+- VietBest (https://vietbestforum.com)
+-- Forum: Tôn Giáo (https://vietbestforum.com/forum-18.html)
+--- Forum: Phật Giáo (https://vietbestforum.com/forum-19.html)
+--- Thread: Tạp ghi (/thread-3994.html)
RE: Tạp ghi - abc - 2023-05-03
bạn VM ,
bạn đã đi xa hơn giới hạn cho phép , tui nghĩ bạn nên dừng
Phật dạy , hãy tránh các điều ác hãy làm các điều thiện và giữ tâm trong sạch
điều thiện là điều được làm với tâm từ , bi , hỷ , xả .... trong chúng ta ai cũng là phàm nhân nên ko tránh có những lúc ko kiềm chế , nhưng vô cớ post những điều làm phiền lòng người khác thì , một là bạn gây tạo nghiệp bất thiện , hai là làm ô nhiễm môi trường
tui có nghĩ những gì bạn post , nó bị lẫn lộn giữa tục đế và chân đế , nó làm bạn quay vòng vòng , vì hai sự thật đó rạch ròi và ko thể trộn lẫn vào nhau , giống như con chó bị ngứa cái đuôi , nó quay đầu lại và cố cắn cái đuôi , nhưng càng ráng nó càng quay vòng vòng
Đức Phật là đấng toàn giác , Ngài có bao giờ trộn lẫn tục đế và chân đế vào nhau . Ngài đâu có gọi thị giả của mình là ngủ uẩn này ngủ uẩn kia , mà gọi là Anan
vài lời chân thành cho bạn
quay đầu thị ngạn
RE: Tạp ghi - TTTT - 2023-05-03
Còn có cái này mình cũng muốn nhắc với bác VM, thời buổi bây giờ cái vụ Copy&Paste là quá thường rồi. Người ta đọc đâu đó rồi C&P vô đây để nói chuyện, thảo luận hay chia sẻ cho mọi người cùng đọc cũng là chuyện thường ở huyện từ lâu, không có gì để đem ra nhạo báng người có công C&P hết! Hy vọng từ giờ bác VM đừng nên lấy vụ C&P ra để mà làm cớ nói xuyên tạc người khác nữa. Mất cái chướng kia thì lòi ra cái chướng này. Thiệt tình!
RE: Tạp ghi - abc - 2023-05-03
hôm qua đi thăm nha sĩ , làm cái root canal and crown.
trước khi leo lên ghế là đã có chuẩn bị , tự bảo mình là thế nào cũng đau . đây là dịp tốt quán cảm thọ .... nhắc rằng cái đau chỉ là cái đau , chỉ có thân đau , tâm không đau . ... sau này lúc chết cái đau còn gấp nhiều lần hơn ... suy nghĩ nhiều mà mông lung lắm luôn
vậy lúc lấy chỉ máu ra và thổi cái cool air vô cho nó khô , ui trời , nó buốt mà cảm thấy nó lên cao vút còn hơn Thái Thanh nữa, đâu có kịp quán chiếu cái gì
RE: Tạp ghi - LeThanhPhong - 2023-05-03
(2023-05-03, 09:01 AM)TTTT Wrote: Còn có cái này mình cũng muốn nhắc với bác VM, thời buổi bây giờ cái vụ Copy&Paste là quá thường rồi. Người ta đọc đâu đó rồi C&P vô đây để nói chuyện, thảo luận hay chia sẻ cho mọi người cùng đọc cũng là chuyện thường ở huyện từ lâu, không có gì để đem ra nhạo báng người có công C&P hết! Hy vọng từ giờ bác VM đừng nên lấy vụ C&P ra để mà làm cớ nói xuyên tạc người khác nữa. Mất cái chướng kia thì lòi ra cái chướng này. Thiệt tình!
Chào Lan,
Quan trọng là mình biết mình cần gì, và phải làm gì. Đừng vì miệng lưỡi thế gian mà khiếp sợ, không dám sống thật với mình.
Nếu không C&P và học kỹ những bài giảng của các vị chân tu, cam đoan với Lan, LTP không biết tri ơn Đức Phật và Phật Pháp như bây giờ.
RE: Tạp ghi - TTTT - 2023-05-03
(2023-05-03, 03:39 PM)LeThanhPhong Wrote: Chào Lan,
Quan trọng là mình biết mình cần gì, và phải làm gì. Đừng vì miệng lưỡi thế gian mà khiếp sợ, không dám sống thật với mình.
Nếu không C&P và học kỹ những bài giảng của các vị chân tu, cam đoan với Lan, LTP không biết tri ơn Đức Phật và Phật Pháp như bây giờ.
RE: Tạp ghi - anattā - 2023-05-03
(2023-05-03, 08:46 AM)abc Wrote: bạn VM ,
bạn đã đi xa hơn giới hạn cho phép , tui nghĩ bạn nên dừng
Phật dạy , hãy tránh các điều ác hãy làm các điều thiện và giữ tâm trong sạch
điều thiện là điều được làm với tâm từ , bi , hỷ , xả .... trong chúng ta ai cũng là phàm nhân nên ko tránh có những lúc ko kiềm chế , nhưng vô cớ post những điều làm phiền lòng người khác thì , một là bạn gây tạo nghiệp bất thiện , hai là làm ô nhiễm môi trường
tui có nghĩ những gì bạn post , nó bị lẫn lộn giữa tục đế và chân đế , nó làm bạn quay vòng vòng , vì hai sự thật đó rạch ròi và ko thể trộn lẫn vào nhau , giống như con chó bị ngứa cái đuôi , nó quay đầu lại và cố cắn cái đuôi , nhưng càng ráng nó càng quay vòng vòng
Đức Phật là đấng toàn giác , Ngài có bao giờ trộn lẫn tục đế và chân đế vào nhau . Ngài đâu có gọi thị giả của mình là ngủ uẩn này ngủ uẩn kia , mà gọi là Anan
vài lời chân thành cho bạn
quay đầu thị ngạn
Anh abc có thể lên tiếng với mods để họ nhắc nhở VM đừng vào quậy thread Tạp Ghi nữa.
VM có thể tự thuyết giảng thiền tông trong thread của chính bạn được mà.
RE: Tạp ghi - cook2 - 2023-05-03
Bạn abc có cần mods xoá các posts của bạn Vô Minh không?
RE: Tạp ghi - abc - 2023-05-03
Cảm ơn mod cook2 và các bạn có nhã ý.
Tui nghĩ không cần xóa đâu mod.
Một bức tường cả trăm ngàn viên gạch , một hai viên bị lệch sẽ ko gì
Again, thank you
RE: Tạp ghi - abc - 2023-05-19
“Nếu ngay bây giờ bạn không thể hạnh phúc thì suốt đời này bạn không thể hạnh phúc”.
Xưa tôi đọc câu danh ngôn mà không hiểu: “Nếu ngay bây giờ bạn không thể hạnh phúc thì suốt đời này bạn không thể hạnh phúc”. Câu này rất dễ hiểu lầm. Phải hiểu thế này, nếu ngay hiện tại mà không chịu an lạc, cứ trông đợi hy cầu ở tương lai thì biết kiếp nào mới an lạc đây. Trong khi đó thực ra mà nói, hiện tại dù chát chua cay đắng cỡ nào đi nữa, đắng hay ngọt là do mình. Tôi biết khi nói vậy nhiều người nghĩ tôi đạo đức giả hoặc nghĩ tôi sung sướng quá nên nói vậy. Điều kiện nào cũng là một bối cảnh hạnh phúc và đau khổ; do mình thôi.
Có câu chuyện, một người mẹ nói với con: “Ở Mỹ này người ta tệ quá, má lớn tuổi như vậy, đứng trên xe bus Phúc Lộc Thọ mà người ta không nhường chỗ cho má, một người lớn tuổi mà họ đối xử tệ như vậy.” Đứa con trai nói: “Con lại nghĩ khác, người ta không thấy má già thì làm sao người ta nhường đây.”
Nghe như vậy bả nhe răng cười. Hôm sau đi chợ bả về vẫn buồn, đứa con trai hỏi có chuyện gì, bà nói: “Hôm nay có đứa nhường chỗ cho má, chắc là thấy má già.”
Câu chuyện đó tôi rất tâm đắc. Người ta không nhường chỗ cho mình thì mình buồn vì nghĩ người ta không tôn trọng mình nhưng nghe giải thích là người ta không thấy mình già thì mình lại vui, hôm sau người ta nhường chỗ cho mình, mình lại buồn vì nghĩ người ta coi mình già.
Rồi có một bà nọ ở gần chùa làm công quả, bà có hai đứa con gái một đứa bán áo mưa, một đứa bán nhang. Cứ mỗi lần trời mưa, nhớ đứa bán nhang, bà khóc; mỗi lần trời nắng nhớ đứa bán áo mưa bà khóc. Trụ trì hỏi lý do, khi biết ra ông nói: “Sao trời nắng bà không nghĩ đứa bán nhang, trời mưa thì bà nghĩ đứa bán áo mưa, nghĩ vậy thì bà đâu có khóc.” Vấn đề là bà nghĩ tréo cẳng ngỗng. Vấn đề do mình suy nghĩ thôi.
Đó là những câu chuyện tôi không coi là chuyện cười mà đó là bài học sống rất đẹp, rất cần thiết, rất là minh triết, kể hoài không chán. Vì vậy, sống trong hiện tại thì nó làm sao cứ sống y chang như vậy, đừng thêm bớt gì hết. Giá trị thật của đời sống chỉ là phút giây đang diễn ra trước mắt mình, right now, right here, chỉ tại đây và bây giờ, nếu mình không thưởng thức vị ngọt của nó thì coi như là không biết bao giờ mình mới thưởng thức được đời sống.
SGN
RE: Tạp ghi - abc - 2023-06-02
Khám Phá Mới Về Cảm Giác
-----------------------------------------------------------
Chúng ta hãy xét đến thế giới mới trong cảm giác. Bây giờ nói đến sự dở.
Chúng ta biết "dở" là một danh từ chế định. Khi hành thiền, chúng ta phải bước qua sự chế định để hiểu rõ bản chất thật sự của toàn thể tiến trình "dở", bắt đầu hiểu rõ ý định dở chân và tiếp tục là các tiến trình khác gồm nhiều cảm giác trong đó.
Sự tinh tấn ghi nhận dở chân đừng vượt quá cảm giác mà xa hẳn mục tiêu, cũng đừng quá yếu kém mà không với đến mục tiêu.
Phải hướng tâm vào đề mục một cách chính xác. Khi tâm được hướng vào đề mục một cách chính xác thì sự tinh tấn sẽ được quân bình.
Nói cách khác, chánh tư duy hay chánh hướng tâm sẽ giúp tinh tấn quân bình. Khi tinh tấn quân bình và tâm hướng vào mục tiêu một cách chính xác thì chánh niệm sẽ tự ổn cố trên đề mục quan sát.
Chỉ khi nào ba yếu tố tinh tấn, tâm hướng vào mục tiêu hay chánh tư duy và chánh niệm có mặt thì sự định tâm mới phát triển. Ðịnh tâm là tâm tập trung vào một điểm. Tính chất của định tâm là giữ tâm khỏi bị tán loạn và tản mát.
Ðến gần hơn tiến trình của sự dở, chúng ta sẽ thấy nó giống như một đàn kiến nối đuôi nhau bò trên tường. Từ đằng xa, ta chỉ thấy sợi dây bất động nằm trên tường.
Nhưng đến gần hơn, ta thấy sợi dây nhúc nhích và chuyển động. Và đứng gần hơn nữa, ta thấy sợi dây là những con kiến riêng rẽ bò theo nhau thành một đường dài.
Từ đó, ta thấy ý niệm về một sợi dây của chúng ta chỉ là một ảo tưởng. Bây giờ ta thấy rõ từng con kiến một, chúng nối đuôi nhau bò. Cũng vậy, khi nhìn kỹ và chính xác vào tiến trình dở chân từ lúc đầu đến lúc cuối thì các yếu tố, hay các đặc tính của tâm, gọi là "minh sát", sẽ tiến gần hơn đến đối tượng được quan sát.
Minh sát càng đến gần bao nhiêu thì bản chất thật sự của tiến trình dở càng được nhận thấy rõ bấy nhiêu.
Tâm của con người ta thật kỳ diệu. Khi tuệ minh sát phát khởi và mạnh dần nhờ thiền minh sát thì những khía cạnh đặc biệt của chân lý dần dần và tuần tự xuất hiện. Sự xuất hiện tuần tự của trí tuệ này gọi là các tuệ minh sát hay tuệ giác.
Tuệ giác đầu tiên là thiền sinh bắt đầu hiểu được, không phải do đọc sách hay suy nghĩ mà do trực giác, rằng tiến trình của sự dở là tổng hợp của hai hiện tượng thân và tâm cùng xảy ra song song với nhau.
Sự chuyển động của thân là hiện tượng vật chất và sự nhận biết là tiến trình của tâm. Cả hai liên kết nhau nhưng tính chất thì hoàn toàn khác biệt.
Thiền sinh bắt đầu thấy toàn thể các hiện tượng tâm (danh) và tất cả các cảm giác diễn biến trên thân (sắc). Thiền sinh lại thấy rõ ràng nữa rằng tâm là nhân và thân là quả. Ví dụ: khi có ý định dở chân thì cơ thể mới chuyển động được (ý định giở chân là nhân và cơ thể chuyển động là quả).
Và thiền sinh lại thấy thân là nhân và tâm là quả. Ví dụ: khi thân cảm thấy nóng, khiến tâm muốn đi tìm chỗ có bóng mát để nghỉ (thân cảm thấy nóng là nhân và tâm muốn đi tìm chỗ có bóng mát là quả).
Sự trực nhận hay tuệ giác về nhân quả có muôn hình vạn trạng và khi tuệ giác này phát khởi thì cái nhìn của chúng ta về cuộc đời sẽ trở nên đơn giản hơn lúc trước.
Cuộc sống của chúng ta không có gì khác hơn là một chuỗi dài nhân quả của thân và tâm. Ðây là tuệ giác thứ hai mà thiền sinh trực nhận được.
Khi định tâm phát triển, thiền sinh sẽ thấy rõ và sâu hơn rằng những hiện tượng trong tiến trình dở chân là vô thường, phi ngã, sinh ra rồi diệt đi theo một tốc độ nhanh chóng không lường được. Ðây là tuệ giác tiếp theo mà thiền sinh có được nhờ sự tập trung tâm ý cao. ở tầng mức này thiền sinh có thể thấy được trực tiếp rõ ràng bản chất thực sự của thân và tâm.
Hiện tượng sinh diệt là một tiến trình tự nhiên diễn ra theo luật nhân quả chẳng có một tác nhân nào xen vào cả.
Chúng ta thấy các hiện tượng có vẻ liên tục, chẳng qua chỉ là ảo tưởng. Sự liên tục của hiện tượng thật ra chỉ là một chuỗi dài các tiến trình sinh diệt nối tiếp nhau như một cuốn phim chiếu trên màn ảnh.
Chúng ta thấy hình ảnh chuyển động liên tục giống như thật; nhưng nếu quay chậm lại, chúng ta sẽ thấy rõ từng diễn biến một, sẽ thấy các hình ảnh rời rạc, đứt đoạn, nối tiếp nhau chạy qua ống kính.
...
Khi thiền sinh thật chánh niệm trong mỗi tiến trình dở chân, nghĩa là khi tâm dính chặt vào chuyển động một cách chánh niệm, thấy rõ bản chất thật sự của những gì xảy ra vào lúc đó, đạo giải thoát sẽ rộng mở.
Bát Chánh Ðạo còn được gọi là Trung Ðạo bao gồm tám yếu tố: Chánh Kiến, Chánh Tư Duy (hay Chánh Hướng Tâm), Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng, Chánh Tinh Tấn, Chánh Niệm và Chánh Ðịnh. Vào mỗi giây phút chánh niệm mạnh mẽ, năm trong tám chi đạo sẽ có mặt.
Ðó là: Chánh Tinh Tấn, Chánh Niệm, Chánh Ðịnh, Chánh Hướng Tâm và khi bắt đầu có trí tuệ, thấy rõ bản chất thật sự của các hiện tượng giới thì Chánh Kiến phát khởi.
Vào lúc năm yếu tố của Bát Chánh Ðạo có mặt, tâm hoàn toàn thoát khỏi mọi phiền não và lúc đó nếu chúng ta sử dụng tâm trong sạch ấy để quán thấu vào bản chất tự nhiên của các hiện tượng thì chúng ta sẽ thoát khỏi mọi ảo tưởng hay mê lầm về một cái ta.
Chúng ta chỉ còn thấy một hiện tượng đến và đi đơn thuần. Khi ta đã có tuệ giác thấy được hiện tượng nhân quả, thấy được sự tương quan của danh và sắc, chúng ta sẽ không còn có quan niệm sai lầm về bản chất của các hiện tượng.
Khi thấy rõ rằng mọi đối tượng chỉ tồn tại trong một khoảnh khắc, chúng ta sẽ không còn có ảo tưởng về sự trường tồn bất biến, không còn ảo tưởng về sự liên tục.
Khi hiểu rõ vô thường và sự bất toại nguyện ẩn tàng trong đó thì ta không còn ảo tưởng sai lầm rằng thân và tâm không đau khổ.
Sự thấy rõ trực tiếp đặc tính phi ngã giúp chúng ta thoát khỏi cống cao ngã mạn và không còn có sự hiểu biết sai lầm rằng chúng ta có một cái ngã.
Khi thận trọng quan sát tiến trình dở, thấy thân và tâm là bản chất của đau khổ và bất toại nguyện, thì ta thoát khỏi tham ái.
Ba trạng thái tâm ngã mạn, tà kiến và tham ái gọi là 'pháp trường tồn' vì chúng giữ chúng ta trong luân hồi, trong vòng tham ái và khổ đau do nguyên nhân là không hiểu biết chân đế hay sự thật tuyệt đối.
Thận trọng chú tâm trong việc kinh hành sẽ phá vỡ được 'pháp trường tồn' này và đưa chúng ta đến gần giải thoát. Như vậy chỉ trong một cái 'dở chân' thôi mà bạn đã thấy được biết bao điều kỳ diệu. Khi chú ý vào sự bước hay đạp, bạn cũng thấy những điều kỳ diệu không kém.
trích trong sách "Ngay trong kiếp sống này - U Pandita Sayadaw"
RE: Tạp ghi - abc - 2023-06-09
![[Image: 352753278_748575230390179_58542921547642...e=6487490D]](https://scontent-dfw5-1.xx.fbcdn.net/v/t39.30808-6/352753278_748575230390179_5854292154764281179_n.jpg?stp=dst-jpg_p843x403&_nc_cat=110&ccb=1-7&_nc_sid=5cd70e&_nc_ohc=zbG97SioPsQAX8X6App&_nc_ht=scontent-dfw5-1.xx&oh=00_AfB4lN0b-UhQiznbOcN2ON4aGz0umVYsCcuatrTJFyULfg&oe=6487490D)
RE: Tạp ghi - abc - 2023-06-09
Ôn lại:
CHÁNH NIỆM KHÓ QUÁ?
(Bài dài nhưng rất thiết thực - Các thiền sinh chịu khó đọc nha)
"Bạch Thầy,
Từ email trước đến giờ, con vẫn chưa lần nào tập được chánh niệm khi nói. Vì trong suốt cả ngày con quên mất.
Buổi sáng ra, con ngồi thiền 15 phút. Có hôm thì con có thể biết mình trong một vài giây, có hôm con chẳng chánh niệm được tẹo nào cả. Có hôm con quyết tâm ghê gớm lắm, sau khi ngồi thiền xong chỉ thấy sân hơn. Có hôm con bỏ không ngồi thiền.
Buổi tối nằm thư giãn cũng vậy. Hôm nào không có chánh niệm được chút nào, thì con mất ngủ. Khi tâm con tạm lắng và quay về với cảm giác trên thân được một chút thì con ngủ mất.
Con thấy chánh niệm khó quá! Khi nào tâm bất an quá thì con nghe Pháp, con thấy tâm lắng xuống dễ hơn là ngồi thiền.
Con chúc Thầy sức khỏe!""
------------------------------------------------
"Con thân mến,
Chánh niệm khó quá hả con?
Thế thì chắc đó không phải là chánh niệm thật sự rồi.
Ngồi thiền mà thấy mệt và sân, vậy là hành thiền sai rồi. Cách hiểu về thiền của con sai hoàn toàn rồi.
Con thử sờ tay lên mặt xem, làm ngay bây giờ xem nào. Có thấy cảm giác gì không? Cảm giác làn da mềm, ấm, cảm giác bàn tay lạnh, ráp.... con có cảm nhận được không? Có khó không? Có mệt không? Chánh niệm đấy!
Khi con ngồi hoặc nằm, con có cảm nhận được thân mình đang ngồi hay nằm không? Có cảm nhận những chỗ đau nhức, mỏi trong mình, những nơi tiếp xúc giữa thân mình với mặt đất, chân tay với nhau? Có cảm nhận được khuôn mặt, các cảm giác ở vai, tay, lưng không? Có khó không? Chánh niệm đấy!
Khi đi lại, con có cảm nhận được các cảm giác dưới chân mình và các chuyển động không? Khi ăn, khi nói con có cảm nhận được chuyển động của miệng, các mùi vị không? Khi lái xe, đánh răng, tắm rửa, làm việc vặt con có cảm nhận được các cảm giác và cử động của thân hay không? Những sự cảm nhận ấy có làm con mệt và sân không?
Khi tay tiếp xúc với da mặt, tự động đã có một cảm giác xúc chạm phát sinh, dù chúng ta muốn hay không, trừ người chết hay bất tỉnh. Nhưng tại sao khi con chống cằm nói chuyện hay đọc sách con lại không cảm nhận được sự xúc chạm đó? Hoặc đôi khi lái xe, đôi lúc con quên hẳn mình đang lái xe, đi quá chỗ cần rẽ mới giật mình nhớ ra? Có khi nào con đọc cả trang sách xong mà vẫn không biết mình đã đọc cái gì không?
Đó là vì không có sự chú ý. Khi thầy bảo con chạm tay vào mặt, đó là hành động có chú ý nên con cảm nhận được sự xúc chạm ấy. Lúc khác, con không chú ý hoặc sự chú ý dành cho việc khác bên ngoài, con sẽ khômg cảm nhận được, giống như người chết hoặc bất tỉnh. Những khoảnh khắc đánh mất sự chú ý vào bản thân mình như thế trong cuộc sống hàng ngày là cực nhiều. Vì thế Đức Phật nói : " Người có chánh niệm sẽ đến được bờ bất tử, kẻ thất niệm thì sống cũng như chết rồi".
Điều quan trọng nhất ở đây là sự chú ý.
Chánh niệm là sự chú ý, chú ý vào các cảm nhận trong mình.
Như vậy chánh niệm bao gồm hai phần: chú ý và cảm nhận.
Như thầy đã nói ở trên, cảm nhận là tự động. Khi mở mắt thì mắt tự động cảm nhận được cảnh vật bên ngoài. Do vậy, đó không phải là việc của mình. Đó là việc của tự nhiên. 6 giác quan, mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý là 6 cánh cửa mà nghiệp (tạo hóa) đã ban cho chúng ta kể từ khi sinh ra làm người để cảm nhận.
Chú ý mới là phần việc của mình, là một thói quen mình cần luyện tập. Thực ra, chú ý cũng là 1 phần của tự nhiên, việc chúng ta thực sự cần làm là định hướng chú ý. Chúng ta luôn chú ý đến một cái gì đó, bên trong hay bên ngoài, nó là 1 thuộc tính của tâm (trong Vi Diệu Pháp gọi là manasikara - tác ý), luôn đi kèm khi chúng ta nhận thức một sự việc. Có điều, sự chú ý của chúng ta không bao giờ liên tục trên 1 đối tượng, nó thay đổi cực kỳ nhanh. Thực ra đó cũng là một bản năng, nó giúp chúng ta có thể làm nhiều việc một lúc: vừa lái xe, vừa nhìn đường, vừa nghe tiếng bên ngoài, trong lúc tâm vẫn suy nghĩ trăm thứ chuyện khác.
Sự thay đổi quá nhanh, quá nhiều đối tượng đến mức hầu như mình không còn làm chủ được nó nữa - tâm trở nên hoang dại, hướng sự chú ý đến một đối tượng này trong một phần nhỏ của giây, còn chưa kịp tiêu hóa thông tin nhận được, chưa kịp định hình đầy đủ nó là cái gì, tâm đã chuyển sang thứ khác, cũng ngắn ngủi, chóng tàn như vậy. Chúng ta hay nói là sự chú ý bị phân tán (không có định, định tâm yếu). Nhưng thực ra không phải nó bị phân tán, mà nó vẫn như nhau không thay đổi - sự chú ý này là một thuộc tính của tâm, nó không có cường độ lớn nhỏ (tâm sở biến hành: tác ý, manasikara. Tâm sở biến hành là các loại tâm có mặt trong mọi tiến trình nhận thức, có 7 tâm sở biến hành là xúc, thọ, tưởng, tư, thắng giải, nhất tâm, tác ý. Phần này con ko cần đọc cũng được). Khi chúng ta thấy mình "chú ý" nhiều hơn đến một cái gì đó, nghĩa là sự chú ý đặt lên đối tượng ấy liên tục và kéo dài hơn các đối tượng khác, chứ không phải cường độ chú ý mạnh yếu khác nhau.
Ví dụ sự chú ý của ta trong 1 giây trên các đối tượng A,B,C,D... là như sau: A-M-M-C-G-H-H-H-D-A-A-E-E-E-E-B-B.... trong đó A,B,C,D....có thể là xem TV, tai nghe tiếng, tay gọt hoa quả, mồm nói chuyện, tâm suy nghĩ vài chuyện.... Rồi trên TV có một quảng cáo ấn tượng, chúng ta chú ý đến nó nhiều hơn (chẳng hạn nó là cái xe đẹp, gán là O), thì dòng chú ý sẽ thế này: D-B-B-O-O-Z-O-O-O-O-G-G-O-O-O-O.... sự chú ý đến O xuất hiện liên tục hơn (trong đó vẫn xen lẫn G, có thể là suy nghĩ xen vào: oh, đẹp quá, mình thích....). Chúng ta không điều khiển được sự chú ý này, và thậm chí không ý thức được sự chuyển hướng chú ý đó, mà tâm tham (cái xe) điều khiển, nhưng chúng ta cứ nghĩ rằng mình điều khiển hoặc nó tự xảy ra như thế.
Sự mất kiểm soát đối với định hướng chú ý, không biết sự chú ý đang ở đâu, không nhận ra sự chuyển hướng chú ý như vậy gọi là thất niệm (mất chánh niệm).
Kẻ thất niệm thì sống cũng như chết rồi, bởi vì người thất niệm không làm chủ được cuộc sống của mình, mà để phiền não, ô nhiễm làm chủ. Phiền não chiếm đoạt quyền được sống cuộc đời của mình.
Khi chúng ta định hướng chú ý (nói "chúng ta" theo nghĩa thường dùng, chứ thực ra là tâm sở chánh niệm), hướng sự chú ý đến nơi mình muốn (là thân tâm mình, hay nói cách khác là 4 niệm xứ thân, thọ, tâm, pháp. Trong thuật ngữ Phật học gọi sự định hướng chú ý đến tứ niệm xứ này là như lý tác ý - yoniso manasikara), mà không để tâm hoang dại, là chúng ta đã bắt đầu được sống cuộc đời mình, có quyền định hướng cuộc đời mình đến nơi mình muốn đến.
Quyền định hướng này có thể gọi bằng 1 tên khác là các hành động có chủ ý (thuật ngữ Phật học là tư tác - cetana). Nếu chúng ta thất niệm, chúng ta không sử dụng được quyền này để tạo ra thiện nghiệp (hành động thiện mang lại phước báu), mà các loại phiền não, ô nhiễm sẽ cướp quyền để tạo ra các bất thiện nghiệp (hành động bất thiện mang lại đau khổ). Trong ví dụ trên, khi xem TV, thì tâm tham cái xe đẹp đã chiếm quyền định hướng tâm và thúc đẩy tâm thích (tham) tăng trưởng, dẫn đến hành động tương lai là ngày nào đó đủ tiền sẽ mua. Lúc này tâm tham là chủ ý, không phải trí tuệ là chủ ý. Quả khổ trực tiếp là hàng ngày phải tăng mức độ hành xác kiếm tiền để thỏa mãn tâm tham đó.
Chính vì vậy Đức Phật nói: tư tác (chủ ý, cetana) chính là nghiệp. Sự chủ ý này có mặt trong mọi lúc, trong bất cứ mọi nhận thức, hành động, lời nói hay suy nghĩ nào của chúng ta, không ngừng nghỉ, gieo nhân cho những gì chúng ta sẽ gặt ở tương lai.
Khi thực hành, chúng ta rèn luyện thói quen hướng sự chú ý vào các cảm nhận. Nên nhớ nhiệm vụ của mình là chú ý chứ ko phải cố gắng cảm nhận, đây là sai lầm của rất nhiều thiền sinh và của con nữa. Đó là nguyên nhân làm con căng thẳng, mệt và sân.
Mỗi khi tâm lang thang, lại nhẹ nhàng hướng sự chú ý vào thân mình. Quyét qua toàn thân để xem : Trong thân đang có những cảm giác gì? Có chỗ nào căng thẳng, đau, nhức, mỏi hay không? Có cảm nhận được thân mình đang ngồi đây, đang đi, đứng, nằm đây không? Rà soát - Cảm nhận - Thả lỏng. Lặp đi lặp lại.
Những yếu quyết cơ bản thầy đã dạy nhiều trong các bài pháp:
+ Rà soát - cảm nhận - thả lỏng
+ Thư giãn - thoải mái - biết mình
+ Không mong cầu - không chống đối - không tìm cách thay đổi.
Sự thực hành thật ra rất đơn giản. Nhưng con không làm như thế. Thay vì nhẹ nhàng và thư giãn hướng sự chú ý vào bên trong để biết mình, như ngồi nghỉ ngơi sau 1 chuyến đi dài, thì con lại cố gắng cảm nhận, và tệ hơn nữa là cố gắng tập trung, cố gắng đánh đuổi suy nghĩ. Có lẽ trầm cảm và stress lâu ngày làm tâm con, từ trong vô thức luôn cuống cuồng tìm mọi cách để được an ổn, dù là an ổn giả tạo, và có thái độ chống đối quyết liệt với những thứ làm con bất an (như suy nghĩ) thay vì chấp nhận nó và nhẹ nhàng buông bỏ để quay lại thân mình. Xu hướng vô thức ấy phá hoại sự thực hành, do vậy phát hiện và điều chỉnh xu hướng này là nhiệm vụ chính của con, nó sẽ rất lâu dài và cần nhiều kiên nhẫn.
Tâm thiếu chú ý và thiếu ổn định, các cảm nhận thường rất hời hợt, mơ hồ. Vì mơ hồ, nên không tập trung, dễ bị suy nghĩ cuốn đi. Cái vòng luẩn quẩn này lặp lại bởi vì các năng lực tâm linh, tức là 5 nền tảng sức mạnh: Tín, Tấn, Niệm, Định, Tuệ quá yếu ớt. Các sức mạnh này cần tu tập đúng phương pháp, liên tục cả một thời gian dài để làm vững chắc và tăng trưởng dần. Nhưng mọi người cứ muốn "làm ít, ăn nhiều", không muốn đầu tư công sức lâu dài, nên họ thường áp dụng một phương pháp thô bạo là ép mình tập trung, ép mình cảm nhận rõ nét một đối tượng nào đó (như hơi thở hoặc phồng xẹp ở bụng chẳng hạn), hung hăng sử dụng sức mạnh ý chí để bắt mình ngồi yên, ngồi lâu, đè nén mọi suy nghĩ khởi lên. Điều đó chỉ gây thêm căng thẳng, mệt mỏi. Ép không được thì sân, chán, rồi bỏ cuộc.
Thiền là một nghệ thuật nghỉ ngơi trong tỉnh thức. Con không nghỉ ngơi, mà lại biến thiền thành một cuộc chiến đấu tơi tả.
Nhưng cái hiểu sai này vẫn không phải là điều chủ yếu khiến con không thực hành được. Hầu như tất cả mọi người ít nhiều đều bị hiểu sai như vậy khi mới thực hành, và qua nhiều lần va vấp, họ mới dần dần điều chỉnh để thực hành đúng.
Cái chính là con không nhiệt tâm.
Nếu thực sự thực hành, nếu thực sự đầu tư tâm huyết thì khi gặp khó khăn, người thiền sinh sẽ tìm mọi cách để tìm hiểu vấn đề và vượt qua khó khăn đó. Trình pháp với thầy, nghe pháp, tìm hiểu và thử nghiệm, 1 lần không được thì 5 lần, 10 lần, hàng trăm lần..... Những khó khăn đó có ai là không gặp đâu. Những gì thầy dạy trong các bài pháp, các bức thư...đã quá đủ để thực hành, mọi vấn đề và cách giải quyết đều nằm trong đó. Trong đó là kết tinh những kinh nghiệm và hiểu biết của thầy, đã được trả giá bằng bao nhiêu tháng năm tuổi trẻ, khước từ vô số cám dỗ của thế gian, bao nhiêu lần vấp ngã, bao nhiêu gian khổ, mồ hôi và nước mắt. Rất nhiều người nói với thầy, khi gặp khó khăn, họ nghe pháp, đọc lại những gì thầy viết và thấy mọi thứ trở nên rõ ràng hơn, họ tìm được hướng giải quyết cho vấn đề của mình, tìm được động lực để tiếp tục đứng lên. Nhiều học trò của thầy thực hành rất tốt, trưởng thành rất nhiều còn chưa bao giờ gặp thầy, họ chỉ nghe pháp trên mạng và hỏi qua email, trong khi có những người gặp thường xuyên thì vẫn chẳng khá hơn tý nào. Sẵn có quá thì họ không biết quý trọng, ỷ lại, không tự mình đầu tư tâm huyết để thực hành.
Hiểu biết của con chỉ có thể đạt được khi con sống với Pháp, khi con bỏ công sức, thời gian và tâm huyết để thực hành, trăn trở, luôn nghĩ đến nó, hướng đến nó như việc quan trọng và đáng làm nhất trong cuộc đời mình. Chẳng có cái gì miễn phí cả. Hiểu biết của thầy là của thầy, là kết quả của bao nhiêu năm cống hiến, sống chết với sự thực hành Pháp. Hiểu biết ấy không thể kế thừa, trao tặng cho con hay ai được hết, mà những lời thầy dạy chỉ là những hướng dẫn và gợi ý cho bọn con tham khảo, đối chiếu và áp dụng thử nghiệm trong quá trình thực hành của mình. Bọn con vẫn phải tự mình bước đi, tự mình vấp ngã và đứng dậy, tự mình trả giá và vượt qua khó khăn. Nếu không sẵn lòng như vậy, thì làm sao xứng đáng có được những hiểu biết và trí tuệ làm thay đổi cuộc đời mình, để thăng hoa từ một tồn tại tâm trí thấp kém lên một tầm cao tâm linh và trí tuệ mới.
Tâm hướng về đâu, cuộc đời sẽ đi về nơi ấy. Thử hỏi bản thân xem tâm mình hàng ngày hướng về đâu nhiều nhất? Về công việc và gia đình hay về thực hành Pháp? Tâm con hướng về cái gì nhiều nhất thì cái đó là thứ con coi là quan trọng nhất trong cuộc đời mình. Chẳng lẽ cuộc đời sinh ra chỉ để kiếm tiền, hưởng thụ rồi chờ chết hay sao?
Thời gian con để thực hành thiền mỗi ngày chỉ có 15 phút, còn chưa bằng thời gian con dành cho việc đánh răng rửa mặt, chải chuốt tóc tai.
Bao nhiêu năm tuổi trẻ con đầu tư vào việc tìm kiếm hạnh phúc từ hưởng thụ, hưởng thụ sự thỏa mãn vật chất, tình cảm lứa đôi, dính mắc con cái gia đình, tranh đoạt danh lợi với đời, để được vô số phiền não và trầm cảm đến tận bây giờ, mà vẫn còn định tiếp tục đầu tư lỗ vốn như vậy nữa hay sao!
Con dành phần lớn thời gian và tâm trí, và stress đi kèm, cho việc lấy bằng tiến sỹ, cuối cùng là để có được 1 vị trí tốt, sự đánh giá cao của mọi người, và có thu nhập cao hơn. Điều ấy cũng chẳng có gì sai cả, có cuộc sống ổn định, đầy đủ là việc nên làm, nhưng nó có thực sự làm tâm con bình an, thanh thản và trí tuệ hơn tý nào không, cách sống hiện nay có giúp con thanh toán hết kho phiền não và trầm cảm hay không? Có đáng để con đầu tư hầu như toàn bộ những gì con có, sức khỏe, thời gian và tâm trí vào đấy hay không? Những thứ đó không thể cứu con khỏi đau khổ, Pháp và những lời dạy của thầy không thể cứu con, chỉ có chính con mới cứu được con bằng sự thực hành Pháp.
Một con chiên ngoan đạo rơi xuống giếng cạn, cầu nguyện mãi không thấy Chúa trời đến cứu vớt, anh ta bèn kêu cứu và được người khác kéo lên. Anh đến gặp Cha cố và hỏi tại sao anh cầu nguyện mãi mà Chúa không cứu anh, Đức cha nói: khi con cố gắng leo lên được 1 nửa quãng đường thì nửa còn lại Chúa sẽ đưa tay ra kéo con lên. Một lần nọ anh đi biển và bị đắm thuyền. Nhớ lời cha, anh vừa cố gắng bơi vừa cầu nguyện. Khi bơi được nửa ngày, anh gặp một chiếc thuyền khác, người trên thuyền bảo anh leo lên thuyền của họ, anh từ chối và nói tôi đã cố gắng và cầu nguyện, Chúa sẽ đến cứu tôi. Nửa ngày còn lại, anh liên tiếp gặp thêm 2 chiếc thuyền nữa, nhưng anh đều từ chối lên thuyền của họ, giữ vững đức tin vào chúa. Cuối ngày anh chết đuối và lên thiên đàng. Gặp chúa, anh hỏi: lạy chúa lòng lành, con đã giữ đức tin không lay chuyển với chúa đến tận hơi thở cuối cùng, sao người không đến cứu con? Chúa trời nói: ta đã cử tận 3 chiếc thuyền đến cứu ngươi đấy thôi!
Cuộc đời cho ta cơ hội để trải nghiệm và trưởng thành. Tất cả mọi sai lầm, đau khổ và hạnh phúc, mọi sự việc mình được trải nghiệm, mọi con người mình đã và sẽ gặp, đều là cơ hội, là món quà cuộc đời trao tặng cho mình để sử dụng. Chúng ta có thể sử dụng nó để có trí tuệ thấu hiểu cuộc đời, thấu hiểu chính mình, để thoát ra khỏi phiền não và đau khổ, hay chúng ta chỉ "take it for granted", coi nó là điều hiển nhiên rồi tìm mọi cách để hưởng thụ miễn phí chờ chết. Cuộc đời chỉ tặng cho chúng ta cơ hội, chứ cuộc đời không cho ta cái ta muốn. Biến cơ hội thành kết quả là trách nhiệm của chúng ta. Và cơ hội ấy là bình đẳng với tất cả mọi người, ai cũng có, người nào biết trân quý cơ hội và sử dụng hiệu quả, người ấy sẽ xứng đáng có được cơ hội lớn hơn cho hạnh phúc và sự trưởng thành.
Con đã có cơ hội gặp chánh pháp cách đây mấy năm, từ ngày gặp thầy (4 hay 5 năm rồi?). Nếu con biết quý trọng cơ hội ấy, nếu con đầu tư cho việc thực hành pháp từ ngày ấy, cuộc đời con bây giờ đã khác rất nhiều rồi, đã đi theo 1 hướng hoàn toàn khác rồi. Sự đầu tư ấy đã mang cho con những cơ hội lớn hơn để thực hành pháp, cũng giống như khi còn nghèo khó đã tiết kiệm và mạnh dạn đầu tư vào 1 công ty mới mở, công ty càng lớn sinh lãi càng nhiều, có nhiều tiền rồi thì cơ hội tái đầu tư kiếm tiền càng nhiều hơn. Nếu ngày đó con dành hết tâm huyết, đức tin và lòng kiên nhẫn để thực hành thì bây giờ con đã thấy việc thực hành thật đơn giản, dễ dàng, nó đã là một phần không thể tách rời trong cuộc sống của con, tâm thiện lành và trí tuệ nhiều hơn sẽ giúp cho phước trổ nhiều hơn, cuộc sống của con đã thuận lợi hơn, thuận duyên hơn để thực hành pháp. Bởi lẽ cuộc đời là sự phản ảnh trực tiếp của chất lượng tâm chúng ta.
Từng ấy năm qua, phiền não đã làm hao mòn đi một số lượng lớn cơ hội và tiềm năng của con. Cùng một số tiền đầu tư cách đây 5 năm khi giá cổ phiếu còn rất thấp, so với bây giờ khi giá cổ phiếu công ty đã tăng gấp mấy lần sẽ mua được ít cổ phiếu hơn, tốc độ sinh lãi cũng ít hơn mấy lần. Chưa kể 5 năm đủ làm cho số tiền tiết kiệm hồi ấy đã mất giá hoặc tiêu mất phần lớn. Dù sao thì "better late than never" - muộn còn hơn không, đừng mang nốt số tiền còn lại đi uống rượu. Chúa trời còn phái đi đến 3 con thuyền để cứu con chiên cơ mà, con hãy nhanh chân trèo lên con thuyền ngay trước mặt, nó có thể là con thuyền cuối cùng để cứu cuộc đời con đấy!
Hãy tinh tấn lên, với tất cả đức tin và kham nhẫn. Chừng nào con còn chưa coi thực hành Pháp là công việc quan trọng và ý nghĩa nhất của cuộc đời mình, chừng ấy con vẫn chưa xứng đáng có được trí tuệ và hạnh phúc đích thực. Thiền không thể giới hạn trong việc cố gắng ngồi im trong 15 phút để chiến đấu với tâm mình như thế. Hãy dành ít nhất 2 tiếng mỗi ngày cho việc thực hành thiền chính thức. Thời gian đó là để chuyên tâm cho công việc quan trọng nhất, không để những việc tầm thường, vụn vặt hàng ngày quấy nhiễu. Đừng lấy lý do bận, nếu con không thể mang lý do bận để mong già, chết và phiền não, đau khổ tha cho con, thì đừng mang lý do bận ra để trì hoãn việc thực hành Pháp. Con "bận" là bởi vì đối với con những việc vụn vặt tầm thường kia vẫn quan trọng và đáng dành thơi gian hơn việc thực hành Pháp. Mình luôn có đủ thời gian nếu mình thực sự coi nó là việc quan trọng nhất.
Có thể chia thời gian thực hành chính thức làm 2 hoặc 3 lần trong ngày, kết hợp 1 cách khéo léo 4 tư thế đi, đứng, ngồi, nằm. Điều chỉnh thời gian và trình tự xen kẽ của 4 tư thế đó cho thích hợp nhất với mình, sao cho thoải mái và thư giãn nhất, không căng thẳng, mỏi mệt. Thời gian thực hành chính thức rất quan trọng, đó là thời gian thực hành chuyên sâu, có sự chuyên sâu này mới giúp cho con chánh niệm được trong những công việc khác trong ngày. Muốn phát triển hơn nữa thì phải tăng thêm, 2 tiếng mỗi ngày chỉ đủ để duy trì không lui sụt mà thôi.
Ngoài ra, hãy tận dụng mọi cơ hội để thực hành, 5 phút nghỉ giữa giờ học, 3 phút uống nước, từng bước chân khi đi từ chỗ này đến chỗ nọ, khi leo cầu thang, khi chờ thang máy, nửa tiếng hành thiền trên xe buýt, thời gian tập thể dục, 5,10 phút chờ giấc ngủ đến..... Giữ giới nghiêm chỉnh, nhất là cái mồm không nói lời vô ích, tai không hóng việc không phải của mình, mắt không láo liên nhìn quanh; thu thúc các giác quan, niệm chết, niệm Phật....rất nhiều pháp hành thầy đã dạy trong các bài pháp. Những gì thầy dạy là quá đủ để thực hành. Những gì con đang có ngày hôm nay là quá đủ để thực hiện nhiệm vụ của ngày hôm nay. Đừng để tâm tham khiến con chỉ lo cho ngày mai mà quên sống ngày hôm nay.
"Chỉ có ta là nơi nương tựa của chính ta. Hãy lấy Pháp làm hòn đảo, làm nơi nương tựa duy nhất".
Thầy mong sẽ không phải viết một bức thư thứ hai nào như thế này cho con hay bất cứ học trò nào của thầy nữa.
Hãy cố gắng lên con!
Cuộc đời này là của con. Hãy sống cuộc đời mình. Đừng dâng tặng cuộc đời quý giá này cho phiền não giày xéo nữa!
Với tâm từ của thầy.
Nguồn: http://www.sutamphap.com/thu-thay-tro/chanh-niem-kho-qua
RE: Tạp ghi - abc - 2023-07-13
CÂU HỎI 147: Nếu một người cảm thấy rằng: mọi tham, sân và si của họ không còn nữa, họ có thể tuyên bố mình là một bậc A-la-hán được không? Hay họ cần phải tự kiểm tra lại mình như thế nào?
TRẢ LỜI 147: Chúng ta phải biết rằng phiền não có ba giai đoạn:
1. Anusaya kilesa: giai đoạn Ngủ Ngầm. Ở đây các phiền não vẫn còn là những khuynh hướng tiềm tàng trong dòng tương tục danh-sắc
2. Pariyuṭṭhāna kilesa: giai đoạn Ám Ảnh. Khi những phiền não trồi lên bề mặt như một yếu tố tâm tích cực
3. Vītikkama kilesa: giai đoạn Vi Phạm. Khi những phiền não thúc đẩy những hành động của thân và lời nói.
Các bậc A-la-hán đã tiêu diệt hoàn toàn cả ba giai đoạn phiền não này. Đối với hàng phàm nhân, khi không có những phiền não khởi lên trong tâm, họ có thể cảm giác rằng: những phiền não của họ đã bị tiêu diệt hết rồi. Tuy nhiên, điều đó xảy ra chỉ là vì họ nhất thời đè nén được những phiền não thuộc giai đoạn Ám Ảnh ( Pariyuṭṭhāna kilesa ), và giai đoạn Vi Phạm ( Vītikkama kilesa ) với Minh Sát trí mạnh mẽ hay bậc thiền nào đó mà thôi.
Thực sự ra, họ vẫn chưa đạt đến được bất cứ Thánh Đạo Tuệ nào cả. Vì thế những phiền não thuộc giai đoạn Ngủ Ngầm (tuỳ miên phiền não) chắc chắn vẫn còn trong họ. Bao lâu những phiền não ngủ ngầm này chưa được bứng gốc, khi họ chạm trán với những yếu tố kích thích nào đó, những phiền não thuộc hai giai đoạn ám ảnh và vi phạm trên có thể khởi lên trở lại như thường.
Một ví dụ điển hình trong trường hợp này là: câu chuyện của Ngài Trưởng-lão Mahānāga (Mahānāga Mahāthera). Ngài là thầy của Dhammadinna, một bậc A-la-hán, và đã hành thiền chỉ (samatha) và thiền minh sát (vipassana) trong hơn sáu mươi năm. Nhưng Ngài vẫn còn là một phàm nhân(puthujjana). Mặc dù Ngài còn là phàm nhân, song không có phiền não nào khởi lên trong tâm Ngài trong hơn sáu mươi năm qua. Bởi vì pháp hành chỉ và quán của Ngài rất mạnh và đầy năng lực. Hơn nữa giới hạnh của ngài còn cực kỳ trong sạch. Do những điều này, Ngài tự nghĩ trong thâm tâm: ‘Ta đã đạt đến thánh quả A-la-hán rồi.’
Một hôm, đệ tử của Ngài, A-la-hán Dhammadinna đang ngồi nghỉ trong phòng, và vị ấy nghĩ: ‘Không biết thầy ta, Trưởng-lão Mahānāga (Mahānāga Mahāthera), hiện đang sống tại Uccavalika, đã hoàn tất công việc tu tập của mình hay chưa? Vị ấy thấy rằng: thầy mình vẫn còn là một phàm nhân . Và nếu thầy Ngài không hiểu sự thực này, ông cũng sẽ chết như một phàm nhân mà thôi. Vị ấy liền dùng năng lực thần thông bay vào hư không và đáp xuống gần Trưởng-lão Mahānāga, lúc đó đang ngồi trong phòng của Ngài. Vị ấy đảnh lễ thầy, làm phận sự là người đệ tử của mình, rồi ngồi xuống một bên. Trưởng-lão Mahānāga hỏi: ‘Hiền giả Dhammadinna, sao ông đến bất ngờ thế?’ Tôn-giả Dhammadinna trả lời: ‘Bạch Ngài, con đến để hỏi một số câu hỏi’. ‘Hãy hỏi đi, hiền giả. Nếu chúng tôi biết, chúng tôi sẽ nói’. Tôn-giả Dhammadinna đã hỏi một ngàn câu hỏi. Trưởng-lão Mahānāga trả lời từng câu hỏi một không chút do dự.
‘Bạch Ngài, trí của Ngài thật nhạy bén. Ngài đã đạt đến trạng thái này từ bao giờ vậy? Tôn-giả Dhammadinna hỏi. Trưởng-lão Mahānāga trả lời: ‘Sáu mươi năm trước này hiền giả’. — ‘Bạch ngài, Ngài có hành thiền định không? — ‘Điều đó không khó, này hiền giả.’ — ‘Vậy bạch Ngài hãy tạo ra một con voi.’ Trưởng-lão Mahānāga tạo ra một con voi hoàn toàn trắng. ‘Bây giờ, bạch Ngài, hãy làm cho con voi ấy tiến thẳng đến Ngài với đôi tai căng ra, đuôi duỗi thẳng ra, đặt cái vòi của nó vào trong miệng và rống lên một tiếng rống khủng khiếp đi.’ Trưởng-lão Mahānāga làm y như vậy. Nhìn thấy cái tướng mạo đáng sợ của con voi đang đi nhanh đến mình, Trưởng-lão bật dậy và định chạy trốn. Lúc ấy Tôn-giả Dhammadinna với tay nắm lấy vạt y của Ngài, và nói: ‘Bạch Ngài, nơi một người mà các lậu hoặc đã đoạn tận có còn chút sợ sệt nào không?
Ngay lúc đó vị Trưởng-lão nhận ra rằng: ông vẫn còn là một phàm nhân. Ông quỳ dưới chân của Tôn-giả Dhammadinna và nói: ‘Hãy giúp tôi, Hiền-giả Dhammadinna.’ — ‘Bạch Ngài, con sẽ giúp Ngài, con đến đây cũng là vì lý do đó. Xin Ngài đừng lo.’ Rồi Tôn-giả giải thích một đề tài thiền cho Trưởng-lão. Vị Trưởng-lão nhận đề tài thiền và đi lên con đường kinh hành, và với bước chân thứ ba Ngài đã đạt đến A-la-hán Thánh quả.
Bởi lẽ đó, công bố sự chứng đắc của mình là điều không tốt, vì quý vị có thể đã tự đánh giá quá về mình như Trưởng-lão Mahānāga. Tốt hơn, quý vị nên tự kiểm tra lại mình theo lời dạy của Đức Phật một cách thận trọng. Chẳng hạn, một vị thánh Nhập-lưu đã hoàn toàn tiêu diệt thân kiến, hoài nghi, ghanh tỵ, ích kỷ và giới cấm thủ. Vị ấy có niềm tin bất động nơi Đức Phật, Giáo Pháp và Chư Tăng. Vị ấy sẽ không bao giờ cố ý phạm giới dù phải hy sinh thân mạng và ngay cả trong giấc mơ. Mặc dù vị ấy có thể phạm những sai lầm trong hành động, lời nói và ý nghĩ một cách vô ý, song vị ấy không bao giờ che dấu chúng mà sẽ thú nhận những sai lầm đó với người khác.
Vị ấy đã tiêu diệt hoàn toàn quan niệm sai lầm về một linh hồn hay bản ngã . Bởi vì vị ấy đã thấu triệt pháp duyên sanh và tính chất vô thường, khổ và vô ngã của các hành.
Có hai loại bản ngã: tối thượng ngã (parama-atta) và sinh mệnh ngã (jīva-atta). Tối thượng ngã có nghĩa là một đấng sáng tạo. Sinh mệnh ngã có nghĩa là một bản ngã đi từ một hiện hữu này đến một hiện hữu khác (cái ngã luân hồi) hay cái ngã diệt hoàn toàn sau khi chết. Vì thế đôi khi nếu quý vị phát hiện ra rằng: mình có ý định phạm giới hay có sự hoài nghi đối với Tam Bảo, hay vẫn chấp vào tà kiến cho rằng danh-sắc này là ta hay tự ngã của ta, hoặc tin nơi một đấng sáng tạo, chắc chắn quý vị không thể trở thành một bậc Thánh Nhập-Lưu được, nói gì đến bậc Thánh A-la-hán.
Một bậc Thánh Nhất Lai đã làm giảm nhẹ sức mạnh của tham dục, sân hận và si mê. Một bậc Thánh Bất Lai đã tuyệt diệt hay bứng gốc tất cả sân hận và dục vọng. Vì thế các vị sẽ không còn nóng giận, lo lắng hay sợ hãi. Các vị không còn dính mắc vào bất cứ dục lạc thế gian nào nữa. Dù là một người tại gia cư sĩ, các vị cũng từ bỏ hết thảy tiền tài, vàng bạc, v.v…Do đó nếu quý vị vẫn còn nóng giận, lo lắng hay sợ hãi hoặc nếu quý vị còn nhận tiền, vàng, v.v… quý vị không thể là một vị Thánh A-na-hàm được.
Khi quý vị tiếp xúc với bất kỳ một trong sáu dục trần khả ý, đó là các sắc, thinh, hương, vị, xúc và pháp khả ý, nếu tham ái dù nhỏ nhoi nhất còn khởi lên nơi quý vị, quý vị chắc chắn không trở thành một bậc Thánh Bất lai được.
Hoặc khi quý vị tiếp xúc với sáu trần cảnh bất khả ý, không vừa lòng, nếu một sự khó chịu dù nhỏ nhoi nhất còn khởi lên nơi quý vị, quý vị cũng không thể trở thành một bậc Thánh Bất Lai (A-na-hàm) được.
Một bậc A-la-hán đã tuyệt diệt tất cả những phiền não còn lại, bao gồm ngã mạn, trạo cử, dã dượi, hôn trầm và vô minh. Vị ấy không còn khát khao đối với sự hiện hữu.
Các căn của vị ấy thanh tịnh và hoàn hảo. Đối diện với những thăng trầm của cuộc đời (được và mất; danh và ô danh; khen và chê, hạnh phúc và khổ đau) tâm vị ấy không dao động, vô nhiễm và vững chắc. Các vị luôn luôn thấy tính chất vô thường, khổ và vô ngã của các hành. Chỉ khi các vị tác ý đến những khái niệm (chế định theo tục đế) các vị mới biết rằng ‘đây là đàn ông, đàn bà, cha, con, v.v…’ Nếu quý vị vẫn có sự dính mắc vào cuộc sống của mình hay nếu quý vị còn cảm thấy hãnh diện với những thành tựu của mình, quý vị không thể trở thành một bậc A-la-hán được. Nếu quý vị không có năng lực chánh niệm mạnh mẽ như vậy để thấy những tính chất vô thường, khổ hay vô ngã của các hành, quý vị không thể trở thành một bậc A-la-hán được.
Đây chỉ là vài ví dụ để quý vị tự xem xét lại mình. Quý vị nên nghiên cứu cẩn thận kinh điển Nguyên Thuỷ (Theravada) dưới sự hướng dẫn của một vị thầy thiện xảo, để có được một sự hiểu biết thấu đáo hơn về cách làm thế nào để kiểm tra lại kinh nghiệm thiền của mình.
Đại Lão Thiền Sư Pa Auk Sayadaw
Tỷ kheo Pháp Thông dịch Việt
RE: Tạp ghi - LeThanhPhong - 2023-08-01
Trong post # 1378 trên, LTP thích nhất là câu: "Bởi lẽ đó, công bố sự chứng đắc của mình là điều không tốt, vì quý vị có thể đã tự đánh giá quá về mình như Trưởng-lão Mahānāga." vì trước đây, LTP không hiểu tại sao mình kho^ng nên công bố chứng đắc của mình .
LTP biết có anh kia tự khoe mình chứng đắc trong diễn đàn Việt Fun
. Có lẽ anh ấy cần đọc post # 1378 nhiều lần cho thấm 
.
RE: Tạp ghi - LeThanhPhong - 2023-08-02
Lời khuyên chí tình của bậc chân tu:
"Nếu quý vị vẫn có sự dính mắc vào cuộc sống của mình hay nếu quý vị còn cảm thấy hãnh diện với những thành tựu của mình, quý vị không thể trở thành một bậc A-la-hán được.
Nếu quý vị không có năng lực chánh niệm mạnh mẽ như vậy để thấy những tính chất vô thường, khổ hay vô ngã của các hành, quý vị không thể trở thành một bậc A-la-hán được.
"Đây chỉ là vài ví dụ để quý vị tự xem xét lại mình. Quý vị nên nghiên cứu cẩn thận kinh điển Nguyên Thuỷ (Theravada) dưới sự hướng dẫn của một vị thầy thiện xảo, để có được một sự hiểu biết thấu đáo hơn về cách làm thế nào để kiểm tra lại kinh nghiệm thiền của mình."
--------------------------------
Nhưng ...
Nghe một vị thầy giỏi giảng pháp qua lăng kính rất xù xì méo mó của mình thì cũng như không!!!!!!!!!!!
Rồi sau đó, lại còn hiu hiu tự đắc, quảng bá tư tưởng lệch lạc của mình, thật tội nghiệp .