang học cấp 3 trường huyện. Hương là cô gái nhỏ nhắn, hoạt bát, yêu văn từ nhỏ. Cô đã từng đoạt giải nhì môn Văn cấp thành phố. Điểm Văn thi vào đại học của Hương cao nhất lớp Sư phạm khiến ai cũng nể phục. Hương cũng là cô gái lãng mạn và thường hay mơ mộng.

- Sau này trở thành cô giáo dạy Văn, con sẽ dạy các em biết yêu thương, biết sẻ chia, biết ước mơ và khát vọng; biết nỗ lực cố gắng, đứng dậy sau mỗi nghịch cảnh, thất bại để khẳng định chính mình. Con sẽ lấy chồng và sẽ sinh con. Chồng của con… công việc mỗi ngày của con… Hương đã từng nói với bà Lam, mẹ mình về tương lai của chính cô bằng tất cả niềm háo hức, say mê, dạt dào sức sống của tuổi thanh xuân. Nhưng cuộc đời bỗng rẽ ngang không như những điều Hương mong muốn.

Hương cầm trên tay tờ giấy khám bệnh kèm theo đơn thuốc, khuôn mặt trĩu nặng, nước mắt chan hòa xuống hai hõm má. “Không thể như thế được. Mình sao có thể bị…”. Hương cảm thấy suy sụp tinh thần khi nhớ lại lời bác sĩ Thành vừa thông báo trong phòng bệnh:

- Cô bị suy thận nặng. Bệnh này phải uống thuốc, lọc máu thường xuyên. Nếu không… Nếu như không có cánh cửa làm điểm tựa, chắc Hương đã quỵ ngã xuống hành lang của bệnh viện. Cô ngồi một lúc thật lâu ở ngoài hành lang, khóc một mình, sau đó mới về nhà.

- Hương! Con… Có khi nào bác sĩ chẩn đoán nhầm bệnh không con? Hương thẫn thờ. Ông Niệm ngồi đờ đẫn, im bặt, khuôn mặt tái mét. Bà Lam thì khóc sụt sùi. Bà nắm chặt tay con gái chốc an ủi, chốc lại im lặng. Rồi bà tự vỗ vào ngực mình đau khổ:

- Sao người bị bệnh lại là con gái tôi. Sao ông trời lại đối xử bất công với đứa con gái của tôi như vậy chứ? Sao có thể? Nó hãy còn quá trẻ, còn nhiều mơ ước... Bà Lam hết than thở rồi lại khóc, lại kéo vạt áo lên thấm nước mắt, lại nắm chặt tay con, ôm lấy con. Không khí gia đình Hương trở nên im ắng, lạnh lẽo. Nỗi buồn cơ hồ bao phủ lên từng viên ngói trên mái nhà, từng đám rêu phủ trên tường.

Từ ngày biết bệnh, Hương trở nên tiều tụy, người gầy rạc. Hương nằm vò võ trong phòng một mình. Vậy là bao ước mơ… giờ đành dang dở. Nên tiếp tục đi học hay nghỉ? Liệu mình có đủ sức khỏe để tiếp tục học? Căn bệnh suy thận này cần phải có nhiều tiền để chạy chữa. Ba mẹ biết lấy tiền đâu ra? Cũng vì lo lắng cho mình, dạo này sức khỏe của ba mẹ yếu đi. Tóc ba đã lấm tấm nhiều sợi bạc. Khuôn mặt mẹ hằn nhiều hơn những nếp nhăn ngang dọc. Đêm, Hương nghe rõ cả tiếng thở dài đau đáu của ba, nghe cả tiếng trở mình trằn trọc của mẹ. Đã có lúc, Hương bi quan, chán nản và tuyệt vọng muốn chết đi cho rồi. Ngay cả đến hơi thở thôi, cô cũng cảm thấy mỏi mệt. Trong đầu cô xuất hiện những cảm xúc hỗn độn xen lấn. Càng nghĩ, càng luẩn quẩn. Hương chỉ biết ôm mặt khóc.

- Dậy ăn chút cơm đi con! Con cứ thế, ba mẹ… Bà Lam nén lòng, gượng vui để an ủi con gái.

- Mẹ ơi, con… con sẽ chết phải không mẹ?

- Con đừng có mà nói gở. Bệnh tật thì ắt có thuốc thang, có cách chữa. Dù thế nào, ba mẹ cũng sẽ cố gắng để chữa bệnh cho con.

- Nhưng… Đôi mắt Hương lại giàn giụa. Hình ảnh của buổi chạy thận đầu tiên ở bệnh viện lại chập chờn hiện về khiến cô vô cùng sợ hãi.

Hương bước vào phòng lọc thận. Ai nấy chằm chằm nhìn cô với ánh mắt lạ lẫm.

- Trẻ thế mà đã bị thận rồi hả cháu?

- Cháu bị lâu chưa? Bác đây 2 năm rồi.

- Tôi thì 3 năm.

- Tôi đã 5 năm rồi. Đây này… Người đàn ông tóc hoa râm đang nằm trên giường bệnh, đôi mắt bơ phờ buông nhìn qua ô cửa bé tí tiếp lời.

- Phòng này đi hai người rồi. Người đàn ông khoảng chừng 60 tuổi nhìn Hương, giọng thản nhiên nói để lộ cái môi cười trề ra thâm tím. Thấy Hương có vẻ chưa hiểu, người đàn ông 50 tuổi ngồi bên giải thích:

- Đúng đấy. Đầu thu năm ngoái là anh chàng mới vừa 20 tuổi. Trẻ măng à. Đẹp người lắm. Vì bi quan, chán nản nên uống cả một vốc thuốc ngủ và đi trong đêm. Tháng trước, bà cụ Phận gần 60 tuổi cũng ra đi vì kiệt sức.

- Nhớ hôm ấy, buổi sáng chúng ta còn ngồi ăn bún cùng nhau. Vậy mà chiều mỗi người mỗi thế giới rồi. Người đàn ông tóc hoa râm buông lời. Rồi ông lại thủng thẳng:

- Những người như bọn mình, kiên trì thì sống mà buông xuôi thì chết, thế thôi! Ai nấy nghe. Người gật đầu, người im lặng. Hình như tất cả đều hiểu rõ, những người bị bệnh thận giai đoạn cuối như họ thì chỉ còn cách đó thôi. Rồi họ quay nhìn về phía Hương như chờ đợi câu trả lời.

- Cháu… cháu mới được chẩn đoán nhưng cũng đã ở giai đoạn nặng rồi. Hương nhìn từng khuôn mặt mệt mỏi, u ám, uể oải, giọng nhỏ nhẻ. Rồi cô ngồi xuống cái ghế cạnh góc tường. Trong khi chờ bác sĩ, câu chuyện của những người đồng bệnh cứ thế được giãi bày, được bộc bạch. Hương nghe mà lạnh buốt cả người.

- Cháu ăn miếng táo đi! Lát nữa lọc máu phải mất 3- 4 tiếng. Sẽ mệt và đói lắm đấy. Ăn đi. Táo ăn tốt lắm! Người đàn bà ngoài tuổi 50, có hai bọng mắt sa xuống, sưng húp bước đến bên và đưa cho Hương nửa quả táo. Hương nhận lấy, mỉm cười cảm ơn bà. Bà tên là Trúc. Sở dĩ Hương biết được điều đó là vì bác sĩ bước vào và gọi tên: “Bệnh nhân Hoàng Thị Trúc chuẩn bị lọc máu!”. Người phụ nữ nhìn Hương rồi lên giường nằm. Dường như đã quen, bà không hề sợ sệt hay lo lắng. Bà còn mỉm cười vui vẻ chuyện trò với Hương và mọi người. Rồi cũng đến lượt Hương. Sau khi được bác sĩ kiểm tra cân nặng, cô cũng bắt đầu quy trình lọc máu. Chưa bao giờ Hương hoảng hốt, run sợ như lúc này. Nỗi sợ hãi hiện hữu trên khuôn mặt xám ngắt của cô gái mới bước sang tuổi 22, lần đầu tiên nhìn thấy chiếc kim tiêm to hơn bình thường. Đau đớn nhất là khi chiếc kim bắt đầu đâm vào tay. Cảm giác choáng váng choáng ngợp trong đầu cô, lan ra từng thớ thịt, rần rần trong cơ thể. Rồi thì khi sưng nề; khi buồn nôn, chóng mặt; không thể tự đi lại một mình… những biến chứng từ bệnh khiến Hương bải hoải, những tưởng sẽ khiến cô gục ngã.

Thế nhưng… Hương là cô gái mạnh mẽ. Hương luôn tin vào một điều kỳ diệu ở phía trước. Điều kỳ diệu ấy chính là nụ cười luôn nở trên môi cô trong mọi hoàn cảnh. Nụ cười an yên của cô đã vực dậy niềm tin nơi ba mẹ. Nụ cười đã cứu rỗi cô và giúp cô bước tiếp, dẫu đoạn đường phía trước đầy dẫy những chông gai, nguy hiểm. Nụ cười đã cho cô nghị lực để hoàn thành bốn năm đại học, thực hiện được ước mơ trở thành cô giáo. Dù không đứng trên bục giảng nhưng với những cô cậu học trò trong xóm, trong làng, Hương luôn là thần tượng. Đứa trẻ nào cũng thích được Hương dạy học. Chúng được vui vẻ nói cười, được thỏa niềm đam mê với môn học mà chúng yêu thích. Đặc biệt, điều chúng thích nhất ở Hương chính là nụ cười luôn rạng rỡ, lạc quan.

- Cô hãy luôn mỉm cười như thế nhé! Học trò thường nói với Hương như thế! Hương thấy cuộc đời mình trở nên đáng sống. Mỗi ngày, cô luôn tự nhủ phải sống cho thật tốt, thật ý nghĩa dù có như thế nào đi chăng nữa.

Tiếng còi xe kêu lên ba bốn tiếng. Xe buýt dừng lại. Cánh cửa xe mở ra. Tùng bước xuống rồi quay lại vui vẻ nói với bác tài Nhân:

- Cô ấy kia rồi! Anh chạy đến cầm lấy cái túi xách và đỡ Hương lên xe. Xe buýt lại chuyển bánh. Những câu chuyện vô số chủ đề lại bắt đầu. Nụ cười, sự im lặng, cái gật đầu... đủ mọi cung bậc cảm xúc trên xe cứ thế tiếp diễn.

Từ ngày ba Hương rời quê vào Nam đi làm, mẹ Hương càng phải bận bịu với công việc ruộng đồng. Nếu những ngày đầu Hương mới biết bệnh, bà Lam còn khỏe, bà thường chở con gái bằng xe máy lên thành phố để lọc máu. Khi ông Niệm quyết định vào Nam làm thêm để kiếm tiền chữa bệnh cho Hương, bà bận việc, Thiện thay mẹ chở chị. Rồi Thiện cũng bận học kín tuần, Hương đành tự đi xe buýt một mình. Cũng may gặp bác tài Nhân, gặp anh Tùng tốt bụng. Suốt mấy năm nay, Hương được hai người đàn ông tốt bụng ấy xem như người thân trong nhà. Họ chung nhau tặng Hương vé xe buýt đi về một tuần ba buổi gần 10 năm nay. Hương cảm thấy may mắn và biết ơn vì điều đó.

“Nếu chỉ còn một ngày để sống…”. Những ca từ bỗng vang lên từ chiếc loa của xe buýt qua giọng ca của Khánh Ly khiến ai nấy lặng người. Không ai nói với ai điều gì. Qua tấm gương chiếu hậu, bác tài Nhân nhận ra nụ cười tươi tắn trên gương mặt hao gầy, phờ phạc của Hương. Nụ cười trên môi cô gái giàu nghị lực ấy càng khiến ông nhận thấy cuộc đời vẫn luôn có những điều tốt đẹp, đáng sống đến vô cùng.

Truyện ngắn của Lê Thị Xuyên

GNOL

Login
Username:
Password:	Lost Password?
	Remember me