dulan vào bếp
...

Mùa thơ TA lại về...


Có còn không những vần thơ mùa cũ
Có còn không từng chiều muộn em về
Khi sắc thu rực nền mây xanh thẳm
TA thả hồn theo khoảng lặng đam mê

Em cảm nhận mùa chưa qua nặng trĩu
Sao lòng anh dan díu những ưu phiền
Bao nhánh đời trôi nổi lắm oan khiên
Tình TA vững dù muôn nghìn thác lũ

Dòng thời gian là chuyến tàu chuyên chở
Trân quý nào trên hành lý sân ga
Buổi ghì chặt, phút ôm nhau vội vã
TA như thấy ngày hạnh ngộ hóa gần

Đồi thu xưa đang chờ Anh quay gót
Mây thanh thanh xen kẻ lá hanh vàng
Hãy trở lại và mang theo giấc đẹp
TA cùng nhau ôn chuyện thuở hồng hoang

Buồn hôm nay chỉ như cơn ảo ảnh
Mai chuyển dần sang ánh biếc hoàng kim
Khi TA rót chén men say nồng ấm
Dìu nhau vào ngây ngất khúc du miên

Vẫn còn em bên đời anh dấn bước
Chia một mùa sương muối đọng chiều loang
Có chi đâu não nề, ...hành trình tiếp
Rồi TA sẽ đỉnh cao khắc huy hoàng

Thuyền viễn xứ đã bao năm xuôi ngược
Nếu đôi lần trắc trở dưới bão giông
Bắt đầu lại, từ con số lần không
TA lũy thừa để lập phương hạnh phúc

Hạt lưu ly của giây phút bình minh
Vụt ngời lên vạn tia hy vọng cuối
Từng đốm nhỏ trong chặng mới hồi sinh
TA khơi nhé quang lân đêm thu ẩn

Đừng thảng thốt giật mình nghe kể lể
Ngày không nhau em tiền kiếp hóa thân
Làm chim sâu giữa vườn mơ ủ cánh
Đợi anh về TA trổi khúc hoan trân.


Dulan



[Image: W57SXJ9.png]



Đàn Em Thêm Nỗi Nhớ


“Làm chim sâu giữa vườn mơ ủ cánh
Đợi anh về Ta trổi khúc hoan trân”…
Cho quên hết bâng khuâng, sầu nẻo vắng
Thôi tháng ngày canh cánh vọng xa xăm!

Ôi vần thơ! Chứa chan “Ta” tha thiết
Bóng thời gian da diết hướng ngàn phương
Nỗi lưu luyến trải buồn lên ánh biếc
Từng đêm dài bóng chiếc quấn sương buông…

Khiến dào dạt rung lắc cửa tâm hồn
Kẻ vương vấn ảnh tròn trong lặng lẽ
Nay thao thức ráng xế khuất đầu non
Thêm xao xuyến tiếng đờn em khảy nhẹ

Để dĩ vãng năm xưa màu sắc tím
Đã chôn vùi tẩn liệm dưới hàng mây
Bỗng ẩn hiện đâu đây quần đảo lượn
Rồi từ từ thẳng tiến đến gần đây

Như nức nở, như giận hờn oán trách
Cớ vì sao xé rách mảnh trăng vàng
Đẩy u tối ngập tràn qua ngõ ngách
Kéo long lanh rụng vách vỡ loang tan?

Sao ngày ấy lại vội vã ra đi
Quên tất cả những gì bên suối mộng
Nào ngọt ngào tấc lòng yêu thủ thỉ
Nào cánh thuyền nhưng chỉ một dòng sông…

Thơ của em! Khúc nhạc sầu bên đó
Vơi u hoài, trăn trở ngóng trời xa
Gieo đậm nét chữ “Ta” từ muôn thuở
Hoá cung đàn theo gió thả ngân nga…

Khiến tôi đây xúc động biết bao nhiêu
Nhớ dĩ vãng thật nhiều muôn lưu luyến
Bởi lận đận, truân chuyên quằn nặng trĩu
Để thời gian kết liễu mối tơ duyên

Cho suốt cả một đời mang ray rứt
Lỡ gieo tình giây phút cảm rung ai
Chuỗi năm tháng chim bay trời viễn xứ
Bỏ mỏi mòn nhung nhớ, ngập heo may!...


Nguyễn Thành Sáng














------------------------- 


...

Xin chào cả nhà,

Cám ơn các dấu like và các bạn thầm lặng ghé bếp nhé!

...


Dulan đi tản bộ, chụp hình...

Cây hibiscus ngày nắng, thấy người ta đạp lên như cỏ dại, tiếc ghê:
[Image: uKZyZJz.jpg?1]








Hoa nở ngày mưa:
[Image: 2gBG9Ie.jpg?1]








Hái hoa về cắm bình:
[Image: 7BNGYFE.jpg?1]








Hoa màu hồng đậm:
[Image: j7jBWGv.jpg?1]








Hoa màu đỏ:
[Image: g0OZUbH.jpg?1]








Cắm bình, nhớ ngày thơ ấu hay gọi là hoa bụp, lúc đi học mới biết nó là hoa đủ (đủ đài, đủ cánh...):
[Image: jyOouaS.jpg?1]








Thiên nga chở hoa hibiscus:
[Image: q5DQIbh.jpg?1]









Bánh mousse trang trí hoa hibiscus:
[Image: yVHgLzz.jpg?1]








Bánh sinh nhật của "LÃNG":
[Image: mqOYjQ9.jpg?1]




...




Xin cám ơn ACE ghé bếp nhé!
Thân mến và chúc vui,
Dulan

...
Reply
...

Paris có gì lạ không em?

[Image: 7dBoXRp.jpg?2]








Paris có gì lạ không em?
Mai anh về em có còn ngoan
Mùa xuân hoa lá vương đầy ngõ
Em có tìm anh trong cánh chim

Paris có gì lạ không em?
Mai anh về giữa bến sông Seine
Anh về giữa một giòng sông trắng
Là áo sương mù hay áo em?

Anh sẽ cầm lấy đôi bàn tay
Tóc em anh sẽ gọi là mây
Ngày sau hai đứa mình xa cách
Anh vẫn được nhìn mây trắng bay

Paris có gì lạ không em?
Mai anh về mắt vẫn lánh đen
Vẫn hỏi lòng mình là hương cốm
Chả biết tay ai làm lá sen



Thi sĩ Nguyên Sa đuợc may mắn hơn nhiều thi sĩ khác
Tuổi trẻ của nhà thơ đuợc nêu câu hỏi
Paris có gì lạ không em ???
Với nàng con gái của đô hội của Âu châu,
Giữa những mùa thu quê nguời, những mùa đông băng tuyết lạnh lùng
đến khi trở về cố quốc, lời nhớ nhung của những bức thư tình vọng từ cõi Đông sang cõi trời Tây như làn ánh sáng chạy tràn lan trên lục địa -Một tình yêu bát ngát, lãng mạn không buồn chán bi quan
Lá thư tình
Câu hỏi với tình yêu, mỉm cuời với cuộc đời

Paris có gì lạ không em?
Mai anh về em có còn ngoan
Mùa xuân hoa lá vương đầy ngõ
Em có tìm anh trong cánh chim

Câu thứ 4 Khổ đầu của bài thơ
Em có tim anh trong cánh chim
Nếu thấy được mùa xuân đã đến và đang còn, thì ở đâu trong vạn vật cũng đều có mùa xuân. Hỏi nhưng cũng đã tự trả lời
Em sẽ không phải tìm anh trong cánh chim,
vì anh không xa vời ngòai tầm với. Anh đang hiện diện cạnh em,
trong tim em, trong làn gió, trong hương nắng, trong ánh mắt, trong nụ cười.


Paris vội vàng
Paris đông đúc - Paris ánh sáng của kiêu kỳ
Có thể vì thế mà dòng sông Seine trở thành đẹp lạ thường.
Đẹp vì cái trầm lặng tươi mát của con nước chảy giữa những phồn hoa nhộn nhịp. Sông Seine đẹp vì hai mươi lăm chiếc cầu bắt ngang dòng sông, nối nhịp cho những giao tiếp của dân Paris từ các khu vực hai bên bờ.
Sông Seine đẹp vì những liễng hoa tươi thắm đủ mầu lộng lẫy là trang sức qúy phái nằm dọc trên các thành cầu.
Sông Seine đẹp vì chúng ta đã nghe thấy được âm hưởng nụ cười, bước chân của những cặp tình nhân yêu nhau say đắm, dìu nhau đi ngang trên dòng sông, hoặc ngồi ngắm sông nước mà tận hưởng hạnh phúc của rung cảm tuyệt vời khi có nhau.
Sông Seine đẹp vì những rung động của thi nhân,


Paris có gì lạ không em?
Mai anh về giữa bến sông Seine
Anh về giữa một giòng sông trắng
Là áo sương mù hay áo em?



Là áo suơng mù hay áo em
Chỉ vỏn vẹn 14 chữ nhà thơ đã phác họa 1 bức tranh tuyệt mỹ
Giòng sông mờ trắng đục
Phải chăng sông cũng ray rức như tình nguời
sông đồng cảm khoác áo suơng mù bên cạnh nguời thiếu nữ đợi chờ nhớ mong .
Một bức ảnh chụp giữa vạn ngàn ánh sáng của thành phố lộng lẫy
Giòng sông Seine lửng lờ nhẹ nhàng trôi bên nỗi buồn man mác của kẻ đọi chờ
Mối tình Tây phuơng nhưng lai rất thuần chủng Á
Môt mối tình rất là Việt Nam - thứ tình của áo lụa Hà đông, của mái tóc ngiêng buồn

Dù hôm nay giữa một ngày tháng bảy
Chiếc tháp ngà đang ướt rũ mưa ngâu
Sông Seine về chân đang bước xô nhau
Sẽ vịn ai cho đều dòng nước chảy



Paris có gì lạ không em
Nhạc sĩ Ngô thụy Miên đã thở một làn hơi, một giai điệu
không thêm 1 chữ hay sửa lời bằng tiết tấu của nhịp VALSE
Dòng nhạc quý phái cao sa, đã chuyên chở mối tình đầy
lãng mạn của Thi sĩ - Không thể phủ nhận
Chính Nhạc sĩ Ngô thụy Miên đã giới thiệu chúng ta đến với thế giới thi ca của Nguyên Sa
Xin đuơc ghi lai nguyên văn của bài thơ khi sẽ sang phần tiếp tục




Paris có gì lạ không em?
Mai anh về em có còn ngoan
Mùa xuân hoa lá vương đầy ngõ
Em có tìm anh trong cánh chim

Paris có gì lạ không em?
Mai anh về giữa bến sông Seine
Anh về giữa một giòng sông trắng
Là áo sương mù hay áo em?


Em có đứng ở bên bờ sông?
Làm ơn che khuất nửa vừng trăng
Anh về có nương theo giòng nước
Anh sẽ tìm em trong bóng trăng

Anh sẽ thở trong hơi sương khuya
Mỗi lần tan một chút sương sa
Bao giờ sáng một trời sao sáng
Là mắt em nhìn trong gió đưa...


Anh sẽ cầm lấy đôi bàn tay
Tóc em anh sẽ gọi là mây
Ngày sau hai đứa mình xa cách
Anh vẫn được nhìn mây trắng bay


Anh sẽ chép thơ trên thời gian
Lời thơ toàn những chuyện hờn ghen
Vì em hay một vừng trăng sáng
Đã đắm trong lòng cặp mắt em?

Anh sẽ đàn những phím tơ trùng
Anh đàn mà chả có thanh âm
Chỉ nghe gió thoảng niềm thương nhớ
Để lúc xa vời đỡ nhớ nhung


Paris có gì lạ không em?
Mai anh về mắt vẫn lánh đen
Vẫn hỏi lòng mình là hương cốm
Chả biết tay ai làm lá sen?...



Paris có gì lạ không em???
Mai anh về trên bến sông Seine
Tư hỏi nhà thơ cũng tự trả lời
bằng cách hình dung nguời thuơng nhớ


Em có đứng ở bên bờ sông?
Làm ơn che khuất nửa vừng trăng
Anh về có nương theo giòng nước
Anh sẽ tìm em trong bóng trăng

Anh sẽ thở trong hơi sương khuya
Mỗi lần tan một chút sương sa
Bao giờ sáng một trời sao sáng
Là mắt em nhìn trong gió đưa...



Em ủ rũ ngồi thẩn thờ
không chắc em đứng bên giòng sông
Nhưng tai sao lại hy vọng nhờ em che khuất vầng trăng.
Nếu che khuất ánh trăng thì ắt hẳn làm sao có bóng trăng trên giòng sông loáng bạc
Ẩn ý của thi sĩ nhắn nhủ nguời yêu hãy tạm lắng buồn hãy
- che khuất nửa mảnh đơn côi
Và khi anh về trên giòng Seine nếu có thể vì lý do gì chia xa
anh còn nguyên một bóng trăng để thuơng nhớ
Dòng thơ đuơc nhân cách hóa trừu tuợng, những con chữ đầy ma thuật
Trong thơ Nguyên Sa hình như những chữ suơng, sao khuya, gió đưa
Đuợc thi sĩ lập đi lập lại minh chứng phong cách lãng mạn tuơng tư của 1 tuổi trẻ, của một tình yêu đầy mặn ngọt không bi quan rất nhẹ nhàng dầu xa cách
Phong cách này đã minh chứng cho chàng trai trẻ rất ư là đông phuơng
thử nghe đoạn câu khác của nhà thơ



Buổi tối ngồi nghe sao khuya
Đi về bằng những ngón chân thưa
Và nghe em ghé về giấc mộng
Vành nón ngiêng buồn trong gió đưa


Tôi không biết rằng lạ hay quen
Chỉ biết em mang theo Nghê thuờng
Cho nên cặp mắt mờ hư ảo
Cả bốn chân trời chỉ có em

Vành nón ngiêng buồn trong gió đưa
với
Là mắt em nhìn trong gió đưa


Là mắt * câu này nghe thú vị hơn. Mắt là cửa sổ của linh hồn
Nguời ta thuờng nói mắt biết nói, biết cuời, biết ái ân
Như Hồ dzếnh cũng từng buông câu

Lần đầu ân ái bằng đôi mắt
Em để tình thuơng đến trọn đời


nên

Bao giờ sáng một trời sao sáng
Là mắt em nhìn trong gió đưa.


Ngày nào đó khi tình yêu không còn những ánh mây đen đem đến cho cuộc đời
những ngày trở bão có lẽ mắt em sẽ tràn ngập ánh nắng long lanh
từ mắt, vị của tình yêu sẽ nuơng theo làn gió nhả huơng thơm ngát
Lãng man, quyến rũ và ngay cả bầu trời kia dù không một bóng chim bay, một cánh én - Thành phố nơi anh về cũng đã rất xuân

Main dans la main


Anh sẽ cầm lấy đôi bàn tay
Tóc em anh sẽ gọi là mây
Ngày sau hai đứa mình xa cách
Anh vẫn được nhìn mây trắng bay



Hình như rất ít nhà thơ nói về sự cố chia xa mà không quay quắt đau đớn
Trong Nguyên Sa chúng ta băt gặp một tình yêu sôi nổi, nhiệt huyết của tuổi trẻ
cái thản nhiên chấp nhận của cuộc đời rủi ro, của biến đổi vô thuờng của
biển xanh hóa thành ruộng dâu, của một trái tim biết yêu mang đầy tính nhân ái
Khác với những nhà thơ khác yêu và hận

Chiều trở lại để dư vang chia biệt
Vọng miên man truờng hận thở than gì

Bùi Giáng



Réo gọi điên cuồng rung vũ trụ
Trăng sao che khuất lối đi về
Không gian mờ mịt vào vô thức
Một buớc nhấc lên nặng khối chì

Diên Nghị

Em có mấy linh hồn bao nhiêu mộng
Em còn trái tim nào đang xúc động
Em có gì trong xác thịt như hoa
Lạc thiên nhiên đến cả bọn đàn bà
...
...
Ta lảo đảo đứng lên cuời ngất
Ghì chặt nàng cho chết giữa mê ly
Rồi giầy xéo lên sông núi đô kỳ
Bên thành quach ta ra tay tàn phá
Giữa hoang loạn của lầu đài, đình tạ
Ta thản nhiên đi lại núi rừng
Một mặt trời đẫm máu xuống sau lưng

Đinh Hùng


MỖI MỘT NHÀ THƠ CÓ PHONG CÁCH KHÁC NHAU
Họ với những hoàn cảnh, cá tánh khác biệt, cũng không thể vịn vào 1 vài câu thơ
mà đi đến kết luận về nhân cách.
Đây chỉ là những ví von về những dòng thơ
Tuy nhiên điểm lại Nguyên Sa vẫn đuợc yêu chuộng bằng tất cả sự trìu mến của nguời đoc thơ ông
Quả thật chữ Thiền hình như đã nằm sẵn trong đầu óc nhà thơ
Nên ngay cả đến khi truớc cái chết nhà thơ còn buông câu

Những bài thơ anh đã viết trên môi
Lửa trái đất sẽ nung thành ảo ảnh


Những lỗi lầm, những đổ vỡ trong cuộc sống, những bất hạnh của tình yêu
nhà thơ đã quên hết, xóa hết chỉ để lai có tình thuơng


Anh cúi mặt hôn lên lòng đất
Sáng ngày mai giuờng ngủ lạnh côn trùng



-

Cỏ cây cần ánh nắng mặt trời, cần những hạt mưa rơi
Cả vạn vật đuợc hình thành bởi bàn tay tạo hoá và hổ tuơng lẫn nhau
Tình yêu cũng thế: Cũng có lúc nắng, lúc mưa,
huơng vị của tình yêu là hờn ghen: Nó là một thứ mật ngọt không thể thiếu
khi con tim còn rung với những nhịp đập xúc cảm
Ghen cũng có thể coi như một cái thú – Khi nét dỗi, nỗi hờn và cái ghen nhè nhẹ
bật lên những âm thanh du duơng của nốt nhạc Mozart.
Thi và nhạc sĩ hầu như đều có cái đồng cảm trong tình yêu
Một Nguyễn Bính nhắn nhủ

cô nhân tình bé của tôi ơi /Tôi muốn môi cô chỉ mỉm cuời /
những lúc có tôi và mắt chỉ /nhìn tôi những lúc tôi xa xôi

Và như thế Thi sĩ Nguyên Sa đã thốt lên

Anh sẽ chép thơ trên thế gian
Lời thơ toàn chuyện hờn ghen

Quả là cái ghen thật dễ thuơng, mang đầy tính cách phong lưu tài tử
Nguời yêu của thi sĩ chắc chắn có đôi mắt rất đẹp làm nguời đối diện phải xuyến xao
Thơ theo nguyên ngữ của tiếng Hy Lạp là sự sáng tạo
Sáng tạo cái mới, cái chưa từng ai nói tới, hay cái đã đuợc nói tới nhiều mà mình
nói lại thì hay hơn, lúc đó nó đã trở thành một cái khám phá

Một Nguyễn Du tả Kiều theo nét cổ điển

Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh


Bút pháp của Tố Như với những nét chấm phá tả chân mày đôi mắt
đến vẻ đẹp Kiều hoàn thiện, song có điều những ví von những từ ngữ Cụ dùng khó thích hợp với đám đông quân chúng, bởi nó không đuợc bình dân hoá
Có thể coi như đi vào lòng nguời hơn và hầu như ai cũng thuộc dù hai câu (hay thuộc cả bài)


Vừng trăng lên mái tóc mây
Một hồn thu lạnh mơ say huơng nồng
Mắt em là một dòng sông,
Thuyền ta bơi lội trong dòng mắt em


Bài trăng lên của Lưu trong Lư


Tuơng tự như Họ Lưu, Thi sĩ Nguyên Sa cũng ví von

Vì em hay một vừng trăng sáng
Đã đắm trong lòng cặp mắt em

Anh sẽ đàn những phím tơ chùng
Anh đàn mà chẳng có thanh âm
Chỉ nghe gió thoảng niềm thuơng nhớ
Để lúc xa vời đỡ nhớ nhung



Nỗi lòng hay đàn tâm
Nguyên Sa: Đã đem đến cho những nguời đọc, thuởng thức thơ ông
Và khi nguời đọc gậm nhấm từng lời từng chữ
Nguời ta dễ dàng nhận ra một điều: hình ảnh chiến tranh thời bấy giờ mờ nhạt, tất cả nhuờng chỗ cho tình yêu
những tình yêu thiêng liêng huyền diệu như trong truyện ngàn xứ lẻ một
Nguyên Sa đã giúp cho tuổi trẻ biết yêu sự sống trân trọng tình cảm
Khổ kết của bài

Paris có gì lạ không em
Mai anh về mắt vẫn lánh đen
Vẫn hỏi lòng mình là huơng cốm
Chẳng biết tay ai làm lá sen

Một đoạn kết tuyệt vời
Một ví von bình dị mộc mạc của những nguời dân Hà Thành
Ai đã từng ăn cốm, thuởng thức huơng vị cốm đều biết rất rõ thế nào là cốm
Một thức ăn dân dã nhưng không thể thiếu.
Thủa còn đi học dù phải hoc thuộc lòng những bài thơ của các tác giả qua từng thế kỷ
4 câu cuối thấy hay, vẫn hiểu nhưng hoàn toàn không thấu triệt được ý Thi sĩ
...


Về sau một chuyến du hành Hà Nội, vỡ nhẽ ra
Cốm Hà nội khác cốm Sài Gòn
Vẫn làm bằng những hạt thóc (hoặc hạt nếp) rang, rồi tẩm đuờng
Song cốm Hà Nôi đuợc bọc trong những chiếc lá sen già đuợm thứ huơng hoa dâng hiến
Ngửa cổ bốc một nhúm, cốm chạm vào luỡi, cốm tan từ từ, cốm như thì thầm lời của trời đất nuớc non, nhắm mắt lại mà như nhìn thấy cả một đầm sen ngan ngát, dẫy sóng lúa rì rào và mơ màng bâng khuâng với những hình ảnh cô thiếu nữ tóc dài muơn muớt
Còn tẩm huơng mùi bồ kết giã cốm đêm trăng
Nguyên Sa đã đem cái hồn, một món ăn tinh khiết, một cái thú tao nhã của nguời Hà thành vào thi ca

Vẫn hỏi lòng mình là huơng cốm
Chẳng biết tay ai làm lá sen

Đọc lại bài thơ này, thả hồn một chút về mùa thu Hà Nội
Chành chạnh một chút niềm riêng - Một mùa thu Hà nội với huơng cốm
Chỉ có nơi này cốm mới ngon đến thế, hơn lúc nào hết
cảm đuợc cái lòng của thi sĩ, những nguời rời xa nơi quê Cha đất Tổ thèm một mùa cốm thoảng huơng bên lá sen ấp ủ.
...


Dạo ấy còn quá nhỏ, đất nuớc chia đôi Miền Bắc chỉ nằm trên sách vở
Nguyên Sa đã thổi vào văn học thời bấy giờ... một làn không khí mới
một đột phá kiểu tây phuơng mà vẫn giữ đuợc nét đẹp của dân tộc
Những áo lụa Hà đông, tuổi muời ba bằng những lời ngọt ngào

Paris có gì lạ không em?
Bài thơ đã cùng với Cung Trầm Tuởng qua bài Chưa bao giờ buồn thế

Lên xe tiễn em đi
Chưa bao giờ buồn thế
Trời mùa đông Paris
Suốt đời làm chia ly

Cả hai Thi sĩ đã đem đến cho tuổi trẻ thời các Ngài và cả sau các ngài thế hệ hậu sinh
những cảm giác mơ mộng, đứng trên vỉa hè Sài Gòn mà mơ con phố St .Michel,
uớc một lần đuợc nói câu tự tình với nguời con gái trên sông Seine cũng như
tập làm thơ học đòi theo Thi sĩ Vũ hoàng Chuơng

Anh hiểu vàng thu sẽ dậy men
Lá rơi vàng kín mặt sông Seine
Hồn anh sẽ đọng dài trên lá
Để gíup em mầu đan áo len

Truớc khi kết thúc bài xin đuợc thắp một nén huơng lòng đến các bậc tiền bối
Nơi miền đất vĩnh cửu đã điểm vàng sơn son cho nền văn học Việt
Một thời và mãi mãi
Nếu đuợc bình bầu tôi sẽ chọn Nguyên Sa làm Hoàng tử của thi ca
với những áng thơ tình lãng mạn.



=====@@@=====


Paris mù mịt mưa đan
Tôi ngàn năm nhớ nào tàn mộng xưa
Vi vu con gió thu mùa
Sông Seine còn vọng đủ vừa nhớ thuơng




...


(Nguồn: Trang QGNT)







--------------------------------------------------------------------------










...

Xin chào cả nhà,

...


Chuẩn bị làm bánh dầy với tôm thịt nấm mèo đậu xanh... (để vầy giống mickey logo ha)
(Dulan làm bột bánh dầy theo kiểu bánh ít trần, công thức bột: 100 gram bột nếp + 100 ml nước ấm 37 độ C + tí muối. Nếu bạn siêng thì nấu xôi rồi giã nhuyễn đúng kiểu bánh dầy truyền thống, nhưng bánh dày truyền thống thì không có nhân kiểu dulan, hihi...)
[Image: y4Kr6Gp.jpg?2]







Đậu xanh nấu chín tán nhuyễn sơ sơ.
Vo bánh rồi luộc giống bánh ít trần, đem ra ép hơi dẹp, lăn qua đậu xanh.
Ghép đôi bánh dầy với chả lua ở giữa.


Món bánh dầy nhân tôm thịt kẹp chả có thể dùng làm món họp mặt cuối tuần, sinh nhật ...v.v.... rất dễ thương: 
[Image: LW4U3mZ.jpg?2]













...



Món bún chả Hà Nội với nem cua bể.


Dulan làm nhân nem cua bể với: thịt heo, cua, hành, nấm hương, nấm mèo, bún tàu, trứng...
[Image: atIpquT.jpg?1]





Nem cua bể cuộn hình chữ nhật:
[Image: TWyklaI.jpg?1]





Nem cua bể ăn giòn, nhân mềm thơm ngon:
[Image: eZUG543.jpg?2]





Bún chả Hà Nội và nem cua bể, chả nướng, thịt nướng (tuần này chợ Á đông không nhập về rau tía tô & kinh giới, cũng không có đu đủ xanh, nên dulan làm cà rốt và su hào chua):
[Image: zuvpqUK.jpg?2]






...


Món ngọt:


Dulan làm món ốc sên:
[Image: 8c7KFSU.jpg?1]





Trang trí bánh bằng đường bột pha matcha làm màu xanh, pha củ dền làm màu hồng, và chocolate.

Snail & ladybug donuts:
[Image: 4Tr7vYC.jpg?2]





Bánh donut hình cánh cam và ốc sên:
[Image: q4OcxU4.jpg?2]








...



Xin cám ơn ACE ghé bếp nhé!
Thân mến và chúc vui,
Dulan
...
Reply
...







[Image: EOaT2FV.png]





Nỗi nhớ

Nhìn thu nhuộm thắm sắc chân trời
Nỗi nhớ về cùng thảm lá rơi
Một thuở mai lan phong kín ngõ
Giờ đây cúc trúc tỏa rong đời
Gương loan ước vọng mù nhân ảnh
Duyên kiếp đoan thề đã dặm khơi
Bấm phím so dây đô rế mí
Ôi sao lạc giọng đến xa vời!

Dulan
...




Thời Gian ...

Nắng nhạt chiều buông tím cổng trời
Qua cành gió chạm lá vàng rơi
Thề xưa lạc bước nơi triền dốc
Hẹn cũ mờ sương giữa thế đời
Đất khách niềm thương nhòa ảo giác
Quê người nỗi nhớ biệt trùng khơi
Thời gian rồi sẽ là phương thuốc
Dù biết riêng ta chỉ nửa vời !

Hoàng Thu Diệp 



...


Tỉnh ra

Vàng cam vạt nắng ngả bên trời
Gió chuyển sang mùa cánh phượng rơi
Giữ chặt mười năm say mộng ảo
Buông lơi chốc lát tỉnh mơ đời
Xua đi dĩ vãng thông hồ cạn
Điểm lại xuân thì vượt biển khơi
Nếu thấy hữu hình là ánh sáng
Tâm an ngộ giác mặc ai vời

Dulan

...

@ cũng là tiện tay viết tặng Dulan 1 bài Khoán thủ họa đảo vận, 
cám ơn Dulan coi trọng, và bốn mùa nhớ ai thì không biết nha ...

Hoài Niệm

Xuân nhạc giao duyên quá tuyệt vời
Hạ hồng văn các chuẩn ra khơi
Thu gò nét bút cầu an thế
Đông cảm hồn thơ tiếu ngạo đời
Du thuyết thanh vần tâm ắt định
Lan truyền thiện chất lệ ngừng rơi
Hoài nhân ảo dáng nguồn tri thức
Niệm ý tương thân sắc lộng trời

Hoàng Thu Diệp 







----------------------------------------------






...


Xin chào cả nhà,

...


Món bánh bông lan kiểu Nhật không có phô mai.

Công thức và cách làm bánh gateau Nhật.

(1)

150 gram gồm 5 lòng đỏ và 1 trứng
60 gram dầu ăn
80 ml sữa tươi
40 gram bột mì + 40 gram bột khoai tây


(2)

165 gram lòng trắng
tí xíu muối (vừa nắm dẹp của ngón cái và ngón trỏ)
5 giọt chanh
90 gram đường


Cách làm:

Hâm sữa và dầu cho ấm khoảng 40 độ C.
Dùng phới lồng trộn đều lòng đỏ, thêm dầu sữa trộn đều.
Rây từ từ bột vào trộn đều, lọc lại qua rây.

Đánh lòng trắng (2) với tí xíu muối, thêm 5 giọt chanh đánh tiếp chút xíu, thêm từ từ đường vào đánh cho vừa bông cứng: (chóp trứng ngoặc xuống chút xíu là vừa độ)
Dùng phới dẹp trộn từ từ lòng trắng vào lòng đỏ bột thật nhẹ tay cho đều.

Cho vào khuôn có lót giấy sáp.

Để khay nước cao khoảng 2 cm ở đáy lò. Đặt khuôn bánh lên vĩ thưa ở phần thấp nhất.
Nướng nhiệt độ 150C, khoảng 55 phút là bánh chín.

Bánh chín lấy ra để 5 phút rồi tháo khuôn, 10 phút sau nữa lật bánh lột giấy sáp, thấy mặt dưới trắng và láng, bánh không đậm màu vì nướng cách thủy.

Hương vị và màu sắc tạo hoa văn tùy thích như va-ni, cacao, trà xanh, trà đậu biếc, trái cây...

Bánh có hai màu thì pha nửa bột (đã hoàn thành) với màu.

...


Tháng chín lá vàng bánh màu vàng.

Làm apricot jam:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FYaR...a4ef7Q--~D]






Làm bánh bông lan kiểu Nhật với nửa bột có pha mứt hạnh tử (dulan đọc thấy có người dịch quả apricot là hạnh tử hay quả mơ):
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2F8si...zdKkxQ--~D]







Cho từng muỗng màu trắng rồi màu vàng vào khuôn:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FOkT...eJPR1g--~D]






Dùng cây xiên kéo hoa văn hồ điệp trước khi nướng:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FoV9...K8FeCQ--~D]







Bánh bông lan màu thu:
[Image: PvZ5CHS.png]







Trang trí quả thornberry và lá bằng apricot:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2F8x3...04X8zA--~D]





...


Bánh mây trời này thì dulan pha với trà đậu biếc đậm đặc, cho bột trắng vào khuôn trước, rồi bột xanh sau, dùng phới đảo một đường tự nhiên.
Bánh nguội, cắt làm đôi, phết kem tươi có trộn sầu riêng:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FRniV...Hq85qg--~D]







Bánh gateau kiểu Nhật màu mây trời vị sầu riêng:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FhTuM...GnRLjA--~D]









...


Bánh vị cacao này thì pha khoảng 2 muỗng lớn cacao với nước nóng theo kiểu đậm đặc sệt, trộn với nửa bột đã hoàn thành, cho từng gáo nhỏ bột màu này rồi màu kia lên ngay giữa khuôn, tự bột sẽ loang dần ra, khi nướng xong có hoa văn đẹp.
Zebra Ogura cake:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FxL9M...DWhudQ--~D]









...






Xin xem tiếp post sau

...
Reply
...


tiếp theo

...


Bánh này dulan làm bằng khuôn có lõi giữa (nhờ lõi giữa có độ nóng nên bánh cao mà thời gian nướng vẫn như bánh thấp):
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FZHt...gmmYNA--~D]








Bánh bông lan kiểu Nhật vị cacao:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FMqF...cuHeYg--~D]








Bánh hai màu hoa văn ngựa vằn (Zebra Ogura cake):
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2F746...jMiRkQ--~D]








...

Bánh gateau Nhật vị matcha (dulan dùng loại matcha có sữa bột nên màu nhạt).

Pha 2 muỗng lớn sữa bột matcha với 70 ml sữa tươi ấm, trộn thật đều:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FQIzS...i0xWJw--~D]







Bánh gateau Nhật vị trà xanh:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2Fx2ZW...fLPY_A--~D]






...



Bánh gateau Nhật hương vị phúc bồn tử (raspberry).

Với công thức này thì dùng khoảng 200 gram raspberry đông đá là vừa đủ (nửa mứt trộn với bột trong bánh và nửa mứt trộn trong kem tươi).
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2Fo2id...FY0DQA--~D]






Xay, lọc, rồi sên với đường thành raspberry jam.
Làm bột xong thì trộn thêm jam vào, nướng nguyên vĩ của lò, do mặt bánh rộng nên chỉ nướng 40 phút thì bánh chín.
Để nguội, lật bánh, lột giấy sáp, phết kem tươi có trộn mứt raspberry:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2Fi2ct...nC8yAQ--~D]







Cắt bánh làm 3 phần bằng nhau theo chiều ngang hay chiều dọc tùy ý, cuộn hết phần này thì tiếp phần kia:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2Fvpzs...uqWvyg--~D]






Bánh gateau Nhật hương vị phúc bồn tử (dulan dùng dao gạt mặt giấy dính bánh nên da bánh có hoa văn tự nhiên như cây gỗ, bánh nhỏ vì dulan muốn có chiều cao, nếu bạn cắt theo chiều dọc thì bánh sẽ thấp và có đường kính rộng hơn) 

Bánh gateau Nhật vị phúc bồn tử, trang trí raspberry tươi của dulan trồng:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FaLsM...cubauQ--~D]







Bánh gateau Nhật vị phúc bồn tử ăn rất thơm:
[Image: mail?url=http%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FzOr7...oRnltA--~D]





...







Xin cám ơn ACE ghé bếp nhé!
Thân mến và chúc vui,
Dulan

...
Reply
(2020-09-23, 09:13 PM)dulan Wrote:
...
... nhớ ngày thơ ấu hay gọi là hoa bụp, lúc đi học mới biết nó là hoa đủ (đủ đài, đủ cánh...):

... ủa ... minh tưởng bông phù dung chớ ... sớm nở tối tàn ...
...
Tulip4
Reply
Nêm cua bể 🦀 , bánh 🐌 sên  Clap Clap


Món nào cũng đặc sắc   Thumbs-up4 Thumbs-up4

Mấy món bánh thì sis làm quá là đẹp and pro rồi  Biggrin 10_point 10_point

Reply
(2020-09-24, 05:11 PM)dulan Wrote: ...

Paris có gì lạ không em?

... ông thầy thi sĩ này tướng ngũ đoản mà rất may mắn trong tình trường ... cô Nga xinh đẹp quý phái hàng tuần ... rồi hàng tháng ... đem hoa cúc ra mộ trò chuyện cùng ông ...

...
Tulip4
Reply
(2020-09-25, 02:13 PM)dulan Wrote:
...

Trang trí quả thornberry và lá bằng apricot:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2F8x3...04X8zA--~D]
... bánh này ngon lành quá ......
Tulip4
Reply
(2020-09-25, 02:21 PM)dulan Wrote:
...

... vị trà xanh:

... minh uống trà xanh không được ... người khô quéo ...

...phúc bồn tử (raspberry).

... hình như người Việt kêu là dâu tằm?

...
Tulip4
Reply
Hình đẹp. Tối thấy ví với hai Bà Trưng thì hơi quá. Hai Bà Trưng là hai nữ hào kiệt của VN, đoan chính và tôn nghiêm. Hai Bà Trưng trong hình thì lã lơi lã lơi. - Thumbs-up4 KD
"Sáng nay thức dậy choàng thêm áo
Vũ trụ muôn đời vẫn mới tinh".
Reply
(2020-09-25, 10:40 PM)Khuyết Danh Wrote: Hình đẹp. Tối thấy ví với hai Bà Trưng thì hơi quá. Hai Bà Trưng là hai nữ hào kiệt của VN, đoan chính và tôn nghiêm. Hai Bà Trưng trong hình thì lã lơi lã lơi.  -  Thumbs-up4 KD

Xin lỗi, tôi không hiểu comment của Mod Khuyết Danh cho nên tôi delete my post.
Reply
...

NGÀY THÁNG


Nếu em là mây trắng
Anh hãy là ngày tháng.
Mây trắng kia chợt dừng
Ngày tháng có trôi không?


Dulan

...



KHOẢNH KHẮC

Mây trắng ngừng trôi nhanh
Thời gian anh dừng lại
Chỉ cần vài giây nhỏ
Chúng mình thành bức tranh!


Trần Như Chuyên





---------------------------------------------





...

Xin chào cả nhà,
Cám ơn các dấu like và các bạn thầm lặng ghé bếp nhé!

@ Cám ơn SugarBabe ghé bếp cho 10 điểm nghen, thấy Bé Đường là thấy bếp ngọt ngào ha!





@ Minh ơi, mấy tuần nay mới về VB ha!
À, hoa bụp cả tuần mới tàn, không như hoa poppy chỉ 2 ngày là tàn đó Minh!

Minh ơi, quả dâu tằm là quả mulberry, cây mulberry dulan chụp ở Venice - Italy nè:
[Image: hKu1ro1.jpg?1]


Quả mulberry có loại đậm và lợt, rất ngọt, trong chợ Trung đông hay chợ tây đều có bán loại quả khô gọi là quả dâu tằm.





Quả mulberry khô màu đậm:
[Image: lWtzZDE.jpg?1]






Lavender mousse cake trang trí bằng quả mulberry khô màu nhạt:
[Image: A58zxpe.jpg?1]
 


...






@ Cám ơn Khuyết Danh ghé bếp nhé!
Nghe nhắc Hai Bà Trưng nên dulan khênh vào nè:

Nắn huy hiệu Trưng Vương bằng marzipan (hạnh nhân trộn đường và váng kem) để trang trí bánh kem:
[Image: czhjeUp.jpg?1]







Để bánh kem "Trưng Vương" kế bánh quế gừng "Thăng Long Thành" cho xưa xưa:
[Image: CLt5ebE.jpg?1]








--------------------









...


Hôm nay chỉ có món chả chay nha cả nhà!



Tàu hủ ky ngâm mềm, xào với gia vị cho đậm đà:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2F14T...K2vOuQ--~D]







Gói tàu hủ ky xào bằng lá chuối, hấp cách thủy:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FfJl...mL9lQQ--~D]






Cắt ra ăn thử thấy chả lụa chay bằng tàu hủ ky tự làm thơm ngon, khác với loại mua của chợ nhiều lắm:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FBWr...nwLCsQ--~D]







...





Làm chả lụa chay bằng bột mì cũng tương tự như làm mì căn, nhưng có gia vị, dulan cho nhiều tiêu, cuộn gói lại đem luộc:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2FtBG...Hkn2Wg--~D]







Chả lụa chay bằng bột mì ăn dai, ngon lắm:
[Image: mail?url=https%3A%2F%2Fi.imgur.com%2Fe4t...EkGB4A--~D]







...

Xin cám ơn ACE ghé bếp nhé!
Thân mến và chúc vui,
Dulan
...


Dulan quay lại edit bài và cám ơn Bachmai nhé!
...
Reply
... ngộ nha ... mí mắt minh giựt là biết dulan nhắc nhưng phải xong buổi tối rồi mới chào dulan ... không nói adieu bởi vì tụi mình sẽ lại gặp nhau ở nước trời ... phải không ... Wink
Reply
(2020-09-26, 12:29 AM)tdtndminh Wrote: Xin lỗi, tôi không hiểu comment của Mod Khuyết Danh cho nên tôi delete my post.

Em em ơi ... chời dù mưa anh vẫn đưa em về ....
Vung cước tung hoành viện dưỡng lão
Thần quyền xưng bá trường mầm non
Reply
...

Xin chào cả nhà,
Cám ơn các dấu like và các bạn thầm lặng ghé bếp nhé!


@ Minh ơi, nhắc chữ adieu chi sớm vậy, hic...


@ RungHoang kiệm lời nha!  À không, chắc là RH ngại hử, để dulan ghẹo cho sis Minh cười nè:


Nếu...

Nếu em là pha lê
Tôi xin làm lông vũ
Đêm đêm ru em ngủ
Ta suốt đời hoang mê

Nếu em là thác lũ
Tôi xin làm cuồng phong
Đêm đêm ru em ngủ
Ta suốt đời bão giông

Dulan







------------------------





Món ăn với hạt anh túc.



Hoa anh túc chụp dưới đèn trắng:
[Image: Dny1eJX.jpg?1]






Chụp dưới đèn vàng:
[Image: 1nYIIfV.jpg?1]





...

Món chay

Làm bánh mì với bột hắc mạch, hạt hampu, hạt flax, hạt anh túc:
[Image: b6UHpUG.jpg?1]






Làm bít tết chay với yến mạch, bột đậu gà, hạt anh túc, cần tây:
[Image: dbbLLAO.jpg?1]





Hambuger chay của dulan tự làm:
[Image: VJERXZl.jpg?1]







...

Món mặn:



Thịt heo sốt hạt anh túc:
[Image: bPUg7i6.jpg?1]




...

Món ngọt:

Làm bánh muffin với chanh và hạt anh túc:
[Image: wVLuwDz.jpg?2]







Poppy buns:
[Image: MMnpeK8.jpg?1]






Sinh tố bilberry & hạt anh túc:
[Image: UVspq1P.jpg?1]




...

Xin cám ơn ACE ghé bếp nhé!
Thân mến và chúc vui,
Dulan



---------------------------------




Anh Túc

 Mme Ngô


A.Thảo mộc.

Anh Túc là danh xưng chung một tộc hoa ‘hữu sắc vô hương’, có tên khoa học là Papaver, tiếng pháp là pavot và tiếng anh là poppy. Người mình gọi nôm na Anh Túc là hoa á phiện. Văn nhơn thi sĩ việt còn bày đặt thi vị hóa, gọi á phiện là Phù Dung. Và có lẽ để tránh nhìn lầm nó với một loại phù dung khác (bông bụp hay hoa dâm bụt - bụt mà còn dâm trời ạ) họ gọi Phù Dung á phiện là nàng, là tiên tử. Phù dung tiên tử bị xếp vào hàng ‘hồng nhan họa thủy’ femme fatale, dính dzô là y phép sanh họa vì khả năng gây nghiện ngập. Phân biệt phái tánh kiểu nớ, hoặc do thời một ngàn mấy trăm lâu lắm ấy, đờn bà còn là động vật chưa tiến hóa, hoặc do ‘lậm giới’ hầu như toàn đực rựa nên Phù dung phải là nàng tiên, vì rằng chuyện đồng tánh thời đó do bị kỳ thị nên người ta dấu diếm dữ lắm lận.

Gia tộc Anh Túc Papaver có rất nhiều loại, từ loại dùng làm kiểng cho tới loại dùng làm thuốc.
Coquelicot là một loại anh túc có tên Papaver rhoeas, tiếng anh là red corn poppy hay red field poppy, mình tỉnh bơ kêu nó là hoa mồng gà (mào gà). Trong các bài văn, bao giờ coquelicot cũng được dịch là hoa mồng gà. Thiệt ra mồng gà trong văn chương việt, Celosia argentea, là một loại hoa hoàn toàn khác, nó là thứ cây kiểng dân dã, bán ở các chợ bông vào dịp tết nguyên đán.

Hoa anh túc được chọn làm biểu tượng cho Ngày Tưởng Niệm tức lễ Chiến Sĩ Trận Vong, Remembrance Day. Tại Hoa Kỳ Ngày Tưởng Niệm nhằm tuần lễ cuối cùng của tháng 5, trong khi ấy tại Gia nã đại là ngày 11 tháng 11, sau lể các thánh và lễ các linh hồn.

Việc chọn hoa anh túc làm biểu tượng có nguồn gốc từ bài thơ được ghi vội vào giấy của John McCrae, thiếu tá quân y Gia nã đại trong đệ nhứt thế chiến. Tháng 5/1915, chuyến chuyển quân ngang đồng có xứ Flanders (Flandres, nay thuộc Belgium) bạt ngàn anh túc đỏ khiến ông liên tưởng đến các chiền sĩ gục ngã trong trận giao tranh ác liệt xảy ra tại vùng đất khô cằn này. Truyền thuyết của cư dân tại đó kể rằng, các bông anh túc Papaver rhoasđỏ thắm tươi tốt là vì chúng đã thấm máu các chiến sĩ vô danh hy sinh trên chiến địa (thiệt ra anh túc thích hạp với phong thổ nóng và khô).

IN FLANDERS FIELD

In Flanders Fields the poppies blow
Between the crosses, row on row
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely sing, fly
Scarce heard amid the guns below.

We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow
Loved, and were loved, and now we lie
In Flanders Fields.

Take up our quarrel with the foe :
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high .

If you break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders Fields.

Tên tuổi John McCrae đi thẳng vào huyền thoại. Huyền thọai là vì đã có những nghi ngờ, rằng bài thơ này chưa chắc đã là của ông - do ông viết ra - mà có thể là của một ai khác - bạn bè, thuộc hạ, thương binh chẳng hạn - Người ta còn vào thư khố quốc phòng lục lung tung, truy tìm dấu vết vị sĩ quan quân y này, mà tìm hoài hổng ra tên tuổi ông nữa lận !

Bất kể là của ai, bài thơ cảm động ấy đã làm thổn thức lòng người. Một nữ lưu hoa kỳ nẩy sanh ý định phải nên có một ngày lễ tưởng niệm các anh hùng vị quốc vong thân, và hoa anh túc đã được chọn làm biểu tượng. Tục lệ gắn một bông anh túc đỏ lên ve áo dần dà lan rộng và trở thành một ý niệm thiêng liêng tại các quốc gia thuộc khối thịnh vượng chung (Commonwealth). Ngay tại mỹ, nơi khởi xướng, thì thông lệ này lại ít phổ biến, không rõ vì sao ?

Đặc biệt tại Gia nã đại, Remembrance Day là một ngày lễ trọng, được sửa soạn từ vài tuần trước đó. Đầu tháng 10, hội Cựu Chiến Binh Gia Nã đại bắt đầu "tặng" những bông anh túc nhỏ bằng vải đỏ với nhụy đen - có năm nhụy màu lục - trong siêu thị, trên hè phố, bịnh viện, rạp hát... nhằm nhắc nhở thị dân và đồng thời để gây quĩ hội. Các yếu nhơn chánh phủ và truyền thông luôn luôn có một bông anh túc trên ve áo trái - gần quả tim - không phải để "làm dáng" mà để tỏ lòng biết ơn các hy sinh cao cả của những chiền sĩ đã bỏ mình vì tổ quốc.

Từ góc nhìn xã hội nghệ thuật thì... tháng mười tháng mười một, thời tiết đã vào thu nên trời lù mù, lạnh lẽo, ẩm ướt, trang phục lúc này bằng len dạ sậm màu, tối ám lắm lận. Nên rồi ngó bông anh túc đỏ dĩ nhiên là đẹp và ấm lòng, bông anh túc ấy làm người đeo nó bỗng thấy mình sang trọng quí phái hẳn lên.
Nhưng... chuyện hổng dừng tại đó. Xứ cờ lá còn đưa một phần bài thơ thẳng luôn vào tờ giấy bạc 10 đồng cho thi vị - Gia nã đại là xứ duy nhứt tiền có in thơ - bài thơ dưng không trở thành niềm tự hào văn hóa xứ sở.

Các xứ trong Commonwealth chọn Remembrance Day cùng ngày thì phải. Vì mỗi xứ có một thiết kế riêng, khác biệt về thiết kế (design), texture, màu sắc cho cánh và nhụy của bông hoa, nên rồi... trong những hội nghị quốc tế tại âu châu, nếu nhằm dịp Remembrance Day, người ta có thể dễ dàng nhận diện đồng hương bằng bông anh túc trên ve áo. Hy hữu hén.



B. Thuốc phiện.

Thời pháp thuộc y hình người ta hút thuốc phiện có hơi nhiều, em đoán vậy thôi. Nghe nói ông nội là dân nằm bàn đèn thứ thiệt, mà em trai bà nội cũng đi mây dzìa gió luôn. Cả hai cụ đều là cậu ấm, của chìm của nổi rủng rỉnh, hổng cần làm lụng cũng có miếng ăn.
Ông nội là con độc nhứt. Em hổng biết mặt vì nội em chết khá trẻ (52 tuổi). Trong album gia đình, thấy một thư sanh diện mạo sạch nước cản, bận âu phục ba mảnh, chân mang giày ‘ét ca panh’, đầu đội nón phớt, miệng ngậm ống vố, một tay chống ba toong, tay kia khoác hờ hững cái áo ‘ba đờ suy’ (dám tất cả ba cái phụ tùng ni là của chủ tiệm ảnh hổng chừng nha) rất ư là hạp thời trang đệ nhứt thế chiến.

Hồi lấy bà nội thì ông ngoan hiền rất mực, nhưng rủi thay bà mất sớm, hồi môn cộng hưởng cái gia tài riêng có sẵn biến ông thành giàu có gấp đôi. Rồi vì thiếu người kềm kẹp, thế là ông sanh đổ đốn, tỉnh queo tậu vợ mới bằng cách thêm từ từ, tổng cộng 3 bà cả thảy - hổng kể những bà "già nhơn ngãi non vợ chồng", và những cô đào nhí qua đường vụn vặt - Cung phụng vật chất cho họ đầy đủ, ai đẻ con nấy nuôi, ông hổng thiết tha nhìn ngó tới chúng chi cho tốn thì giờ mệt sức, và dĩ nhiên đám con nớ, ông hổng biết hết tên hết tuổi chúng nữa lận - trừ những đứa ngành chánh, con bà cả. Ở không rảnh rỗi, nội em bèn học thói phong lưu, mần màn bài bạc rượu chè hút xách. Em thiệt sự hổng để ý chuyện hút sách của ông, mãi cho tới khi đọc truyện ngắn "Tình cao thượng" (hay Mối tình cao thượng chi đó) của Nguyễn Mạnh Côn.

Người kể chuyện là một phụ nữ xưng em (ngôi thứ nhứt). Đại khái ... cô em và người yêu là một cặp đôi sáng giá, trai tài gái sắc, đã hứa hôn. Sau một cuộc đi chơi xa ở Đà lạt Bảo lộc, hai người bị cướp, chàng được thả dzìa còn nàng bị dẫn độ đi mất. Sau đó thì bọn cướp (2 cha con) sa lưới pháp luật và nàng được giải thoát. Hồi toà xử, không hiểu vì sao, nàng chạy tội cho chúng bằng cách xác nhận trước quan lớn ba toà, rằng nàng tình nguyện theo chúng và hổng hề bị hãm hiếp.

Sau đó thì... cho dù công tử muốn tiến hành lễ cưới như dự tính nhưng tiểu thư nhứt định từ hôn trước sự ngỡ ngàng của cả hai họ. Rồi tiểu thư mới kể lể lể sự tình đầu đuôi ra cho người nghe chút.
Theo như lời tâm sự thì em và kép đã nhậu nhẹt chè chén say sưa ngoắc cần câu với nhau dzồi, em nói bề chi em cũng sẽ về làm vợ kép, trước sau chi gạo cũng sẽ thành cơm - Vậy mà vụ ni cô Kiều mình cứ hà tiện, nhứt định giữ của hổng chịu tiêu pha, chừng mất éng cái mới than trời như bọng (biết thân đến bước lạc loài, nhị đào thà bẻ cho người tình chung...) ! Nội vụ tối ám từ từ vì thành quả lao động của kép ngày càng tồi tệ. Rồi kẹt quá kép phải dùng thuốc phiện đặng gia tăng công suất đập Đa-Nhim. Vậy mà vẫn hổng đủ, chưa đủ, cán cân cung cầu vẫn cứ lệch, than ôi !

Kế tiếp là việc bị cướp dẫn độ vào rừng. Suốt thời gian đó, em gái bị ép liễu nài hoa theo cái thời khóa biểu thoả thuận giữa hai cha con bọn cướp. Cướp con (tòng phạm) lúc nào cũng hấp ta hấp tấp, cướp cha (chánh phạm) điệu nghệ bài bản đàng hoàng. Rồi thì... huhu... em gái nhận ra rằng, tự em, em ngóng chờ cướp cha còn hơn trẻ ngóng quà mẹ về chợ !
Kết thúc câu chuyện là lời em gái phân trần : Em bỏ hôn phu giàu có sang trọng vì không muốn hại cuộc đời chàng, không muốn vì em mà chàng hết xí oách. Thế nghĩa là... mối tình của em với chàng là mối tình cao thượng.
Chấm hết và chấm hết lãnh nhách !

Vì truyện "Tình Cao Thượng" này mà nhà văn Nguyễn Mạnh Côn bị kết án. Tội gì hở ? Tội "hút sách", tội "ám ảnh dục tình", tội... "quá xá tội còn bày đặt bàn đề sách lược cứu nước", v.v… Tác giả "Mối Tình Mầu Hoa Đào" - với mục đích luận thuyết chánh trị chi đó, em quên dzồi - sau sáng tác nặng tánh giải tỏa ẩn ức này, dĩ nhiên là bị mất điểm, xuống cấp.

Nhưng... đã có ý kiến trái ngược nhằm binh vực nhà văn họ Nguyễn. Ý kiến này kỳ lắm cà, và hổng phải là thiếu "cơ sở". Người ta cho rằng tác giả dùng ẩn dụ để trình bày tư tưởng của mình về lý thuyết cộng sản. Nó là mối tình đẹp đẽ lý tưởng, "trai tài gái sắc" rất xứng đôi vừa lứa với dân tộc việt... Khổ cái tình lý tưởng chỉ đẹp bên ngoài, bên trong lại khập khiễng hổng ăn khớp gì ráo trọi, sống chung là chết thảm cả hai. Vậy nên... người khôn ngoan phải sớm nhìn ra mà rã đám trước, có thế mới sống vui và sống thọ.

Ý kiến ni là của ai hở ? Của em chớ của ai ! Thì bữa đó em nghe chuyện ẩn dụ đặng chống cộng trong thơ Bùi Giáng (kinh kỳ đỏ lòm…), chuyện ẩn dụ bài xích bác đảng trong Bóng Đè của Đỗ Hoàng Diệu, và còn biết bao ẩn dụ khác nữa mà em thiệt lòng hổng tin tưởng… lắm, nên em nảy ý định mần màn binh người đã khuất (ông sống khôn thác thiêng nhớ phù hộ cho cháu trúng số kỳ này, cháu cám ơn ông trước) Thế mới biết đầu óc tưởng tượng của con người vốn không giới hạn, nên dzồi... tác phẩm như một tấm gương soi, phản chiếu tâm tư tình cảm của người viết (à... nó đang khí tồn tại não), đồng thời phản chiếu cả ước muốn của người đọc. Nghĩa là... nói sao nghe cũng được, cũng ổn; văn chương vốn nặng sắc màu cầu vồng hư ảo !

Hồi đọc truyện Tình cao thượng thì em (cái em tắt máy này, chớ hổng phải cái em bị cướp dẫn dzô rừng hén) đã lớn bộn, rồi em hồ nghi ông nội sa vào nghiệp hút sách dám vì khoản cung cầu điện nước bếp ga này hổng chừng. Trời thần ơi, ba bà vợ cộng thêm những tình ái lẻ tẻ thì chịu đời sao thấu. Người trần chớ có phải Herlule đâu !

Dà, xong chuyện ông nội thì tiếp sang chuyện ông cậu (tức em trai của bà nội)
Nếu ông nội dùng thuốc phiện để trợ dục (theo như suy luận tỉnh bơ của em) thì ông cậu hút để mà hút, hút để góp mặt với đám thượng lưu bê bối, rằng mình cũng phong lưu rủng rỉnh bạc tiền.
Nghe nói hai cụ đều giau có nên chuyện hút sách của cả hai sang cả thứ thiệt. Thuốc phiện tiêm một lần, hút xong rồi mang cho, hổng có cạo sái xài lợi - Giống y chang dầu ăn nấu bếp vậy ha, dùng dầu chiên rồi hổng tốt, độc nữa là khác - Sái tới sái lui như dân lao động, đã nghèo còn nghiện ngập tùm lum, thì dễ kiêt quệ cả phần hồn lẫn phần xác và hui nhị tì sớm.

Tuy ngôn ngữ đàng ngoài "tiêm" là chích bằng kim, nhưng đám thờ phụng phù dung tiên tử dùng term "tiêm thuốc phiện" để chỉ việc vo thuốc thành viên đặng bỏ vào tẩu thuốc. Ở những chốn ăn chơi, có kẻ hầu người hạ, đứa tiêm thuốc là thợ vịn, ngồi cạnh bàn đèn đặng sửa soạn tẩu sẵn sàng cho đứa hút. Còn bằng như ở nhà hút mình ên thì ta cứ nhẩn nha tự tiêm lấy, chớ cũng hổng nhờ vả ai ráo trọi.

Dà... vì bà nội mất sớm nên tía có bổn phận phải đi thăm viếng em bà, và hồi còn nhỏ xíu như cục kẹo thì em hay được đi theo. Nhà ông cậu khang trang rộng lớn, ở trong một con hẻm nhỏ trên đường Tô Hiến Thành thuộc quận 3. Hai trong số 6 đứa con của ông cậu hổng lập gia đình, chúng hầu hạ ông rất mực. Mỗi lần tới thăm ông, bấm chuông cổng rồi phải chờ cô hoặc chú (họ) ra dắt dzô. Đi qua hàng hiên xi măng dài với rất nhiều chậu hoa kiểng thì tới cửa sắt mở vào nhà, hai tía con phải leo lên nhiều bực thang lầu mới tới được phòng ông cậu.

Lâu quá xá, em cũng hổng nhớ rõ ông cậu đã được mấy cái xuân xanh, lúc nào ông cũng bà ba lụa lèo trắng, chễm chệ trên sập gụ, nếu hổng nằm tiêm thuốc hút thuốc thì cũng ngồi châm trà uống trà và đọc sách... thánh hiền ! Y hình không gian của ông giới hạn trên sập gụ và bốn bức tường của căn phòng nhỏ - ông không hề ra ngoài cho tới lần được đưa thẳng vào... nghĩa địa – Tía vái chào và được ông cậu mời ngồi trên ghế bành ki bên cạnh, em được tía cho ngồi gọn vào lòng. Hai tía con được mời kẹo đậu phọng bánh đậu xanh uống với trà, đã vừa sậm màu tới đen thùi lùi, lại còn vừa đắng chét. Và em thong thả ngó ông chuẩn bị... phi.


[Image: OPIUM_LAYOUT.JPG]

Tẩu gồm hai phần, que và bầu. Que tẩu bằng tre rỗng hai đầu bít kín và có hai lỗ khoét, một để người hút kê miệng vào và lỗ kia là chỗ gắn bầu tẩu. Bầu tẩu tròn và dẹp - trong hình nó là một khối vuông hén - lỗ dưới ăn khớp với lỗ khoét của que - để bầu có thể tháo ra gắn vào dể dàng - lỗ trên nhỏ, là nơi bi thuốc tiêm xong được nhét vào. Người hút mới kê nghiêng cái lỗ này vào ngọn đèn, đốt cho bi thuốc cháy lên, đồng thời dùng hơi hít mạnh để khói thuốc từ bầu chạy qua que và đi thẳng vào họng -
Kim tiêm là một cọng thép tròn nhỏ như căm xe máy đập dập một đầu. Đầu này được hơ trên lửa cho nóng rồi nhúng vào lọ thuốc. Độ nóng của kim giữ thuốc quyện lại, rồi được nướng nhẹ trên lửa và vê vào thành của bầu tẩu cho tròn, xong lại nhúng vào lọ để lấy thêm thuốc. Cứ nhúng cứ vê miết vậy cho tới khi bi thuốc đủ bự theo ý muốn (thường to cỡ nửa hạt đậu).

Ông cậu nằm nghiêng, đầu kê thiệt cao trên một cái gối cứng (bằng tre hay gỗ) thong thả câu giờ, vừa tiêm thuốc (vê bi) vừa chuyện trò với tía. Hồi bi thuốc đã vê lớn theo ý muốn, ông mới đút nó vào lỗ bầu rồi kê bầu trên lửa và hít vào, xong thở ra đê mê. Á phiện cháy trên lửa toả mùi khét kỳ cục - tía nói nó thơm, nhưng em thì hổng biết thơm cách nào nữa lận - Cái đám thằn lằn bám trần nhà ông cậu, y hình chúng nghiền hay sao đó nha, thành tới cữ hút của ông, chúng bò ra hút ké, thỉnh thoảng có con y hình phê quá tới nỗi rớt cái bịch xuống nền gạch, dãy đành đạch rồi nằm ngay đơ, một hồi tỉnh lợi mới bò đi. Em dòm hết hồn thiếu điều té ghế !



C. Morpheus - Morphine và dược học khởi thủy.
1. Morpheus
Morpheus là một vị thần của thần thoại hy lạp cổ đại, có bố là thần Hypnos, cai quản giấc ngủ, và mẹ là nữ thần Nyx, cai quản bóng đêm.

(Chời chời... nói về đường tử tức, Hypnos của Hy Lạp còn siêu hơn Lạc Long Quân của mình nhiều bực nha. Hypnos sanh tới một ngàn đứa con lận, chớ hổng sơ sài như dòng giống Bách Việt nhà mình. Chiếu cái kiếng dòm dzô, vụ này bảo đảm là lỗi của bà Âu Cơ... Trong lúc giải lao cà phê cà pháo, bà vận nội công hổng đủ muời thành như thần nữ Nyx, thành ra rồi chỉ rớt được có mỗi trăm cái trừng mà thôi... huhu)

Morpheus luôn luôn tượng trưng bằng hình ảnh một loài hồ điệp (bướm đêm) tuy vỗ cánh rất nhanh nhưng tiếng đập rất êm ái. Để tiếp xúc với người trần, Morpheus hiện ra trong giấc ngủ nhơn gian qua những giấc mơ, trong đó Morpheus mang hình ảnh con người để nói chuyện với họ. Hình ảnh Morpheus trong mỗi giấc mơ mỗi khác vì Morpheus vốn thiên hình vạn trạng. Trong tiếng hy lạp, Morpheus có chữ morphe, nghĩa là hình dạng, từ đó ra đời, trong anh và pháp ngữ, những chữ như morphology/ morphologie, polymorphism/polymorphisme…v.v…

Dược tánh của anh túc được biết đến từ hồi nào thì y hình sử liệu còn ấm ớ chưa rõ ràng. Có thể nó được dùng để ru hồn vào giấc ngủ trước cả khi được dùng để giảm đau chăng, vì somniferum nghĩa là ngủ ? Và từ đó chất kết lắng của Papaver somniferum mới có tên gọi morphine.

2, Cội nguồn dược học đương đại.
Có thể nói cùng với sự xuất hiện của morphine, các khám phá nghiên cứu xử dụng dược liệu cây cỏ đã được cẩn trọng cân nhắc nhằm mục đích tao an toàn và hữu hiệu trong trị liệu, từ đó đã làm thay đổ bộ mặt của dược học, hiện đại hóa ngành này để dược học trở thành một khoa học ngày càng tân tiến hơn.

Tại bắc mỹ, morphine đã được xài thả ga để điều trị thương bệnh binh trong cuộc nội chiến giải phóng nô lệ 1861-1865. Hổng riêng chi mỹ châu, tại âu châu trong các cuộc chiến tranh cuối thể kỷ 19 (ở nga, áo, chiến tranh đế quốc pháp-phổ năm 1870 v.v..) morphine được xử dụng như một thần dược do tánh trấn thống rất hiệu quả. Rồi cũng từ chuyện xử dụng này, người ta đã nhìn ra mặt trái của tấm huân chương sáng rỡ : morphine rất dễ dàng gây nghiện ngập.
Ở thương bệnh binh đã nảy sanh một hội chứng bịnh mới lạ, được gọi tên là ‘bệnh chiến binh’, liên quan đến việc ‘quen thuốc và thiếu thuốc’. Y học thoạt tiên gọi nó là morphinism/morphinisme, rồi sau đổi lại là morphinomania/ morphinomanie, vì mania/manie chỉ tình trạng không còn kiểm soát được ý chí (vì nghiền)

Việc ai là người đầu tiên chế ra morphine từ nhựa anh túc vẫn còn tranh cãi cho tới nay chưa dứt. Thực tế thì morphine đã được biết tới từ năm 1803, khi nhà hóa học pháp Jean François Derosne cô lập được một loại ‘muối’ từ nhựa thuốc phiện. Muối Derosne lúc ấy là tên gọi của hỗn hợp gồm hai chất : thuốc lá (nicotine) và thuốc phiện (morphine) – tuy gọi là thuốc nhưng cái nào cũng là độc dược ráo trọi –

Desosne thoạt tiên chỉ là dược sĩ quèn, sau nhảy xổ vào lảnh vực công nghiệp. Cùng với một cộng sự viên, ông đã vẽ và hoàn hảo một loại máy tinh chế để dùng trong kỹ nghệ chế biến đường (ngọt như đường…) Rồi máy làm đường do hãng của ông sản xuất bán chạy như tôm tươi khắp nước pháp khiến ông giàu xụ. Sau đó là việc hợp tác với một hãng kỹ nghệ khác - hợp tác giữa hai hãng kỹ nghệ là chuyện rất thường thấy ngay từ thế kỷ 19 – Bằng sáng chế máy làm đường này đã dẫn tới các bằng sáng chế máy móc công nghệ khác, như là máy chạy hơi nước, máy ép tiền (kim loại) và nhứt là… teng teng teng tèng… đầu máy xe lửa. Thành ra rồi kỹ nghệ gia Derosne đã làm tiền dễ dàng hơn dược sĩ Derosne gấp bội !

Armand Séguin một kỹ sư hoá học, đồng hương với Derosne, vốn là bạn chí thiết của ngài Lavoisier (tên tuổi Lavoisier lẫy lừng với định luật hóa học Lavoìsier : Hoá chất hổng biến mất mà cũng hổng tạo thành, chúng chỉ thay hình đổi dạng)
Ba năm sau khi muối Derosne được chế ra, Armand Séguin đã thành công việc tinh chế morphine từ á phiện – morphine thực sự chớ hổng phải cái muối Derosne trên kia hén – Nhưng… ông kỹ sư này nín rít, hổng thiết tha chi chuyện thông tri báo cáo cho nhơn loại tỏ tường. Lý do là vì Séguin... hổng rảnh, đang bận rộn tíu tít đếm tiền mệt xỉu.
Séguin tìm ra được phương cách thuộc da rất tốt, và hãng của ông là hãng duy nhứt cung cấp da thuộc cho quân đội của đại đế Napoléon. Séguin giàu nứt đố đổ vách, rồi ông còn mở ngân hàng làm chủ nhà băng, kiêm luôn chức đại diện chánh thức giữ tiền bạc cho vị đại đế danh tiếng.

Gần 15 năm sau ngày chào đời của muối Derosne, sử liệu mới lập khai sanh chánh thức cho morphine. Công lao được trao hết cho nhà hoá học đức, dược sĩ Dridrich Wilhelm Serturner. Sertnurner đã minh chứng ngọn ngành và bài bản, rằng morphine là muối của acide méconique chứa trong thuốc phiện. Serturner cũng là người đầu tiên định danh nó là alkalin (trong hoá học hữu cơ, acide khi bị mất hydrogen sẽ biến thành alkalin tương ứng - hy vọng tui hổng nhớ sai) Và alkalin này được ông đặt tên là morphium, lấy từ chữ Morpheus như đã nói, sau tóm gọn lại là morphine.

Năm 1819 Karl Friedrich Wilhelm Meisner, một dược sĩ đức khác, đã gộp chung tất cả những alkalin trích từ thực vật (chứa phân tử đạm azote) vào một nhóm riêng, rồi đặt cho chúng một tên mới : alkaloid. Alkaloid mang dươc tánh sanh học, gây tác dụng trên cơ thể động vật, đặc biệt là trên hệ thống thần kinh. Các chất tương tự khác có thể kể ra như sau : caféine, nicotine, quinine, digitaline v.v...

3. Từ rượu Mariani... (sang tới coca cola)
Cấu trúc hoá học phân tử cùa morphine ngó chừng rối rắm. Cấu trúc phức hợp này (dà phức hợp, ông Tây ôi) mãi hơn 100 năm sau, mới được hoá học gia hồng mao Sir Robert Robinson mang ra ánh sáng.
Năm 1939, Robinson được trao giải Nobel hóa học do công lao khảo cứu những chất trich từ thực vật có khá năng sanh học quan trọng, đặc biệt là đám alkaloid kể trên (bao gồm morphine). Các chất này đã được nghiên cứu, cách ly, tìm kiếm cho ra đặc tánh sinh lý riêng biệt.
Tìm kiếm xong rồi thì mới có kết luận, rằng đám alkaloid hữu ích cho cơ thể động vật, trong đó có con người. Phong trào ăn uống đớp hít alkaloid bỗng trở thành cái mốt thời thượng, đám con buôn lợi dụng thời cơ, chế ra đủ thứ thức uống, kem bôi, dầu gội, xà bông, thuốc nhỏ... chứa alkaloid và chúng rung đùi đếm bạc mệt xỉu !

Nổi trội nhứt hạng trong đám ấy là rượu Mariani do hãng rượu ý tà lồ Angelo Mariani sản xuất ra. Anglo người đảo Corse (khi ấy còn thuộc đất ý) dùng rượu vang Bordeaux của pháp rồi trộn lộn vào đó một nắm lá coca - Dà, alkaloid của cola có tên gọi là cocaine hổng khác, một loại xì ke ma túy có hạng - Rượu Mariani uống dzô tăng cường sinh lực, vừa kẻo vừa dai, tới nỗi Angelo được đức giáo hoàng trao bằng tưởng lệ lúc ấy...
Rồi từ hỗn hợp rượu Mariani này đả đẻ ra một loại thức uống 'hảo hạng' khác có tên gọi là coca cola. Coca cola chào đời từ năm 1885. Cái thời xa xăm nớ, dĩ nhiên là coca cola chứa cocaine (trời ơi trời...) Mãi cho tới năm 1906, đạo luật cấm thuốc phiện (và các chất gây nghiện ngập khác, kể cả rượu) đã làm những chai nước giải khát (soft drink) nhu mì hiền lành hẳn lại.

Trước năm 1906, trong đám alkaloid đông đảo ấy, morphine đứng đầu danh sách tiêu thụ. Nó được dùng tá lả để điều trị bá bịnh, từ đầu xuống tới chơn (nhức đầu đau bụng ói mửa tiêu chảy...) dùng để cai rượu và trị luôn các triệu chứng tâm thần... Morphine thông dụng tới nỗi các bà mẹ chế luôn vào sữa cho trẻ nít bú để chúng ngủ yên. Mãi cho tới khi đạo luật thuốc phiện ra đời (đã kể ở trên) mục đích kiểm soát nghiêm ngặt các alkaloid có thể sanh phản ứng phụ độc hại.

4. Thần dược chống đau.
Morphine, cho tới nay, vẫn là chất chống đau hữu hiệu nhứt, được dùng để trị liệu các hội chứng đau cấp tánh hay kinh niên, và nó cũng là thước đo để định phẩm các chất chống đau khác

Cùng với loại kim hypodermic do bác sĩ Charles Pravaz nước pháp sáng chế ra năm 1840, morphine đã trở thành loại thuốc chích có số lượng tiêu thụ nhiều nhứt. Kim hypodermique nhỏ và ngắn, dùng để chích trong da hay dưới da, chích kiểu này thuốc ngấm lẹ và tạo kết quả nhanh chóng.

Năm 1950, cocktail Brompton được dùng để làm dịu nỗi đau của các bịnh nhơn ở thời kỳ cuối cuộc đời. Cocktail này là hộn hợp trộn lộn của morphine, codeine, rượu và tùm lum những chất gây lơ mơ khác.

Một coctail chứa morphine khác có tên gọi là 'coctail lytique' do nhà phẩu thuật kiêm sinh lý thần kinh nổi danh Henry Laborit chế ra năm 1951. Coctail này được cho các thương binh pháp tại đông dương (việt miên lào) uống để có thể di chuyên họ từ chiến trường về hậu cứ.

Năm 1952, morphine nhơn tạo đã được chế ra (như codein, insuline v.v), nhưng giá thành quá xá mắc, nên thị trường tiêu thụ vẫn chỉ xài morphine thiên nhiên.

5. Endorphine
Tới nay cơ chế tác dụng của morphine trên hệ thần kinh ra thế nào vẫn chưa biết được một cách chánh xác.
Năm 1973 y học tìm ra được các receptors đặc thù, thích hạp với các 'dévivés' của thuốc phiện (thuốc phiện là precursor, khi vào cơ thể sẽ được biến đổi thành những derivés, dịch là chi chưa biết) Hình ảnh hoá cho dễ hiểu thì réceptor trong hệ thống thần kinh y chang những khung cửa hẹp (nói rồi mà hén, trong vụ HIV) với hình dạng khác biệt, chỉ để lọt qua những 'chất' thích hạp, dẫn truyền kích thích tác dụng trên hệ thần kinh.

Năm 1976, y học khám phá ra một loại morphine nội tiết gọi là endorphine do cơ thể tiết ra, endorphine này hoạt động với những receptors riêng biệt. Cùng với khám phá này, y học đã tìm ra lý do giải thích vì sao khả năng chịu đau tự nhiên ở mỗi người mỗi khác. Thí dụ : Lúc té đau ta hay xoa chỗ đau, xoa như vậy sẽ kích thích endorphine tiết ra và làm giảm đau.

Tác dụng endorphine tuy y chang morphine - giảm đau và gây phê - nhưng ở một mức độ thấp nên không sanh side-effect. Hoạt động thể chất thường là kích thích làm tăng lượng endorphine trong cơ thể.
Trong lab, người ta cho chuột bạch đánh vòng và đo lượng endorphine (ah... chuột bạch vốn thích đánh vòng) Vì đánh vòng là một hoạt động thể chất nên cơ thể chuột tiết endorphine, và endorphine này biến chuột thành hưng phấn (euphoric) tới nỗi có con hưng quá, cứ tiếp tục đánh miết không ngưng nghỉ, rồi lăn ra chết vì kiệt sức.

Khi hoạt động thể dục (bơi lội, marathon...) endorphine được tiết ra, nồng độ lên cao nhứt trong khoảng 30-45 phút, rồi kéo dài suốt thời gian training, và giảm dần trong vòng 4 tiếng đồng hồ sau đó. Đây là lý do người ta cảm thấy đã điếu, thấy khoẻ hẳn ra sau hoạt động thể thao là vậy. Và cũng là lý do vì sao training có thể gây ‘nghiền’, bữa nào hổng có thì giờ tập là y như phép cơ thể mỏi mệt đầu óc quờ quạng rồi sanh cau có.


...

Anh Túc

(tiếp theo và hết)



D. Chế biến.

Bất cứ loại anh túc nào cũng có dược tánh, không nhiều thì ít. Dược tánh này nằm trong tất cả các phần của bông hoa, từ nhụy, cánh, đài cho tới cuống hoa (stem). Nhưng dược tánh tốt nhứt, về lượng lẫn phẩm, là của nhóm anh túc có tên Papaver somniferum.

Cách đây mấy năm, một ông ấn độ sang bắc mỹ lập nghiệp, khi khổng khi không trồng hoa thuốc phiện trong vườn nhà, để sáng sáng thả mấy cánh hoa vào tách trà nhâm nhi cho bớt nỗi sầu cố lý (ấn độ hổng cấm vụ ni hén). Trồng trọt sao hổng biết mà khoảnh đất ngày càng nới rộng ra để đủ chỗ cho hoa nhởn nhơ khoe sắc, tới nỗi cảnh sát hụ còi mang xe hủ lô xúc ông và đám bông dzìa bót - 1,200 cây Papaver somniferum tổng công - để chờ thụ án (có thể 5 năm tù ở theo luật định). Toà xử phạm luật vì vô ý, nên ông già ấn độ bị phạt tiền và chỉ lãnh án treo cộng thêm mấy chục giờ công tác cộng đồng. Đây có lẽ là cái án đâu tiên và duy nhứt cho tới nay về việc trồng hoa thuốc phiện. Thực tế, trồng vài ba chục cây anh túc trong sân nhà thì hổng đủ để sản xuất thuốc phiện với mục đích thương mại và ngay cả để ‘phi’. Lý do : Papaver somniferum phải là loại có sản lượng thu hoạch cao, trồng trong vùng hạp phong thổ, với diện tích bạt ngàn theo cái kiểu đồn điền kìa. Khơi khơi le hoe làm kiểng ngó chơi thì thiệt hổng thấm tháp.

Trong đám Papaver somniferum nớ, có ba ‘loại - varieties’ thường nghe nhắc tới - Papaver rhoas trên đồng cỏ xứ Flanders hổng thuộc loại này hén -
1. Papaver somniferum album : Đây là loại thân cao nhứt trong tất cả các giống anh túc, có khi tới ngang ngực người (4-5 feet), bông to màu trắng. Nhựa dùng để làm thuốc phiện.
2. Papaver somniferum nigrium : Với nhiều loại, hoa có gam màu từ tím thẫm gần như đen sang tới xanh dương lạt. Do hương vị đặc biệt nên hạt được rắc vào bánh trái, hoặc ép ra dầu, dùng nấu ăn làm xà bông thơm, hay chế biến thành sơn vẹc ni xài trong trang trí...v.v...
3. Papaver somniferum paeoniferum : Trồng làm kiểng, cho hoa rất đẹp - vì... Paeony hay Peony là tên gọi của hoa mẫu đơn -

Thuốc phiện làm từ Anh Túc P. somniferum album.

Thu hoạch á phiện phải đúng thời điểm, khi hoa á phiện vừa trở mình bước vào tuổi thanh xuân. Người ta ước lượng khoảng 3 tuần sau khi trổ hoa. Đây là thời điểm bầu nhựa thuốc phiện mãn khai về lượng lẫn phẩm. Càng về sau, bầu càng chín đẫy, nhựa sẽ ít lại và mất hẳn hoạt tánh. Hạt thuốc phiện chín già được dùng trong bếp núc, rắc vào thực phẩm, tuy chúng đã thiệt sự mất hết dược tánh, nhưng kỳ cục cái là nó vẫn theo đường tiêu hóa chạy vào máu rồi ra ngoài nước tiểu, thành ăn uống vớ vẩn, lạng quạng urine test có thể positive (Ốc liệu hồn đó Ốc ơi)

Thu hoạch á phiện bằng cách dùng dao khứa nhiều lát vào capsule. Capsule là cái bầu noãn xanh chứa hạt, lúc bị cắt sẽ rỉ ra một loại nhựa màu trắng, được người thợ hái vét bằng một con dao cong hình bán nguyệt. Nhựa trắng nguyên thủy này khi tiếp xúc với không khí sẽ sậm màu từ từ và khô lại, được đóng thành những bánh nhỏ gọi là nhựa thô. Nhựa thô được nấu cho lỏng xong sàng lọc để loại bớt cặn bã và chất bẩn, rồi thì mới chạy ra thị trường cho giới tiêu thụ gầy bàn đèn.

Hút là hấp thụ á phiện bằng đường hô hấp. Người dính vào nghiện ngập mà thiếu địa đành phải mua sái (tức nhựa á phiện đã xài rồi) về nuốt đỡ, thành ra nuốt á phiện là hấp thụ bằng đường tiêu hóa. Có những trự mức nghiền đã quá khổ, cần độ á phiện cao trong máu mới đã cơn, rồi vì hút không đủ, nuốt không thấm, đám ni bèn tà tà nấu thuốc phiện với nước xong chích thẳng vào tĩnh mạch - kiểu này dễ ngủm sớm –


E. Dược tánh và nghiện ngập.

Á phiện chứa tới hơn 30 chất alkaloid, chất nào cũng có dược tánh cao. Tại VN, có dạo do tò mò, người ta mới lôi mấy hoàn thuốc tễ của vài vị đông y sĩ nổi tiếng ra phân chất điểm danh, kết quả là... ngoài lượng bột nền (cơm nguội hổng chừng) và những vị thuốc bắc với tên tuổi khó nhớ, thì còn thấy cả thuốc phiện và cả tyfomycine (một loại trụ sanh thời xa xăm, nay đã biến mất trên thị trường). Thành ra rồi... nhơn loại sanh thắc mắc, không hiểu công dụng trị bịnh của các hoàn thuốc ấy nó xuất phát từ đâu trong cái đám dược liệu hỗn tạp nớ ?

Morphine và codeine là 2 alkaloid của á phiện - có tánh trấn thống, an thần, trị ho trị tiêu chảy v.v – dược liệu giảm đau dùng nhiều nhứt trong y học.
Tánh giảm đau của morphine trực tiếp nên nhanh lẹ, codeine lâu hơn vì còn phải vào gan để được biến dưởng thành morphine.

Papaverine là một alkaloid khác trong thuốc phiện, làm cơ co cứng cục bộ (local spasm), được dùng cho bịnh nhơn 'xìu rìu' do chấn thương cột sống, spinal cord trauma. Papaverine được chích thẳng vào ‘bình cà phê’ để nó có thể đứng lên, lược cà phê mà đãi người tri kỷ trong giây lát. Lượng papaverine dùng ở mỗi người mỗi khác, cần được tính toán cẩn trọng, vì rằng... nếu quá liều, tình trạng đứng dậy quá lâu (cái kiểu superman) sanh đau đớn đã đành, máu trong trỏng im ắng như nước ao tù nên dễ ‘đóng cặn’, từ đó sanh hoại tử. Bình cà phê chết từ từ - rồi y chang trái sầu riêng lúc nửa đêm, nó rụng... cái độp - Em hồ nghi nhà văn Nguyễn Mạnh Côn đã vô tình nhắc tới tác dụng này của á phiện trong ‘Tình Cao Thượng’ mà hổng hề hay biết nó có tên gọi là papaverine đó nha -

Á phiện chứa khoảng 10-12 % morphine.
Để tinh chất được morphine từ á phiện, người ta trộn á phiện với dung dịch kiềm - thường là sodium sulfate - morphine kết lắng, cho ra morphine sulfate dưới dạng bột, dùng để uống hay chích.

Sự việc không dừng ở đó, người ta mang morphine ra tinh chất thêm nữa, lần này với dung dịch acetic anhydride để cho ra diacetyl morphine chlorhydrate, có tên thương mại thị trường là heroine tức bạch phiến, mạnh gấp ba lần morphine, trị ho rất tốt (heroisch nghĩa là rất hiệu quả) và... gây nghiện ngập cao với tử vong lớn khi dùng quá liều (overdose).

Kinh doanh thuốc phiện nở rộ vì nó quá xá lời, chuyện bán buôn vượt khỏi tầm kiểm soát của chánh quyền toàn thế giới.
- Giá cả thị trường của 10 kg thuốc phiện khoảng ngàn rưởi mỹ kim.
- 10 kg thuốc phiện này sẽ làm ra 1 kg morphine hay 0.850 kg heroine.
- Dân chích choác heroine trung bình mỗi bữa cần khoảng 0,085gr. Giá cả thị trường liều lượng này khoảng 150 đô.
Thành ra rồi từ 10 kg thuốc phiện sau khi chế thành heroine thì giá tăng tới một trăm ngàn lần ( x 100.000), một vốn mười vạn lời. Chế biến heroine từ morphine lại dễ dàng - ai muốn giàu xụ và giàu lẹ chịu khó vào nét click một hồi sẽ ra công thức - chiến tranh thuốc phiện là cuộc chiến khó lòng kết thúc, cho dù các quốc gia từ lâu đã liên minh đặng cố sức nhổ cỏ tận gốc !
Nhưng...


F. Khám phá mới nhứt.

... Ánh sáng đã vừa le lói cuối đường hầm. Và ánh sáng ni phát xuất từ một phòng thí nghiệm tại đại học Calgary Alberta, do một vị nữ lưu trẻ tuổi thắp lên... (halle....lú...ja !)
Nàng là ai ? Xin thưa liền cho sốt dẻo, nàng là tiến sĩ Jill Hagel, thuộc phòng thí nghiệm biochemical chuyên ngành về anh túc và morphine, do tiến sĩ Peter Facchini cầm đầu khảo cứu.
Ông Facchini gắn bó với cây á phiện còn hơn với người tình, ròng rã đã 18 năm dài thòong nay mới thấy kết quả . Khám phá này còn cáo chỉ, mới được công bố vào trung tuần tháng march 2010 vừa qua.

Lab của Facchini được đặc cách cho trồng Papaver somniferum album trong phòng thí nghiệm để mần màn khảo cứu chuyện morphine của loài anh túc trắng này. 
Ai cũng biết rằng anh túc có nhiều loài, nhưng chỉ Papaver somniferum album mới có khả năng sản xuất opium dồi dào. Từ hơn nửa thế kỷ nay, rất nhiều nhà khảo cứu khoa học tha thiết chú tâm mong tìm ra lời giải đáp "vì sao lạiPapaver somniferum albummà không là mộtPapaver somniferumnào khác" ?

(Cũng cần nói thêm là codeine nhân tạo đã được tổng hợp từ lâu trong phòng thí nghiệm, nhưng morphine thì vẫn phải chế biến từ nhựa anh túc của thiên nhiên vì như đã nói morphine nhơn tạo giá thành cao quá xá)

Cô Hagel, và các đồng sự, dòm ngó cân đo đong đếm các enzyms trong nhựa anh túc trắng. Nhờ vào kỷ thuật lưu trữ data của computer, họ vẽ được bản đồ genomes của opium (genomes là các phức hợp tức combinations của genes) rồi đếm ra 23.000 genes tổng cộng trong nhựa á phiện.

Câu hỏi kế tiếp : Trong số 23 ngàn genes ấy, gene nào (hay những genes nào) được thượng đế giao phó trọng trách tổng hợp ra codeine và morphine ?

Bằng phương pháp loại trừ lần hồi, Hagel tóm ra được hai genes, một làm ra codeine, một làm ra morphine. Khảo cứu được trình làng ngay sau đó, tên tuổi Facchini, Hagel và phòng thí nghiệm biochemical của họ một sớm một chiều rực sáng trên vòm trời khoa học.

Vậy rồi khám phá này của Facchini và Hagel sẽ được áp dụng như thế nào ?

Dà, chưa có gì rõ rệt lắm, người ta nghĩ có thể sẽ dựa vào đó để làm những chuyện sau :

1. Dùng "biến chủng-mutation" để "lai giống-hybrid" ra một loại anh túc chỉ cho codeine chớ hổng cho morphine. Thiếu morphine trong thương mại đồng nghĩa với hết heroine trên thị trường.

2. Xử dụng hai genes này trong phòng thí nghiệm để chế biến codeine và morphine theo kiểu mass production (chế biến hàng loạt) như đã làm với insuline, bằng cách đưa chúng vào các vi sinh vật - nấm hay vi trùng chẳng hạn - để kích thích các vi sinh vật này làm ra codeine và morphine. Vỉ mass production nên ít tốn kém, giá thành do đó sẽ hạ.

3. Việc kiểm soát xì ke ma tuý từ đó có thể sẽ dễ dàng hơn... chăng ?


Dĩ nhiên đây chỉ là ánh sáng đang le lói cuối đường hầm. Để ánh sáng này phựt cháy thành ngọn đuốc thì chưa chắc. Vì rằng : Triệt hạ việc trồng Papaver somniferum album là việc không tưởng. Thêm nữa một khi codeine và morphine có từ mass production trong lab, giới khoa học y học vui mừng một, nhưng đương nhiên đám chích choác sẽ vui mừng tới mười, dân số của chúng bảo đảm từ đó 
hổng chừng sẽ gia tăng một cách nhảy vọt.

Đời ấy mà, miếng mề đai nào bao giờ lại chẳng có hai mặt !


Mme Ngô  (Ph.D NTĐL)

...
Reply